Covid -19 . Disa pergjigje ndaj kolegeve qe dua ti ndaj me njerezit e vendit tim. Eshte mire qe dhe une degjoj” trends of discussions” tek ju sepse ia vlen te njohesh se cfare ju shqeteson. “No question is a bad question”Disa pergjigje per pyetjet: Skenari i pare :Vaksinimi mbron 100% - Le te flasim per “Vaccine immunogenicity” : sa zgjat mbrojtja imunitare kur merr vaksinen? Asnje vaksine nuk ofron 100% mbrojtje, disa persona nuk munden te krijojne dot mbrojtje imunitare, te tjeret se marrin dot vaksinen dhe prandaj 1. studimet per to do te vazhdojne dhe te pakten dy vjet te tjera per te pare efektet te lidhura me te 2. Dhe prandaj kemi protokollin e rekomandimeve per rivaksinime per te arritur mbrojtjen me te mire optimale per te penguar riinfektimin. Skenari i dyte: qe vaksina te mbron nga simptomat klinike por nuk kane efekt ne transmetimin e sem deh njerezit mudn te infektohen. Une do ta quaja me dy faza. First thing first: faza e pare eshte vaksinimi, te kufizosh efektet shkaterruese te pandemise. Pastaj “Ultimate goal” qellimi final eshte parandalimi i transmetimit te sem. dhe po punohet per te sepse me ate ti arrin ““eradication zhdukjen e sem. Por ti nese arrin imunitetin e turmes me vaksine, ne menyre indirekte ti i ke dhene nje goditje te forte transmetimit te virusit dhe pse pas nje kohe te shkurter ti duhet ta riperserisesh. Pasaporte serologjike: u propozua ne mars nga disa shtete por tashme koncept shume i vjeteruar sepse ti nuk e di sa te zgjat imuniteti pas covid. Vaksinat me mekanizmin e mARN( pfizer, moderna) treguan se jo nje doze por duhen 2 doza qe te induktojne pergjigjen imunitare. 2 ceshtje per tu diskutuar me imunologet shqiptare qe i degjova shume shkurt tek Fevziu: 1. Datat tregojne qe pergjigja imunitare nga to zhvillohet ne javen e 5. Pra nje jave pas dozes se dyte dhe jo 2 muaj pas saj. 2.Eshte “ slippery slop” te thuash nese ke kaluar covid, nuk ke nevoje te marrresh vaksinen se ke mbrojtje. Qendron si koncept por si mjek ti nuk e di sa zgjat dhe se e forte eshte ajo pergjigje, dhe ne nje fare menyre indukton ' risk" e fut ne rrezik jeten e dikujt. Duhet ta provosh se kjo metode eshte e sukseshme dhe prandaj do te kemi se shpejti ketu teste laboratorike qe do te bejne stratifikimin nivelit te antikorpeve qe te tregon saktesisht sa kur i mbrojtur je per kete cikel pandemie. Ndersa per vendin tim: Beni vaksinen kur te vije qe te mbroni veten dhe te tjeret. 3. Si te mbrohemi te mos infektohemi nga asymptomatiket? Ata do te mbrojne veten dhe ne. Per kete do te kemi shpejt ketu ne US “ at home” covid tests. Do te vine dhe atje vitin jeter shpresoj. Te lira, te shpejta qe cdo njeri -e kam thene dhe me pare- ne mengjes e ben testin, nese positiv - merr masa etj. Reinfektimet? Do te shohim me shume raste reinfektimesh sa me shume qe koha shkon. po si e provojme qe eshte riinfektim ? me sekuence ADN dhe e krahason ate me sekuencen gjenetike te eventit te pare per te pare nese eshte riinfektim. Ia vlen? JO 1. Shume e shtrenjte 2. Jo signifikante per personin ( kur tashme ke nje nivel pergjigje imunitare) por eshte shume shume kercenuese per shendetin publik dhe MADHORE per survejancen ne komunitet sepse ky rast tashme “ check all the boxes” transmeton virusin tek te tjeret. Dhe ruleta ruse vazhdon. Cdo specialist i sem. infektive do t’ju thote se viruset respiratore jane shume te veshtira per tu luftuar. Pse eshte e veshtire me viruset respiratore? Pse coronaviruses dhe gripi jane me teper te veshtira se te themi mengingjiti apo fruthi apo rubeola? Sepse covid , gripi sulmojne organizmin por fillimisht sulmojne mukozat respiratore. Imuniteti yne eshte programuar te neutralizoje shume lehte dhe te luftoje bakteret dhe viruset qe futen direkt ne gjak por shume i veshtire te arrije te neutralizoje viruset respiratore qe jane tashme jo me thelle se mucozat” Prandaj hyn ne rol vaksina qe arrin kete me parandalimin e rasteve te renda dhe prandaj eshte shume e rendesishme qe Moderna tregoi 100% efikasitet ne te. “Imuniteti i tufes”kjo kerkon faqe te tera te shpjegohet se cfare kam degjuar qe nga "suedia etj.. me ka lene me goje hapur. Imuniteti i tufes eshte nje koncept qe nuk ekziston jashte vaksinave. Ketu mbaron diskutimi se kishim Dr. Atlasin ketu qe na beri teorira dhe modelet treguanqe ajo rruge ishte shume e demshme:2 milione te vdekur sa te arrihej me ajrin e paster te natures. Pse Pfzeri dhe Moderna jane te sigurte qe do ta marre EUA nga FDA? Sepse 95% efikasitet te ka dhene nje nivel shume te larte konfidence. Ne ishim te kenaqur dhe me 50-60% efikasitet po pse eshte e rendesishme 95%? Sepse me 60% efikasitet: ty te duhet te vaksinosh 95% te popullsise qe te arrish imunitetin e tufes. Me 95% efikasitet ky number shkon shume me poshte sepse ne kemi shume pune per te bindur njerezit ketu te marin vaksine( kujto antitivax., conspiracies theory etj..) Vaksine me detyrim NUK KA se eshte krim i rende etik i te drejtava njerezore. Ti pastaj kthehesh tek Nuremberg i 1946. Ne tashme kemi " gold standard per te" Ne kemi nenshkruar me COVAX 1.5 dollare / per doze dhe do te presesh cfare te jape ai deri ne 20 % doza per popullin tend. Datat poshte te publikuara( deri ne gusht po flasim jo me tutje) po na tregojne ketu se shume shtete te zhvilluara dhe pse ne COVAX kane bere "direct purchase agreement" me kompanite farmaceutike per te blere direkt nga ta jashte Covax. EU e pate, UK gjithashtu deri ne 5 vaksina per person. US nuk eshte ne covax.Dhe mire e bejne se mbrojne njerezit e tyre (e kujtohet blerja e ventilatoreve direkt nga tarmaku i aeroplaneve)?Po njerezit e vendit tim ikush i mbron ne shqiperi? Se cfare tregon kjo - se barazia ne aksesin e vaksines demtohet shume.Dhe studimi i fundit ketu nga Duke Research Institute tregoi se asnje shtet, zero, nada, shtet me ekonomi te varfer ka bere direkt purchase me kompanite. Kanada deklaroi se nese ka shtese vaksinash do tia dhuroje vendeve me te varfera. Prandaj nuk eshte cfare vaksine, por nese i mbetet ne zemer EU te na jape ndonje borxh vaksine te lutem? sa per m ARN- Harroje Modernen dhe Pfizer se nuk ke logjistike per to. Prandaj keto pyetje une ia bej CEO ketu per familjen time por mua dhe mjeket shqiptare duhet tia bejne punedhenesit te tyre per pacientet e tyre. Image may contain: text that says 'BEST AND WORST SUPPLIED The United Kingdom has pre-ordered enough vaccines for five doses per person. Agreed supply Potential expansion United Kingdom United States European Union Japan Vietnam Australia Indonesia Latin America (excluding Brazil) Serbia Switzerland Israel Brazil China LMICS (through COVAX)* Doses per capita *92 oW and middle-Income countries and economies eligible recelve doses through the COVAX intermational facility: some, such India and Indonesla, have also ordered doses eparately.
Source: data from Airfinity, up 21 August ©nature' RUBINA MUZINA