Turizmi spelologjik në mbarë botën, është kthyer në një dukuri tepër atraktive për vizitorët kurioz të natyrës dhe historisë, por është parë edhe si një vlerë ekonomike. Shqipëria është e pasur me një larmi të madhe shpellash të cilat duhen shfrytëzuar si burim turistik dhe ekonomik. Vetëm në rajonin e Shkodrës ka më shumë se tridhjetë shpella të mëdha.
Shumë turistë kanë eksploruar një nga shpellat më të mëdha të Shqipërisë e quajtur Shpella e Pëllumbasit.
E vendosur në juglindje të Tiranës, ajo shkon 10-35 metra gjerësi, 15-40 metra e lartë dhe është rreth 300 metra e gjatë .
Në Tiranë ka të tjera shpella të tilla si, Vali (Biza), Shpella e Mirë në Brar dhe shumë guva në rrjedhjet malore të malit të Dajtit.
Një tjetër alternativë tërheqëse për eksploruesit është shpella më e madhe e Shqipërisë, shpella e Pirrogoshi e vendosur në fshatin
Radesh në Skrapar.
Shpella të tjera intriguese ekzistojnë në vendet si Juban, Zhyla, Murriqan, Pusi, Arapi në Shkodër dhe rajoni i Alpeve.
Shpella e Lekë Petas në Kurvelesh, Shpella Neziri në rajonin e Matit, Kreshmoi në Konispol, Doshi në Mirditë,shpella e Zezë në Nikaj-Mërtur etj.
Pikërisht në këtë zonë të Malësisë gjenden disa shpella interesante dhe të vizitueshme nga vizitorët e këtyre lartësive.
Në Pukë,ndodhet një nga shpellat më interesante dhe e pa eksploruar tërësishtë, Shpella e Kaurri.
Ndonëse vetëm 40 minuta larg nga qyteti i Pukës, Shpella e Kaurrit ishte thuajse e panjohur për banorët e zonës. Historia e saj e çuditshme, që zë fill në kohën e pushtimit nga hordhitë e para otomane e që lidhet me fenë, bëri që askush nga banorët e fshatit Buzhalë e të fshatrave të tjerë të Komunës së Qelzës të mos flisnin për të.
Madje brezat e rinj në kohën e diktaturës, nuk e dinin se ekzistonte Shpella e Kaurrit. Më të moshuarit që kishin dëgjuar për këtë shpellë, nuk guxonin të flisnin për të.
Ky vendstrehim natyror e që të mahnit me misteret e saj, u “zbulua” vetëm disa vjet më parë.
Më në fund banorët e trevës thyhen “heshtjen” e misterin që mbarte kjo shpellë, duke provuar të hynin në brendësi të saj e të shuanin kuriozitetin. Ndërsa këto vitet e fundit Shpella e “Kaurit” ka befasuar dhjetëra turistë të huaj.
Ajo që habit të huajt, është fakti se në këtë shpellë, shekuj më parë, banorët katolikë të zonës turreshin të fshiheshin në labirintet e saj për t’i shpëtuar ndërrimit të fesë së tyre në muslimanë nga pushtuesit turq.
Format e çuditëshme që krijon natyra në këto shpella nëpërmjet stalagtiteve e stalagmiteve, që formohen nga tretja e gurit gëlqerorë prej acidit sulfuric,janë befasuese dhe shumë mbreslënëse.
Fenomene të çuditëshme skalitjesh deri te skulptura me figura njerëzore janë vërejtur në shpellën e Zezë në zonën e Nikaj-Mërturit.
Vizitorët dhe turistët e huaj bëhen kurioz t’i shohin nga afër këto figura të çuditshme me përmbajtje gati groteske.
Shumë nga këto shpella tashmë janë bërë të vizitueshme prej turistëve,por mbetet akoma
shumë për të bërë në drejtim të infrastrukturës rrugore që të çon drejt tyre si dhe kujdesi
apo specialist-guidatorë që njohin gjeollogjinë dhe historinë e krijimit të tyre.
Megjithatë,shumë agjenci turistike që operojnë në vendin tonë,kënë filluar të ndjejnë leverdinë ekonomike të turizmit spelologjik dhe i kanë kthyer ato në lëvizje të përhershme ku çojnë grupe të ndryshme vizitorësh./atsh