Shëndeti i familjes - Të dish të flesh

Gjumi është një gjendje e natyrshme e palëvizshmërisë, periodike pushimi, në të cilin ndërgjegjja nuk është e ruajtur.

Ende nuk dihet se nga vjen nevoja biologjike për gjumë, por të gjitha llojet e gjitarëve kalojnë periudha të rregullta gjumi, ndonëse këto periudha ndryshojnë sipas moshës, llojit, kushteve natyrore, ndryshimeve stinore, gjatësisë së ditës, etj.

Gjatë gjumit ndodh:

- Lëvizje minimale e muskujve skeletik.

- Një qëndrim i qetë, zakonisht i përkulur pak para.

- Përgjigje e reduktuar ndaj stimujve, si: zhurma dhe prekja.

- Metabolizëm i ngadalësuar.

- Frymëmarrja dhe rrahjet e zemrës ngadalësohen.



Fazat e gjumit gjatë një cikli

Gjumi ndahet në dy tipa kryesore:

REM (rapid eye movement), faza ku ka lëvizje të shpejta të syve;

dhe NREM (non-rapid eye movement), faza ku nuk lëvizje të syve.



Faza NREM ndahet në katër faza:

Faza 1 - Përgjumja

Kur sapo bini të flini jeni në përgjumje, e cila zgjat 5 - 10 minuta. Gjatë kësaj faze mund të zgjoheni lehtësisht.

Faza 2 - Gjumi i lehtë

Gjatë kësaj faze fillojnë të ngadalësohen lëvizjet e syve dhe aktiviteti i muskujve skeletik.

Faza 3 dhe 4 - Gjumi i thellë

Gjatë këtyre fazave është vështirë për t'u zgjuar. Kur ju zgjoheni, gjatë kësaj faze do të ndiheni të plogështuar, ndërsa fëmijët mund të djersijnë, të urinojnë, të ndiejnë ankth apo edhe të ecin gjatë gjumit të thellë.



Faza REM ndodh në fund të ciklit të gjumit. Karakterizohet nga lëvizje të shpejta të syve. Kemi një rritje të aktivitetit të trurit, rritje të konsumit të oksigjenit. Por, duke qenë se frymëmarrja është e ngadalësuar, mund të kemi grumbullim të CO2. Kjo fazë përsëritet disa herë gjatë gjumit, rreth çdo 90 minutash. Gjendja e parë REM zgjat më pak, kurse më pas ato zgjaten më shumë, ndërsa gjendja e fundit REM zgjat 15 - 45 minuta.

Gjatë gjumit REM ju shikoni shumë ëndrra, por muskujt tuaj janë të qetë, nuk lëvizin. Frymëmarrja juaj bëhet e shpejtë, e çrregullt, sipërfaqësore. Rrahjet e zemrës dhe presioni i gjakut rriten, kurse truri është po aq aktiv sa kur është zgjuar. Duke qenë se, kur flini, shumica e muskujve janë të qetë, atëherë ju nuk mund të veproni sipas atyre që shihni në ëndërr. (e ecura në gjumë ndodh kur jeni në fazën NREM)

Gjumi ndihmon në restaurimin dhe rivendosjen e shumë funksioneve të trupit

Kujtesa dhe të mësuarit: Gjumi, duket se organizon kujtesën dhe ndihmon që të rikujtoni ngjarje. Kur ju mësoni gjëra të reja, gjumi do të ngurtësojë atë që mësuat në mendjen tuaj.

Përmirësimi i humorit dhe sjelljet sociale: Ato pjesë të trurit që kontrollojnë emocionet, vendimmarrjen dhe sjelljet sociale, ngadalësojnë shumë veprimtarinë e tyre gjatë gjumit, duke lejuar që të paraqiteni sa më mirë kur të zgjoheni. Gjumi REM është i rëndësishëm për të përcaktuar humorin gjatë ditës.

Sistemi nervor: Disa ekspertë të gjumit mendojnë se neuronet që përdoren gjatë ditës vetëriparohen gjatë gjumit. Kur nuk flemë për një kohë të gjatë, neuronet janë të paafta të funksionojnë në mënyrë optimale.

Sistemi imun: Pa sasinë e duhur të gjumit, sistemi imun dobësohet dhe trupi i njeriut bëhet më i ndjeshëm ndaj infeksioneve dhe sëmundjeve.

Rritja dhe zhvillimi: Hormonet e rritjes zhvillohen gjatë gjumit dhe gjumi është vital për funksionimin e duhur të zhvillimit mendor dhe fizik.

Titulli: Shëndeti i familjes - Të dish të flesh

Efektet e mungesës së gjumit

Vendimmarrje dhe gjykim i dobët për problemet e ndryshme të ditës.

Paraqitje e dobët në shkollë, në punë dhe gjatë aktiviteteve sportive.

Paraqitje e dobët gjatë ngarjes së makinës dhe mundësi më të mëdha për aksidente rrugore.

Probabilitet më i rritur për sëmundje, si: obeziteti, diabeti, hipertensioni, sëmundje të zemrës e sëmundje të tjera të përgjithshme.

Memorie dhe përqendrim i dobët, si dhe vështirësi në të mësuar.

Lodhje fizike dhe koordinim i dobët.

Ankth, depresion dhe probleme të tjera emocionale.

Përforcon efektet e alkoolit në trup.


Sa gjumë duhet të bëjmë?

Ekziston një rregull i përgjithshëm. Në qoftë se ju zgjoheni i kthjellët dhe nuk ndiheni i përgjumur gjatë ditës, atëherë ju keni fjetur mjaftueshëm. Në qoftë se ju, rastësisht, kishit një natë jo të mirë e me pak gjumë, atëherë natën tjetër ju do të doni më shumë gjumë. Sasia e orëve të gjumit, që duhet të bëni, varet nga disa faktorë, si:

- Aktiviteti që bëni gjatë ditës.

- Mosha juaj.

- Nëse jeni apo jo në periudhë rritjeje.

- Cilësia e gjumit.

- Prejardhja juaj gjenetike.



Të porsalindurit

Rreth 16 orë në ditë gjumë

Bebet dhe fëmijët e vegjël

Nga 6 muaj deri në 3 vjeç, flenë ndërmjet 10 dhe 14 orëve, kuptohet, duke kombinuar gjumin e natës dhe atë të ditës.


Fëmijët

· Nga mosha 3 - 6 vjeç, 10 dhe 12 orëve

· mosha 6 deri në 9 vjeç, rreth 10 orë gjumë.

· Nga mosha 9 - 12 vjeç, rreth 9 orë gjumë.


Adoleshentët

Rreth 9 orë gjumë në ditë. Adoleshentët kanë probleme në pagjumësi, sepse kanë predispozitë që të rrinë natën vonë dhe të flenë në mëngjes, por që ky orar nuk përputhet me oraret e shkollës.

Të rriturit

Për shumicën e të rriturve duket se 7 - 8 orë gjumë është sasia më optimale e orëve të gjumit, megjithatë, ka edhe nga ata që duan të flenë vetëm 5 orë e të tjerë rreth 10 orë gjumë.


Gratë shtatzëna
Gjatë shtatzënisë gratë e kanë të nevojshme të flenë pak më shumë orë gjumë.


Cilat janë shenjat e një pagjumësie?

- Vështirësi për t'u ngritur nga gjumi në mëngjes.

- Mungesë përqendrimi.

- Përgjumja gjatë orarit të shkollës apo të punës.

- Nuk ndihesh në humor të mirë, je i irrituar dhe anksioz.

Në qoftë se ju jeni i lodhur dhe i përgjumur gjatë ditës, ju nuk keni fjetur mjaftueshëm, pra, ju keni një mungesë gjumi, e cila mund të ndodhë në një natë kur nuk keni pasur gjumë të mirë, ose kur ky problem vazhdon për disa ditë. Kur mungesa e gjumit është vetëm për një ditë, atëherë ju mund ta zëvendësoni atë natën tjetër, por, nëse mungesa është kronike, shfaqen probleme serioze, si: çrregullime të sistemit imun, ndryshime në metabolizëm që të çojnë drejt obezitetit .

Në qoftë se ju vuani nga pagjumësia apo thjesht kërkoni të dini se si është gjumi juaj, atëherë mbani një ditar, ku do të shënoni:

- Orën kur ju ratë të flinit dhe kur u zgjuat.

- Sasinë totale të orëve të gjumit.

- Cilësinë e gjumit tuaj.

- Sa herë u zgjuat gjatë natës dhe çfarë bëtë (për shembull qëndruat në krevat me sy të mbyllur, u ngritët e pitë një gotë qumësht apo një qetësues).

- Sasia e kafeinës, alkoolit dhe nikotinës që keni konsumuar gjatë ditës, tipi i ushqimeve e pijeve që përdorët gjatë ditës e para se të shkonit të flinit.

- Humori juaj (i lumtur, i mërzitur, i stresuar dhe në ankth).

- Medikamentet që përdorni, dozën dhe sa herë në ditë i merrni.



Shpesh njerëzit përdorin barna për gjumë për t'i ndihmuar të flenë. Por përdorimi i barnave për të trajtuar pagjumësinë (insomia) është me risk për shumë arsye:

- Barnat gjumësjellëse nuk trajtojnë shkakun e pagjumësisë dhe përdorimi i tyre i rregullt mund të sjellë ekzagjerim të insomisë.

- Shumë prej këtyre medikamenteve krijojnë varësi për organizmin dhe organizmi kërkon t'i marrë vazhdimisht ato.

- Këto medikamente krijojnë fenomenin e tolerancës, domethënë, që me kalimin e kohës organizmi, për të arritur të njëjtin efekt, kërkon një dozë më të lartë të medikamentit. Pra, japin të njëjtat fenomene si drogat e vërteta.

- Kanë shumë efekte anësore.

Titulli: Shëndeti i familjes - Të dish të flesh

Si të keni një gjumë sa më të mirë

Këto çrregullime shfaqen kryesisht në formën e vështirësisë për të fjetur, zgjimin disa herë gjatë natës, apo fjetjen me lehtësi dhe zgjimin pas disa orësh duke mos mundur për të fjetur sërish.
Duke qenë se këto çrregullime janë tepër të shpeshta, ekspertët rekomandojnë disa udhëzime, të cilët ndihmojnë për të rregulluar problemet e gjumit përfshijnë.

Flini tetë orë gjumë
Nëse flini tetë orë gjumë në natë ju mund të përfitoni sa më shumë, pasi shtoni tre vjet jetë moshës suaj të vërtetë. Privimi nga gjumi, nga ana tjetër, ul qarkullim e gjakut, duke shkaktuar faktin që të dukeni të zbehtë. Ja se si të merrni një gjumë të rehatshëm dhe të zgjoheni të kënaqur me gjumin e bërë. Ekspertët japin disa këshilla të thjeshta që duhet t’i zbatoni për të larguar pagjumësinë. Për këtë ata rekomandojnë këshillën e parë që është të mos përgatisni apo mendoni një listë të punëve që duhet të bëni të nesërmen. Shkruani listën ditën tjetër herët në mëngjes, kështu që mendimet e gjata nuk do t’ju lënë pa gjumë dhe të tensionuar.

Pini diçka të ngrohtë
Ndonjëherë, nëse merret me shkelm pagjumësia dhe mund të kthehet një cikël gjumi më i mirë, të gjitha çka ju duhet është të ndiqni një model të ri. Një teknikë super e thjeshtë është të merrni një antihistaminë 30 minuta para se të vini kokën në jastëk. Nga ana tjetër, provoni çaj agnushe bimor ose kamomil dhe sanëz çka ju qetëson dhe sjell gjumin. Kjo patjetër ndihmon disa njerëz. Nëse keni pagjumësi të theksuar ka shumë gjasa që ju të keni një mungesë melatoninës, ju thjesht duhet të krijoni më mirë zakonet e gjumit. Nëse keni probleme me gjumin provoni duke marrë disa rrezet diellit në mëngjes, bëni disa stërvitje gjatë ditës, mos qëndroni deri vonë në mbrëmje duke u marrë me pastrimin e shtëpisë, duke vënë mënjanë kohë për të pushuar para gjumit.

Provoni një
ëmbëlsirë para gjumit
ثmbëlsirat më drithëra apo lajthi janë të dobishme, duke ndikuar për një gjumë të mirë. Kjo vjen si pasojë e efektit pozitiv që japin karbohidratet komplekse dhe një proteinat, e ato ushqime që përmbajnë pak kalcium. Kalciumi ndihmon trurin duke e qetësuar atë si pasojë e përdorimit të triptofanit, amino acidit i cili e nxit organizmin të prodhojë melatoninë. Kjo shpjegon pse produktet e qumështit, që përmbajnë të dyja triptofan dhe kalciumit, janë të dobishme për të nxitur një gjumë të lartë dhe të rehatshëm, përfshi rastet kur këto produkte janë të përfshira në ushqime. Dhe duke kombinuar karbohidrate së bashku me një sasi të vogël të proteinave, truri juaj prodhon serotoninë, hormonin e kënaqësisë që ka lidhje të forta me humorin.

Dilni nga dhoma gjumi
Ne të gjithë mendojmë se në qoftë se ne shtrihemi në krevat aq sa duhet, gjumi do të vijë patjetër. Në vend të kësaj, mendjet tona priren për të marrë mendime nga më të ndryshmet dhe muskujt tonë tensionohen gjatë kohës që jemi të zgjuar. Merrni një pushim. Nëse ju nuk mund të arrini të flini brenda 20 minutash, çohuni nga shtrati dhe të shkoni në një strehë të sigurt, një vend që është i qetë, ka ndriçim i zbehtë, dhe nuk faktorë bezdisës. Rrini të qetë. Kjo e ushtron frymëmarrjen tuaj. Ose lexoni diçka. Shihni e-mail-et, televizion apo merruni me diçka tjetër që mund t’iu angazhojë. اështja është që të përqendroheni në diçka dhe duke u lodhur edhe gjumi mund të vijë ngadalë pa u tensionuar, kështu mund të ktheheni sërish në dhomën tuaj të gjumit. Pas 20 minutash apo më shumë, shkojnë prapë në shtrat dhe të shihni se çfarë ndodh kur ju jeni më të relaksuar. Përsëriteni një herë apo dy herë, nëse është e nevojshme.

Bëni joga
Duke supozuar se joga është shumë e dobishme për shëndetin mendor, dhe jo vetëm, por jep efekte pozitive edhe në shëndetin fizik. Për këtë qëndroni shtrirë me shpinë, dhe përpiquni të relaksoheni dhe të rrini të qetë. Pak a shumë do të duket sikur jeni “pa frymë, si i vdekur”. Në thelb, ju shtrihuni me shpinë mbi një sipërfaqe të drejtë, më krahët dhe këmbët e shtrira drejt por jo duke prekur trupin tuaj, pëllëmbët duhet t’i drejtoni për lart. Pastaj ngadalë zhytuni në përqendrim, rregulloni ritmin e frymëmarrjes dhe natyrisht duke i gjithë trupi yt te eci me mundim. Qëndroni në këtë pozicion për disa minuta, ose për aq kohë sa ju pëlqen. Kjo do të ndihmojë të relaksoni shpirtin dhe trupin tuaj. KS

Titulli: Shëndeti i familjes - Të dish të flesh

9 Këshilla qe duhet ti dini per gjumin


A bëni gjumë te mjaftueshëm? Shume njerez nuk arrijen te bejne gjume te mjaftueshem. 9 Këshilla qe duhet ti dini per gjumin shpalos shkencën prapa asaj se perse shume njerëz e kane te vështire te bien ne gjumë, dhe gjithashtu ofron keshilla praktike rreth menyrave me te mira qe te arrini nje nate te mire me gjume.
1. Bej dush para kohes se gjumit
Nje dush i ngrohte eshte permendur shume shpesh si ilac kunder pagjumesis per shume vite, por si funksionon kjo? Temperatura baze normale e trupit eshte 37.4 grad celcius. Ndoshta mendon se me ngritjen e temperatures se trupit duke bere dush eshte truku qe e bene trupin tuaj te ndiheh i pergjumur. Ne fakt, eshte freskimi qe ndodh kur te dalesh pas dushit qe ndihmon gjumin. Vetem koheve te fundit eshte kuptuar se eshte zbritja e temperatures se trupit e cila ndikon qe te na ze gjumi. Nese keni probleme te bini ne gjume, provo dhe bej nje dush nje ore para kohes se gjumit.

2. Pagjumesia
Pagjumësia kap shume njerez dhe eshte veshtire te thyhet ky cikel njehere posa trupi mesohet me kete model te pazakonte te gjumit. Terapia e kufizimit te gjumit eshte nje metod e fuqishme per thyerjen e modeleve. Ata qe vuajne nga pagjumsia kufizohen qe te kalojne me pak kohe ne shtrat, o te fjetur o fare pa gjume. Por kjo nuk eshte fare e lehte, ashtu sikur profesor Colin Espie nga Qendra e Gjumit te Univerzitetit Glasgow saqron: “Njerezit me pagjumsi zakonisht shpenzojne me shume kohe ne shtrat duke provuar qe ti ze gjumi.
E cfar bejme me kufizim te gjumit eshte qe ne menyre drastike te zvogelojme kohen qe ata kalojne ne shtrat. Kjo eshte nje gje shume e veshtire per te bere.” Qellimi i kesaj metode eshte qe te lodh aq shume trupin sa qe trupi shtyhet te ri-krijoj model normal te gjumit. Nese ke probleme me pagjumsi atehere terapia e kufizimit te gjumit eshte definitivisht nje opcion qe duhet konsideruar. Celes eshte qe te qendrosh ne shtrat vetem per te fjetur, dhe se gjithmone te zgjohesh ne te njejten kohe cdo dite. Keshillimi me mjekun eshte nje hap i mire per te luftuar pagjumsine.
3. Arti i gjumit te dites (Pushimit)
Gjumi i dites eshte nje menyre e mire e ngritjes se niveleve te energjise, perderisa i permbahesh rregullave kur te pushoni. Gjumi i dites eshte me se shumti efektive kur behet pasdite ne mes te ores 14 dhe 17. Koha optimale eshte 30 minuta. Trupi juaj ne menyre natyrale reziston te mos pushoj ne mes ores shate dhe 12 te mengjesit dhe ne mes ores gjashte dhe tete te mbremjes.

4. Si mos te gërhijmë

Gërhima mund te jet e lidhur me ndonje problem serioz shendetesor dhe mund te ndikoj jo vetem tek ai qe gerrhis… përveç tjerash mund te ketë efekte negative ne marrëdhëniet midis qifteve. Cka shkakton gërhimën? Gjat gjumit, muskujt qe kontrollojne kanalet e frymemarrjs mund te relaksohen, duke shkaktuar qe kanale te frymemarrjes te ngushtohen.
Si rezultat, kur marrim fryme, inded e buta ne goje, hunde dhe ne fyt vibrojne, qe ndryshe ne i degjojme duke gerrhatur. Njera zgjidhje eshte perdorimi i shiritave te lagesht sepse jane te dizajnuar te zvogelojne vibrimin e ketyre indeve te buta. Nje menyre tjeter eshte perdorimi i frenave te gojes qe parandalojne gjuhen te mos bie ne fund te gojes. Sidoqofte, keto metoda nuk jane te garantuara dhe nese gjumi dhe gerrhama e juaj eshte me serioze se aq atehere keshilloheni te konsultoheni me mjekun.
5. Mos luaj me ciklin e gjumit tuaj
Nje pushim i mire i nates eshte zakonisht nje tregues se trupi ka kaluar 5 fazat specifike te gjumit, te cilat se bashku, formojne nje cikel gjumi. Ne fazen e pare, njeriu ndihet i pergjumur. Faza e dyte eshte ajo kur njeriun e ze gjumi. Faza e trete dhe e katert perbejne gjumin e thelle. Faza finale eshte ajo qe e qujame REM (Rapid Eye Movement), qe karakterizohet me levizje te shpejta te syrit, nje tregues tjeter qe ne mund te jemi duke enderruar. Nje gjume i mire kerkon qe te kalojme 4 deri gjashte cikle gjate nates, dhe nese nuk arrijme aq atehere kjo do te ket efekt ne performancat gjat kohes kur jemi te zgjuar. Menyra me e mire e arritjes se mjaftueshme te ketyre fazave eshte qe te shmangim kafen dhe alkoolin para kohes se gjumit, sepse ato mund te shtremberojne modelin natyral te gjumit. Pervec tjerash sigurohu qe te arrish nga 7 deri 9 ore gjume cdo nate.

6. Forca e drites se diellit
Nese gjumi nuk eshte problem per ty, atehere cka nese nuk mund te zgjohesh? Hulumtimet rreth drites zbulojne se mund te perdoret qe te na ndihmoj te zgjohemi me lehte. Ne vitin 2002 shkenctaret kane identifikuar nje grup qelizash receptor ne sy qe rregullojne prodhimin e hormonit te quajtur melatonin. Ky hormon perckton se sa i pergjumur apo i zgjuar eshte nje person.
Gjat nates shtohet furnizimi i trupit me hormon melatonin dhe keshtu ndiheni i pergjumur. Gjat dites, edhe me sy te mbyllur, qelizat receptor nxiten nga drita per te sinjalizuar trurin per te zvogeluar sasin e melatonines ne trup. Kjo na ndihmon qe te ndihemi me te zgjuar. Duke imituar kualitetet e drites natyrale qe nxisin keto qeliza receptor, shkencetaret kane perdor drita blue per te mashtruar trupin qe te mendoje se ne menyre natyrale eshte zgjuar. Keto drita blue mund ti ndihmojne ata qe zgjohen heret te ndihen me te zgjuar. Por per ata te cilet mundohen te bjen gjume gjat oreve te dites, perder te erreta ndihmojne per ta terruar vendin qe te mendoje trupi se eshte nate.

7. Ha per te fjetur
A e ke ditur se disa lloje te ushqimeve ndikojne ne at se si flini? Ushqimet e pasura me karbohidrate nxisin nje reagim zinxhiror qe te ben te pergjumur. Kur karbohidratet treten ne stomak, ato nxisin lirimin e insuline e cila ne anen tjeter ndihmon kemikalin tryptofan te futet ne tru. Aty, ky kemikal kthehet ne serotonin dhe serotonina te ben te pergjumur. Kurse te ushqyerit me ushqime te pasura me proteina ka efektin e kunder. Proteina zberthehen ne amino acide qe zvogelon sasin e triptofanit qe futet ne tru. Keshtu pra kemi prodhim me te vogel te serotonines qe nxit gjumin. Si rezultat e kasaj ndihemi me te zgjuar. Nje drek e pasur me proteina ndihmon qe mos te ju ze gjumi pasdite kurse nje dark e pasur me karbohidrate ndihmon qe te ju nxe gjumi ne mbremje.

8. Relaksi
Nje menyre e thjesht dhe shume efektive per ta nxen gjumin eshte qe ne menyre te vazhdueshme te shtrengojme dhe me pas relaksojme muskujt pak para se te shkojme per te fjetur. Duke fillura me kembet, shtrengoj te gjith muskujt ne njeren kembe per disa sekonda, pastaj cliro dhe relakso muskujt. Perserit kete shtrengim (tendosje) dhe relkasim per pjeset tjera te trupit. I gjith ushtrimi duhet te zgjas rreth 15 minutave dhe ne fund duhet te te bej te ndihesh me i/e relkasuar dhe i gatshem per te fjetur.
9. Ilacet bimore
Bimet si livando dhe ekstraktet bimore si rrenja e sanez (agnushe) jane dy nga nxitesit natyral te gjumit. Saneza mund te blihet dhe konsumohet si tretesire kurse livando mund te perdoret si caj, edhe pse studimet tregojne se eshte aroma e livandos qe ndihmon njerezit ti ze gjumi. Qe te dyja shpesh gjenden ne barnatore mire te furnizura.Sekreete Bukurie

Titulli: Shëndeti i familjes - Të dish të flesh

boll keshilla te mira kokan keto qe po thuan ju .
me shume Respket.
nga Qendrimi bossi..

Titulli: Shëndeti i familjes - Të dish të flesh

Të flesh, do të thotë të dobësohesh
Shiko fotografinë 1799437Më thuaj sa fle, të të them nëse mund të shëndoshesh, sa dhe kur. Kjo është e vërteta e fundit e paraqitur nga shkenca e të rënit nga pesha, ose e mosshëndoshjes. Kjo është një e vërtetë që fshihet në një marrëdhënie komplekse mes metabolizmit dhe ciklit gjumë-zgjim, hormoneve dhe fazave cerebrale. Ky cikël shpjegon gjithashtu se të konsumosh ushqim në të njëjtën sasi në mbrëmje ose gjatë ditës, mund të ketë efekt jo të dobishëm në organizëm, ose të transformohet në një burim sëmundjeje? Por në ç’mënyrë? Të dhënat e para të ekzistencës së një marrëdhënieje shumë të ngushtë mes ciklit gjumë-zgjim dhe të ushqyerit janë zbuluar nga vëzhgimet e shumta që janë bërë dhe lidhen me fenomene të ndryshme, si për shembull orët e gjumit dhe pesha, por asnjëherë nuk është vërtetuar një lidhje e rastësishme. Për të vërtetuar këtë cikël, studiuesit kryen edhe një studim, të cilit iu nënshtruan 14 infermiere. Studimi përfshinte ushqimin, aktivitetin fizik, largimin e stresit dhe përmirësimin e cilësisë së gjumit. Në fund, para mbledhjes së të dhënave, infermieret u ndanë në dy kategori, sipas kohës që i ishte kushtuar gjumit dhe pushimit të mirë. Ndryshimi mes dy grupeve ishte i dukshëm: kush nuk ishte ngopur me gjumë, kishte një tregues të masës trupore më të lartë se gjumashet. Përse? Sipas njërit prej studiuesve, një mundësi është që gjumi i pakët ka ndikuar në ekuilibrin hormonal, për shembull duke zvogëluar prodhimin e leptinës, hormoni i ngopjes, e duke shkaktuar një ndjesi më të madhe urie.

Gjatë viteve të fundit, për të shpjeguar arsyet e efektit gjumë mbi peshën trupore, janë kryer dhjetëra studime dhe të gjithë kanë treguar se fenomeni është sa kompleks, aq edhe i rëndësishëm. Le t’ia nisim nga Deanna Arble, një studiuese e “Centre for Sleep and Circadian Biology”, e cila ka publikuar në revistën “Obesity” një studim se si minjtë e ushqyer me një dietë të pasur me yndyra shtonin në peshë 48 për qind kur ushqimi u jepej në oraret që ata flinin, dhe 20 për qind nëse i njëjti ushqim u jepej në orare të ndryshme gjatë ditës. Kjo ndodhte te minjtë. Po te njeriu? Kësaj pyetjeje i është përgjigjur studiuesi Plamen Penev, nga Universiteti i اikagos, i cili ka treguar për revistën “Journal of Endocrinology and Metabolism” se çfarë ndodh kur njerëzit shëndetplotë detyrohen të flenë mesatarisht pesë orë (një vlerë relativisht e ulët krahasuar me orët e plota të gjumit), humbasin sasi të madhe glukoze dhe janë të ekspozuar ndaj diabetit dhe obezitetit. Diçka e ngjashme është vënë re edhe nga endokrinologët e Universitetit Laval, në Kanada, të cilën e kanë hasur edhe në revistën shkencore “Diabetes”. Në këtë revistë ka gjetur hapësirë edhe një studim tjetër ndërkombëtar, i cili ka vërtetuar që kur receptori i melatoninës nuk punon mirë, rreziku për të zhvilluar sëmundjen e diabetit rritet me 20 për qind. Gjithashtu, endokrinologët e Universitetit të Notinghamit, në Britaninë e Madhe, kanë treguar se ndryshimet në përqindjen e yndyrës kafe, që gjendet kryesisht te foshnjat e sapolindura dhe kafshët që bien në letargji, është e lidhur ngushtë jo vetëm me ciklin gjumë-zgjim, por edhe me temperaturën e trupit (e cila ndryshon gjatë orëve të ditës).

Të dhënat e mbledhura deri këtu janë diçka më shumë se sa tregues të thjeshtë. “Ka shumë prova lidhur me faktin që një prishje e ritmeve normale kardiake ndryshojnë metabolizmin. Mjafton të mendosh për ata që punojnë natën dhe ata që nuk hanë mëngjes. Të dyja këto kategori personash janë më të rrezikuar ndaj obezitetit dhe tumoreve të ndryshme. Në qoftë se pastaj marrim parasysh elementët kryesorë, të cilët ndikojnë në rregullimin e peshës dhe oreksit, do të vëmë re se të gjithë ndikohen nga alternimi i gjumit dhe zgjimit: metabolizmi i insulinës, funksionimi i leptinës (hormoni primar për ngopjen), zhvillimi i rezervave të yndyrës kafe, rregullimi i temperaturës dhe shumë të tjera. Si pasojë, ky cikël ka diçka të rëndësishme: obeziteti mund të shihet edhe si një patologji që vjen nga humbja e harmonisë së këtij ekuilibri delikat. Kështu, pasi i kemi kuptuar mirë mekanizmat molekulare, mund të mendojmë për ndërhyrje të mirëfillta”, thotë një studiuese.

Në fakt, studimet e shumta mbi qelizat individuale dhe gjenetikën e fenomenit kanë filluar të pasqyrojnë një skemë tepër të komplikuar, në të cilën janë përfshirë mijëra gjene. “Ritmet kardiake ndikojnë në sekretimin e hormoneve dhe në shumë fenomene të tjera. Gjithsesi, edhe ato vetë ndikohen nga niveli i hormoneve, si melatonina, por gjithashtu edhe nga faktorë të tjerë, siç janë ushtrimet fizike ose lloji i ushqimit të konsumuar. Ushqimet e pasura me yndyrë, për shembull, ulin ritmet. Në një farë mënyre është historia e pulës dhe vezës: nuk e dimë ende se cila e ka bërë shoqen, por ka gjasa që bëhet fjalë për diçka unike, ku çdo element është i lidhur ngushtë me tjetrin”, shpjegon sërish studiuesja. Gjumi dhe pesha janë të lidhur ngushtë me njëri-tjetrin, duke aktivizuar ose çaktivizuar mijëra gjene, në varësi të kohës, asaj çfarë hani dhe pini, gjendjes hormonale, ilaçeve të marra për sëmundjet e ndryshme, mënyrën e jetesës e kështu me radhë. Shqiperia

Titulli: Shëndeti i familjes - Të dish të flesh

Rituale të shëndetshme të dobishme në kohën para gjumit
Në ditët e sotme pjesa më e madhe e njerëzve, sidomos ata mbi 45 vjeç, ankohen çdo ditë e më shumë për çrregullime të gjumit. Këto çrregullime shfaqen kryesisht në formën e vështirësisë për të fjetur, zgjimin disa herë gjatë natës, apo fjetjen me lehtësi dhe zgjimin pas disa orësh duke mos mundur për të fjetur sërish.
Duke qenë se këto çrregullime janë tepër të shpeshta, ekspertët rekomandojnë disa udhëzime, të cilët ndihmojnë për të rregulluar problemet e gjumit përfshijnë. Formoni rituale të shëndetshme në kohën para gjumit. Mundohuni të shkoni në gjumë në të njëjtën kohë, mundësisht edhe gjatë fundjavës. Relaksohuni para se të shkoni për të fjetur. Kjo mund të përfshijë meditimin, ushtrime për frymëmarrjen, një banjë e ngrohtë apo të dëgjoni muzikë relaksuese. Në darkë i duhet kushtuar veçanërisht kujdes ushqimit. Para se të bini për të fjetur duhet të hani pak, ngrënia e sasive të shumta të ushqimeve interferon me ciklet e gjumit. Një gotë qumësht iu ndihmon para gjumit, sepse përmban triptofan, një stimulues natyral i gjumit. Përdorni imagjinatën tuaj që të ndihmoni veten për të fjetur. Nëse sflini dot, çohuni nga krevati, bëni një aktivitet relaksues, derisa të ndiheni përgjumësh. Të dëgjoni lajme apo çështje që iu shqetësojnë mund tiu sjellë probleme me gjumin. Edhe nëse këni probleme me gjumin çohuni dhe hani diçka që përmban triptofani cili bllokon serotoninën që është një neurotransmetuese.


1.Flini tetë orë gjumë
Nëse flini tetë orë gjumë në natë ju mund të përfitoni sa më shumë, pasi shtoni tre vite jetë moshës tuaj të vërtetë. Privimi nga gjumi, nga ana tjetër, ul qarkullim e gjakut, duke shkaktuar faktin që të dukeni të zbehtë. Ja se si të merrni një gjumë të rehatshëm dhe të zgjoheni të kënaqur me gjumin e bërë. Ekspertët japin disa këshilla të thjeshta që duhet ti zbatoni për të larguar pagjumësinë. Për këtë ata rekomandojnë këshillën e parë që është të mos përgatisni apo mendoni një listë të punëve që duhet të bëni të nesërmen. Shkruani listën ditën tjetër herët në mëngjes, kështu që mendimet e gjata nuk do ju lënë pa gjumë dhe të tensionuar.



2.Pini diçka të ngrohtë
Ndonjëherë, nëse merret me shkelm pagjumësia dhe mund të kthehet një cikël gjumi më i mirë, të gjitha çka ju duhet është të ndiqni një model të ri. Një teknikë super e thjeshtë është të merrni një antihistaminë 30 minuta para se të vini kokën në jastëk. Nga ana tjetër, provoni çaj agnushe bimor ose kamomil dhe sanëz çka ju qetëson dhe sjell gjumin. Kjo patjetër ndihmon disa njerëz. Nëse keni pagjumësi të theksuar ka shumë gjasa që ju të keni një mungesë melatoninës, ju thjesht duhet të krijoni më mirë zakonet e gjumit. Nëse keni probleme me gjumin provoni duke marrë disa rrezet diellit në mëngjes, bëni disa stërvitje gjatë ditës, mos qëndroni deri vonë në mbrëmje duke u marrë me pastrimin e shtëpisë, duke vënë mënjanë kohë për të pushuar para gjumit.

3.Provoni një ëmbëlsirë para gjumit
ثmbëlsirat më drithëra apo lajthi janë të dobishme, duke ndikuar për një gjumë të mirë. Kjo vjen si pasojë e efektit pozitiv që japin karbohidratet komplekse dhe një proteinat, e ato ushqime që përmbajnë pak kalcium. Kalciumi ndihmon trurin duke e qetësuar atë si pasojë e përdorimit të triptofanit, amino acidit i cili e nxit organizmin të prodhojë melatoninë. Kjo shpjegon pse produktet e qumështit, që përmbajnë të dyja triptofan dhe kalciumit, janë të dobishme për të nxitur një gjumë të lartë dhe të rehatshëm, përfshi rastet kur këto produkte janë të përfshira në ushqime. Dhe duke kombinuar karbohidrate së bashku me një sasi të vogël të proteinave, truri juaj prodhon serotoninë, hormonin e kënaqësisë që ka lidhje të forta me humorin.


4.Dilni nga dhoma gjumi
Ne të gjithë mendojmë se në qoftë se ne shtrihemi në krevat aq sa duhet, gjumi do të vijë patjetër. Në vend të kësaj, mendjet tona priren për të marrë mendime nga më të ndryshmet dhe muskujt tonë tensionohen gjatë kohës që jemi të zgjuar. Merrni një pushim. Nëse ju nuk mund të arrini të flini brenda 20 minutash, çohuni nga shtrati dhe të shkoni në një strehë të sigurt, një vend që është i qetë, ka ndriçim i zbehtë, dhe nuk faktorë bezdisës. Rrini të qetë. Kjo e ushtron frymëmarrjen tuaj. Ose lexoni diçka. Shihni e-mail-et, televizion apo merruni me diçka tjetër që mund tiu angazhojë. اështja është që të përqendroheni në diçka dhe duke u lodhur edhe gjumi mund të vijë ngadalë pa u tensionuar, kështu mund të ktheheni sërish në dhomën tuaj të gjumit. Pas 20 minutash apo më shumë, shkojnë prapë në shtrat dhe të shihni se çfarë ndodh kur ju jeni më të relaksuar. Përsëriteni një herë apo dy herë, nëse është e nevojshme.


5.Bëni joga
Duke supozuar se joga është shumë e dobishme për shëndetin mendor, dhe jo vetëm por jep efekte pozitive edhe në shëndetin fizik. Për këtë qëndroni shtrirë me shpinë, dhe përpiquni të relaksoheni dhe të rrini të qetë. Pak a shumë do të duket sikur jeni "pa frymë, si i vdekur"‌. Në thelb, ju shtrihuni me shpinë mbi një sipërfaqe të drejtë, më krahët dhe këmbët e shtrira drejt por jo duke prekur trupin tuaj, pëllëmbët duhet ti drejtoni për lart. Pastaj ngadalë zhytuni në përqendrim, rregulloni ritmin e frymëmarrjes dhe natyrisht duke i gjithë trupi yt te eci me mundim. Qëndroni në këtë pozicion për disa minuta, ose për aq kohë sa ju pëlqen. Kjo do të ndihmojë të relaksoni shpirtin dhe trupin tuaj.

6.Relaksohuni
Relaksimi progresiv, është një teknikë efektive që është përdorur që nga 1930, por në të vërtetë nuk mund të jenë teknika shumë të thjeshta. Shumë njerëz që vuajnë nga pagjumësia do të donin të relaksoheshin, por nga njëherë kjo teknikë bëhet shumë e vështirë për tu realizuar në kohën kur e dëshiron. Relaksohuni para se të shkoni për të fjetur. Kjo mund të përfshijë meditimin, ushtrime për frymëmarrjen, një banjë e ngrohtë apo të dëgjoni muzikë relaksuese. Në darkë i duhet kushtuar veçanërisht kujdes ushqimit. Para se të bini për të fjetur duhet të hani pak, ngrënia e sasive të shumta të ushqimeve interferon me ciklet e gjumit. Një gotë qumësht iu ndihmon para gjumit, sepse përmban triptofan, një stimulues natyral i gjumit.

7.Aromatizoni dhomën tuaj të gjumit
Aromat konsiderohen gjerësisht të jenë relaksuese, si livando, vanilje dhe aromë limoni, por ato kanë ndikime të ndryshme për njerëz të ndryshëm (disa njerëz të gjejnë livando stimuluese). Nëse një bën mirë mbani një aromatizues pranë jastëkut tuaj. Sigurohuni se shtrati juaj është i madh mjaftueshëm dhe i rehatshëm. Provoni lloje të ndryshme krevatesh. Përdorni mbulesa pambuku. ثshtë e gabuar ideja që dhomën e gjumit mund ta shfrytëzojmë edhe për punë. Bindeni veten dhe trupin tuaj se ai ambient është për të fjetur dhe duhet të jetë i qetë dhe i rehatshëm. Një orë e madhe, e ndriçuar, digjitale mund të shkaktojë fokusimin tuaj tek ajo, e për rrjedhojë ju mund të ndjeni ankth, stres. Prandaj vendoseni orën diku ku ju nuk mund ta shihni gjatë orës së gjumit. Lajme Parajsa

Titulli: Shëndeti i familjes - Të dish të flesh

Vlera e gjumit

Në kohën kur shoqëria njerëzore po zhvillohet me hapa gjigantë, në të njëjtën kohë njeriu është duke ia ‘vjedhur’ vetes me dhjetëra orë gjumë. Në fakt, ne nuk e dimë rëndësinë e vërtetë të gjumit.Gjumi ndikon drejtpërsëdrejti në sistemin endokrin dhe metabolizmin, që ndikojnë direkt në gjenerimin e hormoneve dhe rigjenerimin e energjisë. Gjumi gjithashtu ka rëndësi për rritjen e qelizave, rëndësia e të cilave është e pamohueshme.
Gjumi ka efekt direkt në funksionimin e rregullt të trurit, në aftësinë e përqendrimit dhe të ruajtjes së memories. Na bën më elastik kur kemi të bëjmë me vendimmarrjen dhe gjykimin. Gjumi gjithashtu rrit aftësitë motorike dhe reaksionin.
Aktualisht po zhvillohen një numër eksperimentesh për ndikimin e pagjumësisë në sëmundjet si diabeti, hipertensioni, obeziteti dhe depresioni.
A e dini se pagjumësia rrezikon jetën tuaj? Po, nëse flini në prani të njerëzve që gërhasin atëherë mund të fitoni sëmundjen e quajtur ‘apnea e gjumit’ që është fatale për organizmin e njeriut. Kjo nuk është e tëra. Pagjumësia mund të shoqërohet me lodhje të madhe, ecjen në gjumë dhe të folurit në gjumë.
Por, sa duhet të flemë për të qenë të shëndetshëm? Njeriu në gjumë dhe për një gjumë sa më të shëndetshëm duhet të kalojë katër cikle të cilat janë përafërsisht nga dy orë dhe më pas është faza e çlodhjes në gjumë. Gjithsej, njeriut të rritur i duhen tetë orë gjumë të pastër për të mbajtur organizmin të shëndetshëm.
Kuriozitet: Amerikanët 100 vite më parë kanë fjetur 20% më shumë se amerikanët e sotshëm. /Telegrafi/

Titulli: Shëndeti i familjes - Të dish të flesh

Gjumë për shëndet të mirë

Gjumi është shëndet. Vetëm fëmijët që flenë rregullisht mjaftë, zhvillohen fizikisht shëndetshëm, sepse pjesa më e madhe e rritjes së tyre zhvillohet në gjumë të thellë. Po ashtu zhvillimi i plotë i trurit bëhet posaçërisht në gjumë në fazat e ëndërrimeve. Për këtë fëmijëve u nevojitet më shumë gjumë se të rriturve.Kohëzgjatja e gjumit është e ndikuar nga mosha, nga mjedisi dhe faktorët trashëgues. Ajo lëvizë përafërsisht 12-20 orë në ditë (të porsalindurit) deri 6-7 orë (njerëzit e moshuar). Kohëzgjatja ideale është individuale dhe shumë e ndryshme. Kur flemë mirë, ne jemi fizikisht dhe shpirtërisht të aftë për të arritur suksese. Nëse flemë pak, mund të paraqiten probleme psikike (p.sh.: lodhje, gjendje depresive, vështirësi në koncentrim, zvogëlim i sukseseve) dhe mundime trupore e të shpeshta).
Ritualet e gjumit janë të rëndësishme
Ritualet dhe marrëveshjet e qarta me fëmijë dhe të rinjtë munden si për gjumë ashtu dhe në sjelljet e përditshme me njëri-tjetrin të ndihmojnë shumë. Ato japin mbështetje dhe besim, siguri dhe mbrojtje, ofrojnë qetësi dhe orientim në kohë.
Shkuarjet në mbrëmje në shtrat me rituale është ndihma më e mira për gjumë. Me këtë është menduar, që çdo natë të njëjtat gjëra të bëhen në të njëjtin rend: banjë, të tregohen përralla, të këndohet s`bashku, të flitet për ditën e kaluar etj.
Nëse fëmijët rregullisht në mbrëmje shkojnë në shtrat, ju mbetet prindërve më shumë kohë e përbashkët pa fëmijë, gjë që për lidhjen e prindërve është me rëndësi.
Shiko fotografinë 1800120
Problemet e gjumit janë të shpeshta
Problemet e gjumit te fëmijët dhe te të rriturit janë shumë të përhapura. Prindërit nganjëherë ngurojnë që të flasin mbi pengesat e gjumit të fëmijëve edhe kur prindërit në ditët dhe ritmin e natës ndihen të penguar. Një çrregullim i gjumit është sëmundje vetëm atëherë kur vetë të prekurit vuajnë.
اrregullimi i gjumit, shkaqet e mundshme: rrethi i pazakonshëm, përjetime shqetësuese apo tramatizuese gjatë ditës, frika prej gjumit (ëndrra, paraqitje të imagjinuara etj.), gjumë i gjatë gjatë ditës, stres në shkollë, frikë nga provimet etj.
Pengesat gjatë gjumit: Në gjumë gjatë një nate ne kalojmë disa herë stade të ndryshme në gjumë të thellë, dhe zgjohemi shkurt herë pas here. Këto faza të shkurta të zgjimit zakonisht as nuk merren seriozisht as nuk na kujtohen.
Te fëmijët e vegjël (nën 6 vjeç) jo rrallë vërehet e ashtuquajtura trembja gjatë natës. Fëmijët qajnë papritmas pas 2-4 orë gjumë. Munden ta ngrenë kokën, eventualisht bile edhe çohen, shikojnë pa cak përreth, nuk mund t`i zgjojmë, ata nuk i njohin prindërit dhe qetësohen pas disa minutash më së shpeshti nga vetvetja. Prindërit nuk duhet të përpiqen në këtë situatë t`i zgjojnë fëmijët për t`i qetësuar. Trembja në gjumë nuk ka të bëjë me epilepsi dhe nuk shkakton pengesa në qëndrimin psikik. Fëmijët zakonisht nuk mund të kujtohen për atë në ditën tjetër. Zhvillimi trupor dhe psikik nuk dëmtohet.
Ndryshimi në gjumë vërehet relativisht para së gjithash te fëmijët që shkojnë në shkollë. Djemtë janë më shpesh të prekur. Fëmijët zgjohen dhe sillen pa cak përreth. Me këtë rast munden të lëndohen.
اrregullimi i gjumit: Këto shfaqen shpesh te kohëzgjatja shumë e shkurt e gjumit apo te koha shumë e parregullt e gjumit.
Shiko fotografinë 1800121
Për një gjumë të shëndetshëm. Një rrjedhje e rregullt e ditës me shujta të rregullta dhe me shkuarje të rregullt në shtrat i ndihmon fëmijës që të flejë mirë.
Një ritual i njëjtë kur fëmija shkon në shtrat (p.sh. të tregohen përralla, të këndojmë, të dëgjojmë pjesë muzikore, s`bashku të flasim për ditën etj.), fëmijëve ju ndihmon ta gjejnë gjumin.
Temperatura në dhomën e fjetjes nuk duhet të jetë e lartë (deri 18°c).
Gjumi duhet të bëhet mundësisht në një vend të qetë dhe i papenguar.
Lëvizjet e bollshme gjatë ditës janë për të gjithë fëmijët të rëndësishme dhe kështu bëhen në mënyrë të shëndetshme të lodhur.
Te problemet e posaçme si trembja gjatë natës apo frika nga ëndrrat mundet një mjek i fëmijëve t`ju ndihmojë tutje. Me rëndësi është një rreth i pa rrezikshëm për fëmijën. Kështu do të duhej p.sh. të largohen nga dhoma e fjetjes gjërat e rrezikshme, dhe nëse ec fëmija gjatë natës t`i mbyllni dritaret.
Bërja e një regjistri të gjumit mundet po ashtu të qartësoj dhe të ndihmojë pengesat në gjumë. Me këtë mundet nevoja individuale për gjumë të hetohet dhe njeriu i vëren me këtë po ashtu shpesh gjërat që bien në sy në ritmin e gjumit apo në shprehitë e gjumit.
Me rëndësi: Kërkoni te pengesat e gjumit që vazhdojnë gjatë, mjeken tuaj të fëmijëve apo mjekun tënd të fëmijëve! Mbani një regjistër të gjumit, të cilin ju do ta ruani dhe do ta merrni me vete gjatë vizitës te mjeku. /Telegrafi/

Titulli: Shëndeti i familjes - Të dish të flesh

Gjumi, cilesia, jo sasia kane rendesi


Kalojme ne gjume nje pjese te mire te jetes dhe jo gjithmone jemi te kenaqur nga cilesia e tij dhe jo gjithmone arrijme te vleresojme rendesine e ketij veprimi qe ndodh naten ne jeten qe zhvillojme diten. Te flesh, apo te mos flesh, kjo eshte çeshtja. Por pyetja tjeter e radhes eshte te flesh shume apo pak? Ne boten e sotme, kur njerezit jane plot ankth, stres dhe kane shume pak kohe per çdo gje, perfshi edhe gjumin, kohezgjatja e tij eshte shume e rendesishme dhe nje çeshtje qe po diskutohet gjithnje e me shume. Si pasoje, shume personave u jane reduktuar ndjeshem oret e gjumit dhe jo rralle ata jane te shqetesuar per kete gje.


Zakonisht dihet qe 8 ore gjume jane te nevojshem per organizmin tone qe te çlodhet dhe te rimarre veten. Ne fakt, sipas disa studiuesve, si ne çdo gje edhe ne rastin e gjumit nuk eshte shume e rendesishme sasia, por cilesia e veprimeve, ne kete rast gjumit. Ne fakt per gjumin dhe menyren e berjes se tij nuk ka shume informacione dhe njerezit mundohen t’i zgjidhin vete te gjitha problemet, qe nga ato te mungeses se gjumit, te mbingopjes, apo te gjumit te keq. Sipas nje sondazhi te fundit, ne vendet e Europes Perendimore jane shtuar rastet e individeve qe kane probleme me gjumin.

Nje pjese gjithnje e me e madhe e tyre jane shnderruar ne vartes, apo perdorues te rregullt te tabletave nga me te ndryshmet, te cilave ua besojne “suksesin” e oreve te nates. Sipas psikologeve, nje pjese e madhe e “fajit” eshte shkaktuar nga perjetimet e njerezve ne mesin e krizes ekonomike, nga humbjet e pesuara dhe mbi te gjitha nga situata e frikes dhe e pasigurise per vendin e punes, per mireqenien personale dhe te ardhmen e femijeve. Per sa u perket tabletave te koheve te fundit, qe ndihmojne ne permiresimin dhe sjelljen e gjumit, ato krijojne me pak varesi nga tabletat e koheve me pare, qe e kishin me te larte kete efekt anesor, megjithate nuk jane teresisht te shkeputura nga nje ndikim i tille. Kjo i ka bere mjeket te jene me doreleshuar ne mbushjen e recetave per njerezit qe kerkojne permiresimin e gjumit permes mjekimeve.

Megjithate, per ata qe duan ende te provojne me forcat e tyre arritjen e nje gjumi te shendetshem, eshte e rendesishme qe te dine se jo domosdoshmerish duhet te flene 8 ore per te qene ne forme dhe ne balance me ritmet e organizmit. Sipas psikologeve, eshte shume normale te te dale gjumi heret ne mengjes, sepse kjo jo gjithmone do te thote se ke bere gjume te keq, apo ke ndonje problem qe nuk te le te zgjohesh ne nje ore te vone. Po keshtu edhe studentet mund te jene shume te fresket dhe te perqendruar ne nje provim te tyrin, edhe nese nuk kane vene gjume ne sy nje nate me pare.

E njejta gje vlen edhe per futbollistet, te cilet mund te ankohen per gjumin e keq, apo per pagjumesine e nates para ndeshjes se rendesishme. Edhe nese nuk arrijme te bejme nje gjume te mire, apo siç e quajme te plote para nje dite te rendesishme e te mbushur me emocione, i kemi te gjitha mundesite te arrijme rezultatet maksimale. Ne kete kendveshtrim mund te thuhet se edhe nje gjume i shkurter, por i bere ne menyren e duhur, eshte me se i mjaftueshem per te na dhene force dhe qetesi ne diten ne vijim. Por cilat jane disa nga çelesat e suksesit te nje gjumi te tille te shkurter, por efikas? Ja disa keshilla, qe nese do te ndiqeshin do ta permiresonin shume cilesine e gjysmes se jetes sone.



Te mos ngrenet para gjumit te darkes eshte me pak e rendesishme nga sa mund te kemi mesuar apo nga sa mund te na jane thene deri me tani. Ai qe eshte me te vertete i rendesishem eshte mengjesi dhe koha e vakteve. Te ngrenet ne nje kohe relativisht te njejte te te gjitha vakteve dhe mostolerimi i mengjesit kushtezon sistemin e metabolizmit dhe si pasoje edhe gjithe sistemin e gjumit dhe zgjimit te tij. Deri me tani i eshte dhene nje rendesi shume e madhe mosngrenies se nje sasie te madhe ushqimi ne darke, para gjumit, per shkak te rendimit te stomakut e si pasoje shtimit te problemeve ne shtrat. Por, ne fakt, ngrenia e mengjesit ka me shume rendesi. Kjo, sepse mengjesi eshte nje hapesire kohore ne te cilen i jepet trupit nje mesazh i rendesishem, ai qe trupi tashme ne fillim te aktivitetit te dites ka sasine e nevojshme dhe te mjaftueshme te ushqimit, e si pasoje energjine per te perballuar te gjitha sfidat mendore ose fizike te punes apo levizjes.


Ish-kryeministrja britanike thoshte shpesh se kishte nevoje vetem per 4 ore gjume per t’u çlodhur dhe per te rimarre veten. Te tjere thone se kane nevoje patjeter per te pakten 8 ore gjume. Gjumi ne fakt, si çdo gje tjeter, varet shume nga situata individuale ne te cilen ndodhet çdo organizem. Keshtu per shembull, futbollistet qe bejne nje stervitje te rende dy here ne dite kane nevoje per nje pushim me te gjate se te tjeret te themi per nje gjume dy here ne dite. Gjithçka eshte personale dhe nuk mund te konsiderohet nje individ problematik se fle 8, apo edhe ne te kunderten 4 ore.


اurçilli nuk parapelqente te flinte gjumin e thelle te zakonshem, por ai preferonte te dremiste. Pergjumja shpesh eshte me e fuqishme dhe me relaksuese se gjumi vete. Ajo na ndihmon te qetesohemi dhe te kthjellohemi me shume se nje gjume i thelle dhe i gjate. Efekti i saj eshte shume qetesues mbi trupin dhe mendjen, kryesisht mbi muskulaturen. Shpesh eshte paradhome e gjumit, por ka edhe raste kur mbetet vetem nje dremitje qe konsiderohet nga organizmi si e mjaftueshme per te pushuar.


endrrat kane nje rol te rendesishem ne kategorizimin e kujtimeve. Madje edhe ato endrra qe i konsiderojme makthe mund te jene te dobishme dhe duhet qe te perballemi me to, duke qene se mund te na ofrojne çelesat ne lidhje me problemet qe kemi. Shqip

Titulli: Shëndeti i familjes - Të dish të flesh

Te lumte Sweetzzinna! Sa nevoje kisha per keto njhuri!Nga une kini nje falenderim shume te madh!

Pe: Shëndeti i familjes - Të dish të flesh

[h=1]Gjumi, ja cili eshte pozicioni me i mire per te fjetur [/h]
Gjumi është i domosdoshëm për trupin dhe mendjen, por po kaq i rëndësishëm është edhe pozicioni në të cilin flemë. Këtë theksojnë ekspertët amerikanë, të cilët kanë analizuar pozicionet kryesore të gjumit dhe kanë dalë në përfundimin se ai më i miri është pozicioni shtrirë në shpinë.

Sipas ekspertëve të Convenant Health System, fjetja në shpinë ndihmon në parandalimin e dhimbjeve të shpinës e qafës, pakëson refluksin e acideve gastrike dhe favorizon mosshfaqjen e rrudhave. Shtrirja në shpinë redukton në maksimum kontraktimet dhe rezulton një pozicion i përshtatshëm për shtyllën kurrizore. Ana negative e këtij pozicioni? Favorizon gërhitjen, sidomos tek ata që janë të predispozuar.

Një tjetër pozicion i mirë për trupin është shtrirja në krah. Edhe ky pozicion parandalon dhimbjet e shpinës dhe qafës. Ai u rekomandohet sidomos grave shtatzëna, pasi favorizon lëvizjen e gjakut në fetus. Ekspertët nuk ua këshillojnë këtë pozicion atyre që duan të parandalojnë rrudhat.

Pozicioni më i keq? Ai shtrirë në bark, pasi shtyp stomakun, lehtëson refluksin e acideve gastrike dhe favorizon tendencën për të gërhitur. Gjithashtu, në këtë pozicion shtylla kurrizore nuk ka mundësinë të çlodhet dhe presioni mbi muskujt dhe kyçet është kaq i fortë saqë mund të shkaktojë edhe inflamacionin e nervave apo ndjesi shpimi në gjymtyrë. /Shqiperia

Më shumë për gjumin!



Studimi shkencor i gjumit vitet e fundit ka qenë shumë intensiv, edhe pse rezultatet e disa studimeve kanë qenë të kundërta. ثshtë e qartë tashmë që një person mund të vetëvritet duke refuzuar të hajë dhe të pijë, por dhe personi më stoik nuk është në gjendje të rrijë pa fjetur pafundësisht.

Shqetësime në personalitet

Nevoja për gjumë shpejt a vonë do të vijë me gjithë tentimet dhe mundimet e individit për të rezistuar. Mungesa e gjumit, sipas disa studimeve, provokon rrjedhoja psikologjike. Sipas studimeve të bëra, një numër i madh individësh që kanë qenë të detyruar të qëndrojnë pa fjetur, kanë pasur shqetësime të mëdha të personalitetit të tyre.


Zgjuar për 264 orë

Disa studime gjithnjë me bazë empirike në të kundërt mbështesin se simptomat psikologjike që vërehen te personat pa gjumë janë rezultat i stresit dhe jo i mungesës së ndonjë funksioni thelbësor të zhvilluar nga gjumi. Një provë është që në vitin 1966, 17-vjeçari Randy Gardner qëndroi zgjuar për 264 orë duke mos treguar asnjë simptomë psikike. Pas kësaj ai fjeti për 15 orë dhe kur u ngrit ndjehej mirë.


Gjumi regjistron kujtimet negative

Gjumi mban kujtimet, madje dhe ato më dramatiket, kështu që mund të forcojë kujtesën nga ngjarjet negative.

Gjumi në fakt është një kohë në të cilën kujtimet tona janë të regjistruara në një kujtesë të pashlyeshme. Në këtë kujtesë mund të përfundojnë dhe traumat. Por, reagimi emotiv ndaj një episodi të pakëndshëm, reduktohet nëse menjëherë më pas, qëndroni zgjuar.

Të qëndrosh zgjuar, në fakt, pasi të kesh përjetuar një traumë, “për shembull një incident të keq”, shkalla amotive e episodit ridimensionohet.

Këtë përfundim ka nxjerrë një studim i fundit i kryer nga kërkuesit e “University of Massachusetts Amherst” (SHBA), i cili sugjeron se gjumi mbron kujtimet e këqija dhe shton emocionet negative.

Neuroshkencëtarët pohojnë se rezultatet kanë një domethënie të rëndësishme edhe për njerëzit me shqetësime traumatike stresi, apo për dëshmitarët okularë në procese gjyqësore.//albeu.com//

Re: Më shumë për gjumin!

ا’rregullimet e gjumit !

• اrregullimet e gjumit përfshijnë disomnitë dhe parasomnitë

Në disomnitë, siç janë insomnia (pagjumësia) dhe hipersomnia, simptoma kryesore është çrregullimi i sasisë dhe cilësisë së gjumit të bërë. Në këto kushte trupi juaj do të jetë gjithmonë i lodhur po ashtu edhe sistemi nervor.

Në parasomnitë, siç janë tmerrimi në gjumë, urinimi në shtrat dhe të ecurit në gjumë, simptoma kryesore është një ngjarje e pazakonte që çrregullon gjumin. Ky është një çrregullim që në pjesën më të madhe të rasteve prekin fëmijët e vegjël, gjendje e cila mund të zgjasë deri në moshën 15-vjeçare.



اfarë është insomnia

Kërkesa e madhe për ilaçe gjumi është një simptomë e përhapjes së insomnisë (pamundësisë për të të zënë gjumi). Një vëzhgim tregonte se 6% e burrave dhe 14% e grave raportonin se vuanin nga ky lloj çrregullimi të gjumit. Ka shumë shkaqe dhe lloje të insomnisë. Disa insomniakë i zë gjumi lehtë, por shohin ëndrra sikur janë zgjuar. Si rrjedhojë kur zgjohen, ata ndjehen sikur po përpiqeshin ende që të flinin. Të tjerë e kanë të vështirë që t’i zërë gjumi për shkak të ankthit, frikës, stresit, depresionit ose problemeve të tjera. Drogat gjithashtu çrregullojnë ciklin normal të gjumit. Disa insomniakë vuajnë nga një gjendje e njohur si Apnea e gjumit. Ata i zë gjumi lehtë, por çohen pasi u ndalet frymëmarrja dhe zgjohen duke gulçuar për ajër.



Sëmundja e narkolepsisë

Një formë e hipersomnisë, narkolepsia është një çrregullim i gjumit i karakterizuar nga goditje pa vend të gjumit gjatë ditës. Personin e zë gjumi në mënyrë te paparashikuar gjatë ditës. Përgjithësisht është një gjendje që prek të moshuarit ose të rriturit mbi moshën 45-vjeçare. Personi i prekur nga ky çrregullim bie drejtpërdrejt në gjumin LSHS dhe përderisa kjo etapë lidhet me paralizimin muskulor, përbën një rrezik për individin. Shkaktohet nga një goditje e fortë si emocion i fortë, të qeshurit, befasimi, ndezja seksuale. Një simptomë e narkolepsisë janë dhe haluçinacionet hipnagogjike.



Pagjumësia dhe truri

Pagjumësia mund të shkaktojë ndalimin e qelizave të reja në tru, sipas sugjerimit të një studimi. Një grup studiuesish zbuloi se pagjumësia ndikon në atë që në gjuhën mjekësore quhet Hipocampus dhe shpjegohet të jetë rajon i trurit që ka të bëjë me krijimin e memories. Studimet e kryera rreth formimit të trurit tregojnë se ato që sjellin efekte në tru janë pikërisht hormonet e stresit. Studimet janë kryer te kafshët duke marrë disa prej tyre dhe duke i lënë 72 orë pa gjumë. Pastaj, janë krahasuar kafshët e lodhura prej gjumit me ato që kanë kryer procesin normal të fjetjes dhe kanë zbuluar se ato që nuk kishin fjetur, kishin një nivel me të rritur të hormoneve të stresit, që quhet ndryshe corticosterone, shoqëruar kjo edhe me rënien e ritmit të prodhimit të qelizave të reja në tru dhe pikërisht në zonën e quajtur hipocampus.//shqiperiaime.al//

Titulli: Shëndeti i familjes - Të dish të flesh

Pozicionet më të mira për të fjetur

Gjumi është i domosdoshëm, sepse trupi yt çlodhet nga sforcimet e realizuara gjatë gjithë ditës. Po ndonjëherë pushimi mund të bëhet makth i vërtetë për shëndetin tënd.

Shumë pozicione gjatë gjumit mund të shkaktojnë probleme ose të përkeqësojnë bezdisjet ose dhimbjet e pranishme. Ky artikull të propozon një pasqyrë mbi dhimbjet fizike më të zakonshme dhe të këshillon se si të flesh dhe se cilat pozicione duhet të praktikosh për ta shndërruar pushimin tënd në një moment të vërtetë mirëqenieje.

1 – Ke dhimbje shpine?

Pothuajse 26% e popullsisë, veçanërisht gratë, vuajnë nga dhimbjet e shpinës. Lëvizshmëria e shumtë e trupit sigurisht influencon mbi faktin që ajo paraqet vazhdimisht dhimbje të niveleve të ndryshme, të cilat përkeqësojnë dhimbjen. Kështu që kur fle, për të mos avancuar dhimbjet, mos fli me një anë ose me krahun mbi kokë. Më mirë është të flesh me kurriz duke vendosur një jastëk poshtë shpatullës që të dhemb, në mënyrë që të mbështesësh krahun.

2 – Sindroma e kyçit të dorës

Në shtrat, shumë persona adoptojnë një qëndrim të veçantë: me duart të futura te gjunjët, poshtë kokës ose jastëkut. Të flesh në pozicione të çuditshme, ashtu si të përsëritësh gjithmonë të njëjtat lëvizje gjatë ditës, bënë që sistemi nervor mesatar të qëndrojë i kompresuar. Kjo gjë mund të shkaktojë sindromën e kyçit të dorës ose të përkeqësojë inflamacionin.

3 – Dhimbja e qafës

Të flesh natë për natë me qafën shtrembër, sidomos nëse flini të shtrirë me shpinë, mund të ketë pasoja shumë të këqija. Në rastin e dhimbjes së qafës jastëku i duhur duhet të jetë anatomik. Ai duhet të përshtatet me kokën dhe qafën, të jetë pak i fortë, por as shumë i lartë dhe as shumë i ulët. Qëndrimi më i mirë është ai anësor, sepse nuk përfshin asnjë rrotullim të qafës.

4- Glaukoma

Ky çrregullim i shikimit, në gjendje që mund të çojë në verbëri, ndodh kur presioni i brendshëm i syrit është anomalisht i lartë.

Kohët e fundit, një studim nga Universiteti i Torontos (Kanada) ka konfirmuar se duke fjetur, ky presion rritet dhe problemi përkeqësohet. Studiuesit sigurojnë që shqetësimi është i shmangshëm nëse flihet shtrirë me shpinë ose me pjesën e sipërme të trupit në 30° – 45°. Konkretisht? Fli me dy ose tre jastëkë, ose vendos një libër ose një ndarëse nën këmbët e ballit të krevatit.

5-Refluksi gastroezofageal

Kur vuani nga refluksi i ushqimit ose prishja e tij, lëngjet e stomakut dalin nga ai deri në ezofag duke provokuar një numër të madh çrregullimesh akute si urth, kollë të thatë, astmë, probleme në frymëmarrje etj. Në këto raste, mjekët rekomandojnë që të ngrini kokën e krevatit dhe mbi të gjitha të flini nga ana e majtë. ثshtë demonstruar se këto dy zgjidhje janë mjaft të efektshme duke qenë se e parandalojnë të ndodhë shqetësimi në fjalë.

6 – Dhimbja e mesit, nervi shiatik

Pozicioni më i mirë për të fjetur nëse vuani nga ky problem është pozicioni i fetusit, duke mbajtur mes kofshëve tuaja një jastëk.

7 – Artriti i gjunjëve

Edhe për këtë këshillohet që të pozicionoheni mes këmbëve tuaja një jastëk në mënyrë që të shmanget fërkimi. Shumë persona gjejnë zgjidhje duke vënë një jastëk të vogël mes këmbëve.

8 – Variçet dhe qarkullimi i keq i gjakut

Në këtë rast do të ishte mjaft mirë t’i çlodhni këmbët duke i mbajtur lart (rreth 8-10 cm), në mënyrë që të qëndrojnë më lartë sesa koka. Për këtë ju mund të përdorni një jastëk të madh duke e vendosur te këmbët.

9 – Gurët në veshka

Fjetja në të njëjtin pozicion, duke mos e ndryshuar asnjëherë atë gjatë natës favorizon gurët në veshka. Për të evituar këtë problem do t’ju leverdiste të pinit ndonjë gotë ujë përpara se të shkonit në shtrat dhe të shkoni në banjë përpara se t’ju zërë gjumi për të “larë” gurët. Gjatë natës, kujtohuni të ndryshoni pozicion sa më shumë të mundni.

10 – Të flini gjatë shtatzënisë

Mbi të gjitha nëse jeni afër datës së shumëpritur, të leverdis të flesh në krahun e majtë. Në këtë mënyrë, nuk ndërpritet rrjedhja e gjakut që shkon te fëmija./ Top Channel

Titulli: Shëndeti i familjes - Të dish të flesh

[h=1]Gjumi i plote mbron zemren
[/h]
Një gjumë i mirë prej 7 ose më shumë orësh mbron zemrën dhe bën që të keni një jetë të shëndetshme. Sipas një studimi të gjerë, këshillat e zakonshme për stërvitje, dietë dhe lënien e alkoolit apo cigares janë të dobishme, por shpëtohen më shumë jetë nëse njerëzit do të flenë gjumë mjaftueshëm.

Shumë probleme të zemrës mund të shmangen ose të paktën të shtyhen me anë të gjumit, sipas kërkuesve shkencorë hollandezë, të cilët kanë vëzhguar përgjatë 10 viteve 14000 raste të arresteve kardiake.

Në fund të studimit, u pa se njerëzit që nuk konsumonin alkool, nuk pinin duhan, stërviteshin rregullisht dhe ushqeheshin mirë ulnin rrezikun e sëmundjeve të zemrës me 57%. Por, nëse këtyre 4 zakoneve të mira i shtohej edhe gjumi i mjaftueshëm, atëherë rreziku ulej me 83%./Shqiperia