Nëse të duhet shëndeti yt, ne të tregojmë magjinë e frutave dhe perimeve të vjeshtës

Kresha

A pretty face can never trick me
Shiko fotografinë 1905086
Nuancat e ndritshme të frutave dhe perimeve sezonale magjepsin sytë. Ato janë të mira për zemrën dhe jo vetëm, mjafton t’ju kujtojmë shegët dhe kungujt. Por prisni, hidhini një sy të gjithë shportës sonë.
Frutat dhe perimet e vjeshtës: shëndeti dhe mirëqenia në tryezë
“Vjeshta është një pranverë e dytë, kur secila gjethe është një lule”, shkruajti Albert Camus. Si një sezon i ndërmjetëm, ai mbart me vete shijet e shijshme të verës dhe ia përgatit dimrit për të gjalluar.
Shiko fotografinë 1905087
Paleta e ngjyrave, sidoqoftë, është e gjitha e saj, dhe jo vetëm e gjetheve, nga bordo në okër, ajo shpërndan ngjyrat e saj në fruta e perime me bujari e bollëk. Portokalli si hurma, kungujt, mandarina dhe portokall. E kuqe e gjallë dhe amaranth si shega, mjedra, lakra dhe radicchio.
Ngjyrat varen kryesisht nga dy pigmente: betakaroteni dhe antocianina, piktorë të nuancave nga e kuqja në blu. Të gjitha këto fitokomponime, sjellin përfitime të panumërta për trupin tonë. Por duhet thënë se është gjithmonë përzierja unike dhe misterioze e një peme ose perimeje, që jep përfitime shëndetësore në planin afatgjatë.
1 . Kungulli dhe lëkura
Shiko fotografinë 1905088
Kungulli, ndër perimet, është i dyti pas karrotave për sasinë e beta-karotenit, i cili pjesërisht shndërrohet nga trupi ynë në vitaminë A, e cila është e rëndësishme për shikimin, kockat, lëkurën dhe sistemin imunitar. Një pure portokalli ngroh vjeshtën dhe virtytet e perimeve nuk humbasin në sobë. Karotenoidet, familja e madhe së cilës i përkasin beta-karotina, janë shumë rezistente ndaj temperaturave të larta dhe, në të vërtetë, bio-disponueshmëria e tyre rritet me nxehtësinë. Është kaq e shpejtë përgatitja e një kremi me copa kungulli dhe qepujka, vaj ulliri ekstra të virgjër, pak lëng mishi perimesh ose ujë, për t’u përzier në fund. Një majë kanelle dhe një lugë çaji kos të thjeshtë mund ta plotësojnë mrekullisht pjatën.
2 . Hurmat dhe zemra
Shiko fotografinë 1905089
Gjithmonë beta-karotina është ajo që i jep ngjyrën e bukur portokalli, frutës vjeshtake të hurmës. Bima e tyre është vlerësuar për qindra e qindra vjet nga mjekësia tradicionale kineze, e cila e përdor atë për të trajtuar presionin e lartë të gjakut dhe anginën, dhe sot duan ta quajnë atë “pema e paqes”, sepse ishte një nga speciet e pakta që i mbijetoi bombardimeve atomike në Nagasaki, në gusht 1945. Do të ishte turp të humbisni hurmën, nga frika se përmbajtja e sheqerit do të prishë ekuilibrin, sepse shkencëtarët lartësojnë pasurinë e tyre me vitamina dhe polifenole. Për të qenë të saktë, ato përmbajnë setin dhe katekina, të gjitha molekulat që duket se kryejnë, nga studimet laboratorike, veprime mbrojtëse për sistemin kardiovaskular dhe kundër disa llojeve të kancerit. Fruti është shumë i ëmbël, është e vërtetë, por nuk është si të hahet karamele: është i përbërë nga mbi 80 përqind ujë dhe ka shumë fibra, të cilat kanë aftësinë të frenojnë thithjen e glukozës. Përmban vitaminën A në formën e retinolit, e quajtur kështu për veprimin e saj specifike në retinë, pra në të parët. Dhe bie në sy vitamina C, një tjetër shërbyese e mbrojtjes sonë personale, kundër viruseve dhe baktereve.
3 . Mandarina dhe mushkëritë
Shiko fotografinë 1905090
Gjithmonë e verdha dhe portokallia mbizotërojnë në mbërritjen në vjeshtë, të grejpfruteve, mandarinave dhe portokajve. Sa e rëndësishme është marrja e pigmenteve të tyre? Nuk është e lehtë në hulumtim të izolosh avantazhet e një molekule nga faktorë të tjerë mjedisorë dhe dietikë, por janë studiuar shumë ndikimet pozitive të ushqimeve me beta-karotinë në parandalimin e sëmundjeve kardiovaskulare dhe kancereve të sistemit të frymëmarrjes dhe tretjes.
4 . Portokalli dhe ezofagu
Shiko fotografinë 1905091
Të gjitha agrumet, siç e dimë, japin shumë vitaminë C, të përmbajtura si në lëng ashtu edhe në lëvore. Një portokall madje, mbulon dy të tretat e kërkesës ditore (e cila është 85 miligramë për gratë dhe 105 miligramë për burrat). Mikronutrienti është i famshëm, sepse ngre barrierat e sistemit imunitar, por sëmundjet e shkaktuara nga një virus, të tilla si gripi ose Covid, janë shumë ngjitëse dhe tabela nuk mund t’i shmangë ato plotësisht, për fat të keq! O të duhet thënë se një dietë e shëndetshme, me ushqime të pasura me vitaminë C, kontribuon në funksionimin e mbrojtjes sonë. Ne luftojmë më mirë. Pastaj, portokallët përmbajnë mbi 200 lloje të polifenoleve, magnezit, kaliumit, selenit, terpeneve (të cilat parfumojnë lëkurën me një erë karakteristike). Sipas një rishikimi shkencor të kryer në Australi, të gjitha varietetet mund të përgjysmojnë rrezikun e kancerit për gojën, ezofagun dhe stomakun.
5 . Shegët dhe mikrobiota
Shiko fotografinë 1905092
Një shegë e vetme, simbol i lashtë i pasurisë dhe pjellorisë, mund të përmbajë 600 perla me ngjyrë rubini. Piktorët janë antocianinët, pigmentet e adhuruara nga shkencëtarët sepse, pasi ruhen në trupat tanë, duket se shuajnë inflamacionin kronik dhe mbrojnë zemrën. Por në farat me tul krokante, të quajtura arile, fshihen edhe polifenole të tjera: ellagitannins. Këto fitokomponime pëlqehen nga bakteret e florës së zorrëve ose mikrobiotës. Ata i hanë, si të thuash, dhe i shndërrojnë ato në metabolite, në produkte të metabolizmit të tyre: urolitina. Studimet e fundit in vitro kanë nxjerrë në pah aftësitë e tyre antitumor dhe antimikrobik, për t’u konfirmuar me studime të mëtejshme.
6 . Mjedrat dhe stomaku
Shiko fotografinë 1905093
Ellagitannina, tipike për shegët, gjenden gjithashtu në manaferrat. Duket se këto përbërje krijojnë një mekanizëm të aftë për të shuar gastritin: siç theksoi Universiteti i Milanos me një eksperiment të botuar në Plos One, duke ngrënë vazhdimisht mjedra dhe manaferra qetëson inflamacionin në stomak. Dhe ja një informacion i dobishëm, kur manaferrat nuk janë më në stinën e tyre: një analizë nga teknologët e ushqimit ka verifikuar që niveli i acidit ellagjik, në reçelin e mjedrës, rritet dyfishin e frutave të freskëta. Ngjyra jepet edhe një herë nga antocianinat, mburojat e mundshme të sistemit kardiovaskular. Dikush mund t’i imagjinojë ato duke masazhuar muret e enëve të gjakut (endoteli), gjallëruese të venave, arterieve dhe kapilarëve. Nuk është rastësi që manaferrat rekomandohen si një ilaç natyral, kur këmbët janë të fryra dhe të rënda. Në të gjitha operacionet antocianinat ndihmohen nga substanca të tjera, sepse manaferrat dhe mjedrat janë të vogla, por kanë një përqendrim të çmendur molekulash, që nga fenole të tilla si taninet te vitamina C.
7 . Lakrat e purpurta dhe mbrojtjet
Shiko fotografinë 1905094red cabbage and half a red cabbage
Meqë ra fjala, pak njerëz e dinë, se familja e madhe e lakrave, përmban vitaminë C, si portokalli. Dhe ato përmbajnë glukozinolate, substanca të hetuara në onkologji. Për shembull, në një përmbledhje të studimeve të ndryshme nga Universiteti Hollandez i Wageningen, disa studime u konsideruan, ndërsa treguan se rritja e konsumit të brokolit ose lakrës jeshile, mund të ulë incidencën e kancerit të mushkërive, pankreasit, fshikëzës, prostatës, tiroides, lëkurës, stomakut, gjirit. Ende nuk janë ato që shkencëtarët i quajnë prova bindëse, por ka shumë të dhëna. Lakra e kuqe, ose lakra e purpurt, mposht konkurrencën e “kushërinjve” të saj në një pikë: ndryshe nga zarzavatet e rrepës ose lakrat e Brukselit, ka tepricë të antocianinës, pigmente me virtyte të vlerësuara. Prerja e gjetheve të saj dhe shijimi i tyre i gjallë në sallata, është mënyra ideale për të marrë të gjithë bagazhet ushqyese, përfshirë vitaminën C, e cila kur gatuhet, degradon. Por zierja në një tenxhere për një kohë të shkurtër dhe në pak ujë është e pranueshme.
8 . Radikio dhe linjat
Shiko fotografinë 1905095
Radikioja e kuqe zakonisht përfundon në sallata, gjë që shton përfitimet e antocianinave, ato të acidit çikorik, përgjegjës për shijen pak të hidhur. Përbërë nga 94 përqind ujë, mezi arrin 13 kalori, perimet janë plot me fibra, përrallore për rregullimin e ekuilibrit të zorrëve dhe për të dhënë një ndjenjë të hershme të ngopjes. Komplimentet e fundit për radikion, në të gjitha llojet e tij, në sezonin nga tetori në prill: ai ka një sasi të konsiderueshme të kripërave minerale, veçanërisht kalcium dhe kalium.
9 . Arrat dhe truri
Shiko fotografinë 1905096
Frutat e thata, siç e dimë, janë të pasura me veti të dobishme. Arrat nuk bëjnë përjashtim: duke konsumuar një pjesë të vogël ditore, do të furnizoheni me kripëra minerale dhe vitamina. Me fomën që kanë në brendësi, ngjasojnë me trurin tonë. E pra harta është gati dhe thesari është aty, pikërisht te arra, që është shumë e vyer për trurin tonë. Thuhet se është një antidot i shkëlqyer kund Alzhaimerit, sepse i shërben kujtesës dhe funksionimit më të mirë të sistemit nervor qendror. Ato përmbajnë gjithashtu omega 3 dhe yndyrna të mira që kanë një veprim të rëndësishëm kundër kolesterolit. Janë gjithashtu antioksidantë dhe anti-inflamatorë të shkëlqyeshëm. Arrat zvogëlojnë rrezikun e sëmundjeve kardiovaskulare, përmirësojnë qarkullimin e zemrës, ndihmojnë sistemin imunitar, mbrojnë mëlcinë nga problemet me hepatitin, mbron kockat nga osteoporoza me mineralet që përmban, përmirëson humorin dhe me vitaminën E i jep lëkurës me shumë dashuri, rini dhe bukuri. Dhe, sikur të mos mjaftonte kjo, ato janë të shijshme! Provojini në kos me pak yndyrë me pak mjaltë për një ëmbëlsirë ose meze të lehtë të shijshme dhe të mirëfilltë.Arrat përmbajnë përbërje neuroprotektive, të tilla si vitamina E, acid folik, melatonin, acide yndyrore Omega 3 dhe antioksidantë. Disa studime kanë treguar se konsumi i arrës ndihmon në zvogëlimin e ndjeshmërisë ndaj stresit oksidativ që ndodh gjatë procesit të plakjes.

//revistavip
 
Back
Top