sweetzzinna
Dum spiro, spero くる
اka janë Lythat gjenitale?
Lythat gjenitale të ashtuquajtura Condylomata acuminata “kondyllomat” janë lytha beninjë anogjenital, të shkaktuar nga papillomavirusi human(HPV). Përhapja e tyre bëhet përmes kontakteve seksuale.
Dy të tretat e individëve të cilët kanë kontakt seksual me partnerin e infektuar zhvillojnë lythat gjenital. Periudha e inkubacionit saktë nuk dihet, por shumica e hulumtuesve mendojnë se është mesatarisht 3 muaj.
Ekzistojnë shumë tipe të HPV-e të cilat fajësohen për zhvillimin e condyllomave acuminate. Tipet HPV-6 dhe HPV-11 janë mjaft të shpeshtë, derisa tipet HPV-16 dhe HPV-18 fajësohen për zhvillimin e squamos cell carcinomës në cervix në 70% të rasteve. Shumë hulumtues raportojnë për prevalencën e rritur të infeksioneve me HPV gjatë shtatzënisë, sidomos në tremujorin e parë dhe të dytë dhe rënies signifikante në periudhën e paslindjes.
Prezenca e lythave gjenital te fëmijët paraqet problem diagnostik dhe terapeutik. Bartja vertikale bëhet nga nëna tek fëmija përmes ekspozimit të lëngut amniotik ose nga trakti gjenital i nënës së infektuar. Forma tjetër e mundshme është abuzimi seksual
Si paraqiten dhe si mund t’i dallojmë ato?
Lythat kanë tendencë të paraqiten në vendet që pësojnë trauma gjatë kontakteve seksuale dhe mund të janë të vetme, ose prej 5-15 e më shumë.
Me madhësi prej 1-10 mm, lythat mund të bashkohen dhe të formojnë pllaka të mëdha që është posaçërisht e shpeshtë tek individët me imunitet të suprimuar dhe tek ata me diabet.
Ngjyra ndryshon nga roze-vishnje në roze në të verdhë (lythat e pakeratinizuar), hiri–bardhë (lezionet e keratinizuar) dhe ngjyrë hiri në kafe - të zezë (lezionet e pigmentuar).
Condyllomat acuminata paraqiten në tri lloj formash:
- Lythat papularë, më të shpeshtë në epitelin e keratinizuar (lafsha e jashtme, trupi i penisit, skrotumi, vulva laterale, pubis, perineumi dhe regjioni anal.
- Lythat makulare. Prania e tyre mund të zbulohet në membranat mukozale, me ngjyrë hiri-bardh ose kuq-kafe.
- Neoplazia intraepiteliale: Papuloza Bowen (shfaqet në moshën 25-35 vjeçare) dhe Sëmundja Bowen (shfaqet në moshën 40-50 vjeçare).
Cila gjini dhe moshë atakohet më shpesh?
Në bazë të statistikave të bëra është konstatuar se këto lloj lythash paraqiten te të dy gjinitë me dominim te gjinia mashkullore. Mosha më e atakuar është ajo prej 24-35 vjeç.
Diagnostikimi
Anamneza dhe pamja klinike në shumicën e rasteve janë të mjaftueshme për diagnostikim. Vetëm në rastet diskutabile na detyrojnë ta bëjmë biopsinë.
Si i pranojnë pacientët manifestimin e lythave gjenitale?
Lythat anogjenital shkaktojnë ndjenjën e shqetësimit, fajit, zemërimit dhe humbjes së vetëbesimit si dhe brengosjen për fertilitetin në të ardhmen si dhe për rrezikun nga kanceri i organeve gjenitale.
Trajtimi
Trajtimin e lythave gjenitale e bëjmë varësisht nga pamja klinike e tyre. Trajtimi me krem ose solucione janë më të pranueshme nga pacientet. Në rastet e rezistencës në trajtimin lokal na detyron të përcaktohemi për trajtim kirurgjikal, çka nënkupton trajtimin me elektrokauter, krimoterapi dhe laser terapi.
Pas trajtimit, pacienti obligohet të paraqitet për mbikëqyrje pas 3 dhe 6 muajve pas përfundimit të trajtimit.
Këshilla e juaj për pacientët?
Informimi dhe këshillimi janë thelbësorë për menaxhimin e duhur dhe nuk duhet të jenë gjykues, por përkrahës dhe të përqendruar në natyrën e sëmundjes.
1. Pacienti duhet të marrë informata të qarta nëse është i infektuar.
2. Eliminimi i lythave mund të marrë 1-6 muaj dhe mund të ndodh recidivi, por herët a vonë, do të ndodh spastrimi i plotë.
3. Pirësit e duhanit me lytha gjenital që nuk reagojnë, duhet të ndërpresin pirjen e duhanit, pasi ekziston një lidhje mes pirjes dhe zhvillimit të lythave.
4. Këshillohen pacientet femra të përfshihen rregullisht në programin e mbikëqyrjes të citologjisë cervikale (Papa testit).
5. Inkurajojmë pacientët të përdorin mbrojtje gjatë kontakteve seksuale deri në përfundimin e suksesshme të terapisë. Përdorimi i kondomit në një marrëdhënie stabile mund të mos nevojitet pasi partneri veç i është ekspozuar infeksionit, para konsultimit. Përdorimi i kondomit nuk ndikon në rezultatet e morbiditetit nga HPV, nëse tashmë është paraqitur infeksioni te një individ.
6. Për shkak të periudhës së gjatë latente pas transmisionit, zhvillimi i lythave vetëm tek njëri partner në një marrëdhënie stabile nuk tregon domosdo për kontakt seksual jashtëmartesorë.
7. Partnerët ekzistues gjatë 6 muajve të fundit, duhet të vlerësohen për praninë e lythave dhe për edukimin e këshillimin lidhur me IST tjera dhe parandalimin e tyre.
Zgjedhja e terapisë varet nga morfologjia dhe zgjerimi i lythave(në marrëveshje me pacientin).
Në Qendrën Klinike Universitare gjegjësisht në Klinikën e Dermatovenerologjisë funksionon Shërbimi për Sëmundjet Seksualisht të Transmetueshme dhe përveç infeksioneve tjera të kësaj natyre, mbikëqyren, trajtohen dhe këshillohen edhe pacientët e infektuar me lythat gjenital.
Ass.dr. Mybera Ferizi Dr.sci
Lythat gjenitale të ashtuquajtura Condylomata acuminata “kondyllomat” janë lytha beninjë anogjenital, të shkaktuar nga papillomavirusi human(HPV). Përhapja e tyre bëhet përmes kontakteve seksuale.
Dy të tretat e individëve të cilët kanë kontakt seksual me partnerin e infektuar zhvillojnë lythat gjenital. Periudha e inkubacionit saktë nuk dihet, por shumica e hulumtuesve mendojnë se është mesatarisht 3 muaj.
Ekzistojnë shumë tipe të HPV-e të cilat fajësohen për zhvillimin e condyllomave acuminate. Tipet HPV-6 dhe HPV-11 janë mjaft të shpeshtë, derisa tipet HPV-16 dhe HPV-18 fajësohen për zhvillimin e squamos cell carcinomës në cervix në 70% të rasteve. Shumë hulumtues raportojnë për prevalencën e rritur të infeksioneve me HPV gjatë shtatzënisë, sidomos në tremujorin e parë dhe të dytë dhe rënies signifikante në periudhën e paslindjes.
Prezenca e lythave gjenital te fëmijët paraqet problem diagnostik dhe terapeutik. Bartja vertikale bëhet nga nëna tek fëmija përmes ekspozimit të lëngut amniotik ose nga trakti gjenital i nënës së infektuar. Forma tjetër e mundshme është abuzimi seksual
Si paraqiten dhe si mund t’i dallojmë ato?
Lythat kanë tendencë të paraqiten në vendet që pësojnë trauma gjatë kontakteve seksuale dhe mund të janë të vetme, ose prej 5-15 e më shumë.
Me madhësi prej 1-10 mm, lythat mund të bashkohen dhe të formojnë pllaka të mëdha që është posaçërisht e shpeshtë tek individët me imunitet të suprimuar dhe tek ata me diabet.
Ngjyra ndryshon nga roze-vishnje në roze në të verdhë (lythat e pakeratinizuar), hiri–bardhë (lezionet e keratinizuar) dhe ngjyrë hiri në kafe - të zezë (lezionet e pigmentuar).
Condyllomat acuminata paraqiten në tri lloj formash:
- Lythat papularë, më të shpeshtë në epitelin e keratinizuar (lafsha e jashtme, trupi i penisit, skrotumi, vulva laterale, pubis, perineumi dhe regjioni anal.
- Lythat makulare. Prania e tyre mund të zbulohet në membranat mukozale, me ngjyrë hiri-bardh ose kuq-kafe.
- Neoplazia intraepiteliale: Papuloza Bowen (shfaqet në moshën 25-35 vjeçare) dhe Sëmundja Bowen (shfaqet në moshën 40-50 vjeçare).
Cila gjini dhe moshë atakohet më shpesh?
Në bazë të statistikave të bëra është konstatuar se këto lloj lythash paraqiten te të dy gjinitë me dominim te gjinia mashkullore. Mosha më e atakuar është ajo prej 24-35 vjeç.
Diagnostikimi
Anamneza dhe pamja klinike në shumicën e rasteve janë të mjaftueshme për diagnostikim. Vetëm në rastet diskutabile na detyrojnë ta bëjmë biopsinë.
Si i pranojnë pacientët manifestimin e lythave gjenitale?
Lythat anogjenital shkaktojnë ndjenjën e shqetësimit, fajit, zemërimit dhe humbjes së vetëbesimit si dhe brengosjen për fertilitetin në të ardhmen si dhe për rrezikun nga kanceri i organeve gjenitale.
Trajtimi
Trajtimin e lythave gjenitale e bëjmë varësisht nga pamja klinike e tyre. Trajtimi me krem ose solucione janë më të pranueshme nga pacientet. Në rastet e rezistencës në trajtimin lokal na detyron të përcaktohemi për trajtim kirurgjikal, çka nënkupton trajtimin me elektrokauter, krimoterapi dhe laser terapi.
Pas trajtimit, pacienti obligohet të paraqitet për mbikëqyrje pas 3 dhe 6 muajve pas përfundimit të trajtimit.
Këshilla e juaj për pacientët?
Informimi dhe këshillimi janë thelbësorë për menaxhimin e duhur dhe nuk duhet të jenë gjykues, por përkrahës dhe të përqendruar në natyrën e sëmundjes.
1. Pacienti duhet të marrë informata të qarta nëse është i infektuar.
2. Eliminimi i lythave mund të marrë 1-6 muaj dhe mund të ndodh recidivi, por herët a vonë, do të ndodh spastrimi i plotë.
3. Pirësit e duhanit me lytha gjenital që nuk reagojnë, duhet të ndërpresin pirjen e duhanit, pasi ekziston një lidhje mes pirjes dhe zhvillimit të lythave.
4. Këshillohen pacientet femra të përfshihen rregullisht në programin e mbikëqyrjes të citologjisë cervikale (Papa testit).
5. Inkurajojmë pacientët të përdorin mbrojtje gjatë kontakteve seksuale deri në përfundimin e suksesshme të terapisë. Përdorimi i kondomit në një marrëdhënie stabile mund të mos nevojitet pasi partneri veç i është ekspozuar infeksionit, para konsultimit. Përdorimi i kondomit nuk ndikon në rezultatet e morbiditetit nga HPV, nëse tashmë është paraqitur infeksioni te një individ.
6. Për shkak të periudhës së gjatë latente pas transmisionit, zhvillimi i lythave vetëm tek njëri partner në një marrëdhënie stabile nuk tregon domosdo për kontakt seksual jashtëmartesorë.
7. Partnerët ekzistues gjatë 6 muajve të fundit, duhet të vlerësohen për praninë e lythave dhe për edukimin e këshillimin lidhur me IST tjera dhe parandalimin e tyre.
Zgjedhja e terapisë varet nga morfologjia dhe zgjerimi i lythave(në marrëveshje me pacientin).
Në Qendrën Klinike Universitare gjegjësisht në Klinikën e Dermatovenerologjisë funksionon Shërbimi për Sëmundjet Seksualisht të Transmetueshme dhe përveç infeksioneve tjera të kësaj natyre, mbikëqyren, trajtohen dhe këshillohen edhe pacientët e infektuar me lythat gjenital.
Ass.dr. Mybera Ferizi Dr.sci