eGo0sTyle
System Engineer
PRISHTINE- Kryenegociatorja Edita Tahiri ka deklaruar se tri marrëveshjet e arritura në Bruksel do të fillojnë të implementohen që nga 1 nëntori i këtij viti.
Sipas saj marrëveshja me Serbinë për lëvizje të lirë bazohet në reciprocitetin e plotë mes dy shteteve dhe elementet e saj respektojnë Kushtetutën, ligjet dhe Rezolutën e Parlamentit të Kosovës për dialogun me palën serbe.
Ajo ka përsëritur se tri marrëveshjet e para me Beogradin paraqesin hapin e parë të Serbisë drejt njohjes së pavarësisë së Kosovës.
Përveç kësaj, Zëvendëskryeministrja Tahiri thotë se vendi është afruar më shumë afër BE’së, “sepse marrëveshjet e arritura do të normalizojnë marrëdhëniet ndërmjet dy shteteve”.
Duke u përqendruar fillimisht në marrëveshjen për liri të lëvizjes, Tahiri ka thënë se modalitetet për lëvizje të lirë përfshijnë rregulla të njëjta për qytetarët e të dy shteteve.
“Ajo që vlen për qytetarët e Kosovës, gjatë udhëtimit në Serbi apo nëpër Serbi, e njëjta vlen edhe për qytetarët e Serbisë në Kosovë apo nëpër Kosovë”, ka thënë ajo, në një konferencë për shtyp në aeroportin “Adem Jashari”, pas kthimit nga Brukseli.
Shefja e delegacionit kosovar shtoi se të dy shtetet kanë marrë vendim që përmes lejeve të njoftimit të bëhet kalimi i kufirit mes dy vendeve.
“Shumë shpejt, qytetarët tanë me lejen e njoftimit të Republikë së Kosovës do të mund të udhëtojnë në Serbi”, ka thënë ajo.
Tahiri tha se kosovarët mund të përdorin pasaportat e Kosovës për udhëtim transit nëpër Serbi.
E pyetur nëse gjatë kalimit të kufirit me Serbinë, autoritetet serbe do të pajisin secilin qytetar të Kosovës me një dokument, siç ka deklaruar negociatori serb, Borko Stefanovic, ajo tha se për modalitete do të bisedojnë Grupi i përbashkët për implementim të marrëveshjes, por theksoi se çdo gjë do të zbatohet mbi bazën e reciprocitetit.
“Këto praktika që kalimi të bëhet me leje të njoftimit, tashmë zbatohen në shumë vende të rajonit”, tha Tahiri, duke përmendur modelin e Bosnjës me Serbinë, të Maqedonisë me Greqinë, të Kosovës me Shqipërinë, etj.
“Do të shkohet me dokumente udhëtimi, me pasaporta, me leje të njoftimit, me leje të vozitjes, me tabela të regjistrimit. Nëse duhet, edhe të shoqërohet edhe me ndonjë element të ri, është çështje e Grupit. Por, gjithnjë ky model bazohet në modelet e shteteve që kanë marrëdhënie jo të mira politike”, ka shtuar ajo.
Ajo theksoi se elemente të marrëveshjes për lëvizje të lirë, duke përfshirë kalimin e automjeteve me targa kosovare në Serbi, bazohen në realitetin aktual.
“E, ky realitet është që Kosova dhe Serbia ende nuk e kanë njohur reciprokisht njëra – tjetrën. Andaj, edhe marrëveshja reflekton këtë situatë ngjashëm siç është rasti me Maqedoninë dhe Greqinë, megjithëse atje ka njohje, por ka pengesa politike.
Mbi këtë realitet janë gjetur modalitetet duke marrë parasysh praktikat më të mira botërore, ku dy shtete nuk njohin njëra – tjetrën, megjithatë arrijnë marrëveshje ndërshtetërore në të mirë të qytetarëve”, ka thënë Tahiri.
Zëvendëskryeministrja tha se marrëveshjet me shkrim, të cilat nuk janë nënshkruar për shkak se Kosova nuk ka marrëdhënie kontraktuale me Bashkimin Europian, do t’u dorëzohen Prishtinës dhe Beogradit, të hënën, dhe menjëherë do të bëhen publike.
Tahiri theksoi se zgjidhja për lëvizje të lirë nënkupton që targat e vjetra të automjeteve të lëshuara në kohën e ish-Jugosllavisë, por më vonë edhe nga Serbia dhe strukturat paralele nëpër enklava serbe, do të eliminohen më së largu deri në fillim të nëntorit.
“Prej 1 nëntorit të këtij viti, në fushën e lëvizjes së lirë shuhen të gjitha strukturat paralele. Nuk do të ketë më zyra që prodhojnë dokumente ilegale si dhe ndërprerjen tabelat e vjetra që janë përdorur në mënyrë ilegale në Kosovë”.
Ajo e ka quajtur “lajm shumë të mirë” njohjen reciproke të diplomave universitare dhe shkollore, veçmas për shqiptarët e Luginës së Preshevës. Por kjo marrëveshje përfshin edhe universitetin serb në veri të Kosovës.
“Shumica e shqiptarëve të Luginës së Preshevës shkollohen në Kosovë dhe po kanë vështirësi për nostrifikim diplomash, për vazhdimin e studimeve apo për punësim. Por, kjo çështje rregullon edhe disa parregullsi në kundër të Universitetit të Mitrovicës, ku ka kontradikta në dokumente. Me këtë rast, Kosova jo vetëm në fushën e lëvizjes së lirë, por edhe në fushën e arsimit, vendos rendin dhe ligjin”, ka thënë Tahiri.
Kryenegociatorja kosovare pranoi se Kosova do të marrë nga Serbia kopjet e regjistrave civilë të certifikuara. Për këtë marrëveshje, ajo tha se është e përkohshme dhe një ditë Kosova do ta marrë dokumentacionin origjinal.
“Ne kemi pranuar se përmes kësaj, plotësojmë kuadrin e regjistrit civil dhe plotësojmë një prej kushteve shumë të rëndësishme për liberalizimin e vizave. Kjo është një zgjidhje kalimtare deri në një moment tjetër, kur do të realizohet kthimi i origjinaleve”.
Zëvendëskryeministrja vlerëson se dialogu në Bruksel do të prodhojë efekte konkrete drejt afrimit me BE’në. Ajo tha se zyrtarëve të lartë të Bashkimit Europian u janë parashtruar kërkesa konkrete nga Kosova. “Kërkesat tona të parashtruara zyrtarisht janë: liberalizimi i vizave, hyrja në marrëdhënie kontraktuale me BE’në dhe përshpejtimi i statusit të kandidatit”.
Shefja e delegacionit të Kosovës tha se për dialogun me Serbinë,
vendimmarrëse është Qeveria, e jo Parlamenti. Kjo, sipas saj, është definuar me Rezolutën për dialog, e aprovuar nga deputetët në mars.
Panorama.