Kadare: Pushtimi osman nuk i ka mbrojtur shqiptarët nga sllavët

Love

βeℓℓe â๓e
Mimoza Cika-Kelmendi
Deutsche Welle


03436170_4001.jpg


Në fundjavë (15.06) në Këln ishte i ftuar shkrimtari Ismail Kadare i shoqëruar nga bashkëshortja e tij dhe shkrimtarja e njohur Helena Kadare.
Kadare foli ndër të tjera për raportin Shqipëri - Europë - Perandori osmane.

Bashkëbisedimi me shkrimtarin u fokusua më shumë në librat më të fundit të Kadaresë dhe veçanërisht në temat më aktuale që preukupojnë shqiptarët në Shqipëri dhe Kosovë. Duke u nisur nga jehona që ka bërë libri më i fundit i tij "Mosmarrëveshja“, pjesë e të cilit u lexuan në sallë shqip dhe gjermanisht, interesimi i publikut u ndal më së shumti në temën mjaft delikate të raportit mes Shqipërisë dhe Europës, apo të raportit të Shqipërisë me kohën e pushtimit turk, për të cilën kohët e fundit ka pasur shumë diskutime.

Sipas Kadaresë, problemi thelbësor mbetet raporti i Shqipërisë me Europën "Nuk ka problem të Ballkanit, ballkanas - ballkanas ose problem të Shqipërisë, shqiptar – shqiptar. Nuk ka asnjë problem të asnjë populli të Gadishullit pa qenë i lidhur me Europën“. Për Kadarenë shqiptarët janë një ndër tri popujt më të rëndësishëm në Ballkan. Pra këta janë: shqiptarët, grekët dhe serbët. Por, sipas tij, ka mbi një shekull që pati lindur një teori që vetëm dy nga këta popuj duhet të qëndrojnë në Europë, ndërsa një duhet zhdukur.

S'mund të ketë Shqipëri jashtë qytetërimit europian

"Populli i dëbuar që është populli shqiptar, duhej të dëbohej me forcë, me ndarje, me shpërngulje, me denatyrim, duke provuar të gjitha mënyrat. Madje për parantezë: gjuha shqipe në Europë është e vetmja e ndaluar me ligj për shekuj të tërë. Nuk ka një gjuhë tjetër indo-evropiane që është e ndaluar si shqipja dhe kjo ende nuk është shpjeguar nga historiografia shqiptare“. Duke u nisur nga këto fakte, sipas Kadaresë shqiptarët megjithatë kanë një lloj përkushtimi disi të habitshëm për Europën, për qytetërimin europian. "Ata e kanë kuptuar se s'mund të ketë Shqipëri jashtë komunitetit europian, jashtë qytetërimit europian".

Në librin "Mosmarrëveshja", Kadare heq një paralele mes shqiptarëve dhe Europës duke theksuar se ngjajnë për nga ashpërsia. Këtë Kadare e konkretizon me faktin se ky kontinent (Europa) ka lindur dy përbindshat më të rrezikshëm të shekulllit të 20 e këtej: Fashizmin dhe bolshevizmin. Por po vetë kjo Europë i ka mbytur ato. "Nuk e mbytën fashizmin dhe komunizmin as popujt e Afrikës, as Kina dhe as India apo ndonjë kontinent tjetër. Dhe këtu është forca e qytetërimit europian, që ai edhe kur pjell të keqen di ta mbysë atë. Besoj se tashmë të gjithë e kujtojnë parrullën tonë pas rënies së komunizmit: E duam Shqipërinë si gjithë Europa“.

Një tjetër temë me të cilën u përball shkrimtari Kadare në mbrëmjen letrare në Këln ishte edhe periudha e sundimit osman në Shqipëri, për të cilën pati një sërë pyetjesh nga të pranishmit. Dihet tashmë se në Kosovë, por edhe në Shqipëri është vënë në diskutim raporti i Shqipërisë së atëhershme dhe pushtimit osman. Shumë debate kanë nisur edhe mbi ndryshimin e teksteve të historisë për periudhën osmane. Ka shumë teza që vënë në diskutim këtë periudhë historike. Kadare me një gjuhë të ashpër u shpreh mjaft kritik ndaj kësaj teme. „Thelbi dhe baza e historisë nuk mund të ndryshohet, ajo mund të interpretohet sipas interesave të ditës, por kurrsesi nuk mund të ndryshojë. Këtë „teori“ që ka dalë tashmë në skenën shqiptare Kadare e quajti "filozofi e robërisë".

Pushtimi osman nuk i ka mbrojtur shqiptarët nga sllavët

Sipas kësaj teorie, "pushtimi osman ka pasur diçka pozitive për kombin shqiptar, sepse e ka mbrojtur kombin shqiptar nga një rrezik më i madh që ishte rreziku sllav". Por kjo, sipas Kadaresë është e gjitha krejtësisht e pavërtetë. Kjo është një fantazi makabër, shpifje, një doktrinë e sajuar. “Të gjithë popujt e Ballkanit pësuan një dramë të përbashkët dhe në këtë dramë nuk ka pse populli shqiptar të bëjë befas një përjashtim, sepse nuk ka pasur kurrëfarë përjashtimi në fatin e tij. Populli shqiptar ka qenë më i ashpri kundër Perandorisë Osmane, për vetë faktin se shqiptarët u bënë pengesë kryesore për depërtimin e Perandorisë Osmane deri në Itali. Sllavët vetë ishin për faqe të zezë, gjendja e tyre ishte më e defavorizuar se e shqiptarëve. Atëherë: nga cilët sllavë na mbrojti Perandoria Osmane? Si na mbrojtën ne turqit nga sllavët? Kjo është e pabesueshme, nga ana logjke, nga ana psikologjike. Për mua e gjitha është groteske, e paimagjinueshme, nga fillimi deri në fund“, shtoi Kadare.

Në fund të takimit u diskutua me shkrimtarin edhe pozicioni i Shqipërisë lidhur me hapjen e arkivave, me zbardhjen e së kaluarës duke iu referuar shembullit të Gjermanisë e cila e kapërceiu këtë akt në mënyrë të shkëlqyer. Për Kadarenë ky problem nuk mund të anashkalohet se paska probleme të tjera në Shqipëri më të rëndësishme se sa ky. Ai i quajti të pajustifikueshme të gjitha zvarritjet që bëhen në këtë drejtim. Sipas tij, kjo detyrë morale për hapjen e arkivave të fshehta, të ndërgjegjes së një populli është numër një dhe përsa i përket profecisë se po u hapën arkivat e fshehta do të ndodhi katastrofë, kjo sipas tij nuk është e vërtetë. „Përkundrazi asnjë katastrofë nuk i erdhi as Gjermanisë, madje një nga arsyet që eci përpara ishte edhe kjo: pastrimi i ndërgjegjes“, theksoi Ismail Kadare.
 
Pe: Kadare: Pushtimi osman nuk i ka mbrojtur shqiptarët nga sllavët

Mimoza Cika-Kelmendi
Deutsche Welle




Sipas Kadaresë, problemi thelbësor mbetet raporti i Shqipërisë me Europën "Nuk ka problem të Ballkanit, ballkanas - ballkanas ose problem të Shqipërisë, shqiptar – shqiptar. Nuk ka asnjë problem të asnjë populli të Gadishullit pa qenë i lidhur me Europën“. Për Kadarenë shqiptarët janë një ndër tri popujt më të rëndësishëm në Ballkan. Pra këta janë: shqiptarët, grekët dhe serbët. Por, sipas tij, ka mbi një shekull që pati lindur një teori që vetëm dy nga këta popuj duhet të qëndrojnë në Europë, ndërsa një duhet zhdukur.

S'mund të ketë Shqipëri jashtë qytetërimit europian

"Populli i dëbuar që është populli shqiptar, duhej të dëbohej me forcë, me ndarje, me shpërngulje, me denatyrim, duke provuar të gjitha mënyrat. Madje për parantezë: gjuha shqipe në Europë është e vetmja e ndaluar me ligj për shekuj të tërë. Nuk ka një gjuhë tjetër indo-evropiane që është e ndaluar si shqipja dhe kjo ende nuk është shpjeguar nga historiografia shqiptare“. Duke u nisur nga këto fakte, sipas Kadaresë shqiptarët megjithatë kanë një lloj përkushtimi disi të habitshëm për Europën, për qytetërimin europian. "Ata e kanë kuptuar se s'mund të ketë Shqipëri jashtë komunitetit europian, jashtë qytetërimit europian".

Në librin "Mosmarrëveshja", Kadare heq një paralele mes shqiptarëve dhe Europës duke theksuar se ngjajnë për nga ashpërsia. Këtë Kadare e konkretizon me faktin se ky kontinent (Europa) ka lindur dy përbindshat më të rrezikshëm të shekulllit të 20 e këtej: Fashizmin dhe bolshevizmin. Por po vetë kjo Europë i ka mbytur ato. "Nuk e mbytën fashizmin dhe komunizmin as popujt e Afrikës, as Kina dhe as India apo ndonjë kontinent tjetër. Dhe këtu është forca e qytetërimit europian, që ai edhe kur pjell të keqen di ta mbysë atë. Besoj se tashmë të gjithë e kujtojnë parrullën tonë pas rënies së komunizmit: E duam Shqipërinë si gjithë Europa“.

Një tjetër temë me të cilën u përball shkrimtari Kadare në mbrëmjen letrare në Këln ishte edhe periudha e sundimit osman në Shqipëri, për të cilën pati një sërë pyetjesh nga të pranishmit. Dihet tashmë se në Kosovë, por edhe në Shqipëri është vënë në diskutim raporti i Shqipërisë së atëhershme dhe pushtimit osman. Shumë debate kanë nisur edhe mbi ndryshimin e teksteve të historisë për periudhën osmane. Ka shumë teza që vënë në diskutim këtë periudhë historike. Kadare me një gjuhë të ashpër u shpreh mjaft kritik ndaj kësaj teme. „Thelbi dhe baza e historisë nuk mund të ndryshohet, ajo mund të interpretohet sipas interesave të ditës, por kurrsesi nuk mund të ndryshojë. Këtë „teori“ që ka dalë tashmë në skenën shqiptare Kadare e quajti "filozofi e robërisë".

Pushtimi osman nuk i ka mbrojtur shqiptarët nga sllavët

Sipas kësaj teorie, "pushtimi osman ka pasur diçka pozitive për kombin shqiptar, sepse e ka mbrojtur kombin shqiptar nga një rrezik më i madh që ishte rreziku sllav". Por kjo, sipas Kadaresë është e gjitha krejtësisht e pavërtetë. Kjo është një fantazi makabër, shpifje, një doktrinë e sajuar. “Të gjithë popujt e Ballkanit pësuan një dramë të përbashkët dhe në këtë dramë nuk ka pse populli shqiptar të bëjë befas një përjashtim, sepse nuk ka pasur kurrëfarë përjashtimi në fatin e tij. Populli shqiptar ka qenë më i ashpri kundër Perandorisë Osmane, për vetë faktin se shqiptarët u bënë pengesë kryesore për depërtimin e Perandorisë Osmane deri në Itali. Sllavët vetë ishin për faqe të zezë, gjendja e tyre ishte më e defavorizuar se e shqiptarëve. Atëherë: nga cilët sllavë na mbrojti Perandoria Osmane? Si na mbrojtën ne turqit nga sllavët? Kjo është e pabesueshme, nga ana logjke, nga ana psikologjike. Për mua e gjitha është groteske, e paimagjinueshme, nga fillimi deri në fund“, shtoi Kadare.

Në fund të takimit u diskutua me shkrimtarin edhe pozicioni i Shqipërisë lidhur me hapjen e arkivave, me zbardhjen e së kaluarës duke iu referuar shembullit të Gjermanisë e cila e kapërceiu këtë akt në mënyrë të shkëlqyer. Për Kadarenë ky problem nuk mund të anashkalohet se paska probleme të tjera në Shqipëri më të rëndësishme se sa ky. Ai i quajti të pajustifikueshme të gjitha zvarritjet që bëhen në këtë drejtim. Sipas tij, kjo detyrë morale për hapjen e arkivave të fshehta, të ndërgjegjes së një populli është numër një dhe përsa i përket profecisë se po u hapën arkivat e fshehta do të ndodhi katastrofë, kjo sipas tij nuk është e vërtetë. „Përkundrazi asnjë katastrofë nuk i erdhi as Gjermanisë, madje një nga arsyet që eci përpara ishte edhe kjo: pastrimi i ndërgjegjes“, theksoi Ismail Kadare.

Edhe kjo është njësoj, si të kaluarat: los pollos muertos!
Ky ka vetëm për një gjë të drjetë: të drejtën të flasë, askush s'mund t'ia ndalojë!
Një pavërtetësi e paparë! Zotëria tenton të na rrejë para sysh!

Të gjithë popujt patën "një dramë të përbashkët"? Të gjithë? Apo vetëm
neve na shkeli "rrota e fundit" e traktorit?

"Të vetmit që e rezistuam", por vetëm harroj se edhe të vetmit u muslimanizuam!

Po nejse, bre burrë: Pse nuk kishte Shqipëri atëherë, pasi çdo gjë paska qenë në rregull?????






220px-Serbien_13.Jhd.jpg


Kah fundi i shekullit XIX:
180px-Mapa_Srbije_1878-1912.png
 

Attachments

  • 220px-Serbien_13.Jhd.jpg
    220px-Serbien_13.Jhd.jpg
    11.6 KB · Shikime: 0
  • 180px-Mapa_Srbije_1878-1912.png
    180px-Mapa_Srbije_1878-1912.png
    24.5 KB · Shikime: 0
Redaktimi i fundit:
Titulli: Kadare: Pushtimi osman nuk i ka mbrojtur shqiptarët nga sllavët

Nje ISLAMOFOB dhe Turkofob sic eshte Kadare nuk ja vlene te komentohet . Ky jo qe ka kompetenca dhe dine dicka per histori , po kete e bene per qellime te caktuara ! Ik more Kadare , mirru me tjeter gjera te dobishme , se s'te ka mbet ty te na mesojsh historine me injornacen dhe verberin tende qe ke !

Vetem nje Fakt me permend , Shiptaret para se te vinin Osmanet nen okupimin e kujt ishin ??? Dhe mbas largimit te Osmaneve nen cilin okupim mbeten ??? E Shqiptaret , sa ekzistoj P.OSMANE cfare privilegji gezojshin ?????? Keto pyetje vetem nje Islmofobist s'deshiron ti kuptoj !

Eshte e kuptueshme , Zoti na ka nderu me ISLAM , dhe per neve , Turqit jane populli me i afert , me mike . Ne armik gjithe e kemi pas Sllavin edhe Grekun !

Sic po i quajne Turqit keta turkofoba , pse Greket dhe Sllavet nuk e njohin pavarsin e Kosoves ? pse Turqit jane kontribuesit me te medhej te shteteberjes se Kosoves ? ''Sepse keta , na kane masakruar , na kane vrare , sepse keta jane armiqet e Shqiptareve ! '' . Kurse Greket dhe Sllavet jane populli mik i shqiptareve , te cilet e kane te njejten fe si ne shumica Shqiptare !

Ne Shqiptaret me shumice mbi 90 % jemi musliman , por ne e vertetojm me veprat tona , se ne jemi PAQESOR , asnje populle prej neve s'eshte masakruar , s'eshte shperngulur prej trojeve te veta . Ne jemi populli me i vujatur dhe me i drejte , per ate neve Zoti na ka udhezuar ne fene e drejte . E jo Greket e Sllavet , sepse ata faren e keqe e kane .........Zoti zullumqaret nuk i udhezon ne rrugen e drejte .
 
Titulli: Kadare: Pushtimi osman nuk i ka mbrojtur shqiptarët nga sllavët

Ardhja e Osmanëve dhe fundi i Sllavizmit
Shkruan: Milazim KRASNIQI

Rrjedhimet historike dhe kulturore të sundimit osman ndër shqiptarët

Pikënisja e çfarëdo studimi të historisë së shtetit osman dhe të sundimit osman në truallin shqiptar dhe atë evropian, duhet të jetë çështja e legjitimitetit të tij. Shteti osman ka lindur në një proces starndard të shtetndërtimit dhe është ngritur në një perandori me synime universale, në një proces poashtu standard të perandorindërtimit. Në këtë proces, zgjerimi territorial dhe shtrirja e sundimit osman është realizuar me synimet dhe me mjetet adekuate për këso procese, duke përfshirë respektimin e legjitimitetit të bartësve të pushtetit, qofshin dhe vasalët, mjetet politike e diplomatike të përshtatshme për realizimin e synimeve, luftën e armatosur dhe misionin fetar. Mjete të ngjashme kanë përdorur para saj e përdorin edhe sot, edhe shtete e perandori të tjera. Në këtë kontekst, Perandoria Osmane jetëgjatësinë dhe efikasitetin e pushtetit të vet, krahas legjitimitetit që buron nga natyra e tij standarde për kohën e vet, më së shumti ia dedikon aftësisë së pushtetarëve të saj që të gjejnë zgjidhje pragmatike për problemet me të cilat shteti i tyre është ballafaquar, e jo ndonjë misioni fetar. “Butësia e pazakonshme, madje edhe për një shtet mysliman, me të cilën sunduesit e parë osmanë trajtonin nënshtetastit e tyre dhe rëndësia e madhe që u jipej kanuneve, të cilat i përshtateshin trajtimit të “popullit të librit” dhe që përfshiheshin në sheriatin, kishin si synim që rajatë të ishin të kënaqur me pozitën e tyre si prodhues. Kjo shpjegon faktin që fshatarët europianë e pranuan me lehtësi sundimin osman dhe ndikuan në modelin e konvertimit të tyre”. [1]

Zgjidhjet pragmatike për problemet fetare, sociale, gjeopolitike e gjeostrategjike kanë dominuar mbi çfarëdo ideologjish, edhe në raste paqeje e edhe në raste luftërash. Pra, Perandoria Osmane nuk ka qenë një shtet fanatikësh fetarë [2] që do të shkonin nga luftërat në luftëra, për ta përhapur Islamin, sikundër mund të dëgjohet në ndonjë rast, por ka qenë një shtet që ka respektuar rregulla standarde në arenën ndërkombëtare, duke përfshirë edhe respektimin e traktateve të paqes e edhe aleancat në luftë. [3]

Në këtë sfond duhet të vendoset edhe diskutimi i historisë së prezencës osmane në trojet shqiptare, mbi të cilat para sundimit osman, janë alternuar për shtatëmbëdhjetë shekuj sundimi romak, sundimi bizantin, bullgar, anzhuin, serb, venedikas, etj.. Rrjedhimisht, pozicioni nga i cili mund të ndriçohet më drejt çështja e sundimit osman në territoret shqiptare, nuk është diskutimi i legjitimitetit të atij sundimi, gjë që është shndërruar në një lloj klisheje të ideologjisë dhe historiografisë militante shqiptare dhe veçmas të islamofobisë. [4] Sipas kësaj klisheje të cilin antropologu Xhek Gudi e ka quajtur “amnezi strukturale”, vlerësimi për të kaluarën bëhet duke u bazuar në qëndrimin ideologjik të tashëm. Sipas këtij interpretimi, pesë shekujt e sundimit osman shihen duke u nisur nga fakti i ekzistimit të kombit shqiptar dhe të shtetit shqiptar, të rrethimit të tashëm gjeopolitik dhe gjeostrategjik në Ballkan dhe në Europë, nga vlerësimi ideologjik i nocioneve Europë/Azi* dhe nga epërsia e vlerave kulturore perëndimore në kohën tonë. Ndërsa, të gjitha këto gjëra nuk kanë ekzistuar në këtë formë e në këtë përmasë në shekujt XV-XIX*, të cilët janë shekujt e sundimit osman në territoret e banuara me shqiptarë. [5]

Për mendimin tonë, krahas mosdiskutimit në mënyrë të veçantë të legjitimitetit të shtetit osman dhe të sundimit të tij, aplikimi i një analize krahasuese ndërmjet gjendjes që kanë pasur shqiptarët, kur osmanët kanë ardhur në Ballkan dhe gjendjes që ata kanë pasur, kur Osmanët, nën presionin e Fuqive evropiane, janë detyruar të lëshonin territore të banuara me shqiptarë, në favor të fqinjve ballkanikë dhe kur më në fund, në Luftën e Parë ballkanike, praktikisht u dëbuan nga Ballkani, jep mundësi të mëdha të trajtimit objektiv dhe të ndershëm të kësaj çështjeje.

Në këtë mes njëri nga treguesit më të rëndësishëm të natyrës së një sundimi, pa asnjë dyshim është perspektiva demografike, fetare dhe kulturore e popullit të pushtuar/sunduar. Nëse gjatë një periudhe pushtimi/sundimi ndodhë zvogëlimi numerik i një popullsie dhe tkurrja territoriale, atëherë kemi të bëjmë me procese asimilimi dhe kolonizimi dhe në atë rast kemi të bëjmë me ngulfatje të zhvillimit të popullit të pushtuar/sunduar. Dhe e kundërta, nëse ndodh rritja demografike e një popullsie, përqafimi i një besimi fetar të qëndrueshëm dhe zgjerimi territorial i hapësirës ku ai jeton, atëherë kemi të bëjmë me një sundim që ka krijuar kushte më të favorshme të zhvillimit të atij populli.

Në rastin konkret, nëse krahasohet gjendja demografike e shqiptarëve në fundin e sundimit serb dhe në fundin e sundimit osman, ajo zbulon qartë se në rastin e parë, pra të sundimit treshekullor serb, pati një zvogëlim demografik dhe një tkurrje ose më saktë shpërbërje territoriale, ndërsa në periudhën e sundimit osman pati një rritje demografike dhe zgjerim të madh të territoreve në të cilat ata jetuan. Në të vërtetë, sa i përket periudhës së sundimit mesjetar serb, arbanasët (shqiptarët), përmenden në Zakonikun e car Dushanit vetëm si barinj shtëtitës, bashkë me vllehët, ndërsa prezenca e tyre si etnitet në jetën fetare, shoqërore, ekonomike të Serbisë mesjetare, nuk ndihet fare. Numri i tyre, në trevat e larta të Kosovës së sotme e të Maqedonisë së sotme, ka ardhur duke u zvogëluar, aq sa të përmenden vetëm si barinj shtëtitës, të cilëve nuk duhej t’u zihej kullosa, nëse ata e kishin zënë më parë. Ndërsa, një numër i konsiderueshëm i tyre kishin lëvizur drejt Greqisë, duke populluar tokat e atjeshme greke, të pushtuara nga serbët.

Krahas tkurrjes demografike, nën presionin e kolonizimit të tokave të tyre me serbë, kishte ndodhur edhe asfiksia e plotë e identitetit fetar latin të shqiptarëve. Kufizimet që parashihte për të krishterët e ritit latin Zakoniku i car Dushanit ishin të lemerishme. Por, edhe para Zakonikut të tij, trendi asimilues në planin etnik dhe konvertues në planin konfesional, kishte qenë i ngjashëm. Në fakt, prej vitit 1196 [6] kur ndodhi pushtimi i plotë i Kosovës së sotme nga Serbia mesjetare e deri në vitin 1389, shqiptarët i ishin ekspozuar një sundimi plotësisht konvertues në planin fetar dhe asimilues në atë etnik. Natyrisht, kulminacioni u arritë kur Dushani u shpall car i serbëve e grekëve, pra duke mos përmendur askund shqiptarët . Zakoniku i tij, edhe pse mohonte shqiptarët si konstituentë të perandorisë së tij, u imponua si ligj edhe për të gjithë shqiptarët që jetonin në shtetin serb. Termat e Zakonikut të tij, zbulojnë qartë ndalimin e katolicizmit përkatësisht përndjekjen e besimtarëve të doktrinës latine dhe të herezisë bogumile. Ligji i car Dushanit që në nenin e parë e afirmon synimin e “pastrimit” të fesë së krishtere (të ortodoksisë).

1. Nga herezia latine:
” Për krishterimin: pikë së pari për krishterimin. Në këtë mënyrë të pastrohet krishterimi”. [7]

Në pajtim me idenë kryesore, të pastrimit të krishterimit, në disa nene, veçmas në nenet 6,7,8 dhe 10, urdhërohen masa kundër herezisë latine përkatësisht për kthimin me dhunë të të gjithë njerëzve në ortodoksi:

6. Për herezinë latine:
Dhe për herezinë latine, që i kanë kthyer të krishterët në bogumilë, të kthehen sërish në krishterim, nëse gjendet dikush që dëgjon dhe nuk kthehet në krishterim, të dënohet ashtu si shkruan në ligjin e etërve të shenjtë.

7. Për herezinë latine:
Dhe të nxjerrë Kisha e Madhe protopopët në të gjitha qytetet dhe në të gjitha sheshet, që të kthejnë krishterët nga herezia latine, ata që janë kthyer në fenë latine, dhe t’u jipet urdhër i shenjtë dhe të kthehet secili në krishterim.

8. Për popin latin:
Edhe popi latin, nëse gjendet, duke kthyer të krishterët në fenë latine, të dënohet sipas ligjit të etërve të shenjtë.

10. Për heretikun:
Dhe nëse ndokush gjendet si heretik, duke jetuar në mesin e të krishterëve, të damkoset nëpër fytyrë dhe të dëbohet, ndërsa kush do ta fshehte, edhe ai të ndëshkohet. [8]

Me zbatimin e këtij ligji rigoroz të Dushanit edhe në trevat shqiptare, pasojat për identitetin fetar dhe etnik të shqiptarëve kanë qenë serioze, sepse ato e kanë sforcuar asimilimin e tyre në serbë. “Duke marrë para sysh mbisundimin e serbëve ortodoksë, si edhe të gjuhës serbe në Kosovën mesjetare, ka arsye të mendohet se rrjedha e përgjithshme e asimilimit ka qenë në favorin e serbëve, me disa dallime të vogla. Konkluzioni kryesor duhet të jetë se, pa marrë para sysh se në ç’shkallë ka qenë asimilimi, ai është bërë: shumë veta të cilët iu nënshtruan këtij procesi, duhet të kenë lënë gjuhën e tyre shqipe dhe janë bërë serbë”. [9] Prandaj, ardhja e osmanëve në Ballkanin e sotëm, i ka gjetur shqiptarët e shekullit të XIV, në grahmat e fundit të asimilimit të tyre etnik, fetar dhe kulturor dhe të kolonizimit të tokave të tyre nga sllavët.

Në kontekst të këtij realiteti të hidhur të raporteve ndërmjet shqiptarëve dhe serbëve në shekujt XI-XIV, edhe sa i përket ngjarjes kulmore, Betejës së Kosovës të vitit 1389, si ngjarje që e fillon rënien e sundimit serb dhe e fillon instalimin e sundimit osman, nuk mund të kuptohet se si mund të kenë qasje të njëjtë shqiptarët dhe serbët, sepse arsyet e serbëve për të vajtuar disfatën e tyre janë reale, por arsyet e shqiptarëve, për ta trajtuar me të njëjtat terma atë betejë, nuk janë racionale. Sipas mitologjisë serbe, gjaku i car Llazarit, i cili e ka “shenjtëruar tokën serbe të Kosovës”, është gjak i cili simbolizon serbizmin e Kosovës dhe prezencën e përhershme të Serbisë në Kosovë. Ata thonë se car Llazari e ka humbur pushtetin tokësor, por e ka fituar pushtetin qiellor. Kjo mitologji është produkt i Kishës Ortodokse Serbe dhe i nacionalizmit ortodoks serbomadh, prandaj me asgjë nuk lidhet me të vërtetat shqiptare.

Nga pikëpamja shqiptare, ajo betejë ose roli i saj duhet të shikohet në mënyrë kritike, e jo romantike. Shqiptatët nuk mund t’u konkurrojnë serbëve për t’ua marrë primatin në rolin që kanë pasur në Betejën e Kosovës. Prandaj, kur shqiptarët flasin për ardhjen e osmanëve në Ballkan, në këtë rast duhet të flasin për ardhjen e tyre në territoret, të cilat kanë qenë të sunduara prej serbëve. Më saktë, këto territore kanë qenë të sunduara nga Llazar Hrebellanoviçi,(pjesa lindore e Kosovës me Novobërdën si qendër), nga Vuk Brankoviçi (me Prishtinën si qendër) dhe nga Toma Preluboviçit, (ky i fundit në Epir). Ata ishin sundimtarë në mbeturinat e dinastisë serbe, e cila filloi të fragmentohej pas vdekjes së Uroshit në Betejën e Maricës, (1371), me ç’rast u shua trashëgimia nemanjide. Kjo është pika të cilën duhet ta kemi gjithmonë parasysh, sepse kur kanë ardhur Osmanët në Ballkan, nuk ka pasur një shtet shqiptar, ose mbretëri shqiptare, të cilën ata ta kenë prishur, por ka pasur popull shqiptar që ka qenë i pushtuar prej serbëve dhe në një proces të thelluar asimilimi fetar e kolonizimi etnik.

Pas çmontimit të sundimit serb, që filloi më 1389, procesi i sllavizmit të shqiptarëve ndërpritet dhe një pjesë e madhe e tyre fillojnë e kalojnë në fenë islame. “Ajo që duhet kuptuar mirë nga ky përvijim i përciptë i ligjit muslimano-osman është se ligji osman nuk ishte i centralizuar për të gjithë territorin, por ishte në praktikë, një ligj i veçantë territorial, pasi feja, profesioni,vendbanimi, gjendja shoqërore dhe ****i i çdo individi përcaktonin ligjin subjekt i të cilit ishin” [10]

Kalimi i hershëm në Islam i shqiptarëve, para së gjithash ka qenë i motivuar si ikje nga autoriteti i dhunshëm i Kishës Ortodokse Serbe dhe asaj Greke. Meqë Kisha Serbe e kishte fituar autonominë në vitin 1219, autoriteti i saj kishte përfshirë edhe shqiptarët ortodoksë të gjendur nën sundimin serbë së paku që nga viti 1196. Përndryshe, sundimi osman nuk provokoi ndonjë presion ndaj kishës ortodokse serbe e aq më pak ndaj asaj greke, i cili do t’i shtrëngonte besimtarët e tyre që të konvertoheshin në fenë islame. Përkundrazi, toleranca ndaj Kishës ortodokse ishte shumë e madhe. “Pushtetet e reja që i dha Kishës ortodokse Mehmeti II bënin në fakt që ajo të ishte një shtet brenda shtetit. Me kalimin e kohës hierarkët filluan ta konsiderojnë veten si sundues dhe mbrojtës de facto të të krishterëve dhe njëkohësisht si të vetmin organ për t’u përballur me pushtetin qendror. Kisha i kreu këto detyra me një shkathtësi të madhe. Jeta e popujve të krishterë të Ballkanit varej po aq nga efikasiteti i autoriteteve kishtare sa dhe nga ato osmane. Kjo shpjegon faktin që dallimet e ndryshmet midis tyre, si psh ajo me mitropolitët e Ohrit e të Pejës, u zhvilluan në një shkallë të gjerë brenda për brenda kishës. [11]

Edhe pse Kisha ortodokse praktikisht ishte shtet në shtet, shqiptarët me shumicë e braktisën atë. Arsyeja ishte e thjeshtë: meqë nuk kishin arritur të kishin një kishë të veten, ata e pranuan me shumicë Islamin, në përpjekjet e tyre që të ruanin përkatësinë etnike, duke iu shmangur asimilimit etnik në serbë, i cili imponohej përmes konvertimit fetar në ortodoksi. “Kështu “kombi” ose mileti grek do të përfaqësohej dhe do të drejtohej tanimë nga Patriarkana e Stambollit. Mosmarrëveshjet midis grekëve do të zgjidheshin nga gjyqet ortodokse. Së fundi, u lejua ushtrimi i lirë i veprimtarisë fetare. Në të vërtetë ky status i përgjigjej gjendjes që kishin zakonisht bashkësitë e krishtera në vendet myslimane, por vendosja e kësaj situate në shkallë shtetërore dhe njohja e rëndësisë së Patriarkanës përbënin një ngjarje me rëndësi”. [12]

ثshë e qartë se autoriteti aq i madh i kishës greke e më vonë edhe të asaj serbe, mbetej me fuqi gllabëruese ndaj shqiptarëve, prandaj kalimi i tyre në Islam ishte më shumë ikje nga ajo politikës gllabëruese se sa si pasojë e ndonjë politike konvertuese të osmanëve. Po qe se do të kishin osmanët politika koherente të konvertimit fetar të të sunduarve, ato do t’u drejtoheshin edhe popujve të tjerë e jo vetëm shqiptarëve. E vërteta është se ata shqiptarë që ngelën nën ombrellën e Kishës Ortodokse serbe, me kohë u asimiluan në serbë.

Nga ana tjetër, përmes kompaktësimit etnik të motivuar nga ndarja e qartë prej serbëve e grekëve, rrritja e popullsisë shqiptare gjatë periudhës së sundimit osman është evidente si edhe zgjerimi territorial, i cili arriti të përthekonte edhe tërë Shqipërinë bregdetare, Greqinë veriore, Maqedoninë e sotme dhe Kosovën e sotme po edhe Serbinë e sotme, deri në afërsi të Beogradit. Ky ka qenë në fakt një ekspansion demografik i shqiptarëve, i pari dhe i vetmi në historinë e tyre, pas tkurrjes tragjike të ilirëve. Po të mos u mirreshin shqiptarëve territoret e tyre në të cilat jetonin në periudhën e sundimit osman nga Fuqitë e Mëdha Europiane në Kongresin e Berlinit dhe po të mos përligjej okupimi i territoreve shqiptare nga ana e shteteve fqinje pas Luftërave ballkanike dhe pas Luftës së Parë Botërore, gjë që provokoi eksodin tragjik të shqiptarëve drejt Turqisë, shteti kombëtar shqiptar do të mund të ishte territorialisht disa herë më i madh se sa është Shqipëria e sotme dhe vetë kombi shqiptar do të ishte numerikisht disa herë më i madh nga sa është sot. Përfundimisht, mund të konstatojmë se shqiptarët hynë në shekullin XIV nën Perandorinë Osmane si një popull i pushtuar, i defaktorizuar, në një proces të asimilimit etnik e fetar nga serbët, ndërsa në fillim të shekullit XX, kur dolën prej Perandorisë Osmane, ishin një komb i konsoliduar, që ishte i aftë të luftojë për shtetin e vet kombëtar, në një rrethim ballkanik dhe evropian shumë armiqësor, (SHENJA, shtator 2012).

Shkroi: Milazim KRASNIQI

Shënime:

[1] – Peter F. Sugar, Europa Juglindore nën sundimin osman, 1354-1804, Dituria, Tiranë, 2007, (fq. 54.).
[2] – “Në shekullin e pesëmbëdhjetë asnjë shtet tjetër evropian nuk i kish trajtuar hebrejtë aq mirë sa osmanët”, (po aty, fq. 59.).
[3] – Këtu po citojmë vetëm tre shembuj të sjellë nga Historia e Perandorisë Osmane, të redaktuar nga Robert Mantrani, ku shihet ajo natyrë legjitime e shtetit osman, e përthyer në marrëveshje me shtete e shtetarë europianë të kohës:
a). – “Sipas traktatit që kishte pranuar të bënte me ta sulltani më 20 shkurt 1424, bizantinët i kishin kthyer osmanëve territoret e Marmarasë dhe të brigjeve të Detit të Zi (me përjahstim të Misivrisë dhe Terkosit) dhe ishin zotuar të paguanin sërish tribut (haraç)” fq.75.
b). – Osmanët kishin bërë një marrëveshje të mirë për ta me Venedikun. Republika e drobitur nga shtatë vjet luftë dhe e shqetësuar ëpr mbrojtjen e interesave të saj ekonomike, e kërkonte paqen, prandaj dhe po e respektonte me reptësi asnjajësinë”, (fq. 79.).
c). – Marrëveshja e përfunduar më 12 qershor 1444 u miratua nga Vladislavi në fund të korrikut. Me këtë akt njihej sovraniteti osman në Bullgari dhe Vllahi, si dhe i kthehej Serbia Brankoviqit. Të dy palët ndërluftuese zotoheshin reciprokisht të mos e kalonin Danubin. Armëpushimi parashikohej ëpr dhjetë vjet, veçse, në këtë rast mund të bëhej pyetja se s atë sinqerta ishin të dy palët në këto zotime. Vlladisllavi e theu shumë shoetj zotimin tij”. (fq.81).
[4] – Derisa po shkruhej ky tekst, u botua edhe ky artikull skandaloz i një autori me ngarkesë kleronacionaliste(Gjon Keka), që shpreh atë frymë militante të ideologjisë kombëtare me elemente të oislamofobisë së maskuar. “Duke ditur se sikur perandoria e errët otomane gjatë sundimit të saj të egër e barbar ndaj kombit shqiptar pesëqind e ca vjet e cila me anë të ideologjisë së saj të errët dhe planeve satanike shkaktoj gjenocid ndaj kombit shqiptar, poashtu edhe pushtimi i egër serb me anë të ideologjisë dhe planeve të saj të errëta shkaktoj gjenocid ndaj popullit të Kosovë dhe disa nga popujve tjera të gadishullit ilirik. Gjenocid që i bënë këta pushtues të egër dhe barbar kombit shqiptar ishte një ndër krimet më të mëdha dhe një ndër tragjeditë më të rënda të historisë së gadishullit ilirik, por edhe një nga kohët më të errëta që përjetoj ky rajon e sidomos kombi shqiptar si komb i lashtë evropian dhe me një civilizim të lartë. Siç mësojmë qëllimi i këtyre pushtueseve barbar ishte që në mënyrë sistematike të shfaros kombin shqiptar, kulturën e tij burimore, historinë e tij, të vërtetat e tij të lashta si dhe civilizimin e lartë evropian të kombit shqiptar si njëri ndër kombet më të vjetra të gadishullit ilirik dhe evropian”, (Portali Telegrafi - Gazeta Shqiptare ne Internet - Lajmet e fundit Shqip , 6 maj 2011).
[5] – Vetë kombi shqiptar filloi të formohej në gjysmën e dytë të shekullit XIX, shteti shqiptar u formua në decenien e dytë të shekullit XX, kur edhe ndodhi largimi i Perandorisë Osmane nga zotërimet e saj ballkanike, Europa e bashkuar filloi të profilizohej vetëm pas Luftës së Dytë Botërore dhe u funksionalizua vetëm në fundin e shekullit XX, Europa dhe Azia interpretohen si koncepte rivale qytetërimore vetëm nën optikën e orientalizmit kolonialist, ndërsa çështja e vlerave kulturore gjithnjë është më shumë perceptim se sa një sistem i sigurtë i matjes së tyre të vërtetë. Prandaj, edhe kur hulumtohet dhe vlerësohet periudha e sundimit osman të shekujve XIV- XIX, mbi shqiptarët, këto vlera të përftuara më të shumtën e rasteve pas sundimit osman, nuk mund të jenë baza e vlerësimit korrekt shkencor.
[6] – Noel Malkolm, Kosova një histori e shkurtër, Dukagjini, Pejë.
[7] – http//bosnahistorija.16.forumer.com/a/dusanov-zakonik_post786.html (17 prill 2011).
[8] – Po aty.
[9] – Noel Malkolm vepër e cituar, (fq. 53.).
[10] – Peter F. Sugar, Europa Juglindore nën sundimin osman, 1354-1804, Dituria, Tiranë, 2007, (fq. 19.).
[11] – Po aty, (fq. 57.).
[12] – Robert Mantrani, Historia e Perandorisië Osmane, Dituria, Tiranë, 2007, (fq. 93.).

Literatura:

- Historia e popullit shqiptar, Enti i Teksteve dhe i Mjeteve Mësimore, Prishtinë, 1979.
- Peter Sugar, Europa Juglindore nën sundimin osman (1354-1804), Dituria, Tiranë, 2007.
- Robert Mantran, Perandoria Osmane, Historia e perandorisë osmane, Dituria, Tiranë, 2004 .
- Evlia اelebi, Shqipëria 350 vjet më parë, Horizonte, 2000, Tiranë.
- Eqrem bej Vlora, Kujtime Franc Babinger, Mehmet Pushtuesi.
- Halil Inalgjik, Perandoria Osmane.
- Srbija i Albanci, اasopis za kritiko znanosti, Lubljana, 1989).
- Nexhip Alpan, Nesip Kaçi, Shqiptarët në Perandorinë Osmane.
- Ibrahim efendi Manzur, Ali Pasha dhe koha e tij Mark Mazover, Ballkani, Skanderbeg books.
- Mehdi Frashëri, Probleme shqiptare Noel Malkolm, Kosova një histori e shkurtër Nyraj Bozbora, Shqipëria dhe nacionalizmi shqiptar në Perandorinë Osmane Peter Bartl, Muslimanët shqiptarë në lëvizjen për pavarësi kombëtare (1878-1912).
 
Titulli: Kadare: Pushtimi osman nuk i ka mbrojtur shqiptarët nga sllavët

Zotërimi i Balshajve në Vlorë u bë nyja e një aleance të sundimtarëve shqiptarë të viseve të Vlorës, të Beratit, të Përmetit, të Ohrit e të Korçës në luftë me princërit e fundit sllavë, trashëgimtarë të Perandorisë së dikurshme të Dushanit, në radhë të parë me mbretin Vukashin, sundimtar i viseve të Kosovës e të Maqedonisë deri poshtë në Kostur. Pas vrasjes së këtij të fundit, koalicioni i krerëve shqiptarë, të drejtuar nga Balsha II dhe nga Andre Muzaka, i mori Mark Krajleviçit, të birit të Vukashinit, qytetin e Kosturit (1372).

Një përpjekje e Mark Krajleviçit, më 1375, për ta rimarrë qytetin me ndihmën e osmanëve, dështoi. Kosturi mbeti edhe për disa vjet të tjerë nën qeverisjen e vëllezërve Stojë e Teodor Muzaka, djem të despot Andresë dhe kunetër të Balshës II. Tashmë jo vetëm Muzakajt, por edhe familje të tjera fisnike të trevave të Shqipërisë së Poshtme kishin hyrë nën sovranitetin e Balshajve. Këta të fundit arritën, po në fillim të viteve 70, të shtrijnë sundimin e tyre deri në rrjedhën e lumit Mat, duke shkaktuar përsëri pakënaqësinë e Karl Topisë, dhe në Kosovë, prej Prizreni dhe Pejë deri në Kriva Reka (pranë Novobërdës). Në këtë mënyrë, përveç zotërimit të tyre të parë të Gentës, vëllezërit Balsha kishin bashkuar atë kohë, nën sundimin e tyre, viset e Lezhës, Matit, Kosovës, Dibrës, Ohrit e Kosturit. Autoriteti i tyre shtrihej në Vlorë dhe, nëpërmjet lidhjeve të vasalitetit apo aleancave familjare, në mbarë Shqipërinë e Poshtme. Ndikimi i tyre shtrihej te Zenebishtët e Gjirokastrës apo te Shpatajt e اamërisë e të Artës. Në këtë mënyrë, vëllezërit Balsha për herë të parë kishin bashkuar në një zotërim të vetëm pjesën më të madhe të trojeve shqiptare.


Në tetorin e vitit 1404 Shkodra dhe Drishti u morën me sulm nga Balsha. Republika e Venedikut u detyrua të mobilizonte flotën e saj dhe ta dërgonte urgjentisht në Shkodër. Njëherësh ajo joshi dhe shkëputi nga Balsha III aleatë e vasalë të tij, si Dukagjinët, Zahariajt, Jonimët, Gjurashët e Gentës së Sipërme. Në këtë mënyrë, kundërmësymja e Venedikut përfundoi në korrik 1405 me ripushtimin e Shkodrës e të Drishtit, si dhe të Ulqinit, Tivarit e të Buduës. Megjithatë, të ndërgjegjshëm për mbështetjen që kishte në të gjithë atë trevë Balsha III, i cili në shkurt-mars 1407 rifilloi sulmet kundër tyre, venecianët u treguan të gatshëm t’i ofronin atij një paqë. Me ndërmjetësinë e Niketë Topisë, vjehrrit të Balshës, paqja u nënshkrua në qershor 1408 në kishën e Shën Laurentit, jashtë mureve të Durrësit. Garantë të paqes ishin ndër të tjerë Niketë Topia, Teodor Muzaka i Beratit, Gjon Kastrioti e Merksha i Vlorës. Venediku pranoi t’i lëshonte Balshës Buduën me rrethina, si dhe viset e Tejbunës. Venediku pranoi t’i jepte Balshës III një provizion vjetor prej 1 500 dukatësh. Të dyja palët u morën vesh të bënin një amnisti të përgjithshme dhe të shkëmbenin robërit e luftës.
Por Venediku nuk vonoi t’i shkelte kushtet e paqës. Në vitin 1410 ai nënshkroi një paqe të shumëkërkuar me osmanët. Provizionin që i paguante si Gjergjit II Balshës, edhe Balshës III për qytetin e Shkodrës Venediku ua kaloi osmanëve. I mbështetur nga popullsia e pakënaqur e viseve të Shkodrës, të Ulqinit e të Tivarit dhe nga mjaft krerë shqiptarë, që u bashkuan me të, Balsha III rifilloi sulmet mbi zotërimet e Venedikut. Një flotë e tij arriti, madje, të depërtonte në Bunë dhe të futej në liqenin e Shkodrës në mars 1410. Megjithëse të mbështetur nga komandanti osman i Shkupit, Bajaziti, venecianët nuk ishin në gjendje t’u bënin ballë sulmeve të Balshës, që mbështetej nga kryengritja që kishte përfshirë gjithë trevat veriperëndimore shqiptare. Me porosi të Senatit, kapiteni i flotës së Adriatikut, Pjetër Loredani, i ofroi Balshës kushtet e paqes të vitit 1408. Por ndërkohë pozitat e këtij të fundit ishin forcuar së tepërmi. Mjaft nga krerët shqiptarë të malësive të Buduës, të Tivarit e të Shkodrës qenë bashkuar me të.


Puna na del se jo rralle, Perandoria Osmane, beri miqesi me serbet, greket dhe Venedikun per te sulmuar dhe dobesuar rezistencen shqiptare. Tani une nuk po kuptoje se kush ishin popuj te ledhatuar te PO-se, princat Shqiptar qe po luftonin kunder PO-se apo princat Serb qe ishin vasal te PO-se dhe e ndihmonin ate ne lufte kunder shqiptareve?????
 
Titulli: Kadare: Pushtimi osman nuk i ka mbrojtur shqiptarët nga sllavët

Kadare ja ka mbytur kot.Ne, administrimi osman (jo pushtim) na ka mbrojtur nga asimili sllav.Falë këtij administrimi edhe sot pas kaq vjetësh kemi identitetin tonë,kemi ''shiqptarë'' që dashurojnë më shumë Turqinë se sa Shqipërinë.Kjo është një arritje edhe mbrojtje që i është bërë shqiptarëve nga administrimi Osman.
 
Titulli: Kadare: Pushtimi osman nuk i ka mbrojtur shqiptarët nga sllavët

Nje ISLAMOFOB dhe Turkofob sic eshte Kadare nuk ja vlene te komentohet . Ky jo qe ka kompetenca dhe dine dicka per histori , po kete e bene per qellime te caktuara ! Ik more Kadare , mirru me tjeter gjera te dobishme , se s'te ka mbet ty te na mesojsh historine me injornacen dhe verberin tende qe ke !

Vetem nje Fakt me permend , Shiptaret para se te vinin Osmanet nen okupimin e kujt ishin ??? Dhe mbas largimit te Osmaneve nen cilin okupim mbeten ??? E Shqiptaret , sa ekzistoj P.OSMANE cfare privilegji gezojshin ?????? Keto pyetje vetem nje Islmofobist s'deshiron ti kuptoj !

Eshte e kuptueshme , Zoti na ka nderu me ISLAM , dhe per neve , Turqit jane populli me i afert , me mike . Ne armik gjithe e kemi pas Sllavin edhe Grekun !

Sic po i quajne Turqit keta turkofoba , pse Greket dhe Sllavet nuk e njohin pavarsin e Kosoves ? pse Turqit jane kontribuesit me te medhej te shteteberjes se Kosoves ? ''Sepse keta , na kane masakruar , na kane vrare , sepse keta jane armiqet e Shqiptareve ! '' . Kurse Greket dhe Sllavet jane populli mik i shqiptareve , te cilet e kane te njejten fe si ne shumica Shqiptare !

Ne Shqiptaret me shumice mbi 90 % jemi musliman , por ne e vertetojm me veprat tona , se ne jemi PAQESOR , asnje populle prej neve s'eshte masakruar , s'eshte shperngulur prej trojeve te veta . Ne jemi populli me i vujatur dhe me i drejte , per ate neve Zoti na ka udhezuar ne fene e drejte . E jo Greket e Sllavet , sepse ata faren e keqe e kane .........Zoti zullumqaret nuk i udhezon ne rrugen e drejte .
Ke folur kaq mire, sa me prishet! Kadareja nuk duhet te komentohet nga ti. Sepse nuk je ne gjendje ta komentosh ate.
 
Titulli: Kadare: Pushtimi osman nuk i ka mbrojtur shqiptarët nga sllavët

Të gjithë popujt patën "një dramë të përbashkët"? Të gjithë? Apo vetëm
neve na shkeli "rrota e fundit" e traktorit?

"Të vetmit që e rezistuam", por vetëm harroj se edhe të vetmit u muslimanizuam!

Po nejse, bre burrë: Pse nuk kishte Shqipëri atëherë, pasi çdo gjë paska qenë në rregull?????

"Janë 50 vitet e komunizmit për t'u fajësuar për gjendjen në Ballkan e jo 500 vite të otomanëve."

- Noel Mallcolm, historian britanik dhe profesor i historisë nga Universiteti i Oksfordit
 
Titulli: Kadare: Pushtimi osman nuk i ka mbrojtur shqiptarët nga sllavët

"Janë 50 vitet e komunizmit për t'u fajësuar për gjendjen në Ballkan e jo 500 vite të otomanëve."

- Noel Mallcolm, historian britanik dhe profesor i historisë nga Universiteti i Oksfordit

Loverboy, Noeli ka te drejte ne citimin qe ke bere ti, por mos u mundo ta perdoresh ate si nje levdate per sundimin 500-vjecar te turqve. Duke patur parasysh vuajtjet qe hoqi populli shqiptar, ato 50 vjet duhet te kishin sherbyer per te rregulluar gjithcka qe shkaterroi turku per 500 vjet rrjesht.

p.s. Tu kunderpergjigja ketu sepse jam mese e sigurte per mendimet edhe bindjet e tij reth historise se shqiperise edhe shqiptareve pasi e njoh personalisht.
 
Titulli: Kadare: Pushtimi osman nuk i ka mbrojtur shqiptarët nga sllavët

Ne rregull Elushe, une kam krejtesisht tjeter bindje, respektoj bindjen/mendimin tend te kundert.

Mirembetsh :puth:
 
Titulli: Kadare: Pushtimi osman nuk i ka mbrojtur shqiptarët nga sllavët

"Janë 50 vitet e komunizmit për t'u fajësuar për gjendjen në Ballkan e jo 500 vite të otomanëve."

- Noel Mallcolm, historian britanik dhe profesor i historisë nga Universiteti i Oksfordit

Pergjigju dhe pa sinqeritet s'ka dert...

Po te kishte qen "sunduesi"/"pushtuesi" Katolik/Ortodoks/I pa Fe... a do i perkrahje kaq?
 
Titulli: Kadare: Pushtimi osman nuk i ka mbrojtur shqiptarët nga sllavët

ثshtë për të vënë duart në kokë, me këtë teorinë që kohët e fundit po na serviret nga filoturqit, që gjoja na paskan mbrojtur.. është tepër qesharake..
Si mund të mbrohet një popull nga një perandori që u kishte ndaluar dhe të flisnin gjuhën e tyre mëmë, që bënë të pamundurën ta asimilonin?
Që e bënë Shqipërinë vendin më të prapambetur në Ballkan dhe sot dalin me pafytyrësi dhe thonë na paskan mbrojtur, na paskan bërë mirë ? etj etj ..

Nuk e di si argumentojnë disa këto por vërtet është për të ardhur keq kur i lexon dhe kur shikon si mbrojnë një vend që për 500 vjet na ka bërë veç keq .. është për të ulëritur ..

Kadaresë i pifsha dollinë, sepse kur flet ky burrë, e ka fjalën si plumb..
 
Titulli: Kadare: Pushtimi osman nuk i ka mbrojtur shqiptarët nga sllavët

Love, meso histori t'vertete, mos jeto me pallavra :studim:
 
Titulli: Kadare: Pushtimi osman nuk i ka mbrojtur shqiptarët nga sllavët

Ke folur kaq mire, sa me prishet! Kadareja nuk duhet te komentohet nga ti. Sepse nuk je ne gjendje ta komentosh ate.

Te theme te drejten eshte vetem humbje kohe te mirresh me nje injorant sic eshte Kadare . Jo qe eshte vetem injorant , por edhe njeri i ''humbur'' ! A ofendohen 90 % te popullit te cilet i perket edhe vete ai ? Vetem nje deshtake si Kadare e ka bere kete gje ! Turp te i vij atij te i ofendoi Shqiptaret ne kete menyre . E ti me thua nuk je ne gjendje nje plake te pa edukuar ta komentoj !
 
Titulli: Kadare: Pushtimi osman nuk i ka mbrojtur shqiptarët nga sllavët

Zotërimi i Balshajve në Vlorë u bë nyja e një aleance të sundimtarëve shqiptarë të viseve të Vlorës, të Beratit, të Përmetit, të Ohrit e të Korçës në luftë me princërit e fundit sllavë, trashëgimtarë të Perandorisë së dikurshme të Dushanit, në radhë të parë me mbretin Vukashin, sundimtar i viseve të Kosovës e të Maqedonisë deri poshtë në Kostur. Pas vrasjes së këtij të fundit, koalicioni i krerëve shqiptarë, të drejtuar nga Balsha II dhe nga Andre Muzaka, i mori Mark Krajleviçit, të birit të Vukashinit, qytetin e Kosturit (1372).

Një përpjekje e Mark Krajleviçit, më 1375, për ta rimarrë qytetin me ndihmën e osmanëve, dështoi. Kosturi mbeti edhe për disa vjet të tjerë nën qeverisjen e vëllezërve Stojë e Teodor Muzaka, djem të despot Andresë dhe kunetër të Balshës II. Tashmë jo vetëm Muzakajt, por edhe familje të tjera fisnike të trevave të Shqipërisë së Poshtme kishin hyrë nën sovranitetin e Balshajve. Këta të fundit arritën, po në fillim të viteve 70, të shtrijnë sundimin e tyre deri në rrjedhën e lumit Mat, duke shkaktuar përsëri pakënaqësinë e Karl Topisë, dhe në Kosovë, prej Prizreni dhe Pejë deri në Kriva Reka (pranë Novobërdës). Në këtë mënyrë, përveç zotërimit të tyre të parë të Gentës, vëllezërit Balsha kishin bashkuar atë kohë, nën sundimin e tyre, viset e Lezhës, Matit, Kosovës, Dibrës, Ohrit e Kosturit. Autoriteti i tyre shtrihej në Vlorë dhe, nëpërmjet lidhjeve të vasalitetit apo aleancave familjare, në mbarë Shqipërinë e Poshtme. Ndikimi i tyre shtrihej te Zenebishtët e Gjirokastrës apo te Shpatajt e اamërisë e të Artës. Në këtë mënyrë, vëllezërit Balsha për herë të parë kishin bashkuar në një zotërim të vetëm pjesën më të madhe të trojeve shqiptare.


Në tetorin e vitit 1404 Shkodra dhe Drishti u morën me sulm nga Balsha. Republika e Venedikut u detyrua të mobilizonte flotën e saj dhe ta dërgonte urgjentisht në Shkodër. Njëherësh ajo joshi dhe shkëputi nga Balsha III aleatë e vasalë të tij, si Dukagjinët, Zahariajt, Jonimët, Gjurashët e Gentës së Sipërme. Në këtë mënyrë, kundërmësymja e Venedikut përfundoi në korrik 1405 me ripushtimin e Shkodrës e të Drishtit, si dhe të Ulqinit, Tivarit e të Buduës. Megjithatë, të ndërgjegjshëm për mbështetjen që kishte në të gjithë atë trevë Balsha III, i cili në shkurt-mars 1407 rifilloi sulmet kundër tyre, venecianët u treguan të gatshëm t’i ofronin atij një paqë. Me ndërmjetësinë e Niketë Topisë, vjehrrit të Balshës, paqja u nënshkrua në qershor 1408 në kishën e Shën Laurentit, jashtë mureve të Durrësit. Garantë të paqes ishin ndër të tjerë Niketë Topia, Teodor Muzaka i Beratit, Gjon Kastrioti e Merksha i Vlorës. Venediku pranoi t’i lëshonte Balshës Buduën me rrethina, si dhe viset e Tejbunës. Venediku pranoi t’i jepte Balshës III një provizion vjetor prej 1 500 dukatësh. Të dyja palët u morën vesh të bënin një amnisti të përgjithshme dhe të shkëmbenin robërit e luftës.
Por Venediku nuk vonoi t’i shkelte kushtet e paqës. Në vitin 1410 ai nënshkroi një paqe të shumëkërkuar me osmanët. Provizionin që i paguante si Gjergjit II Balshës, edhe Balshës III për qytetin e Shkodrës Venediku ua kaloi osmanëve. I mbështetur nga popullsia e pakënaqur e viseve të Shkodrës, të Ulqinit e të Tivarit dhe nga mjaft krerë shqiptarë, që u bashkuan me të, Balsha III rifilloi sulmet mbi zotërimet e Venedikut. Një flotë e tij arriti, madje, të depërtonte në Bunë dhe të futej në liqenin e Shkodrës në mars 1410. Megjithëse të mbështetur nga komandanti osman i Shkupit, Bajaziti, venecianët nuk ishin në gjendje t’u bënin ballë sulmeve të Balshës, që mbështetej nga kryengritja që kishte përfshirë gjithë trevat veriperëndimore shqiptare. Me porosi të Senatit, kapiteni i flotës së Adriatikut, Pjetër Loredani, i ofroi Balshës kushtet e paqes të vitit 1408. Por ndërkohë pozitat e këtij të fundit ishin forcuar së tepërmi. Mjaft nga krerët shqiptarë të malësive të Buduës, të Tivarit e të Shkodrës qenë bashkuar me të.


Puna na del se jo rralle, Perandoria Osmane, beri miqesi me serbet, greket dhe Venedikun per te sulmuar dhe dobesuar rezistencen shqiptare. Tani une nuk po kuptoje se kush ishin popuj te ledhatuar te PO-se, princat Shqiptar qe po luftonin kunder PO-se apo princat Serb qe ishin vasal te PO-se dhe e ndihmonin ate ne lufte kunder shqiptareve?????


ti definitivisht ske haber ju kan dashte al;eanca turqis per nje grusht shqiptare me vatikanin le bre mos ja fut pordhe se kjo o onderr ti a je realist apo veq te pelqen te lepihesh naper forum jep mendim real ,a muj e ndal ameriken kush sot kerkush qeshtu u kon perandoria osmane ska pas nevoj per aleanca po ..

Shkrimtar i zoti historian ma i dobt nuk gjen ne shqiptari
 
Titulli: Kadare: Pushtimi osman nuk i ka mbrojtur shqiptarët nga sllavët

Shum e besojne kete Kadare, por nuk i besoj aq shumë. Meduket se vetëm flet, ashtu...


Në pat tregu nje profesor para 1 viti ështe, se si vajza nga Ismail Kadare e ka dashur dy vite nje djal, meqë e kishte dashur tepër, saqe vetem martesen e mendonte me atë ose vdekjen, nëse ndahet prej atij. Tha aq shum duheshin ajo vajza me ate djalin dhe ky Ismail Kadare, nuk e ka pelqyer at djalin e Shqipërisë fare, aspak.

Kjo vajza e tij kishte ngul këmbe se sdon tjetër, babai i saj Ismail Kadare kishte ngul kembë që te ndaj prej atij. Ata te dy te rinjë ne moshë.

Ashtu siq degjova, ky i kishte dhen nje medikament ne kafe atij djalit apo spo me kujtohet sakt qka i kishte ber, dhe ai djali kishte mbet invalid për tëre jetën., në menyrë qe te ndaj vajzen e vet prej tij

Pastaj than kjo vajza e tij ishte qmendur nga merzija se si i kishte ber babai i vet kte gjë.
Nuk e di saktë kur ka ndodh ne cilin vit, por kam degju se kjo ngjarje ështe e vërtet ne familjen e Kadares babë e vajzë.
 
Titulli: Kadare: Pushtimi osman nuk i ka mbrojtur shqiptarët nga sllavët

Loverboy, Noeli ka te drejte ne citimin qe ke bere ti, por mos u mundo ta perdoresh ate si nje levdate per sundimin 500-vjecar te turqve. Duke patur parasysh vuajtjet qe hoqi populli shqiptar, ato 50 vjet duhet te kishin sherbyer per te rregulluar gjithcka qe shkaterroi turku per 500 vjet rrjesht.

p.s. Tu kunderpergjigja ketu sepse jam mese e sigurte per mendimet edhe bindjet e tij reth historise se shqiperise edhe shqiptareve pasi e njoh personalisht.


Nese shkrimtarte qe shkrujne prralla jan historian atehere une jam astronaut ,respekte veprave letrare te Kadares po niveli i tij ne histori nuk eshte as sa e nje mesuesi historie te nje shkolle fshati
 
Titulli: Kadare: Pushtimi osman nuk i ka mbrojtur shqiptarët nga sllavët

Shum e besojne kete Kadare, por nuk i besoj aq shumë. Meduket se vetëm flet, ashtu...


Në pat tregu nje profesor para 1 viti ështe, se si vajza nga Ismail Kadare e ka dashur dy vite nje djal, meqë e kishte dashur tepër, saqe vetem martesen e mendonte me atë ose vdekjen, nëse ndahet prej atij. Tha aq shum duheshin ajo vajza me ate djalin dhe ky Ismail Kadare, nuk e ka pelqyer at djalin e Shqipërisë fare, aspak.

Kjo vajza e tij kishte ngul këmbe se sdon tjetër, babai i saj Ismail Kadare kishte ngul kembë që te ndaj prej atij. Ata te dy te rinjë ne moshë.

Ashtu siq degjova, ky i kishte dhen nje medikament ne kafe atij djalit apo spo me kujtohet sakt qka i kishte ber, dhe ai djali kishte mbet invalid për tëre jetën., në menyrë qe te ndaj vajzen e vet prej tij

Pastaj than kjo vajza e tij ishte qmendur nga merzija se si i kishte ber babai i vet kte gjë.
Nuk e di saktë kur ka ndodh ne cilin vit, por kam degju se kjo ngjarje ështe e vërtet ne familjen e Kadares babë e vajzë.


Aman edhe ti kqyrja emrin musliman e ka e ja fut kot si thojne keta ,shkrimtar i mire edhe historian i mire kan dallim te madh
Ky eshte edhe me i menqur se Malcolmi e Shmidi specialista te historis ,une veq nje pytje e kam pse nekrejt ballkan veq na shqiptarte mbetem shumic muslimane aq te rrezikshen ishim per perandorin neve aq te fort sa ti bejme rezistence dyshuese kjo..
 

Konkursi Letërsisë

  • Jeta pa ty

    Votat: 7 50.0%
  • Simfonia e bisedave tona

    Votat: 2 14.3%
  • Bora e parë

    Votat: 3 21.4%
  • Larg

    Votat: 2 14.3%
Back
Top