orakulli
Anëtar i Respektuar
Po ju nxjerr ketu Genesi(gjen e ze) 1:1,ne gjuhen ebraike te vjeter,tashme te vdekur.Mundohu ta perkthesh;
Genesi 1:1
Bree’shiyt baaraa ” Elohiym ‘eet hashaamayim w’eet haa’aarets.
Bereshi i yt para Eliohim e t’hash a may(iu+j)im ara..
Ne filli Zoti krijoi qiellin dhe arat per te ngrene.
1. BثRث.Shqiptimi “bërë”.Dialekti myzeqar “ber-E”.Geg “ban-E”,geg 2 “bon-e”.Mungon ne fjalor format “ e bere”,”e ban-e” ,”e bon-e”.
1.1. Diçka që është kryer, diçka që është bërë ose që ka ndodhur; punë a vepër e kryer nga dikush; veprim a sjellje e njeriut.
1.2. Bëmë. Të bërat e të parëve tanë.
2. YT pron. (gjin., dhan., kallëz., rrjedh. TثND; para emrave të farefisnisë TثT) sh. TU (e) (kur prona
shënohet nga një emër i gjinisë mashkullore).
2.1. Që të përket ty, pronari i të cilit je ti, që e ke ti.
2. 2.Që ka të bëjë me ty, që ka lidhje të ngushta, lidhje gjaku, lidhje farefisnie a ndonjë lidhje tjetër
me ty.
2.3. Të cilit i përket edhe ti, pjesëtar a anëtar i të cilit je edhe ti, në të cilin bën pjesë edhe ti; që e drejton
ti, në krye të të cilit je ti.
2.4. Që e ke ti, që është tek ti, që të përket ty; që të dallon a të karakterizon ty; që lidhet me ty, që
është a që bëhet për ty. Trupi (krahu, syri) yt. Flokët e tu. Zëri yt. Vullneti yt. Zakoni yt. Nderi
yt. Gëzimi yt. Sipas mendimit tënd. Në shërbimin tënd. Për të mirën tënde. Për hatrin tënd.
2.5. Që është përgatitur a është hartuar nga ti, që e ke bërë ose që e bën ti, që del a që krijohet së pari
nga ti; që e ushtron ti.
2.6. si em. YTI sh. TUTث (të). Një i afërt, me të cilin ke lidhje gjaku, lidhje farefisnie ose lidhje të
ngushta miqësie; njeri, me të cilin të bashkojnë të njëjtat synime, pikëpamje etj.; njeri, të cilin e do
dhe të cilit i beson shumë. ثshtë yti. Erdhën të tutë. Fituan të tutë.
2.7. Përd. em. sipas kuptimeve 1-6 të përemrit
pronor.
3.BARRث.Shqiptimi “barr”.E shquar “BARRA”.
3.1. Fëmija në barkun e nënës, pjellë; gjendja e gruas në periudhën e zhvillimit të fëmijës në barkun
e saj, shtatzëni.
4. BARRثSIM m.
Mbarsje. Koha (periudha) e barrësimit.
4. PARA f. sh. P(b)ara
1. Fem. e PAR/ث,~I (i) 1,2. E para e klasës.
2. vet. nj. Fillimi i një pune, kreu. Nisën nga e
para. E shpjegoi edhe një herë nga e para.
4. si fj. ndërm. Së pari. * E para e punës,në radhë të parë, së pari;
5. Kohën, datën, ngjarjen etj., në prag të së cilës bëhet diçka; veprimin a dukurinë që i prin një
ngjarjeje a një veprimi tjetër; kund. pas. Para nisjes. Para dreke. Para Vitit të Ri. Erdhi para kohe.
6. Kohën që ka kaluar duke u nisur nga e sotmja; kund. pas. Para një jave (një muaji). Para disa
ditëve. Para dy vjetësh.
5.ARث.Eleminoni gabimin fonetik “ë” ose te qellimshem te vendosur nga gjuhetaret tane te koheve moderne,per ta dalluar dalluar me.ar=gold.Te dyja shqiptohen njesoj dhe jane njesi te njesojta kodike por qe percaktojne objekte te ndryshme. E shquar “ARA”.
Tokë që lërohet e mbillet, tokë buke.
3. ARثBثRثS .Shqiptohet “arberes”.Duhet te ishte ne fjalorin Shqip-Shqip dhe “araberes” si dhe “arabanës” e dialektit geg.
Ai që hap toka të reja.
6.AR-AR I m.
1. Metal i rrallë e i çmuar, me ngjyrë të verdhë, që është i butë e punohet mirë dhe që
përdoret për të bërë sende zbukurimi, monedha etj. ose si masë e vlerave.
7.DIELL m.
1. edhe astr. Trupi i zjarrtë qiellor që gjendet në qendër të sistemit tonë planetar dhe që është
burim drite e ngrohtësie.
Zberthyesit I ndajne:
1.breeshiyt
2.bara.
Ne shkrimin e gjetur mungonin zanoret.Zberthyesit fillimisht bejne vendosjen e zanoreve.Ne kete zberthim duket qarte gabimi I pare.ne rastin e Bree…nuk kane vendosur zanore pas B,ndersa ne e Bara kane vendosur A-ne.Ky kriter eshte I pasakte.Por per shqipen B eshte kodiku I foljes bej dhe nuk ka rendesi cfare ka pas saj ose cfare vendosim.B e koncepti I veprimit ndersa kohet I ndajne zanoret pas saj.Vendosja e zanoreve te dyta me ndihmen e bashtingellore kodike ben kalimin ne kohet e shkuara ose te ardhme.
Zberthimi dhe ndarja;
Bëreesh i yt bara.
Duke u nisur nga transformimi fonetik (I shpjeguar dhe ketu ne nje teme te vecante) P dhe B shendrohen ne njera tjetren.Kete etregojne shume fjale te gjuhes shqipe si dhe alfabeti Korean ne zhvillimin e tij 3000 vjecar (Si shembull induktiv).per te ilustruar me mire kete pike por marr ne analize “barra” e Shqipes.Ajo mund te ishte shume dhe “para”.Sepse kupton krijimin fillister te femijes,lidhur me kohet e formimit te tij.Barra eshte me abstrakte sot ,por eshte me e lehte te koceptohet kodikish.B si concept I vete mbart kuptimin e sotem te foljes “bej si dhe A mban konceptin e cdo fillimi(njesoj sinonim kuptimor me I-ne).Ben A-ne ne A.R dhe N jane kodike te njejte drejtimi levizje me ndryshimin e vetem qe N e con deri ne fund veprimin ndersa R ne cdo pike midis fillimit deri ne nje pike te caktuar ye levizje.Kuptimi I levizjes se veprimit te R eshte I lidhur shume me Zanoret qe ka pas saj ne nje njesi gjuhesore..Ky ky eshte kuptimi I Bara dhe ka vlere te njejte kuptimore me “para.
Gjuha Tzame Shqipe zbulon nje pjese te kodeve (arsyeja e vertete edhe pse u ndoqen,qe te vdiste dialekti I vertete I gjuhes helene(greke) qe kishte ngelur e pandryshuar ne 3000 vjet).Ne dialektin Tzam ne kohen e shkruar perdoren edhe format “jesha” ne vend te “isha”(edhe pse e kane ne perdorim) dhe *kesha ne vend te *kisha.Isha per Dialektin Tzam kupton nje veprim te perfunduar dhe jo nje vepri m te vazhdueshem.Pra “jesha” ka kuptimin kur *beja te ekzistuarin tim per nje periudhe kohe ta caktuar ne menyre te vazhdueshme,pra eshte kocepti “kur jetoja atje”.Dallim e bene me te dukshem shumesi si “ne jeshem=ne ishim”,”ne keshem=Ne kishim”.Keyto forma jane te qarta edhe ne dialektin geg si “bojsha” ne vend te “beja”Duket qarte koha progressive e vazhdueshme e kohes se shkuar e zhdukur ndoshta me qellim nga gjuha shqipe duke mos gjetur me kete koncept “isha duke duke beret e jetuarin”=une jesha.Pra “jesha” ne gjuhen Tzame kupton dicka me shume ,po keshtu dhe “bojsha=isha duke bere,qe zakonisht parashoqerohet nga pohuesja “po”,po bojsha.Shikohet zgjatja e re e gjuhes Shqipe e vendosur arbitrarisht “isha duke bere’.”beja” kupton gje tjeter dhe “po bojsha” kupton gje tjeter ne lidhje me vazhdimesine e kryerjes se veprimit.Kuptohet nje pjese e gjuhes u ka ndrishuar deri diku kuptimi fillister kur ato kane lindur ose jane dhene nga dikushi.
Vetem ne qender te problemit,per te gjetu formen e vjeter me ane te Dialekteve te mohuara te Shqipes:
Une bi,bej,bëj,baj,boj- e bir,e ber,e bër,e ban,e bon ne vendosjet mbiemerore dhe mbaresat foljore
-sha,-shi,-she.Nje nga format e vjetra ne te cilen forma mbiemerore eshte bashke me mbaresat foljor eshte “bereshi” per veten e trete njejes ,Ai bereshi.Sot duket si forma “ber” e “shih(shikoj)= perfunduari se beri,mormalisht kur shikohet qe eshte e bere.
Kuptimi me I sakte duke u nisur nga format e vjetra te shqipes eshte beresh=“duke bere”.
2.Yt.Sot ne shqipe dihet qe pronesor I vetes se dyte-I yti,I yt.
Beresh I yt=bereshi yt=”berja jote per nje periudhe kohore te kaluar”.
Ne koceptin kohor,ne kete drejtim shqipja nuk shpreh nji pike kohorete veteme,nje çast por nje periudhe kohore.
Bar(r)a,ketu e kemi shpjeguar.Por ka nevoje per nje zgjerimi.Kete e jep “barra> e nenes te Gjuhes Shqipes.Pra duke ngjizur nje krijese nga e “para”.Disa gjuhetare e shpjegojne nga asgjeja.Por kjo nuk nenkuptohet ne gjuhen shqipe.Gjuha Shqipe kupton nje bazament mbeshtetes krijues.tek “ara’ ka.aren,tek *barra ka “gruan.Dhe nje bazament krjiues,tek “ara ka faren dhe tek “barra prape ka “faren e mashkullit ose *sp(b)er-ma=(s’ber-më a=si ber ne a,si ber ne fillim)
Beresh I yt b(p)ar(r)a=berja jote e para,krijesa jote e para,lindja jote e para,m’bar’sja jote e para.
U lodha,me tej vazhdojen vete sepse eshte interesant.Fraza per nuk permend fjalen zot,por vetem pronesoren “yt’ si dhe behet fjala per ajrin (hapesiren) I cili mban diellin,I cili nga ana e tij mban token.El=eshte fjala e vjeter e Shqipe “diell”.Kete e tregon dialekti Helen “helios”=eli eshte” dhe fjale formimi “di+el” I gjuhes se tanishme ShqipeKjo do te sillte dhe habine e madhe te sasive te dijeve te shkruesit te atyre shkrimeve.Fetaret mendjengushte me vone I kane keqkuptuar dhe bastarduar ato.Fraza kuptom nje bashkebisedim me Zotin lart,por emir I tij nuk permendet.Ai emer eshte shpikur nga shkruesit nga padija dhe qellimi I keq me vone.
Genesi 1:1
Bree’shiyt baaraa ” Elohiym ‘eet hashaamayim w’eet haa’aarets.
Bereshi i yt para Eliohim e t’hash a may(iu+j)im ara..
Ne filli Zoti krijoi qiellin dhe arat per te ngrene.
1. BثRث.Shqiptimi “bërë”.Dialekti myzeqar “ber-E”.Geg “ban-E”,geg 2 “bon-e”.Mungon ne fjalor format “ e bere”,”e ban-e” ,”e bon-e”.
1.1. Diçka që është kryer, diçka që është bërë ose që ka ndodhur; punë a vepër e kryer nga dikush; veprim a sjellje e njeriut.
1.2. Bëmë. Të bërat e të parëve tanë.
2. YT pron. (gjin., dhan., kallëz., rrjedh. TثND; para emrave të farefisnisë TثT) sh. TU (e) (kur prona
shënohet nga një emër i gjinisë mashkullore).
2.1. Që të përket ty, pronari i të cilit je ti, që e ke ti.
2. 2.Që ka të bëjë me ty, që ka lidhje të ngushta, lidhje gjaku, lidhje farefisnie a ndonjë lidhje tjetër
me ty.
2.3. Të cilit i përket edhe ti, pjesëtar a anëtar i të cilit je edhe ti, në të cilin bën pjesë edhe ti; që e drejton
ti, në krye të të cilit je ti.
2.4. Që e ke ti, që është tek ti, që të përket ty; që të dallon a të karakterizon ty; që lidhet me ty, që
është a që bëhet për ty. Trupi (krahu, syri) yt. Flokët e tu. Zëri yt. Vullneti yt. Zakoni yt. Nderi
yt. Gëzimi yt. Sipas mendimit tënd. Në shërbimin tënd. Për të mirën tënde. Për hatrin tënd.
2.5. Që është përgatitur a është hartuar nga ti, që e ke bërë ose që e bën ti, që del a që krijohet së pari
nga ti; që e ushtron ti.
2.6. si em. YTI sh. TUTث (të). Një i afërt, me të cilin ke lidhje gjaku, lidhje farefisnie ose lidhje të
ngushta miqësie; njeri, me të cilin të bashkojnë të njëjtat synime, pikëpamje etj.; njeri, të cilin e do
dhe të cilit i beson shumë. ثshtë yti. Erdhën të tutë. Fituan të tutë.
2.7. Përd. em. sipas kuptimeve 1-6 të përemrit
pronor.
3.BARRث.Shqiptimi “barr”.E shquar “BARRA”.
3.1. Fëmija në barkun e nënës, pjellë; gjendja e gruas në periudhën e zhvillimit të fëmijës në barkun
e saj, shtatzëni.
4. BARRثSIM m.
Mbarsje. Koha (periudha) e barrësimit.
4. PARA f. sh. P(b)ara
1. Fem. e PAR/ث,~I (i) 1,2. E para e klasës.
2. vet. nj. Fillimi i një pune, kreu. Nisën nga e
para. E shpjegoi edhe një herë nga e para.
4. si fj. ndërm. Së pari. * E para e punës,në radhë të parë, së pari;
5. Kohën, datën, ngjarjen etj., në prag të së cilës bëhet diçka; veprimin a dukurinë që i prin një
ngjarjeje a një veprimi tjetër; kund. pas. Para nisjes. Para dreke. Para Vitit të Ri. Erdhi para kohe.
6. Kohën që ka kaluar duke u nisur nga e sotmja; kund. pas. Para një jave (një muaji). Para disa
ditëve. Para dy vjetësh.
5.ARث.Eleminoni gabimin fonetik “ë” ose te qellimshem te vendosur nga gjuhetaret tane te koheve moderne,per ta dalluar dalluar me.ar=gold.Te dyja shqiptohen njesoj dhe jane njesi te njesojta kodike por qe percaktojne objekte te ndryshme. E shquar “ARA”.
Tokë që lërohet e mbillet, tokë buke.
3. ARثBثRثS .Shqiptohet “arberes”.Duhet te ishte ne fjalorin Shqip-Shqip dhe “araberes” si dhe “arabanës” e dialektit geg.
Ai që hap toka të reja.
6.AR-AR I m.
1. Metal i rrallë e i çmuar, me ngjyrë të verdhë, që është i butë e punohet mirë dhe që
përdoret për të bërë sende zbukurimi, monedha etj. ose si masë e vlerave.
7.DIELL m.
1. edhe astr. Trupi i zjarrtë qiellor që gjendet në qendër të sistemit tonë planetar dhe që është
burim drite e ngrohtësie.
Zberthyesit I ndajne:
1.breeshiyt
2.bara.
Ne shkrimin e gjetur mungonin zanoret.Zberthyesit fillimisht bejne vendosjen e zanoreve.Ne kete zberthim duket qarte gabimi I pare.ne rastin e Bree…nuk kane vendosur zanore pas B,ndersa ne e Bara kane vendosur A-ne.Ky kriter eshte I pasakte.Por per shqipen B eshte kodiku I foljes bej dhe nuk ka rendesi cfare ka pas saj ose cfare vendosim.B e koncepti I veprimit ndersa kohet I ndajne zanoret pas saj.Vendosja e zanoreve te dyta me ndihmen e bashtingellore kodike ben kalimin ne kohet e shkuara ose te ardhme.
Zberthimi dhe ndarja;
Bëreesh i yt bara.
Duke u nisur nga transformimi fonetik (I shpjeguar dhe ketu ne nje teme te vecante) P dhe B shendrohen ne njera tjetren.Kete etregojne shume fjale te gjuhes shqipe si dhe alfabeti Korean ne zhvillimin e tij 3000 vjecar (Si shembull induktiv).per te ilustruar me mire kete pike por marr ne analize “barra” e Shqipes.Ajo mund te ishte shume dhe “para”.Sepse kupton krijimin fillister te femijes,lidhur me kohet e formimit te tij.Barra eshte me abstrakte sot ,por eshte me e lehte te koceptohet kodikish.B si concept I vete mbart kuptimin e sotem te foljes “bej si dhe A mban konceptin e cdo fillimi(njesoj sinonim kuptimor me I-ne).Ben A-ne ne A.R dhe N jane kodike te njejte drejtimi levizje me ndryshimin e vetem qe N e con deri ne fund veprimin ndersa R ne cdo pike midis fillimit deri ne nje pike te caktuar ye levizje.Kuptimi I levizjes se veprimit te R eshte I lidhur shume me Zanoret qe ka pas saj ne nje njesi gjuhesore..Ky ky eshte kuptimi I Bara dhe ka vlere te njejte kuptimore me “para.
Gjuha Tzame Shqipe zbulon nje pjese te kodeve (arsyeja e vertete edhe pse u ndoqen,qe te vdiste dialekti I vertete I gjuhes helene(greke) qe kishte ngelur e pandryshuar ne 3000 vjet).Ne dialektin Tzam ne kohen e shkruar perdoren edhe format “jesha” ne vend te “isha”(edhe pse e kane ne perdorim) dhe *kesha ne vend te *kisha.Isha per Dialektin Tzam kupton nje veprim te perfunduar dhe jo nje vepri m te vazhdueshem.Pra “jesha” ka kuptimin kur *beja te ekzistuarin tim per nje periudhe kohe ta caktuar ne menyre te vazhdueshme,pra eshte kocepti “kur jetoja atje”.Dallim e bene me te dukshem shumesi si “ne jeshem=ne ishim”,”ne keshem=Ne kishim”.Keyto forma jane te qarta edhe ne dialektin geg si “bojsha” ne vend te “beja”Duket qarte koha progressive e vazhdueshme e kohes se shkuar e zhdukur ndoshta me qellim nga gjuha shqipe duke mos gjetur me kete koncept “isha duke duke beret e jetuarin”=une jesha.Pra “jesha” ne gjuhen Tzame kupton dicka me shume ,po keshtu dhe “bojsha=isha duke bere,qe zakonisht parashoqerohet nga pohuesja “po”,po bojsha.Shikohet zgjatja e re e gjuhes Shqipe e vendosur arbitrarisht “isha duke bere’.”beja” kupton gje tjeter dhe “po bojsha” kupton gje tjeter ne lidhje me vazhdimesine e kryerjes se veprimit.Kuptohet nje pjese e gjuhes u ka ndrishuar deri diku kuptimi fillister kur ato kane lindur ose jane dhene nga dikushi.
Vetem ne qender te problemit,per te gjetu formen e vjeter me ane te Dialekteve te mohuara te Shqipes:
Une bi,bej,bëj,baj,boj- e bir,e ber,e bër,e ban,e bon ne vendosjet mbiemerore dhe mbaresat foljore
-sha,-shi,-she.Nje nga format e vjetra ne te cilen forma mbiemerore eshte bashke me mbaresat foljor eshte “bereshi” per veten e trete njejes ,Ai bereshi.Sot duket si forma “ber” e “shih(shikoj)= perfunduari se beri,mormalisht kur shikohet qe eshte e bere.
Kuptimi me I sakte duke u nisur nga format e vjetra te shqipes eshte beresh=“duke bere”.
2.Yt.Sot ne shqipe dihet qe pronesor I vetes se dyte-I yti,I yt.
Beresh I yt=bereshi yt=”berja jote per nje periudhe kohore te kaluar”.
Ne koceptin kohor,ne kete drejtim shqipja nuk shpreh nji pike kohorete veteme,nje çast por nje periudhe kohore.
Bar(r)a,ketu e kemi shpjeguar.Por ka nevoje per nje zgjerimi.Kete e jep “barra> e nenes te Gjuhes Shqipes.Pra duke ngjizur nje krijese nga e “para”.Disa gjuhetare e shpjegojne nga asgjeja.Por kjo nuk nenkuptohet ne gjuhen shqipe.Gjuha Shqipe kupton nje bazament mbeshtetes krijues.tek “ara’ ka.aren,tek *barra ka “gruan.Dhe nje bazament krjiues,tek “ara ka faren dhe tek “barra prape ka “faren e mashkullit ose *sp(b)er-ma=(s’ber-më a=si ber ne a,si ber ne fillim)
Beresh I yt b(p)ar(r)a=berja jote e para,krijesa jote e para,lindja jote e para,m’bar’sja jote e para.
U lodha,me tej vazhdojen vete sepse eshte interesant.Fraza per nuk permend fjalen zot,por vetem pronesoren “yt’ si dhe behet fjala per ajrin (hapesiren) I cili mban diellin,I cili nga ana e tij mban token.El=eshte fjala e vjeter e Shqipe “diell”.Kete e tregon dialekti Helen “helios”=eli eshte” dhe fjale formimi “di+el” I gjuhes se tanishme ShqipeKjo do te sillte dhe habine e madhe te sasive te dijeve te shkruesit te atyre shkrimeve.Fetaret mendjengushte me vone I kane keqkuptuar dhe bastarduar ato.Fraza kuptom nje bashkebisedim me Zotin lart,por emir I tij nuk permendet.Ai emer eshte shpikur nga shkruesit nga padija dhe qellimi I keq me vone.