Aromaterapia

Vajrat eterike, te perftuar nga bime te ndryshme, kane dhene rezultate te mira ne kurimin e disa semundjeve. Keta vajra bimore jane te pasur me shume lende ushqyese dhe kuruese dhe ne saje te perberjes se tyre kane specifikat e veta ne trajtimin e semundjeve. Me poshte paraqiten vajrat eterike te nxjerre nga shtate bime dhe peme te njohura, te cilet kane gjetur nje perdorim te gjere ne mjekesine popullore. Pervec rendesise qe kane vajrat eterike ne organizmin e njeriut, ju do te njiheni edhe me menyren e perdorimit te tyre. Aromaterapia eshte njera nder fushat me te popullarizuara te mjekesise tradicionale dhe eshte e pranishme ne shume kultura. Dhjete vitet e fundit, kur njeriu i eshte kthyer natyres, ajo eshte riaktivizuar. Aromaterapia eshte forme e mbajtjes se mire fizike dhe psikike, zbut dhembjet, jep bukuri, etj. Aromaterapia i jep njeriut mundesi qe ne menyre te natyrshme te shfrytezoje ekstraktet e bimeve. Per shembull, nepermjet masazhit me vajra te ndryshem, ruhet baraspesha psiko-fizike, rritet sistemi i imunologjise, trupi clirohet nga ngarkesat si dhe qetesohet nga emocionet e tij. Sipas specialistes Mimoza Petani, aromaterapia mund te perdoret edhe per problemet e semundjeve te ndryshme, ku aplikohen vajra te ndryshem qe aplikohen per te zvogeluar dhe qetesuar simptomat e semundjeve. Kjo forme eshte forma me e vjeter e sherimit ne historine e njerezimit. Keto vajra kurues behen edhe kombinime: per relaks, freski, tonifikim, sherim te plageve, bukuri lekure, hidratim, smaliatura etj. I pari qe njihet, qe eshte marre me aromaterapine, mendohet te jete kimisti Rene Maurice. Gjate nje prove qe ai ka dhene, ka djegur doren e tij dhe per te ndalur dhembjet ka urinuar ne vajin e lavandes, e cila ndodhej me afer tij. Pas kesaj, ai ka hetuar se veprimi i lavandes ka filluar te ndikoje shpejt ne mbylljen e djegies.




Vajrat esenciale
Vajrat esenciale mund te merren ne dy lloj menyrash: nepermjet kanaleve te frymemarrjes dhe nepermjet lekures. Po keshtu, keto vajra bimore mund te perdoren dhe te pergatiten per masazhin, per kujdesin e fytyres dhe trupit, per ferkim lokal, per kompresa, per hapjen e poreve etj. Vajrat esenciale me shume perdorim kane gjetur per hapjen e kanaleve te frymemarrjes, per problemet e sistemit te tretjes, ne rastet e mosfunksionimit te mire te melcise dhe temthit, ne problemet reumatizmale, ku vajrat veprojne ne menyre te shkelqyer. Gjithashtu, keta vajra kurues ndihmojne per nxjerrjen e ujit nga qelizat (si diuretik), per probleme te lekures, ne reniet e sistemit imunitar. Bukuria dhe e vecanta e vajrave ne te cilat bazohet aromaterapia eshte veprimi i tyre i shkelqyer ne te gjitha nivelet e qenies sone, pasi ata nuk japin asnje lloj efekti negativ. Keto lloj vajrash apo perzierjesh kthejne harmonine, vitalitetin dhe qetesine shpirterore.


Perberesit
Perberesit e vajrave qe merren nga bimet nuk dallohen vetem nga lloji, por edhe ku eshte mbjelle ajo bime dhe karakteristika te tjera si psh ku rritet bima, teknologjia qe perdoret per nxjerrjen e vajit, izolimi i vajit, menyra e perzierjeve ne persona te ndryshem, ne lekura te ndryshme, ne metabolizmin e njerezve te ndryshem dhe te cdo njeri nje vaj ka efekte te ndryshme biologjike. eshte e rendesishme qe ne keta vajra te kemi nje garanci te plote ne teknologjine e nxjerrjes se tyre duke u bazuar qe ne analize te bimes, mbjelljes, mbrojtjes nga infeksionet, semundjeve te ndryshme dhe parazitet. eshte mire qe bima te jete biologjike. Gjithashtu, vajrat bimore mund te perdoren edhe ne perberjen e kremrave te ndryshem, te cilet perdoren per: probleme te artritit, artrozes, spondiloartrozes, ne dhembje te pergjithshme te shtylles kurrizore. Keshtu per keto dhembje rekomandohet perdorimi i kremit "Leni" qe eshte nje kombinim i persosur nga bime te ndryshme si cajra ose perdorimi i kapsulave bimore qe sherbejne per keto dhembje. Edhe ilaci bimor "Arnika" (qe perdoret per trauma te ndryshme) nga ndjesia e freskise qe jep zevendeson akullin, heq nxirjet nga goditjet, largon dhembjet etj.

1. Vaji i limonit
Nje nder vajrat esenciale qe perdoret per kurimin e disa semundjeve ose problemeve eshte vaji i limonit. Ai mund te perdoret dhe si aromatizues per gojen dhe mund te merret tri here ne dite nga nje pike. Nese perdoret para ngrenies, vaji i limonit eshte shume i mire per celulitin, per mykun. Si perdorues i jashtem, vaji limonit ka efekte pozitive per forcimin e thonjve, jep hidratim dhe shkelqim lekure, heq rrudhat etj. Gjithashtu, ky vaj mund te perdoret edhe per masazh dhe freskim. Per kete, ai duhet te shfrytezohet pas lodhjes per ta perterire trupin. Ndersa ne rastet e reumatizmes, kur keni dhembje muskujsh, vaji i limonit perzihet me vajin e geshtenjes per te qetesuar dhe larguar dhembjet. Pas masazhit, trupin e pushton nje ndjenje e mire nxehtesie dhe relaksimi.
2. Vaji i geshtenjes
Vaji i geshtenjes eshte nje tjeter vaj esencial i perdorur nga mjekesia tradicionale. Ai ka gjetur perdorim te gjere ne semundjet reumatizmale. Me vajin e geshtenjes per te larguar dhembjet duhet te ferkohet vendi i semure dhe kjo mund te perseritet disa here ne dite pa probleme te demshme. Geshtenja eshte nje bime mjaft e perhapur jo vetem ne Europe, por edhe ne vendin tone. Fale perberesve te saj, perdorimi i geshtenjes ne mjekesine popullore eshte i njohur dhe mjaft i perhapur. Kokrrat e geshtenjes kane vlere te larte ushqyese e dietike. Ato permbajne rreth 40 per qind niseshte, kur jane te fresketa. Geshtenjat perdoren te fresketa, te ziera, te pjekura ose te perpunuara. Kokrrat e geshtenjes, te ziera a te pjekura, kane veti te mira rrudhese dhe rregullojne funksionimin e stomakut dhe te zorreve, treten lehte dhe ndihmojne ne tretjen edhe te ushqimeve te tjera duke aktivizuar organet dhe gjendrat e tretjes. Perdoren me efekt te mire ne rastet e heqjes se barkut ose diarrese. Vecanerisht keshillohen per femijet e vegjel disavjecare per te normalizuar procesin e tretjes kur karakterizohet nga mjaft crregullime. Gjethet e geshtenjes kane gjetur nje perdorim te mire si zbutes te rrugeve te frymemarrjes dhe qetesues te kolles. caji me gjethet e geshtenjes ka veti tonike dhe jep rezultate te mira ne stomak si tretes dhe si nxites per hapjen e oreksit. Ben mire posacerisht kunder heqjes (shkuarjes) se barkut. Ndikon edhe per uljen e temperatures.
3. Vaji i mentes
Vaji i mentes eshte nje vaj esencial shume i mire per t?u perdorur pas depilimit. Ky vaj nuk lejon qe te rritet qimja shpejt, jep freski, mbyll poren e hapur, e cila nuk lejon qe qimja te depertoje ne lekure (qimja del drejt). Nese perdoret per masazh ne te gjithe trupin, vaji i mentes jep freski dhe kenaqesi. Ai gjithashtu ndihmon kanalet e frymemarrjes, perdoret ne rastet e ftohjeve, ndihmon ne uljen e temperatures, ne bronkite dhe kolle, ku mund te masazhohet dhe vetem pjesa e gjoksit. Vaji i mentes mund te perdoret per t?u pire nga goja kur keni probleme me fytin, ne eren e padurueshme te gojes, per kujdesie te dhembeve ose zgavres se gojes ose mund ta perzieni me uje per shpelarje te gojes me gargare. Ai eshte dhe nje antimikrob shume i mire. Vaji i mentes eshte shume i mire te perdoret per ferkim kur keni probleme me venat, por ai mund te perdoret edhe per lyerjen e kembeve per te larguar aromat e pakendshme te djerses, sepse mban gjate gjithe kohes kemben te fresket. Kjo bime eshte mjaft e perhapur ne natyre. Ne Shqiperi njihet me emrat: mender, hither e bute, hither e eger, dhiozme, menderz, nane, mender e bute. Mendra shtepiake (Mentha piperita L) eshte bime shumevjecare. Gjethet e saj kane forme vezake, ndersa lulet jane ne maje te kercellit, te formuara nga lulezat e vogla. Karakterizohet nga aroma e mentolit, per kete dhe kultivohet neper kopshte. Ne mjekesine popullore eshte tejet i perhapur perdorimi i kesaj bime. caji nga gjethet e kesaj bime, te cilat duhen mbledhur para se te lulezoje, perdoret si spazmolitik kunder ngerceve, pastaj per qetesimin e terheqjeve muskulare, sidomos ne organet e tretjes. Gjethet e saj jane perberes te shume preparateve dhe cajeve ne farmakologji. Ne forme caji perdoret edhe kunder vjelljes, dhembjes se stomakut, te melcise, semundjeve te lekures, kunder tendosjeve psikike, streseve, kunder reumatizmit etj. Lulezon ne muajt korrik - nentor.

4. Vaji i portokallit
Vaji esencial i portokallit mund te perdoret me pika nga goja duke e marre tre ose kater here ne dite nga nje pike per te larguar ererat e keqija nga goja, mund te largoje aromat e keqija te djerses duke u perdorur ne vendet intime. Ky vaj, duke pasur Vitaminen C, jep ndjenjen e nxehtesise duke u ndier mire dhe i qete. Portokalli eshte i pasur me Vitamina A, B, C, P, me kripera kalciumi, fosfori etj. Lengu i portokallit, i konsumuar me ose pa sheqer, ose me gaz karbonik, eshte freskues. Nga levozhga e portokallit del vaj eterik shume i mire, i cili gjen perdorime te shumta ne prodhimin e pijeve, aromave, ilaceve etj. Lengu i portokallit ka veti diuretike dhe antiseptike (qe ndalon kalbezimin ose pengon zhvillimin e mikroorganizmave), perdoret me sukses ne luftimin e semundjeve te veshkave edhe ne rastet kur jane formuar gure ne to, ne semundjet e melcise dhe ne ato te zemres dhe te eneve te gjakut. Lengu i portokallit, duke i shtuar pak sheqer, pelqehet edhe nga femijet e vegjel dhe keshillohet te perdoret qysh ne muajin e trete pas lindjes. Portokallet perdoren me efekt te mire ne luftimin e anemise, duke pasuruar gjakun me elemente te reja. Portokalli ka permbajtje te larte te Vitamines C. Kjo vitamine merr pjese ne shume procese te shkembimit te lendeve ne organizem. Levozhgat jane te pasura me elemente aktive dhe lengu i fituar nga zierja e tyre perdoret edhe ne rastet e crregullimeve te stomakut dhe te zorreve.
5. Vaji i eukaliptit
eshte nje mrekulli per te cliruar rruget e frymemarrjes, per ftohjet, per kollen. Perdoret per t?u pire edhe ne forme caji, per t?u futur ne vaske ose per masazh. Pas perdorimit te ketij vaji, ndihet menjehere clirimi i muskujve te trupit dhe mbushja e tyre me ajer.
Eukalipti (Eucaliptus globulus Lab.)
Eukalipti eshte nje dru qe arrin lartesine deri ne 3 m. Ka dy lloje gjethesh: gjethet e vjetra jane te gjata ne forme drapri, te trasha, me gjatesi rreth 35 cm, kurse ato te rejat jane pa bisht, ne forme vezake, me ere te kendshme. Lulet i ka te vecuara, fryti kapsolle me madhesi 3-4 cm. Lulezon nga muaji shkurt-korrik. Bimes i mblidhen gjethet e vjetra gjate muajve korrik-gusht, te cilat thahen ne diell. Eukalipti ka veprim antimikrobik. Perdoret si balsamik, ne jashteqitjen e kelbazes, si dezinfektant urinar. Nga jashte, ne forme pomade perdoret ne semundjet dermatologjike.
6. Vaji i avokados
eshte tonifikues shume i mire dhe trupi ndihet i tonifikuar dhe i qete, duke i dhene atij nje ngjyre te bukur dhe te hidratuar. Vaji i avokados eshte shume aktiv per te gjitha llojet e lekures. Ai rekomandohet te perdoret pas dushit, larjeve ne det ose pishine, pas rrezeve te diellit ose solarit. Mund te behen perzierje te vajit te avokados, jojobes, si dhe Vitamines E, qe merret nga vaji i bajames. Kjo lloj perzierjeje ushqen lekuren e fytyres dhe te trupit, ndihmon qarkullimin e gjakut, ne menyre stimuluese ndikon ne rritjen e indeve dhe qelizave duke rritur forcen e tyre, deperton thelle ne shtresat e lekures duke e hidratuar ate ne thellesi. Permireson rezistencen dhe vitalitetin e saj natyror. Ky vaj e mban lekuren te re, elastike, te forte dhe ne te njejten kohe e ben ate te bute, te mendafshte dhe te shndritshme. Vaji i avokados ngadaleson procesin e plakjes dhe formimin e parakohshem te rrudhave. Ky vaj perthithet lehte nga lekura, nuk le ne te shenja yndyre dhe nuk ngjitet pas trupit dhe rrobave. Ai gjithashtu mund te perdoret ne fytyre ose ne qafe para kremit te nates, pastaj mund te vazhdohet edhe ne te gjithe trupin. Per nje lekure te mplakur shume mund te keshillohet me Aloe vera xhel. Vaji i avokados deperton thelle ne shtresat e lekures duke penguar tharjen e saj. Vaji i jojobes i kombinuar me vajin e avokados e ben lekuren te bute dhe te lemuar.

7. Vaji i ederes
eshte nje kure shume e mire gjate kohes qe mbani diete per te kuruar carjet e lekures dhe celulitin.

8. Vaji i fares se grurit
Vaji i nxjerre nga farat e grurit eshte i pasur me Vitamine E dhe F. Ai rrit shtresen mbrojtese te lekures dhe ruan lageshtiren ne te. Substancat ushqyese te ketij vaji ndihmojne levizshmerine e lekures ne menyre stimuluese. Ky vaj e mbron, zbut dhe e ndihmon lekuren te ruaje butesine dhe elasticitetin. Ne te njejten kohe, ai deperton thelle ne lekure duke e ushqyer ate. Ky vaj eshte ideal per kujdesin e lekures se thate ose dhe te zhubravitur, se ciles i dhuron bukuri dhe pamje te mendafshte duke e rikthyer serish lekuren ne te lemuar dhe elastike. Vaji i fares se grurit pengon procesin e plakjes, krijimin e parakohshem te rrudhave, ndersa ato ekzistueset behen me te buta dhe me pak te dukshme. Ky vaj mund te perzihet me ate te bajames duke e perdorur per fytyren dhe trupin. Nxit qarkullimin e gjakut dhe forcon muskujt. eshte shume e keshillueshme qe ky vaj te perdoret patjeter nje jave para ekspozimit ne diell ose si solar gjate diellit dhe mbas tij.
9. Lecitina di soja
Perberesit e tij kryesore jane koloni dhe inozitoli, ne forme te fosfatdilkolines. Ky vaj rekomandohet te perdoret per mbajtjen ne forme te lekures duke u marre nga goja. Po keshtu, edhe vaji i bajames ose i grurit mund te perdoren per pirje nga goja. Efektet e Lecitina di sojes jane vetem nepermjet organizmit ashtu si edhe vaji i peshkut, domethene jane te efektshem vetem nga marrja me goje. I tille eshte edhe vaji i enoteres, i cili per probleme te lekures duhet patjeter te merret nga goja. Lecitina di soja eshte e rendesishme per absorbimin e vitaminave te shkrira ne yndyra. Ai eshte shume i domosdoshem per personat ne moshe mbi 40 vjec, ne semundjet e venave dhe zgjerimit te tyre. Ndersa ne rastet e osteoporozes Lecitina di soja aktivizon fosforin ne organizem, i cili eshte ne perberje te eshtrave. Me marrjen e Lecitina di sojes, organizmi furnizohet me shume me oksigjen. Lecitina di soja rehabiliton qelizat e melcise sidomos tek alkoolistet, perdoret per detoksikimin e qelizave te melcise, forcon mukozen e qelizave nervore, shpejton metabolizmin e yndyres, ndihmon ne shkrirjen e yndyres ne personat mbi peshe dhe ka veprim antistres. Lecitina di soja vepron ne menyre te shkelqyer ne personat qe kane prirje per t?u semurur nga kanceri. Mbron mukozen e amzes dhe gjinjte nga problemet kanceroze. Ndersa te personat qe vuajne nga arterioskleroza Lecitina di soja gjate pirjes shpejton nxjerrjen e yndyres jashte dhe ul kolesterolin e tepert. Ky vaj eshte i suksesshem per t?u perdorur ne te gjitha fazat e semundjes edhe pas sherimit, sidomos edhe ne semundjen e anemise.

10. Vaji i hudhres
Vaji i hudhres eshte i domosdoshem te kombinohet me vajin e peshkut sepse ben pershtatjen e natyrshme te vajit te peshkut ne shendetin e cdo personi. Vaji i hudhres ndihmon ne mbajtjen larg te arteriosklerozes dhe semundjeve te tjera kardiovaskulare. Ai mbron enet e gjakut dhe zemren, kontribuon ne tensionin normal te gjakut, duke e mbajtur ate ne kufirin e normales, normalizon kufirin e kolesterolit ne gjak, mbron muret e eneve te gjakut, pengon formimin e topthave te gjakut dhe gelqerimin e eneve te gjakut, nxit dhe e rrit qarkullimin e gjakut ne organizem. Vaji i hudhres eshte antibaktierologjik, ai perdoret kunder herpesve ne zorre, kunder paraziteve, zhduk parazitet ne zorre si tenia, oksiuret dhe askaridet. Ai forcon tretjen dhe perterin floren e zorreve. Ndihmon ngercet e stomakut, nxit oksigjen ne organizem, ndihmon punen e melcise dhe organeve endokrine, rrit imunitetin e organizmit dhe eshte shume i preferueshem qe te merret gjate stines se dimrit. Vaji i hudhres keshillohet te merret ne mase mbi moshen 50 vjec, sepse kontribuon ne mbajtjen e vitalitetit dhe shendetit ne pergjithesi te organizmit. Personat diabetike duhet ta perdorin patjeter kete vaj, sepse ndihmon shume deri te diabeti i tipit 2. Hudhra ne formen e vajit ose pluhurit ka nje lloj mbeshtjellese te vecante qe i reziston lengut te stomakut. Kjo mbeshtjellese shkrihet vetem ne zorren e holle, e cila me vone e absorbon dhe ndikon ne pengimin e eres jo te kendshme gjate frymemarrjes dhe djersitjes.

11. Vaji i sheges
Vaji i nxjerre nga farat e sheges eshte nje antioksidant i fuqishem dhe perdoret per te larguar helmet nga organizmi. Ne mjekesine popullore perdoren frutat dhe levozhgat e tyre, lulet, farat, rrenjet dhe levorja e degeve dhe e rrenjeve, e cila ka shije te athet dhe ere. Shega me farat e saj te kuqe si rubin eshte nje frut i shijshem, por edhe shume i vlefshem per organizmin e njeriut. Ajo eshte konsideruar si frut i fertilitetit. Lengu i sheges permban mesatarisht 12 per qind sheqer, acide organike, pektine, Vitamine C etj. Lengu dhe vaji i nxjerre nga farat e sheges eshte nje antioksidant i fuqishem. Vetem 30 minuta pas marrjes se lengut te sheges, aktiviteti yne rritet me 32 per qind. Lengu i sheges shuan etjen, nxit oreksin dhe permireson tretjen e ushqimeve. Ai perdoret me sukses ne semundjet e stomakut dhe te zorreve, eshte freskues dhe menjanon helmet e organizmit. Lengu i sheges jep rezultate ne luftimin e paraziteve qe zhvillohen ne zorre. Lulet e sheges permbajne tanine dhe kane veti rrudhese e tonike; ato rekomandohen ne dhembjet e barkut, ne hemorragji, ne hemorroidet, si dhe per gargara te gojes, kunder enjtjes se bajameve dhe acarimeve te mishrave te dhembeve.
12. Kajsia
Thelpinjte e kajsise jane te pasur me vajra esenciale deri ne masen 55 per qind. Pervec perdorimit ne kuzhine per pergatitjen e embelsirave te ndryshme, kajsia renditet edhe si nje peme kuruese ne mjekesine popullore. Ne mjekesine popullore perdoren frutat e kajsise, te cilat jane te pasura me shume vlera ushqyese. Frutat e kajsise perdoren te fresketa ose te thata, si dhe te perpunuara ne trajte kompostoje, receli dhe lengu te kendshem. Fruta e fresket ka vlera te mira ushqimore. Ajo permban rreth 14 per qind sheqerna, acide organike, albumina, pektine, kripera minerale, si: kalium, fosfor, kalcium, vitamina te ndryshme si provitamina A, Vitamine B1, B2, PP, C etj. Ne frutat e thata sasia e sheqerit arrin deri ne 60 per qind. Thelpinjte jane te pasur me albumina deri 28 per qind dhe me vajra deri 55 per qind. Frutat e kajsise jane te shijshme, aromatike dhe pelqehen nga te gjithe. Ato luajne nje rol te rendesishem ne pastrimin e gjakut. Perdoren me efekt edhe ne rastet e zenies se zerit. Kajsite jane ushqim i cmueshem per ata qe vuajne nga semundjet e melcise. Ndersa berthamat e kajsise perdoren kunder dhembjes se kokes. Per kete qellim, ato piqen dhe hahen me mjalte per t?u tretur me lehte.



13. Vaji i trendafilit te eger
Jo vetem frutat e bimes, por edhe vaji qe nxirret prej gjetheve te saj ndihmon ne kurimin e semundjeve. Rezultate te shkelqyera vaji i trendafilit te eger jep ne shqetesimet e temthit dhe rrit sasine e lengut ne te. Gjashte deri ne shtate pika te vajit hidhen ne gjysme gote me uje dhe pihet cdo mengjes. Vaji keshillohet te perdoret edhe ne qetesimin e dhembjeve te femrat. Shume i rendesishem eshte vaji i bimes ne sherimin e plageve kur shoqerohen me hemorragji. Ne perberje te vajit ekziston nje substance qe mundeson mpiksjen e gjakut dhe ndalon hemorragjine. Ne keto raste, lyerja e plages tri here ne dite eshte shume e rendesishme. Trendafili i eger ose Rosa canina, sic quhet ne latinisht, eshte nje bime qe mund te gjendet kudo ku ka shkurre dhe ka nje perhapje te gjere ne te gjithe vendin. Kjo bime mund te lulezoje vetem nje here ne vit ne muajin qershor. Frutat e saj jane te vetmet pjese te bimes qe sherbejne per kurimin e semundjeve.

14. Vaji i lajthise
Frutat e lajthise permbajne rreth 60 per qind vaj, albumine dhe pak sheqerna. Nga druri i lajthise nxirret nje vaj eterik, qe perdoret kunder dhembjeve te dhembeve. Per kete do te mjaftonin disa pika mbi dhembin e semure. Gjithashtu, ky vaj ka dhene rezultate te mira per luftimin e krimbave askaride. Me perdorim te jashtem jep efekt kunder thumbimeve te insekteve. Vaji i lajthive eshte i shkelqyeshem edhe per t?i dhene volum flokeve. Nese keni floke te holle e te drejte, perdoreni vajin e lajthive gjate shampos, perpara shpelarjes perfundimtare te flokeve. Thani floket me tharese dhe perdorni nje kreher cilinder per te ngritur lart floket gjate kohes qe i thani. Rezultati do te jete: floke voluminoze, te afte te mbajne me gjate krehjen qe do te beni mbi floket tuaj. Thelbi i saj eshte i pasur ne kripera minerale si dhe Vitamina A, B1, B5, C, PP etj. Nga druri i lajthise nxirret nje vaj eterik, qe perdoret kunder dhembjeve te dhembeve. Per kete do te mjaftonin disa pika mbi dhembin e semure. Gjithashtu, ky vaj ka dhene rezultate te mira per luftimin e krimbave askaride. Me perdorim te jashtem jep efekt kunder thumbimeve te insekteve. Lajthite perdoren me rezultate te mira dhe rekomandohen per organizma te dobesuar dhe anemike, si dhe per grate shtatzena. Nuk u keshillohet perdorimi i lajthive atyre qe vuajne nga stomaku dhe nga dispepsia (tretje me veshtiresi e ushqimit dhe me dhembje te aparatit tretes.) Levorja e rrenjes ka veti antipiretike. Pjalmi i luleve eshte perdorur kunder epilepsise (semundjes se tokes). Gjethet e lajthise kane veprim qetesues ne dhembjet dhe infeksionet e zorreve dhe perdoren kunder diarrese, meqenese ato permbajne lende tanike.

15. Vaji i ullirit
Ne mjekesine popullore, vaji i ullirit perdoret gjeresisht per vlerat e larta dietike dhe mjekesore. Vaji i ullirit me ngjyre, arome dhe ere specifike, ne te cilen jane te ruajtur vitaminat me rendesi, acidet yndyrore esenciale dhe antioksidantet, posedon nje rol te madh. Per cdo pike te vajit te ullirit i marrim mbi 30 perberes, te cilet na mbrojne nga semundjet e zemres, mplakja e hershme dhe shume semundje tjera. Ai permban acide yndyrore te pangopura, me se tepermi acidit oleinik, i cili permban 55-83 per qind te acideve yndyrore te pergjithshme, te cilet ne menyre pozitive veprojne ne metabolizmin e yndyrave ne melci, rregullojne kolesterolin e mbrojne zemren, gje qe pakeson mundesine e prekjes nga semundjet e ngurtesimit te eneve te gjakut, infarkt, tromboza dhe rregullojne tensionin e gjakut. Per kete, vaji i ullirit nuk duhet t?i mungoje dietes suaj ditore. Vaji i ullirit tretet mire dhe rekomandohet per semundjet e melcise, eshte qetesues dhe pakeson dhembjet. Ndihmon ne nxjerrjen e gureve te fshikezes se temthit. Edhe ne krizat e veshkave, vaji i ullirit qeteson dhembjet dhe lehteson renien e gureve nga veshkat. Ne mjaft raste ka dhene rezultate te mira kunder ulceres se stomakut.

16. Vaji i arrave te kokosit
Vaji i arrave te kokosit eshte nje shprese e re per te gjithe ata persona qe vuajne ne ditet e sotme nga hipotiroidja, pra funksioni i ulet i tiroides. Nuk mund te kuptohen lehte problemet qe shfaq hipotiroidja, por ne momentin kur nje person qe vuan nga kjo semundje fillon te trajtohet me vajin e arres se kokosit e ve re shume lehte ndryshimin qe ndodh ne gjendjen e tij shendetesore. Perdorimi i vajit te arrave te kokosit ne kembim te atyre te ushqimeve, qe permbajne sasi te larta yndyrash dhe karbohidratesh, si sheqeri, patatet apo ushqime te tjera me indeks te larte glicemie, shfaq nje diference te dallueshme ne balancimin hormonal, stabilizimin e trupit dhe energjine e pergjithshme trupore. Problematike eshte gjendja kur tiroidja ka shfaqur probleme te hershme dhe nuk eshte bere asnje perpjekje per te rregulluar funksionin e saj. Pasi edhe pse eshte e sherueshme dhe e trajtueshme, mbetet nje semundje qe duhet trajtuar per nje kohe me te gjate sesa ne rastet kur trajtimi behet ne nje faze te hershme. Pas trajtimit me vajin e arrave te kokosit dhe duke zbatuar nje diete te shendetshme keto simptoma mund te reduktohen.G albania

Aromaterapia, sëmundjet që shërojnë vajrat bimore

Aromaterapia, sëmundjet që shërojnë vajrat bimore​

Vajrat eterike, të përftuar nga bimë të ndryshme, kanë dhënë rezultate të mira në kurimin e disa sëmundjeve. Këta vajra bimore janë të pasur me shumë lëndë ushqyese dhe kuruese dhe në sajë të përbërjes së tyre kanë specifikat e veta në trajtimin e sëmundjeve. Në suplementin e sotëm në “Tirana Observer” paraqit vajrat eterike të nxjerrë nga bimë dhe pemë të njohura, të cilët kanë gjetur një përdorim të gjerë në mjekësinë popullore. Përveç rëndësisë që kanë vajrat eterikë në organizmin e njeriut, ju do të njiheni edhe me mënyrën e përdorimit të tyre. Aromaterapia është njëra ndër fushat më të popullarizuara të mjekësisë tradicionale dhe është e pranishme në shumë kultura. Dhjetë vitet e fundit, kur njeriu i është kthyer natyrës, ajo është riaktivizuar. Aromaterapia është formë e mbajtjes së mirë fizike dhe psikike, zbut dhembjet, jep bukuri, etj. Aromaterapia i jep njeriut mundësi që në mënyrë të natyrshme të shfrytëzojë ekstraktet e bimëve. Për shembull, nëpërmjet masazhit me vajra të ndryshëm, ruhet baraspesha psiko-fizike, rritet sistemi i imunologjisë, trupi çlirohet nga ngarkesat si dhe qetësohet nga emocionet e tij. Sipas specialistëve, aromaterapia mund të përdoret edhe për problemet e sëmundjeve të ndryshme, ku aplikohen vajra të ndryshëm që aplikohen për të zvogëluar dhe qetësuar simptomat e sëmundjeve. Kjo formë është forma më e vjetër e shërimit në historinë e njerëzimit. Këto vajra kurues bëhen edhe kombinime: për relaks, freski, tonifikim, shërim të plagëve, bukuri lëkure, hidratim, smaliatura, etj.

Cilat janë sëmundjet që kuron aromaterapia. Si t’i njohim bimët nga të cilat ndërtohen vajrat bimorë. Këshillat e mjekëve dhe mënyrat e përdorimit të tyre për parandalimin e sëmundjeve të ndryshme.
Aromaterapia mund të përdoret edhe për problemet e sëmundjeve të ndryshme. Cilat janë mënyrat e përfitimit të vajrave bimorë. Si t’i aplikoni për të zvogëluar dhe qetësuar simptomat e sëmundjeve.
Recetat popullore dhe këshillat e mjekëve për të parandaluar sëmundjet e ndryshme. Cilat janë frutat dhe bimët që përmbajnë elemente kurues. Vajrat bimorë që ju ndihmojnë të jeni të shëndetshëm.
Gjithçka në numrin e sotëm në një suplement prej pesë faqesh. Specialja e fundjavës me një paketë këshillash për të parandaluar dhe kuruar sëmundjet e ndryshme që shfaqen te njeriu, me vajra bimorë.

Aromaterapia ose e thënë ndryshe terapia e aromave
Vajrat eterikë të përftuar nga bimë të ndryshme kanë dhënë rezultate të mira në kurimin e disa sëmundjeve. Këto vajra bimorë janë të pasur me shumë lëndë ushqyese dhe kuruese dhe në sajë të përbërjes së tyre kanë specifikat e veta në trajtimin e sëmundjeve. Më poshtë paraqiten vajrat eterikë të nxjerrë nga shtatë bimë dhe pemë të njohura, të cilët kanë gjetur një përdorim të gjerë në mjekësinë popullore. Përveç rëndësisë që kanë vajrat eterikë në organizmin e njeriut, ju do të njiheni edhe me mënyrën e përdorimit dhe përgatitjes së tyre. Sipas specialistëve, aromaterapia mund të përdoret edhe për problemet e sëmundjeve të ndryshme, ku aplikohen vajra të ndryshëm që aplikohen për të zvogëluar dhe qetësuar simptomat e sëmundjeve. Kjo formë është forma më e vjetër e shërimit në historinë e njerëzimit. Këto vajra kurues bëhen edhe kombinime: për relaks, freski, tonifikim, shërim të plagëve, bukuri lëkure, hidratim, smaliatura, etj. I pari që njihet, që është marrë me aromaterapinë, mendohet të jetë kimisti Rene Maurice. Gjatë një provë që ai ka dhënë, ka djegur dorën e tij dhe për të ndalur dhembjet ka urinuar në vajin e livandës, e cila ndodhej më afër tij. Pas kësaj, ai ka hetuar se veprimi i livandës ka filluar të ndikojë shpejt në mbylljen e djegies.

Vajrat esenciale
Vajrat esenciale mund të merren në dy lloj mënyrash: nëpërmjet kanaleve të frymëmarrjes dhe nëpërmjet lëkurës. Po kështu, këto vajra bimore mund të përdoren dhe të përgatiten për masazhin, për kujdesin e fytyrës dhe trupit, për fërkim lokal, për kompresa, për hapjen e poreve, etj. Vajrat esenciale me shumë përdorim kanë gjetur për hapjen e kanaleve të frymëmarrjes, për problemet e sistemit të tretjes, në rastet e mosfunksionimit të mirë të mëlçisë dhe tëmthit, në problemet reumatizmale, ku vajrat veprojnë në mënyrë të shkëlqyer. Gjithashtu, këta vajra kurues ndihmojnë për nxjerrjen e ujit nga qelizat (si diuretik), për probleme të lëkurës, në rëniet e sistemit imunitar. Bukuria dhe e veçanta e vajrave në të cilat bazohet aromaterapia është veprimi i tyre i shkëlqyer në të gjitha nivelet e qenies sonë, pasi ata nuk japin asnjë lloj efekti negativ. Këto lloj vajrash apo përzierjesh kthejnë harmoninë, vitalitetin dhe qetësinë shpirtërore.

Përbërësit
Përbërësit e vajrave që merren nga bimët nuk dallohen vetëm nga lloji, por edhe ku është mbjellë ajo bimë dhe karakteristika të tjera si për shembull ku rritet bima, teknologjia që përdoret për nxjerrjen e vajit, izolimi i vajit, mënyra e përzierjeve në persona të ndryshëm, në lëkura të ndryshme, në metabolizmin e njerëzve të ndryshëm dhe te çdo njeri një vaj ka efekte të ndryshme biologjike. ثshtë e rëndësishme që në këta vajra të kemi një garanci të plotë në teknologjinë e nxjerrjes së tyre duke u bazuar që në analizë të bimës, mbjelljes, mbrojtjes nga infeksionet, sëmundjeve të ndryshme dhe parazitët. ثshtë mirë që bima të jetë biologjike. Gjithashtu, vajrat bimorë mund të përdoren edhe në përbërjen e kremrave të ndryshëm, të cilët përdoren për: probleme të artritit, artrozës, spondiliatrozës, në dhembje të përgjithshme të shtyllës kurrizore. Kështu për këto dhembje rekomandohet përdorimi i kremit "Leni" që është një kombinim i përsosur nga bimë të ndryshme si çajra ose përdorimi i kapsulave bimore që shërbejnë për këto dhembje. Edhe ilaçi bimor "Arnika" (që përdoret për trauma të ndryshme) nga ndjesia e freskisë që jep zëvendëson akullin, heq nxirjet nga goditjet, largon dhembjet, etj.

Vaji i limonit
Një ndër vajrat esencialë që përdoret për kurimin e disa sëmundjeve ose problemeve është vaji i limonit. Ai mund të përdoret dhe si aromatizues për gojën dhe mund të merret tri herë në ditë nga një pikë. Nëse përdoret para ngrënies, vaji i limonit është shumë i mirë për celulitin, për mykun. Si përdorues i jashtëm, vaji limonit ka efekte pozitive për forcimin e thonjve, jep hidratim dhe shkëlqim lëkure, heq rrudhat, etj. Gjithashtu, ky vaj mund të përdoret edhe për masazh dhe freskim. Për këtë, ai duhet të shfrytëzohet pas lodhjes për ta përtërirë trupin. Ndërsa në rastet e reumatizmës, kur keni dhembje muskujsh, vaji i limonit përzihet me vajin e gështenjës për të qetësuar dhe larguar dhembjet. Pas masazhit, trupin e pushton një ndjenjë e mirë nxehtësie dhe relaksimi.

Vaji i gështenjës
Vaji i gështenjës është një tjetër vaj esencial i përdorur nga mjekësia tradicionale. Ai ka gjetur përdorim të gjerë në sëmundjet reumatizmale. Me vajin e gështenjës për të larguar dhembjet duhet të fërkohet vendi i sëmurë dhe kjo mund të përsëritet disa herë në ditë pa probleme të dëmshme. Gështenja është një bimë mjaft e përhapur jo vetëm në Evropë, por edhe në vendin tonë. Falë përbërësve të saj, përdorimi i gështenjës në mjekësinë popullore është i njohur dhe mjaft i përhapur. Kokrrat e gështenjës kanë vlerë të lartë ushqyese e dietike. Ato përmbajnë rreth 40 për qind niseshte, kur janë të freskëta. Gështenjat përdoren të freskëta, të ziera, të pjekura ose të përpunuara. Kokrrat e gështenjës, të ziera a të pjekura, kanë veti të mira rrudhëse dhe rregullojnë funksionimin e stomakut dhe të zorrëve, treten lehtë dhe ndihmojnë në tretjen edhe të ushqimeve të tjera duke aktivizuar organet dhe gjëndrat e tretjes. Përdoren me efekt të mirë në rastet e heqjes së barkut ose diarresë. Veçanërisht këshillohen për fëmijët e vegjël disavjeçarë për të normalizuar procesin e tretjes kur karakterizohet nga mjaft çrregullime. Gjethet e gështenjës kanë gjetur një përdorim të mirë si zbutës të rrugëve të frymëmarrjes dhe qetësues të kollës. اaji me gjethet e gështenjës ka veti tonike dhe jep rezultate të mira në stomak si tretës dhe si nxitës për hapjen e oreksit. Bën mirë posaçërisht kundër heqjes (shkuarjes) së barkut. Ndikon edhe për uljen e temperaturës.

Akja
Midis bimëve që nxisin zbrazjen e fshikëzës së tëmthit këshillohet akja. Lulet e akjes përmbajnë haterozide flavonike, karoten, vitaminë C, derivatin kumarinik herniarinë, pigmentin kinonik helikrisinë, fitoncide, substanca të hidhura e tanike, pak esencë etj. dhe kanë veti bakteriostatike, të nxisin prodhimin e tëmthit, urinimin, veti spazmolitike etj. Ato rekomandohen për të shtuar rrjedhjen e tëmthit dhe për të tretur gurët e fshikëzës së tëmthit. Bari shërues bimor i përzier edhe me pelin e me bar pezmin (Achillea millefolium) bëhet më i dobishëm për prodhimin e lëngut të tëmthit. Merret një lugë kafeje me barin shërues bimor (lule), hidhet në një enë ku shtohet një gotë ujë i vluar. Ena mbulohet me kapak dhe lihet në qetësi 15 minuta. Kullohet dhe pihet 1 deri 3 doza të tilla në ditë para buke për 10 ditë radhazi.

Angjinarja
Gjethet e angjinares përdoren kryesisht në sëmundjet e mëlçisë dhe të veshkave. Gjethet nxisin prodhimin e tëmthit dhe zbrazjen e tij dhe përdoret kundër pezmatimit të rrugëve të tëmthit, vepron në metabolizmin e kolesterinës dhe të uresë dhe nxit urinimin (jashtëqitjen e klorureve dhe uresë). Në fillim të kurës përdoret 1 lugë gjelle (më vonë dy lugë gjelle) me bar shërues bimor (gjethe) të grimcuara, e cila zihet 20 deri 30 minuta në një enë që përmban një gotë me ujë. Kullohet, merren 3 doza të tilla në ditë. Kura zgjatë rreth 1 muaj, pastaj ndërpritet për 1 muaj dhe rifillohet në rast nevoje.

Pelini
Në sajë të substancave të hidhura dhe të esencës, pelini përdoret si mjet që shton rrjedhjen e lëngut të stomakut (duke përmirësuar oreksin) dhe përmirëson punën e mëlçisë. Esenca e pelinit përmban azulen me veti antiseptike, të ngjashme me kamazulanin e lules së kamomilit. Duhet pasur parasysh se, në sajë të përbërësve të tjerë të esencës, siç janë tujoli, pelini, në doza të mëdha, është i helmët dhe mund të dëmtojë trurin dhe të shkaktojë dridhje. Gjithashtu, ai nuk duhet të përdoret nga gratë shtatzëna. Një ose dy lugë kafeje (1,5 deri 3 gramë) me barin e copëtuar hidhet në një enë ku shtohet gjysmë gote me ujë që zien. Ena mbulohet me kapak, lihet të qëndrojë 15 minuta të ftohet, pastaj kjo kullohet dhe lëngu pihet me lugë gjelle disa herë gjatë ditës, gjysmë ore para buke.

Vaji i mentes
Vaji i mentes është një vaj esencial shumë i mirë për t’u përdorur pas depilimit. Ky vaj nuk lejon që të rritet qimja shpejt, jep freski, mbyll poren e hapur, e cila nuk lejon që qimja të depërtojë në lëkurë (qimja del drejt). Nëse përdoret për masazh në të gjithë trupin, vaji i mentes jep freski dhe kënaqësi. Ai gjithashtu ndihmon kanalet e frymëmarrjes, përdoret në rastet e ftohjeve, ndihmon në uljen e temperaturës, në bronkite dhe kolle, ku mund të masazhohet dhe vetëm pjesa e gjoksit. Vaji i mentes mund të përdoret për t’u pirë nga goja kur keni probleme me fytin, në erën e padurueshme të gojës, për kujdesin të dhëmbëve ose zgavrës së gojës ose mund ta përzieni me ujë për shpëlarje të gojës me gargarë. Ai është dhe një antimikrob shumë i mirë. Vaji i mentes është shumë i mirë të përdoret për fërkim kur keni probleme me venat, por ai mund të përdoret edhe për lyerjen e këmbëve për të larguar aromat e pakëndshme të djersës, sepse mban gjatë gjithë kohës këmbën të freskët. Kjo bimë është mjaft e përhapur në natyrë. Në Shqipëri njihet me emrat: mendër, hithër e butë, hithër e egër, dhiozmë, mendërz, nane, mendër e butë. Mendra shtëpiakë është bimë shumëvjeçare. Gjethet e saj kanë formë vezake, ndërsa lulet janë në majë të kërcellit, të formuara nga lulëzat e vogla. Karakterizohet nga aroma e mentolit, për këtë dhe kultivohet nëpër kopshte. Në mjekësinë popullore është tejet i përhapur përdorimi i kësaj bime. اaji nga gjethet e kësaj bime, të cilat duhen mbledhur para se të lulëzojë, përdoret si spazmolitik kundër ngërçeve, pastaj për qetësimin e tërheqjeve muskulare, sidomos në organet e tretjes. Gjethet e saj janë përbërës të shumë preparateve dhe çajrave në farmakologji. Në formë çaji përdoret edhe kundër vjelljes, dhimbjes së stomakut, të mëlçisë, sëmundjeve të lëkurës, kundër tendosjeve psikike, streseve, kundër reumatizmit, etj. Lulëzon në muajt korrik-nëntor.

Vaji i portokallit
Vaji esencial i portokallit mund të përdoret me pika nga goja duke e marrë tre ose katër herë në ditë nga një pikë për të larguar erërat e këqija nga goja, mund të largojë aromat e këqija të djersës duke u përdorur në vendet intime. Ky vaj, duke pasur Vitaminën C, jep ndjenjën e nxehtësisë duke u ndier mirë dhe i qetë. Portokalli është i pasur me Vitamina A, B, C, P, me kripëra kalciumi, fosfori, etj. Lëngu i portokallit, i konsumuar me ose pa sheqer, ose me gaz karbonik, është freskues. Nga lëvozhga e portokallit del vaj eterik shumë i mirë, i cili gjen përdorime të shumta në prodhimin e pijeve, aromave, ilaçeve, etj. Lëngu i portokallit ka veti diuretike dhe antiseptike (që ndalon kalbëzimin ose pengon zhvillimin e mikroorganizmave), përdoret me sukses në luftimin e sëmundjeve të veshkave edhe në rastet kur janë formuar gurë në to, në sëmundjet e mëlçisë dhe në ato të zemrës dhe të enëve të gjakut. Lëngu i portokallit, duke i shtuar pak sheqer, pëlqehet edhe nga fëmijët e vegjël dhe këshillohet të përdoret qysh në muajin e tretë pas lindjes. Portokallet përdoren me efekt të mirë në luftimin e anemisë, duke pasuruar gjakun me elemente të reja. Portokalli ka përmbajtje të lartë të Vitaminës C. Kjo vitaminë merr pjesë në shumë procese të shkëmbimit të lëndëve në organizëm. Lëvozhgat janë të pasura me elemente aktive dhe lëngu i fituar nga zierja e tyre përdoret edhe në rastet e çrregullimeve të stomakut dhe të zorrëve.

Vaji i hudhrës
Vaji i hudhrës është i domosdoshëm të kombinohet me vajin e peshkut sepse bën përshtatjen e natyrshme të vajit të peshkut në shëndetin e çdo personi. Vaji i hudhrës ndihmon në mbajtjen larg të arteriosklerozës dhe sëmundjeve të tjera kardiovaskulare. Ai mbron enët e gjakut dhe zemrën, kontribuon në tensionin normal të gjakut, duke e mbajtur atë në kufirin e normales, normalizon kufirin e kolesterolit në gjak, mbron muret e enëve të gjakut, pengon formimin e topthave të gjakut dhe gëlqerimin e enëve të gjakut, nxit dhe e rrit qarkullimin e gjakut në organizëm. Vaji i hudhrës është antibakterologjik, ai përdoret kundër herpesve në zorrë, kundër parazitëve, zhduk parazitët në zorrë si tenia, oksiuret dhe askaridet. Ai forcon tretjen dhe përtërin florën e zorrëve. Ndihmon ngërçet e stomakut, nxit oksigjen në organizëm, ndihmon punën e mëlçisë dhe organeve endokrine, rrit imunitetin e organizmit dhe është shumë i preferueshëm që të merret gjatë stinës së dimrit. Vaji i hudhrës këshillohet të merret në masë mbi moshën 50 vjeç, sepse kontribuon në mbajtjen e vitalitetit dhe shëndetit në përgjithësi të organizmit. Personat diabetikë duhet ta përdorin patjetër këtë vaj, sepse ndihmon shumë deri te diabeti i tipit 2. Hudhra në formën e vajit ose pluhurit ka një lloj mbështjellëse të veçantë që i reziston lëngut të stomakut. Kjo mbështjellëse shkrihet vetëm në zorrën e hollë, e cila më vonë e absorbon dhe ndikon në pengimin e erës jo të këndshme gjatë frymëmarrjes dhe djersitjes.

Vaji i avokados
Vaji i avokados është tonifikues shumë i mirë dhe trupi ndihet i tonifikuar dhe i qetë, duke i dhënë atij një ngjyrë të bukur dhe të hidratuar. Vaji i avokados është shumë aktiv për të gjitha llojet e lëkurës. Ai rekomandohet të përdoret pas dushit, larjeve në det ose pishinë, pas rrezeve të diellit ose solarit. Mund të bëhen përzierje të vajit të avokados, jojobës, si gjë Vitaminës E, që merret nga vaji i bajames. Kjo lloj përzierje ushqen lëkurën e fytyrës dhe të trupit, ndihmon qarkullimin e gjakut, në mënyrë stimuluese ndikon në rritjen e indeve dhe qelizave duke rritur forcën e tyre, depërton thellë në shtresat e lëkurës duke e hidratuar atë në thellësi. Përmirëson rezistencën dhe vitalitetin e saj natyror. Ky vaj e mban lëkurën të re, elastike, të fortë dhe në të njëjtën kohë e bën atë të butë, të mëndafshtë dhe të shndritshme. Vaji i avokados ngadalëson procesin e plakjes dhe formimin e parakohshëm të rrudhave. Ky vaj përthithet lehtë nga lëkura, nuk le në të shenja yndyre dhe nuk ngjitet pas trupit dhe rrobave. Ai gjithashtu mund të përdoret në fytyrë ose në qafë para kremit të natës, pastaj mund të vazhdohet edhe në të gjithë trupin. Për një lëkurë të mplakur shumë mund të këshillohet me Aloe vëra xhel. Vaji i avokados depërton thellë në shtresat e lëkurës dukë penguar tharjen e saj. Vaji i jojobës i kombinuar me vajin e avokados e bën lëkurën të butë dhe të lëmuar.

Lecitina di soja
Përbërësit e tij kryesorë janë koloni dhe inozitoli, në formë të fosfatdilkolinës. Ky vaj rekomandohet të përdoret për mbajtjen në formë të lëkurës duke u marrë nga goja. Po kështu, edhe vaji i bajames ose i grurit mund të përdoren për pirje nga goja. Efektet eë Lëcitina di sojës janë vëtëm nëpërmjët organizmit ashtu si edhe vaji i peshkut, domethënë janë të efektshëm vetëm nga marrja me gojë. I tillë është edhe vaji i enoteres, i cili për probleme të lëkurës duhet patjetër të merret nga goja. Lecitina di soja është e rëndësishme për absorbimin e vitaminave të shkrira në yndyra. Ai është shumë i domosdoshëm për personat në moshë mbi 40 vjeç, në sëmundjet e vënave dhe zgjerimit të tyre. Ndërsa në rastet e osteoporozës Lecitina di soja aktivizon fosforin në organizëm, i cili është në përbërje të eshtrave. Me marrjen e Lecitina di sojës, organizmi furnizohet më shumë me oksigjen. Lecitina di soja rehabiliton qelizat e mëlçisë sidomos tek alkoolistët, përdoret për detoksikimin e qelizave të mëlçisë, forcon mukozën e qelizave nervore, shpejton metabolizmin e yndyrës, ndihmon në shkrirjen e yndyrës në personat mbi peshë dhe ka veprim antistres. Lecitina di soja vepron në mënyrë të shkëlqyer në personat që kanë prirje për t’u sëmurur nga kanceri. Mbron mukozën e amzës dhe gjinjtë nga problemet kanceroze. Ndërsa te personat që vuajnë nga arterioskleroza Lecitina di soja gjatë pirjes shpejton nxjerrjen e yndyrës jashtë dhe ul kolesterolin e tepërt. Ky vaj është i suksesshëm për t’u përdorur në të gjitha fazat e sëmundjes edhe pas shërimit, sidomos edhe në sëmundjen e anemisë.

Vaji i eukaliptit
Eukalipti është një mrekulli për të çliruar rrugët e frymëmarrjes, për ftohjet, për kollën. Përdoret për t’u pirë edhe në formë çaji, për t’u futur në vaskë ose për masazh. Pas përdorimit të këtij vaji, ndihet menjëherë çlirimi i muskujve të trupit dhe mbushja e tyre me ajër. Eukalipti është një dru që arrin lartësinë deri në 3 m. Ka dy lloje gjethesh: gjethet e vjetra janë të gjata në forme drapri, të trasha, me gjatësi rreth 35 cm, kurse ato të rejat janë pa bisht, në forme vezake, me erë të këndshme. Lulet i ka të veçuara, fryti kapsolle me madhësi 3-4 cm. Lulëzon nga muaji shkurt-korrik. Bimës i mblidhen gjethet e vjetra gjatë muajve korrik-gusht, të cilat thahen në diell. Eukalipti ka veprim antimikrobik. Përdoret si balsamik, në jashtëqitjen e këlbazës, si dezinfektant urinar. Nga jashtë, në formë pomade përdoret në sëmundjet dermatologjike.

Vaji i farës së grurit
Vaji i nxjerrë nga farat e grurit është i pasur me Vitamine E dhe F. Ai rrit shtresën mbrojtëse të lëkurës dhe ruan lagështirën në të. Substancat ushqyese të këtij vaji ndihmojnë lëvizshmërinë e lëkurës në mënyrë stimuluese. Ky vaj e mbron, zbut dhe e ndihmon lëkurën të ruajë butësinë dhe elasticitetin. Në të njëjtën kohë, ai depërton thellë në lëkurë duke e ushqyer atë. Ky vaj është ideal për kujdesin e lëkurës se thatë ose dhe të zhubravitur, se cilës i dhuron bukuri dhe pamje të mëndafshtë duke e rikthyer serish lëkurën në të lëmuar dhe elastike. Vaji i farës së grurit pengon procesin e plakjes, krijimin e parakohshëm të rrudhave, ndërsa ato ekzistueset behën më të buta dhe më pak të dukshme. Ky vaj mund të përzihet me atë të bajames duke e përdorur për fytyrën dhe trupin. Nxit qarkullimin e gjakut dhe forcon muskujt. është shumë e këshillueshme që ky vaj të përdoret patjetër një javë para ekspozimit në diell ose si solar gjatë diellit dhe mbas tij.

Vaji i ederës
Vaji i ederës është një kurë shume e mirë gjatë kohës që mbani dietë për të kuruar çarjet e lëkurës dhe celulitin.

Vaji i shegës
Vaji i nxjerrë nga farat e shegës është një antioksidant i fuqishëm dhe përdoret për të larguar helmet nga organizmi. Në mjekësinë popullore përdoren frutat dhe lëvozhgat e tyre, lulet, farat, rrënjët dhe lëvorja e degëve dhe e rrënjëve, e cila ka shije të athët dhe erë. Shega me farat e saj të kuqe si rubin është një frut i shijshëm, por edhe shumë i vlefshëm për organizmin e njeriut. Ajo është konsideruar si frut i fertilitetit. Lëngu i shegës përmban mesatarisht 12 për qind sheqer, acide organike, pektinë, Vitaminë C, etj. Lëngu dhe vaji i nxjerrë nga farat e shegës është një antioksidant i fuqishëm. Vetëm 30 minuta pas marrjes së lëngut të shegës, aktiviteti ynë rritet me 32 për qind. Lëngu i shegës shuan etjen, nxit oreksin dhe përmirëson tretjen e ushqimeve. Ai përdoret me sukses në sëmundjet e stomakut dhe të zorrëve, është freskues dhe mënjanon helmet e organizmit. Lëngu i shegës jep rezultate në luftimin e paraziteve që zhvillohen në zorrë. Lulet e shegës përmbajnë taninë dhe kanë veti rrudhëse e tonike; ato rekomandohen në dhembjet e barkut, në hemorragji, në hemorroidet, si dhe për gargara të gojës, kundër ënjtjes së bajameve dhe acarimeve të mishrave të dhëmbëve.

Kajsia
Thelpinjtë e kajsisë janë të pasur me vajra esenciale deri në masën 55 për qind. Përveç përdorimit në kuzhinë për përgatitjen e ëmbëlsirave të ndryshme, kajsia renditet edhe si një pemë kuruese në mjekësinë popullore. Në mjekësinë popullore përdoren frutat e kajsisë, të cilat janë të pasura me shumë vlera ushqyese. Frutat e kajsisë përdoren të freskëta ose të thata, si dhe të përpunuara në trajtë kompostoje, reçeli dhe lëngu të këndshëm. Fruta e freskët ka vlera të mira ushqimore. Ajo përmban rreth 14 për qind sheqerna, acide organike, albumina, pektine, kripëra minerale, si: kalium, fosfor, kalcium, vitamina të ndryshme si provitamina A, Vitamine B1, B2, PP, C, etj. Në frutat e thata sasia e sheqerit arrin deri në 60 për qind. Thelpinjtë janë të pasur me albumina deri 28 për qind dhe me vajra deri 55 për qind. Frutat e kajsisë janë të shijshme, aromatike dhe pëlqehen nga të gjithë. Ato luajnë një rol të rëndësishëm në pastrimin e gjakut. Përdoren me efekt edhe në rastet e zënies së zërit. Kajsitë janë ushqim i çmueshëm për ata që vuajnë nga sëmundjet e mëlçisë. Ndërsa bërthamat e kajsisë përdoren kundër dhembjes së kokës. Për këtë qëllim, ato piqen dhe hahen me mjaltë për t’u tretur me lehtë.

Vaji i trëndafilit të egër
Jo vetëm frytet e bimës, por edhe vaji që nxirret prej gjetheve të saj ndihmon në kurimin e sëmundjeve. Rezultate të shkëlqyera vaji i trëndafilit të egër jep në shqetësimet e tëmthit dhe rrit sasinë e lëngut në të. Gjashtë deri në shtatë pika të vajit hidhen në gjysmë gote me ujë dhe pihet çdo mëngjes. Vaji këshillohet të përdoret edhe në qetësimin e dhimbjeve te femrat. Shumë i rëndësishëm është vaji i bimës në shërimin e plagëve kur shoqërohen me hemorragji. Në përbërje të vajit ekziston një substancë që mundëson mpiksjen e gjakut dhe ndalon hemorragjinë. Në këto raste lyerja e plagës tri herë në ditë është shumë e rëndësishme. Trëndafili i egër ose Rosa canina, siç quhet në latinisht, është një bimë që mund të gjendet kudo ku ka shkurre dhe ka një përhapje të gjerë në të gjithë vendin. Kjo bimë mund të lulëzojë vetëm një herë në vit në muajin qershor. Frytet e saj janë të vetmet pjesë të bimës që shërbejnë për kurimin e sëmundjeve.

Vaji i lajthisë
Frutat e lajthisë përmbajnë rreth 60 për qind vaj, albuminë dhe pak sheqerna. Nga druri i lajthisë nxirret një vaj eterik, që përdoret kundër dhimbjeve të dhëmbëve. Për këtë do të mjaftonin disa pika mbi dhëmbin e sëmurë. Gjithashtu, ky vaj ka dhënë rezultate të mira për luftimin e krimbave askaride. Me përdorim të jashtëm jep efekt kundër thumbimeve të insekteve. Vaji i lajthive është i shkëlqyeshëm edhe për t’i dhënë volum flokëve. Nëse keni flokë të hollë e të drejtë, përdoreni vajin e lajthive gjatë shampos, përpara shpëlarjes përfundimtare të flokëve. Thani flokët me tharëse dhe përdorni një krehër cilindër për të ngritur lart flokët gjatë kohës që i thani. Rezultati do të jetë: flokë voluminozë, të aftë të mbajnë më gjatë krehjen që do të bëni mbi flokët tuaj. Thelbi i saj është i pasur në kripëra minerale si dhe vitamina A, B1, B5, C, PP etj. Nga druri i lajthisë nxirret një vaj eterik, që përdoret kundër dhimbjeve të dhëmbëve; për këtë do të mjaftonin disa pika mbi dhëmbin e sëmurë. Gjithashtu, ky vaj ka dhënë rezultate të mira për luftimin e krimbave askaride. Me përdorim të jashtëm jep efekt kundër thumbimeve të insekteve. Lajthitë përdoren me rezultate të mira dhe rekomandohen për organizma të dobësuar dhe anemikë, si dhe për gratë me barrë. Nuk këshillohet përdorimi i lajthive për ata që vuajnë nga stomaku dhe nga dispepsia (tretje me vështirësi e ushqimit dhe me dhimbje të aparatit tretës.) Lëvorja e rrënjës ka veti antipiretike. Pjalmi i luleve është përdorur kundër epilepsisë (sëmundjes së tokës). Gjethet e lajthisë kanë veprim qetësues në dhimbjet dhe infeksionet e zorrëve dhe përdoren kundër diarresë, meqenëse ato përmbajnë lëndë tanike.

Vajrat bimorë kozmetikë që përdoren për trajtimin e fytyrës:

- Vaji kozmetik i karotës është një mbrojtës shumë i mirë i lëkurës dhe i jep asaj rivitalitet.
- Vaji kozmetik i kamomilit përdoret për lëkurat e ndjeshme dhe të acaruara, të cilat preken lehtë nga ndryshimet klimaterike dhe produktet e forta kozmetike .
- Vaji kozmetik i ederës është një kurë shumë e mirë gjatë kohës që mbani dietë për të kuruar çarjet e lëkurës dhe celulitin.

- Vaji kozmetik i rrënjës së grurit është një hidratues i pasur me lëndë ushqyese sidomos me vitaminë E dhe përdoret për lëkurat e plakura para kohe, për ato të rrudhosura dhe me njolla.
- Vaji kozmetik i limonit largon rrudhat dhe lodhjen nga rrathët e syve.
- Vaji kozmetik i bajames i pasur me vitaminë E përdoret për t’i dhënë gjallëri fytyrës, lëkurës së trupit nëse është e acaruar, për çarjet e gjoksit dhe si maskë për flokët e dëmtuar.

Vaji i ullirit
Në mjekësinë popullore vaji i ullirit përdoret gjerësisht për vlerat e larta dietike dhe mjekësore. Vaji i ullirit me ngjyrë, aromë dhe erë specifike, në të cilën janë të ruajtur vitaminat me rëndësi, acidet yndyrore esenciale dhe antioksidantët, posedon një rol të madh. Për çdo pikë të vajit të ullirit i marrim mbi 30 përbërës, të cilët na mbrojnë nga sëmundjet e zemrës, mplakja e hershme dhe shumë sëmundje tjera. Ai përmban acide yndyrore të pangopura, më së tepërmi acidit oleinik, i cili përmban 55-83 për qind të acideve yndyrore të përgjithshme, të cilët në mënyrë pozitive veprojnë në metabolizmin e yndyrave në mëlçi, rregullojnë kolesterolin, e mbrojnë zemrën, gjë që pakëson mundësinë e prekjes nga sëmundjet e ngurtësimit të enëve të gjakut, infarkt, tromboza dhe rregullojnë tensionin e gjakut. Për këtë vaji i ullirit nuk duhet t”i mungojë dietës suaj ditore. Vaji i ullirit tretet mirë dhe rekomandohet për sëmundjet e mëlçisë, është qetësues dhe pakëson dhimbjet. Ndihmon në nxjerrjen e gurëve të fshikëzës së tëmthit. Edhe në krizat e veshkave, vaji i ullirit qetëson dhimbjet dhe lehtëson rënien e gurëve nga veshkat. Në mjaft raste ka dhënë rezultate të mira kundër ulcerës së stomakut.

Vaji i arrave të kokosit
Vaji i arrave të kokosit është një shpresë e re për të gjithë ata persona që vuajnë në ditët e sotme nga hipotiroidja, pra funksioni i ulët i tiroides. Nuk mund të kuptohen lehtë problemet që shfaq hipotiroidja, por në momentin kur një person që vuan nga kjo sëmundje fillon të trajtohet më vajin e arrës së kokosit, e vë re shumë lehtë ndryshimin që ndodh në gjendjen e tij shëndetësore. Përdorimi i vajit të arrave të kokosit në këmbim të atyre ushqimeve që përmbajnë sasi të larta yndyrash dhe karbohidratesh, si sheqeri, patatet, apo ushqime të tjera me indeks të lartë glicemie, shfaq një diferencë të dallueshme në balancimin hormonal, stabilizimin e trupit dhe energjinë e përgjithshme trupore. Problematike është gjendja kur tiroidja ka shfaqur probleme të hershme dhe nuk është bërë asnjë përpjekje për të rregulluar funksionin e saj. Pasi edhe pse është e shërueshme dhe e trajtueshme, mbetet një sëmundje që duhet trajtuar për një kohë më të gjatë, sesa në rastet kur trajtimi bëhet në një fazë të hershme. Por trajtimi me vajin e arrave të kokosit dhe duke zbatuar një dietë të shëndetshme këto simptoma mund të reduktohen.

Vetitë kuruese të hudhrës
Thelpinjtë e hudhrës përmbajnë fitoncide që përbëhen nga vajrat eterikë dhe derivatet e sulfuruara (si alicinë, alininë etj.), të cilat kanë veti të vrasin mikrobet ose të ndalojnë zhvillimin e tyre; në sasi të vogla, hudhra përmban edhe acid nikotinik, vitaminë A, B, C, biotinë, sheqerna, mucilagje, pektina, proteina, yndyra, enzime të ndryshme, si dhe lëndë radioaktive dhe jod. Hudhra gjen një përdorim të gjerë në sëmundjet e aparatit tretës (stomak-zorrë); ajo qetëson spazmat (ngërçet) e zorrëve, dezinfekton aparatin tretës dhe vret ose ndalon zhvillimin e mikrobeve patologjike që sjellin çrregullime në veprimtarinë e aparatit tretës. Ndihmon në normalizimin e prodhimit të lëngjeve tretëse dhe shton prodhimin e tëmthit. Përdoret kundër parazitëve të zorrëve (kundër oksiureve); ndihmon në zhdukjen e gazeve. Në sajë të jodit që përmban, hudhra përdoret për uljen e tensionit (të ngritur të gjakut), kundër sklerozës (dëmtim të artereve të mëdha e mesatare që karakterizohet nga grumbullimi i kolesterolit dhe materialit lipoid në shtresën e brendshme të tyre); përdoret edhe kundër shtrëngimeve të zemrës. Hudhra përdoret edhe në sëmundje të aparatit të frymëmarrjes. Vajrat eterikë, duke u eliminuar nëpërmjet frymëmarrjes, nga njëra anë vrasin mikroorganizmat që ndodhen në rrugët përkatëse dhe, nga ana tjetër, ndihmojnë në nxjerrjen e gëlbazës. Në sajë të antibiotikëve që përmban, hudhra përdoret edhe për parandalimin e infeksionit dhe për mjekimin e plagëve të infektuara.

Vaji i sherbelës
Sherbela rritet kryesisht në shpate gëlqerore, në kullota, nga zona e ulët e deri në atë sub-alpine. Gjethet e saj përmbajnë vaj esencial 2 për qind, saponinë, alkaloide, lëndë regjëse, rrëshirë. Vaji esencial përbëhet nga 40-47 për qind tujon, borneol, cimol, kamfor, pinen, dipenten, lina. Në gjethe janë gjetur edhe acid fumarik, glukozë dhe pentozë, vitamina B1 e C, lënda e hidhur e quajtur pikrosalvinë, fitoncide me veti baktericide, enzimë. Në mjekësi ekstrakti i fituar nga gjethet, përdoret si mjet për pakësimin e djersës. Ai merret në formë ekstrakti të lëngët një deri tre gram në ditë, në formë infuzi katër lugë kafeje. Ndërsa çaji i përftuar nga zierja e bimës përdoret për pastrimin e gjakut, kundër djersitjes gjatë natës. Përqindje më e lartë vaji esencial nga gjethet e sherbelës mjekësore mund të përfitohet para lulëzimit të saj.

Vaji i farës së zezë
Fara e zezë përmban vaj acidik të pangopur, vaj me eter, vitamina dhe një sërë substancash të tjera të domosdoshme për organizmin. Tashmë është vërtetuar se vaji acidik i pangopur që përmban fara e zezë ndikon pozitivisht mbi metabolizmin e trupit, rrit imunitetin dhe ndalon alergjinë. Veçoritë e vajrave acidikë të pangopur: Ndihmojnë metabolizmin e trupit; nevojiten në rritjen, zhvillimin dhe rinovimin e qelizave; ndihmojnë në zhvillimin e hormoneve dhe në formimin e një sistemi nervor dhe hormonal-mbrojtës të shëndetshëm; pengojnë shtimin e substancave që dërgojnë sinjale alergjike; ndalojnë qelizat mbrojtëse (imunitare) të punojnë më shumë se ç”duhet; kolesterolin në gjak e kthejnë në nivelet normale; pengojnë bllokimin e damarëve duke rregulluar strukturën e tyre dhe njëkohësisht shpejtësinë e qarkullimit të gjakut; ulin tensionin dhe reduktojnë rrezikun e ashpërsimit të damarëve dhe infarktit në zemër; ndihmojnë në përmirësimin e shpejt të plagëve. Trupi i njeriut nuk i prodhon këto vajra dhe është i detyruar t”i marrë nga jashtë, 1 gram vaj i farës së zezë është i mjaftueshëm për nevojat ditore.
Vajrat me eter si nigellon dhe alfa-pinen zgjerojnë rrugët e frymëmarrjes, lehtësojnë kollitjen, pengojnë qelbëzimin dhe ndalojnë dhimbjen. Nëse përdoren rregullisht ulin sheqerin në gjak.

Kamomili
Përdoret kundër dhembjeve dhe shtrëngimeve, inflamacioneve të lëkurës dhe mukozës së gojës, fytit, hundës, syve, po ashtu për rregullimin e tretjes së ushqimit, pastrimin e rrugëve urinare nga jashtë dhe brenda, kundër hemorroideve, te kokëdhembjet, për qetësim, për fshikëzën e urinës, zorrë, stomak, kundër rërës në mëlçinë e zezë, te urinimet me vështirësi, çrregullimet e menstruacioneve, si mjet kundër qelbëzimeve.

Luleshtrydhja
ثshtë diuretik efikas, tonik digjestiv dhe laksativ për mëlçi dhe veshkë, hepatik, antireumatik, depurgativ, bar antilitik, bar për pankreas,aperient i butë, etj.

Rolin i acideve yndyrore në organizëm
Në 15 vitet e fundit janë bërë ndryshime në tipat e yndyrës që ne konsumojmë në vendet e zhvilluara. Në veçanti, marrjet tona në ushqime të acideve Omega-6 (drithëra dhe luledielli) dhe i acideve trans-yndyrore (ushqime të skuqura dhe margarinë) janë rritur, ndërsa marrjet tona të yndyrave (gjalpë) dhe të acideve yndyrore Omega-3 (salmon dhe sardele) janë ulur. Ky ndryshim në konsumin e acideve yndyrore mund të luajë një rol në zhvillimin e alergjive te fëmijët dhe në rritjen e rrezikut për astmë. Prandaj, marrja e acideve yndyrore Omega-6 dhe trans-yndyrore duhet të jetë në minimum. Acidet yndyrore Omega-3 janë të përfshirë në uljen e sintezës së leukotrieneve, në frenimin e sintezës së prostaglandinave E2 dhe rregullimin e rritjes së qelizave malinje. Acidet yndyrore Omega-3 mund të gjenden në vajin e peshkut, peshkun dhe frutat e detit, sojën, vajin e farave të lirit dhe zarzavatet me gjethe. Nuk ka aq shumë rëndësi sasia e acideve yndyrore omega-3 se sa raporti i acideve yndyrore Omega-6 me Omega-3. Acidet yndyrore Omega-6 gjenden në vajin vegjetal, margarinën, majonezë dhe ushqimet e përpunuara me vaj. Ne duhet të ushqehemi 4 deri 10 herë më shumë me acide yndyrore Omega-3 në krahasim më acidët yndyrorë Omega-6.

Pe: Aromaterapia

Kemi pas nxjerr vaj trendafili ne oren e kimise ne gjimnaz....proçes i gjate.