Shkombëtarizimi i shqiptarëve dhe roli i komuniteteve fetare
- Hapësi i temës alfonci
- Start date
Burrel1924
Anëtar i Respektuar
Titulli: Shkombëtarizimi i shqiptarëve dhe roli i komuniteteve fetare
je i keq infromuar or xhelal, ' se perpara kongresi te manastirit eshte shkruajtur shqipja me shkonja latinishte , duke permendur Naim frasherin (mysliman) ne Turqi.
dhe per te bere alfabetin shqiptar ne gjuhen latine ka qene nismetari i pare nje hoxhe shqiptar ne stamboll (ku gjate shkrimit ne arabisht qe po bente' kalon nje zog dhe dhjet aksidentalisht ne shkrimin arab' atehere hoxha i zgjuar thote ' ky shkrim qe eshte i dhjere nga zogu nuk vlen me, dhe qe ne ate kohe harton planin e nje shqipje dhe turqishtje latinishte)
ky njeri eshte shum i famshem dhe sot e kesaj dite ne turqi, sepse beri turq dhe shqiptar te nderronin alfabetin nga arab ne latin.
ne vitin 1920 ne mirdite katoliket kane ngritur flamurin italian me nje shqiponje ne cep dhe kane shpallur repuplike nen mbikqyrjen e serbise dhe italise gje qe keto dy shtete e kishin njohur.
myslimanet shqiptar nuk e kane nderruar kurre flamurin e kastrioteve qe keto te fundit kishin principaten kruj-mat-diber ku jan mysliman dhe sot.
ritet fetare tek myslimanet shqiptare behen ne gjuhen shqipe edhe kurani qe eshte e ndaluar te perkthehet patriotet shqiptare kane perkthyer ne shqip,
vetem disa fjale kyce thuhen ne arabisht (kete pune e ben vetem hoxha jo besimtaret shumice dhe te thjeshte)
kurse katoliket (nuk kane pamvarsi qe te quhen katolik shqiptar- vetem Roman-Catholic live in Albania) Roman katolik qe jetojne ne shqiperi mos valle jeni te ardhur apo mbeturina te venedikut?
je i keq infromuar or xhelal, ' se perpara kongresi te manastirit eshte shkruajtur shqipja me shkonja latinishte , duke permendur Naim frasherin (mysliman) ne Turqi.
dhe per te bere alfabetin shqiptar ne gjuhen latine ka qene nismetari i pare nje hoxhe shqiptar ne stamboll (ku gjate shkrimit ne arabisht qe po bente' kalon nje zog dhe dhjet aksidentalisht ne shkrimin arab' atehere hoxha i zgjuar thote ' ky shkrim qe eshte i dhjere nga zogu nuk vlen me, dhe qe ne ate kohe harton planin e nje shqipje dhe turqishtje latinishte)
ky njeri eshte shum i famshem dhe sot e kesaj dite ne turqi, sepse beri turq dhe shqiptar te nderronin alfabetin nga arab ne latin.
ne vitin 1920 ne mirdite katoliket kane ngritur flamurin italian me nje shqiponje ne cep dhe kane shpallur repuplike nen mbikqyrjen e serbise dhe italise gje qe keto dy shtete e kishin njohur.
myslimanet shqiptar nuk e kane nderruar kurre flamurin e kastrioteve qe keto te fundit kishin principaten kruj-mat-diber ku jan mysliman dhe sot.
ritet fetare tek myslimanet shqiptare behen ne gjuhen shqipe edhe kurani qe eshte e ndaluar te perkthehet patriotet shqiptare kane perkthyer ne shqip,
vetem disa fjale kyce thuhen ne arabisht (kete pune e ben vetem hoxha jo besimtaret shumice dhe te thjeshte)
kurse katoliket (nuk kane pamvarsi qe te quhen katolik shqiptar- vetem Roman-Catholic live in Albania) Roman katolik qe jetojne ne shqiperi mos valle jeni te ardhur apo mbeturina te venedikut?
gerrard73
Anëtar i ri
Titulli: Shkombëtarizimi i shqiptarëve dhe roli i komuniteteve fetare
me fal se eshte pak i gjate si artikull, po deshe lexoje.
Kongresi i Manastirit dhe alfabeti i gjuhës shqipe
Gjatë zhvillimit të letërsisë shqipe u hartuan disa alfabete të ndryshme. Një nga më të fundit ishte ai i krijuar në Stamboll. Megjithatë, mendimi i përgjithshëm ishte se shkronjat jolatine nuk ishin aspak të pranueshme për prodhimin e letërsisë shqipe dhe gjuhës kombëtare shqipe. Për këtë arsye, shoqëria aktive dhe idealiste "Bashkimi" në Manastir, thirri Kongresin e Parë të Përgjithshëm për diskutimin e një alfabeti të njësuar. Një alfabet i njësuar do të ishte fillimi i letërsisë mbarëshqiptare. Prandaj më 14 nëntor 1908 në Manastir u mblodh Kongresi i Manastirit ose Kongresi i Alfabetit.
Në këtë kongres ishin të pranishëm 150 delegatë, të ardhur nga të gjitha anët e Shqipërisë, si dhe nga komunitetet shqiptare në Rumani, Itali, Greqi, Turqi, Egjipt, Amerikë etj. Kryetar i Kongresit u zgjodh Mithat Frashëri, i biri i Abdyl Frashërit. Mithat Frashëri ishte në atë kohë redaktor i dy revistave që botoheshin në Selanik: Liria dhe Dituria. Sekretare e komisionit u zgjodh Parashqevi Qiriazi, mësuese e shkollës së vashave në Korçë. Nënkryetar u zgjodh Grigori Cilka, nga Korça si dhe 11 anëtarë të tjerë. Në atë Kongres merrnin pjesë shqiptare te fesë myslimane, katolike, ortodoksë, protestantë, njerëz të ditur dhe të gjithë erdhën së bashku, për arritjen e një qëllimi të madh kombëtar.
Kumtesa e mbajtur nga prifti katolik Gjergj Fishta, nga Shkodra, preku të gjithë pjesëmarrësit, sa një hoxhë rendi ta përqafonte para të gjithëve. Kërkesa e kombëtaristëve shqiptarë ishte që gjuha shqipe të mos shkruhej as me shkronja arabe, as me shkronja greke, por me alfabetin latin, gjë që nënkupton mosnënshtrimin qoftë ndaj otomanëve, qoftë ndaj grekëve. Kongresi vendosi me votë unanime të lënë mënjanë alfabetin e Stanbollit, dhe ta shkruanin gjuhën shqipe vetëm me alfabetin latin me 36 shkronja dhe që përdoret deri më ditët tona. Gjithashtu, u vendos që pas dy vjetësh të mbahej një Kongres i dytë në Janinë për të shqyrtuar problemet drejtshkrimore e letrare, si dhe për të bërë përpjekje për shkrirjen e dialekteve gegë dhe toskë në një gjuhë të njësuar shqipe. Duke qenë se para Kongresit të Manastirit, gjuha shqipe ishte shkruar me shkronja arabe, greke, sllave, apo përshtatjet e tyre, vendosmëria e delegatë vepër t'i kthyer sytë nga perëndimi ishte haptazi një shpallje kulturore e panvarësisë, gjë që nuk kaloi pa u vënë re as nga qeveria turke e as nga kisha ortodokse greke dhe aleatët e tyre sllavë.
Ndre Mjeda, një studiues jezuit, i thuri vargjet, ndoshta më të bukura gjuhës shqipe në atë kohë:
Përmbi za, që lëshon bylbyli,
Gjuha shqipe m'shungullon,
Përmbi erë, puth nep zymbyli,
pa da zemrën ma ngushëllon.
Gegë e toskë, malësi, jallia,
jan nji komb, m'u da s'duron,
fundë e majë nji asht Shqipnia,
e nji gjuhë t'gjith na bashkon.
Në Manastir u hap dhe shtypshkronja, e cila financohej nga një grup tregtarësh atdhetarë myslimanë shqiptarë. Shtypshkronja e Manastirit shpejt u bë e njohur në të gjithë Shqipërinë si shpërndarëse e librave dhe gazetave në gjuhën shqipe. Në këtë punishte ishin të punësuar 17 vetë, të cilët punonin me një makinë të re elektrike, që vihej në lëvizje me dorë, për të shtypur gazetën e përjavshme Bashkimi i Kombit si dhe abetaret shqipe dhe tekstet shkollore.
Ndërkohë çështja e gjuhës shqipe shpesh bëhej shkas shpërthimin e dhunës së fanatikëve që sulmonin pa mëshirë përparimin e gjuhës shqipe. Babë Dudë Karbunara (1842-1917) i lindur në Berat, bashkëpunonte ngushtë me Kostandin Kristoforidhin. Babë Karbunara shumë herë filloi gjatë kremtimit të meshës të lexonte ungjillin në gjuhën shqipe dhe kështu i filluan kërcënimet e para nga eprorët klerikë otodoksë dhe më 1895, fanatikët i dogjën të tërë shtëpinë. Prifti ortodoks kapedan Stathi Melani vraponte me librat shqip në gji dhe me pushkën në krah fshat më fshat në Shqipërinë e jugut për përhapjen e shkollës shqipe dhe kishën shqiptare. Veprimtaria e Atë Stath Melanit ra në sy të autoriteteve turke. Tri herë turku ia dogji shtëpinë dhe librat shqip, por Atë Melani nuk pyeti. Më 24 Dhjetor 1917 Atë Stathit i kishin zënë pritë banda e kusarëve të Josif Suropullos, të cilët e vranë duke i prerë kokën Atë Stath Melanit.
Petro Nini Luarasi (1865-1911) është një nga atdhetarët e shquar që punoi për përhapjen e gjuhës shqipe në rrethin e Korçës. Qe drejtor i shkollës së djemve në Korçë. Petro Nini Luarasi shkonte fshati në fshat për përhapjen e gjuhës shqipe. Më 20 shtator 1892, peshkopi i Kosturit Fillateri nxori një lajmërim me titull "Mallkimi i shkronjave shqipe". Më 1909, qeveria turke mbylli të gjitha shkollat shqipe dhe dha urdhër të prerë të shuhen në zjarr të gjitha librat, dokumentat dhe letërsia shqipe. Gjendja politike në vend në atë kohë ishte kritike për të marrë flakë nga çasti në çast. Për atdhetarët shqiptarë u bë më se nuk do t'i realizonin dot kurrë qëllimet e tyre të larta pa hapur më parë shkollat shqipe për formimin e rinisë. Deri në atë kohë rinia shqiptare kishte qenë objekt i propagandës së huaj në shkollat e hapura nga qeveria turke dhe nga kisha greke. Megjithatë, gjatë punës për krijimin e sistemit të tyre shkollor, atdhetarët shqiptarë u ndeshën me tri probleme të mëdha, pengesa nga autoritetet turke dhe greke, mungesa e të hollave dhe mungesa e mësuesve të shkolluar.
Shuma të vogla por të dobishme të hollash ishin mbledhur aty-këtu brenda vendit, kurse ato më të mëdha kishin ardhur nga shoqëritë dhe klubet shqiptare në vendet e tjera. Mirëpo kishte fare pak mësues të shkolluar të gjuhës shqipe. Për të bërë ballë kësaj sfide arsimore, Klubi i Selanikut thirri një tjetër Kongres në Elbasan, në zemër të Shqipërisë, nga data 20 deri 27 gusht të 1909. Në këtë Kongres tetëditor, që kishte synim zhvillimin e lëvizjes arsimore anembanë vendit, erdhën delegatë nga 28 shoqëri e klube shqiptare. Në Kongres u vendos që të themelohet "Shkolla Normale në Elbasan" një shkollë gjashtëvjeçare për përgatitjen e mësuesve të rinj. Njerëz të mësuar në Universitetet e huaja Evropiane u gjetën dhe u caktuan për të formuar trupin pedagogjik.
Klubi i Manastirit u caktua si qendra për krijimin e një Federate të Klubeve Shqiptare në Shqipëri dhe në kurbet. Qëllimi i Klubeve ishte përhapja e gjuhës dhe arsimit shqip, pa u përzier me politikë. Klubi korçar "Përparimi" u caktua si qëndra financiare, që do të admimistronte ndihmat dhe shtimin e shkollave të ditës dhe të natës. Përgjegjësia kryesore dhe preokupimi i madh ishte mbajtja e Shkollës Normale të Elbasanit. Kongresi i Elbasanit nxiti të gjithë shqiptarët të futnin gjuhën shqipe në shkollat e huaja, të përhapura anembanë Shqipërisë. Më 18 nëntor 1909 u bë thirrja haptazi, "Përmbajtjen e Shkollës Normale të Elbasanit duhen, para, para e më shumë para". Nuk është e vështirë të përfytyrohet niveli i ulët i jetesës së njerëzve, që u bëhej një propozim i tillë! Mirëpo, me ose pa mjetet e përshtatëshme, Shkolla Normale Elbasanit vazhdoi të pregatiste pionierët e arsimit për Shqipnin që po rilindte. Drejtori i parë i Normales ishte, Luigj Gurakuqi. Vite më vonë kjo shkollë u pagëzua me emrin e tij. Shkolla Normale u hap më dhjetor të 1909, me 143 nxënës.
Shpërthimi i shqiptarizmit i kaloi të gjitha parashikimet e armiqve të gjuhës shqipe. Në atë kohë dolën në dritë rreth 90 gazeta dhe revista shqipe, që botoheshin në Shqipëri dhe në kolonitë shqiptare jashtë vendit. Xhonturqit me kryetarin e tyre Ferit pashën, të frikësuar nga ky shpërthim i shpejtë i arsimit shqip, reaguan ashpër, duke ndaluar shoqëritë, shkollat dhe botimet në shqip. Në Vlorë atdhetarët e ndershëm arrestoheshin dhe internoheshin, shkolla e Vlonës u mbyll, kurse drejtori i saj Loni Naçi u largua nga Shqipëria, nga frika e vrasjes. Në Gjirokastër pionieri i arsimit shqip kombëtar, Koto Hoxhi, u internua në kështjellën e Bosforit. Pandeli Sotiri, themelues i së parës shkollë shqipe në Korçë, u internua në Selanik. Xhonturqit i kishin vënë detyrë vetes për të rrjepur të gjallë të gjithë shqiptarët e ndershëm që punonin për përhapjen e gjuhës shqipe. Gjërat po shkonin keq më keq.
Dalja në pah e gjuhës shqipe, me shkronja latine, provokoi myslimanët injorantë e konservatorë. Ata protestuan se shqipja, ashtu si turqishtja, duhen shkruar vetëm me shkronja arabe dhe se preferenca e atdhetarëve shqiptarë për shkronja latine perëndimore ishte një përçmim për fenë myslimane. Njerëz të paditur dhe injorantë formuan me mbështetjen edhe të Qeverisë së Xhonturqëve në Stamboll shoqërinë Mahfeli me synimin për përçarjen e shqiptarëve dhe frenimin e arsimit në shqip. Në fund të vitit 1909, Qeveria turke ndaloi përdorimin e gjuhës shqipe me shkronja kombëtare, në të gjitha shkollat anembanë vendit. Gjithashtu, nxori një dekret, sipas të cilit gjuha shqipe do të shkruhet vetëm me shkronja arabe. Shoqëria reaksionare "Mahfeti" me mbështetjen e qeverisë turke, shtypi dhe shpërndau abetaret e para me gërma arabe. Për këtë arsye, në shkurt të 1910, u mbajt në Elbasan një miting proteste, ku 7000 protestues ngritën zërin kundër përdorimit të shkronjave arabe për gjuhën shqipe. Po atë muaj protestat vazhduan në Korçë, Berat, ku mbi 15.000 vetë dogjën në qendër të qytetit abetaret shqiptare me gërma arabe, të dërguara nga Stambolli.
Telegrame të shumta nga shoqëritë, shqiptare të Selanikut, Shkupit e Manastirit u shprehën në mbrojtje të alfabetit shqip. Në Shkodër, një grup myslimanësh u bënë gati të organizonin një manifestim në përkrahje të shkronjave arabe. Mirëpo ndërruan mëndje kur 60000 katolikë dhe myslimanë të ndershëm shqiptarë, nga Malësia e Madhe, organizuan ditë më parë një manifestim madhështor në përkrahje të shkronjave latine. Protesta të ngjashme u organizuan në Përmet, Kolonjë, Tepelenë, Frashër, Konicë etj. Por turqit nuk deshën t'ia dinin. Atëherë në mars të 1910 u thirr Kongresi i dytë i Manastirit. Aty u vendos që të vazhdojë përdorimi i alfabetit kombëtar me shkronja latine dhe protestat kundër vendimit të padrejtë të Qeverisë Turke.
Gazeta atdhetare "Shkreptima" e Kajros botoi një momerandum të hartuar nga kryengritësit që luftonin në malet e Shqipërisë. Në të theksohej se qëllimi i tyre nuk ishte për plaçkitur apo për të vrarë, por për të luftuar për ‘'lirinë e edukimit në gjuhën shqipe dhe me alfabetin kombëtar, lirinë për të hapur të gjitha shkollat shqipe të mbyllura nga qeveria turke dhe vënien në punë të shtypshkronjave, si dhe botimin e gazetave të ndaluara, lirimin e të burgosurve politikë. Dhe përfundonte me mesazhin: “E gjithë bota e qytetëruar dhe veçanërisht qeveria e perandorisë Otomane le ta dijë mirë se t ë gjithë shqiptarët, gegë e toskë, të krishterë e myslimanë, nuk do ta pushojnë luftën për këto tri kërkesa, derisa qeveria të na i garantojë ato me siguri”.
Edhe në këtë luftë, shkolla shqipe doli fitimtare. Me pak mjete dhe mësues, por me dëshirën në shpirt për dituri shkollore shqiptare, midis pengimeve, nga armiqtë e afërmt dhe të largët, shkolla shqipe fitoi nga veriu e deri në jug të Shqipnis dhe pregatiti breza të rinjë atdhedashës. Megjithëse ky zhvillim kulturor ishte përfytyruar si jo i dhunshëm, shpejt ai u kthye në një zjarr të rrezikshëm. Që shqiptarët trima si Isa Boletini dhe burri i zoti Ismail Bej Qemal Vlora, do nxitonin hapat për të shpallur mëvetësinë e Shqipërisë më 28 nëntor të 1912 në Vlorë. Pas pak muajsh filloi Lufta Balkanike dhe Manastiri e Shkupi, dy qytete historikisht të banuara nga shumica popullsi shqiptare, u pushtuan nga sllavët. Të gjitha dyqanet dhe librat shqip u dogjën dhe shumica e atdhetarëve shqiptar u therrën nga serbët, disa u burgosën. Popullata myslimane shqiptare u detyrua të braktiste qytetin e Shkupit dhe të Manastirit, ato familje ortodokse shqiptare që mbetën aty, me kalimin e viteve dhe me dhune u nenshtruan duke humbur dinjitetin e tyre shqiptare.
marre nga wikipedia
me fal se eshte pak i gjate si artikull, po deshe lexoje.
Kongresi i Manastirit dhe alfabeti i gjuhës shqipe
Gjatë zhvillimit të letërsisë shqipe u hartuan disa alfabete të ndryshme. Një nga më të fundit ishte ai i krijuar në Stamboll. Megjithatë, mendimi i përgjithshëm ishte se shkronjat jolatine nuk ishin aspak të pranueshme për prodhimin e letërsisë shqipe dhe gjuhës kombëtare shqipe. Për këtë arsye, shoqëria aktive dhe idealiste "Bashkimi" në Manastir, thirri Kongresin e Parë të Përgjithshëm për diskutimin e një alfabeti të njësuar. Një alfabet i njësuar do të ishte fillimi i letërsisë mbarëshqiptare. Prandaj më 14 nëntor 1908 në Manastir u mblodh Kongresi i Manastirit ose Kongresi i Alfabetit.
Në këtë kongres ishin të pranishëm 150 delegatë, të ardhur nga të gjitha anët e Shqipërisë, si dhe nga komunitetet shqiptare në Rumani, Itali, Greqi, Turqi, Egjipt, Amerikë etj. Kryetar i Kongresit u zgjodh Mithat Frashëri, i biri i Abdyl Frashërit. Mithat Frashëri ishte në atë kohë redaktor i dy revistave që botoheshin në Selanik: Liria dhe Dituria. Sekretare e komisionit u zgjodh Parashqevi Qiriazi, mësuese e shkollës së vashave në Korçë. Nënkryetar u zgjodh Grigori Cilka, nga Korça si dhe 11 anëtarë të tjerë. Në atë Kongres merrnin pjesë shqiptare te fesë myslimane, katolike, ortodoksë, protestantë, njerëz të ditur dhe të gjithë erdhën së bashku, për arritjen e një qëllimi të madh kombëtar.
Kumtesa e mbajtur nga prifti katolik Gjergj Fishta, nga Shkodra, preku të gjithë pjesëmarrësit, sa një hoxhë rendi ta përqafonte para të gjithëve. Kërkesa e kombëtaristëve shqiptarë ishte që gjuha shqipe të mos shkruhej as me shkronja arabe, as me shkronja greke, por me alfabetin latin, gjë që nënkupton mosnënshtrimin qoftë ndaj otomanëve, qoftë ndaj grekëve. Kongresi vendosi me votë unanime të lënë mënjanë alfabetin e Stanbollit, dhe ta shkruanin gjuhën shqipe vetëm me alfabetin latin me 36 shkronja dhe që përdoret deri më ditët tona. Gjithashtu, u vendos që pas dy vjetësh të mbahej një Kongres i dytë në Janinë për të shqyrtuar problemet drejtshkrimore e letrare, si dhe për të bërë përpjekje për shkrirjen e dialekteve gegë dhe toskë në një gjuhë të njësuar shqipe. Duke qenë se para Kongresit të Manastirit, gjuha shqipe ishte shkruar me shkronja arabe, greke, sllave, apo përshtatjet e tyre, vendosmëria e delegatë vepër t'i kthyer sytë nga perëndimi ishte haptazi një shpallje kulturore e panvarësisë, gjë që nuk kaloi pa u vënë re as nga qeveria turke e as nga kisha ortodokse greke dhe aleatët e tyre sllavë.
Ndre Mjeda, një studiues jezuit, i thuri vargjet, ndoshta më të bukura gjuhës shqipe në atë kohë:
Përmbi za, që lëshon bylbyli,
Gjuha shqipe m'shungullon,
Përmbi erë, puth nep zymbyli,
pa da zemrën ma ngushëllon.
Gegë e toskë, malësi, jallia,
jan nji komb, m'u da s'duron,
fundë e majë nji asht Shqipnia,
e nji gjuhë t'gjith na bashkon.
Në Manastir u hap dhe shtypshkronja, e cila financohej nga një grup tregtarësh atdhetarë myslimanë shqiptarë. Shtypshkronja e Manastirit shpejt u bë e njohur në të gjithë Shqipërinë si shpërndarëse e librave dhe gazetave në gjuhën shqipe. Në këtë punishte ishin të punësuar 17 vetë, të cilët punonin me një makinë të re elektrike, që vihej në lëvizje me dorë, për të shtypur gazetën e përjavshme Bashkimi i Kombit si dhe abetaret shqipe dhe tekstet shkollore.
Ndërkohë çështja e gjuhës shqipe shpesh bëhej shkas shpërthimin e dhunës së fanatikëve që sulmonin pa mëshirë përparimin e gjuhës shqipe. Babë Dudë Karbunara (1842-1917) i lindur në Berat, bashkëpunonte ngushtë me Kostandin Kristoforidhin. Babë Karbunara shumë herë filloi gjatë kremtimit të meshës të lexonte ungjillin në gjuhën shqipe dhe kështu i filluan kërcënimet e para nga eprorët klerikë otodoksë dhe më 1895, fanatikët i dogjën të tërë shtëpinë. Prifti ortodoks kapedan Stathi Melani vraponte me librat shqip në gji dhe me pushkën në krah fshat më fshat në Shqipërinë e jugut për përhapjen e shkollës shqipe dhe kishën shqiptare. Veprimtaria e Atë Stath Melanit ra në sy të autoriteteve turke. Tri herë turku ia dogji shtëpinë dhe librat shqip, por Atë Melani nuk pyeti. Më 24 Dhjetor 1917 Atë Stathit i kishin zënë pritë banda e kusarëve të Josif Suropullos, të cilët e vranë duke i prerë kokën Atë Stath Melanit.
Petro Nini Luarasi (1865-1911) është një nga atdhetarët e shquar që punoi për përhapjen e gjuhës shqipe në rrethin e Korçës. Qe drejtor i shkollës së djemve në Korçë. Petro Nini Luarasi shkonte fshati në fshat për përhapjen e gjuhës shqipe. Më 20 shtator 1892, peshkopi i Kosturit Fillateri nxori një lajmërim me titull "Mallkimi i shkronjave shqipe". Më 1909, qeveria turke mbylli të gjitha shkollat shqipe dhe dha urdhër të prerë të shuhen në zjarr të gjitha librat, dokumentat dhe letërsia shqipe. Gjendja politike në vend në atë kohë ishte kritike për të marrë flakë nga çasti në çast. Për atdhetarët shqiptarë u bë më se nuk do t'i realizonin dot kurrë qëllimet e tyre të larta pa hapur më parë shkollat shqipe për formimin e rinisë. Deri në atë kohë rinia shqiptare kishte qenë objekt i propagandës së huaj në shkollat e hapura nga qeveria turke dhe nga kisha greke. Megjithatë, gjatë punës për krijimin e sistemit të tyre shkollor, atdhetarët shqiptarë u ndeshën me tri probleme të mëdha, pengesa nga autoritetet turke dhe greke, mungesa e të hollave dhe mungesa e mësuesve të shkolluar.
Shuma të vogla por të dobishme të hollash ishin mbledhur aty-këtu brenda vendit, kurse ato më të mëdha kishin ardhur nga shoqëritë dhe klubet shqiptare në vendet e tjera. Mirëpo kishte fare pak mësues të shkolluar të gjuhës shqipe. Për të bërë ballë kësaj sfide arsimore, Klubi i Selanikut thirri një tjetër Kongres në Elbasan, në zemër të Shqipërisë, nga data 20 deri 27 gusht të 1909. Në këtë Kongres tetëditor, që kishte synim zhvillimin e lëvizjes arsimore anembanë vendit, erdhën delegatë nga 28 shoqëri e klube shqiptare. Në Kongres u vendos që të themelohet "Shkolla Normale në Elbasan" një shkollë gjashtëvjeçare për përgatitjen e mësuesve të rinj. Njerëz të mësuar në Universitetet e huaja Evropiane u gjetën dhe u caktuan për të formuar trupin pedagogjik.
Klubi i Manastirit u caktua si qendra për krijimin e një Federate të Klubeve Shqiptare në Shqipëri dhe në kurbet. Qëllimi i Klubeve ishte përhapja e gjuhës dhe arsimit shqip, pa u përzier me politikë. Klubi korçar "Përparimi" u caktua si qëndra financiare, që do të admimistronte ndihmat dhe shtimin e shkollave të ditës dhe të natës. Përgjegjësia kryesore dhe preokupimi i madh ishte mbajtja e Shkollës Normale të Elbasanit. Kongresi i Elbasanit nxiti të gjithë shqiptarët të futnin gjuhën shqipe në shkollat e huaja, të përhapura anembanë Shqipërisë. Më 18 nëntor 1909 u bë thirrja haptazi, "Përmbajtjen e Shkollës Normale të Elbasanit duhen, para, para e më shumë para". Nuk është e vështirë të përfytyrohet niveli i ulët i jetesës së njerëzve, që u bëhej një propozim i tillë! Mirëpo, me ose pa mjetet e përshtatëshme, Shkolla Normale Elbasanit vazhdoi të pregatiste pionierët e arsimit për Shqipnin që po rilindte. Drejtori i parë i Normales ishte, Luigj Gurakuqi. Vite më vonë kjo shkollë u pagëzua me emrin e tij. Shkolla Normale u hap më dhjetor të 1909, me 143 nxënës.
Shpërthimi i shqiptarizmit i kaloi të gjitha parashikimet e armiqve të gjuhës shqipe. Në atë kohë dolën në dritë rreth 90 gazeta dhe revista shqipe, që botoheshin në Shqipëri dhe në kolonitë shqiptare jashtë vendit. Xhonturqit me kryetarin e tyre Ferit pashën, të frikësuar nga ky shpërthim i shpejtë i arsimit shqip, reaguan ashpër, duke ndaluar shoqëritë, shkollat dhe botimet në shqip. Në Vlorë atdhetarët e ndershëm arrestoheshin dhe internoheshin, shkolla e Vlonës u mbyll, kurse drejtori i saj Loni Naçi u largua nga Shqipëria, nga frika e vrasjes. Në Gjirokastër pionieri i arsimit shqip kombëtar, Koto Hoxhi, u internua në kështjellën e Bosforit. Pandeli Sotiri, themelues i së parës shkollë shqipe në Korçë, u internua në Selanik. Xhonturqit i kishin vënë detyrë vetes për të rrjepur të gjallë të gjithë shqiptarët e ndershëm që punonin për përhapjen e gjuhës shqipe. Gjërat po shkonin keq më keq.
Dalja në pah e gjuhës shqipe, me shkronja latine, provokoi myslimanët injorantë e konservatorë. Ata protestuan se shqipja, ashtu si turqishtja, duhen shkruar vetëm me shkronja arabe dhe se preferenca e atdhetarëve shqiptarë për shkronja latine perëndimore ishte një përçmim për fenë myslimane. Njerëz të paditur dhe injorantë formuan me mbështetjen edhe të Qeverisë së Xhonturqëve në Stamboll shoqërinë Mahfeli me synimin për përçarjen e shqiptarëve dhe frenimin e arsimit në shqip. Në fund të vitit 1909, Qeveria turke ndaloi përdorimin e gjuhës shqipe me shkronja kombëtare, në të gjitha shkollat anembanë vendit. Gjithashtu, nxori një dekret, sipas të cilit gjuha shqipe do të shkruhet vetëm me shkronja arabe. Shoqëria reaksionare "Mahfeti" me mbështetjen e qeverisë turke, shtypi dhe shpërndau abetaret e para me gërma arabe. Për këtë arsye, në shkurt të 1910, u mbajt në Elbasan një miting proteste, ku 7000 protestues ngritën zërin kundër përdorimit të shkronjave arabe për gjuhën shqipe. Po atë muaj protestat vazhduan në Korçë, Berat, ku mbi 15.000 vetë dogjën në qendër të qytetit abetaret shqiptare me gërma arabe, të dërguara nga Stambolli.
Telegrame të shumta nga shoqëritë, shqiptare të Selanikut, Shkupit e Manastirit u shprehën në mbrojtje të alfabetit shqip. Në Shkodër, një grup myslimanësh u bënë gati të organizonin një manifestim në përkrahje të shkronjave arabe. Mirëpo ndërruan mëndje kur 60000 katolikë dhe myslimanë të ndershëm shqiptarë, nga Malësia e Madhe, organizuan ditë më parë një manifestim madhështor në përkrahje të shkronjave latine. Protesta të ngjashme u organizuan në Përmet, Kolonjë, Tepelenë, Frashër, Konicë etj. Por turqit nuk deshën t'ia dinin. Atëherë në mars të 1910 u thirr Kongresi i dytë i Manastirit. Aty u vendos që të vazhdojë përdorimi i alfabetit kombëtar me shkronja latine dhe protestat kundër vendimit të padrejtë të Qeverisë Turke.
Gazeta atdhetare "Shkreptima" e Kajros botoi një momerandum të hartuar nga kryengritësit që luftonin në malet e Shqipërisë. Në të theksohej se qëllimi i tyre nuk ishte për plaçkitur apo për të vrarë, por për të luftuar për ‘'lirinë e edukimit në gjuhën shqipe dhe me alfabetin kombëtar, lirinë për të hapur të gjitha shkollat shqipe të mbyllura nga qeveria turke dhe vënien në punë të shtypshkronjave, si dhe botimin e gazetave të ndaluara, lirimin e të burgosurve politikë. Dhe përfundonte me mesazhin: “E gjithë bota e qytetëruar dhe veçanërisht qeveria e perandorisë Otomane le ta dijë mirë se t ë gjithë shqiptarët, gegë e toskë, të krishterë e myslimanë, nuk do ta pushojnë luftën për këto tri kërkesa, derisa qeveria të na i garantojë ato me siguri”.
Edhe në këtë luftë, shkolla shqipe doli fitimtare. Me pak mjete dhe mësues, por me dëshirën në shpirt për dituri shkollore shqiptare, midis pengimeve, nga armiqtë e afërmt dhe të largët, shkolla shqipe fitoi nga veriu e deri në jug të Shqipnis dhe pregatiti breza të rinjë atdhedashës. Megjithëse ky zhvillim kulturor ishte përfytyruar si jo i dhunshëm, shpejt ai u kthye në një zjarr të rrezikshëm. Që shqiptarët trima si Isa Boletini dhe burri i zoti Ismail Bej Qemal Vlora, do nxitonin hapat për të shpallur mëvetësinë e Shqipërisë më 28 nëntor të 1912 në Vlorë. Pas pak muajsh filloi Lufta Balkanike dhe Manastiri e Shkupi, dy qytete historikisht të banuara nga shumica popullsi shqiptare, u pushtuan nga sllavët. Të gjitha dyqanet dhe librat shqip u dogjën dhe shumica e atdhetarëve shqiptar u therrën nga serbët, disa u burgosën. Popullata myslimane shqiptare u detyrua të braktiste qytetin e Shkupit dhe të Manastirit, ato familje ortodokse shqiptare që mbetën aty, me kalimin e viteve dhe me dhune u nenshtruan duke humbur dinjitetin e tyre shqiptare.
marre nga wikipedia
gerrard73
Anëtar i ri
Titulli: Shkombëtarizimi i shqiptarëve dhe roli i komuniteteve fetare
Dalja në pah e gjuhës shqipe, me shkronja latine, provokoi myslimanët injorantë e konservatorë. Ata protestuan se shqipja, ashtu si turqishtja, duhen shkruar vetëm me shkronja arabe dhe se preferenca e atdhetarëve shqiptarë për shkronja latine perëndimore ishte një përçmim për fenë myslimane. Njerëz të paditur dhe injorantë formuan me mbështetjen edhe të Qeverisë së Xhonturqëve në Stamboll shoqërinë Mahfeli me synimin për përçarjen e shqiptarëve dhe frenimin e arsimit në shqip. Në fund të vitit 1909, Qeveria turke ndaloi përdorimin e gjuhës shqipe me shkronja kombëtare, në të gjitha shkollat anembanë vendit. Gjithashtu, nxori një dekret, sipas të cilit gjuha shqipe do të shkruhet vetëm me shkronja arabe. Shoqëria reaksionare "Mahfeti" me mbështetjen e qeverisë turke, shtypi dhe shpërndau abetaret e para me gërma arabe. Për këtë arsye, në shkurt të 1910, u mbajt në Elbasan një miting proteste, ku 7000 protestues ngritën zërin kundër përdorimit të shkronjave arabe për gjuhën shqipe. Po atë muaj protestat vazhduan në Korçë, Berat, ku mbi 15.000 vetë dogjën në qendër të qytetit abetaret shqiptare me gërma arabe, të dërguara nga Stambolli.
Telegrame të shumta nga shoqëritë, shqiptare të Selanikut, Shkupit e Manastirit u shprehën në mbrojtje të alfabetit shqip. Në Shkodër, një grup myslimanësh u bënë gati të organizonin një manifestim në përkrahje të shkronjave arabe. Mirëpo ndërruan mëndje kur 60000 katolikë dhe myslimanë të ndershëm shqiptarë, nga Malësia e Madhe, organizuan ditë më parë një manifestim madhështor në përkrahje të shkronjave latine. Protesta të ngjashme u organizuan në Përmet, Kolonjë, Tepelenë, Frashër, Konicë etj. Por turqit nuk deshën t'ia dinin. Atëherë në mars të 1910 u thirr Kongresi i dytë i Manastirit. Aty u vendos që të vazhdojë përdorimi i alfabetit kombëtar me shkronja latine dhe protestat kundër vendimit të padrejtë të Qeverisë Turke.
Dalja në pah e gjuhës shqipe, me shkronja latine, provokoi myslimanët injorantë e konservatorë. Ata protestuan se shqipja, ashtu si turqishtja, duhen shkruar vetëm me shkronja arabe dhe se preferenca e atdhetarëve shqiptarë për shkronja latine perëndimore ishte një përçmim për fenë myslimane. Njerëz të paditur dhe injorantë formuan me mbështetjen edhe të Qeverisë së Xhonturqëve në Stamboll shoqërinë Mahfeli me synimin për përçarjen e shqiptarëve dhe frenimin e arsimit në shqip. Në fund të vitit 1909, Qeveria turke ndaloi përdorimin e gjuhës shqipe me shkronja kombëtare, në të gjitha shkollat anembanë vendit. Gjithashtu, nxori një dekret, sipas të cilit gjuha shqipe do të shkruhet vetëm me shkronja arabe. Shoqëria reaksionare "Mahfeti" me mbështetjen e qeverisë turke, shtypi dhe shpërndau abetaret e para me gërma arabe. Për këtë arsye, në shkurt të 1910, u mbajt në Elbasan një miting proteste, ku 7000 protestues ngritën zërin kundër përdorimit të shkronjave arabe për gjuhën shqipe. Po atë muaj protestat vazhduan në Korçë, Berat, ku mbi 15.000 vetë dogjën në qendër të qytetit abetaret shqiptare me gërma arabe, të dërguara nga Stambolli.
Telegrame të shumta nga shoqëritë, shqiptare të Selanikut, Shkupit e Manastirit u shprehën në mbrojtje të alfabetit shqip. Në Shkodër, një grup myslimanësh u bënë gati të organizonin një manifestim në përkrahje të shkronjave arabe. Mirëpo ndërruan mëndje kur 60000 katolikë dhe myslimanë të ndershëm shqiptarë, nga Malësia e Madhe, organizuan ditë më parë një manifestim madhështor në përkrahje të shkronjave latine. Protesta të ngjashme u organizuan në Përmet, Kolonjë, Tepelenë, Frashër, Konicë etj. Por turqit nuk deshën t'ia dinin. Atëherë në mars të 1910 u thirr Kongresi i dytë i Manastirit. Aty u vendos që të vazhdojë përdorimi i alfabetit kombëtar me shkronja latine dhe protestat kundër vendimit të padrejtë të Qeverisë Turke.
gerrard73
Anëtar i ri
Titulli: Shkombëtarizimi i shqiptarëve dhe roli i komuniteteve fetare
Une jam nje njeri i thjeshte por qe shkruaj per disa gazeta te vogela italiane, per çeshtje emigracionit, çeshtje sociale te tyre, integrimin e emigranteve etj.
Une nuk jam nje person qe jam shume besmtare, dhe nuk e kam fene ne pergjithsi me qef, por ne kemi obligimin moral qe t'u tregojme shqiptareve historine e tyre sa me te afert me te verteten.
I vetmi besim fetare qe nuk ka punuar kurre kunder kombit shqiptare eshte ai katolik, asnjehere ne histori nuk ka bere nje gje kunder Shqiperise, por perkundrazi, prifterinjet katolik, qe nga koha e Gjon Buzukut dhe deri tek ata prifterinje qe u burgosen nga Enver Hoxha te gjithe kane punuar dhe dhene jeten per kombin shqiptare.
Une nuk e di a eshte nje rastesi por rregjimi i Enver Hoxhes nuk ka burgosur as edhe nje Hoxhe te vetem, sepse me injorancen e tyre nuk i krijonin asnje problem, bile eshte i vetmi vend ne bote qe feja islame me komunizmin kane shkuar dakord
Gjon Buzuku, Pjeter Budi, Pjeter Bogdani, Gjon Francesk Albani(PapaKlementi XI), Shtjefen Gjeçovi, Gjergj Fishta, Ndre Mjeda, dhe per te perfunduar tek At Zef Plumi qe ka kakuar gjithe jeten e tije ne burgjet e Enver Hoxhes. Ne jemi te lire te besojme apo mos te besojme ne Zot sepse jemi ne demokraci, por duhet t'a dime se kush ka luftuar per te miren e Shqiperise dhe shqiptareve dhe kush e ka shitur Shqiperine dhe shqiptaret tek Turqia apo edhe tek Greqia.
Gjate historise shpesh here edhe kisha ortodokse ka dalur kunder kombit shqiptare, por ne asnje moment ortodokset shqiptare nuk kane punuar kunder popullit te tyre, nuk eshte vetem Kostadin Kristoforilli, por mbi te gjitha Fan Noli nje nder ata shqiptare ortodoks qe ka kontribuar ne nje shtet shqiptar demokratik dhe modern.
Nuk mund te themi se ka ndodhur e njejta gje me fene islame, ajo pothuajse gjithmone ka punuar per islam dhe kurre per Shqiperi, dhe shpesh here edhe shqiptaret musliman e kane ndjekur, siç eshte rasti edhe i Kongresit te Manastirit, por ka pasur edhe musliman te ndershem shqiptare qe kane luftuar per vendin e tyre dhe kane qene edhe figura te rendesishme. Por ajo qe te befason eshte se, ne historine e Shqiperise nuk kemi nje Hoxhe famoz qe te kete punuar per kombin e vet, ne te kundert me prifterinjet.
Per te ardhur ne konkluzion, e vetmja fe qe nuk i ka sherbyer nje vendi te huaj por shqiptareve eshte kleri katolik, asnjehere ne histori nuk ka ndodhur nje gje e tille, asnjehere.
Jane disa personazhe ne disa forume por edhe ne disa gazeta qe ndien se jane duke humbur simpatine tek shqiptaret, dhe tentojne e te bindin shqiptaret me ide dhe histori te paverteta dhe te paqena kurre historikisht. Une mendoj se te gjithe te rinjet shqiptar duhet studiojne me shume histoine e tyre, qe te tentojne te njohin me mire te verteten. Ne shume raste keto personazhe, nuk gjejne kundershtime nga bashkefolsit e tyre, sepse shume shqiptare nuk e njohin historine e tyre. Kur keto personazhe hasin ne njerz nuk them intelektual (sepse fjala intelektual eshte shume e madhe), por ne njerz qe kane njohuri mbi historine behen nervoz dhe shpesh here edhe te paedukate.
Une jam nje njeri i thjeshte por qe shkruaj per disa gazeta te vogela italiane, per çeshtje emigracionit, çeshtje sociale te tyre, integrimin e emigranteve etj.
Une nuk jam nje person qe jam shume besmtare, dhe nuk e kam fene ne pergjithsi me qef, por ne kemi obligimin moral qe t'u tregojme shqiptareve historine e tyre sa me te afert me te verteten.
I vetmi besim fetare qe nuk ka punuar kurre kunder kombit shqiptare eshte ai katolik, asnjehere ne histori nuk ka bere nje gje kunder Shqiperise, por perkundrazi, prifterinjet katolik, qe nga koha e Gjon Buzukut dhe deri tek ata prifterinje qe u burgosen nga Enver Hoxha te gjithe kane punuar dhe dhene jeten per kombin shqiptare.
Une nuk e di a eshte nje rastesi por rregjimi i Enver Hoxhes nuk ka burgosur as edhe nje Hoxhe te vetem, sepse me injorancen e tyre nuk i krijonin asnje problem, bile eshte i vetmi vend ne bote qe feja islame me komunizmin kane shkuar dakord
Gjon Buzuku, Pjeter Budi, Pjeter Bogdani, Gjon Francesk Albani(PapaKlementi XI), Shtjefen Gjeçovi, Gjergj Fishta, Ndre Mjeda, dhe per te perfunduar tek At Zef Plumi qe ka kakuar gjithe jeten e tije ne burgjet e Enver Hoxhes. Ne jemi te lire te besojme apo mos te besojme ne Zot sepse jemi ne demokraci, por duhet t'a dime se kush ka luftuar per te miren e Shqiperise dhe shqiptareve dhe kush e ka shitur Shqiperine dhe shqiptaret tek Turqia apo edhe tek Greqia.
Gjate historise shpesh here edhe kisha ortodokse ka dalur kunder kombit shqiptare, por ne asnje moment ortodokset shqiptare nuk kane punuar kunder popullit te tyre, nuk eshte vetem Kostadin Kristoforilli, por mbi te gjitha Fan Noli nje nder ata shqiptare ortodoks qe ka kontribuar ne nje shtet shqiptar demokratik dhe modern.
Nuk mund te themi se ka ndodhur e njejta gje me fene islame, ajo pothuajse gjithmone ka punuar per islam dhe kurre per Shqiperi, dhe shpesh here edhe shqiptaret musliman e kane ndjekur, siç eshte rasti edhe i Kongresit te Manastirit, por ka pasur edhe musliman te ndershem shqiptare qe kane luftuar per vendin e tyre dhe kane qene edhe figura te rendesishme. Por ajo qe te befason eshte se, ne historine e Shqiperise nuk kemi nje Hoxhe famoz qe te kete punuar per kombin e vet, ne te kundert me prifterinjet.
Per te ardhur ne konkluzion, e vetmja fe qe nuk i ka sherbyer nje vendi te huaj por shqiptareve eshte kleri katolik, asnjehere ne histori nuk ka ndodhur nje gje e tille, asnjehere.
Burrel1924
Anëtar i Respektuar
Titulli: Shkombëtarizimi i shqiptarëve dhe roli i komuniteteve fetare
I vetmi besim fetare qe nuk ka punuar kurre kunder kombit shqiptare eshte ai katolik.
Ded Gjo Lulin i nje nder te paktet katolik qe punoj per shqiperine kush e vrau me buk ne goje ne Mirdite?
Katoliket e shqiperise gjithmone e kane marre urdhrin nga serbia dhe vatikani , dhe fatmirsisht thuaj shyqyr qe nuk kane marre kurre fatet e kombit ne dore.
shko mos na fry ne bark me fedullekun trashanik katoliko-centrist qe deri me dje ishit per tu meshiruar si komunitet i pa perfillshem.
nje katolik ne 1999 nga Puka coj dy mije ushtare te UCK-se ne prite te serbit dhe me vone e ekzekutuan vete serbet,
I vetmi besim fetare qe nuk ka punuar kurre kunder kombit shqiptare eshte ai katolik.
Ded Gjo Lulin i nje nder te paktet katolik qe punoj per shqiperine kush e vrau me buk ne goje ne Mirdite?
Katoliket e shqiperise gjithmone e kane marre urdhrin nga serbia dhe vatikani , dhe fatmirsisht thuaj shyqyr qe nuk kane marre kurre fatet e kombit ne dore.
shko mos na fry ne bark me fedullekun trashanik katoliko-centrist qe deri me dje ishit per tu meshiruar si komunitet i pa perfillshem.
nje katolik ne 1999 nga Puka coj dy mije ushtare te UCK-se ne prite te serbit dhe me vone e ekzekutuan vete serbet,
Burrel1924
Anëtar i Respektuar
Titulli: Shkombëtarizimi i shqiptarëve dhe roli i komuniteteve fetare
Ortodoksia shqiptare nen Komanden e agjenteve grek.
nga
Olsi-Jazexhi
Qysh nga mesdita e së dielës Sinodi i Shenjtë, organi më i lartë drejtues i Kishës Ortodokse Autoqefale Shqiptare është i dominuar nga tre klerikë me kombësi greke. Sipas statutit të KOASH-it organi më i drejtues i Kishës Ortodokse Autoqefale Shqiptare është Sinodi i Shenjtë i përbërë nga pesë klerikët më të lartë të saj. Fronëzimi në krye të Mitropolisë së Gjirokastrës i Peshkopit Dhimitër Sinaiti, më kombësi e shtetësi greke ka bërë që balanca e deritanishme e Sinodit të Shenjtë të KOASH-it të prishet. Deri tani Sinodi i Shenjtë i KOASH-it përbëhej nga katër anëtarë, Kryepeshkopi Anastasios Janullatos, me kombësi greke, Mitropoliti i Korçës, Imzot Joan Pelushi, me kombësi shqiptare, Mitropoliti i Beratit, Imzot Ignati, me kombësi greke dhe kryesekretari i përgjithshëm i KOASH-it Jani Trebicka me kombësi shqiptare.
Sinodi i Shenjtë
Bërthama e parë e Sinodit të Shenjtë të Kishës Ortodokse Autoqefale Shqiptarë u formua më 18 korrik 1998, pas fronëzimit Peshkop i Mitropolisë së Beratit të Imzot Ignatit. Po atë pasdite u bë një mbledhje e jashtëzakonshme në ambjentet e selisë qëndrore të KOASH-it në kryeqytet në praninë e Kryepeshkopit Janullatos, Mitropolitit të sapozgjedhur të Beratit Imzot Ignati dhe dy përfaqësuesve të Patriarkanës Ekumenike Mitropolitit të Pergas, Evangjelos dhe Mitropolitit të Filadelfias Meliton të ardhur nga Stambolli. Në atë mbledhje u vendos të pranohej dorëheqja ish-mitropolitit të Gjirokastrës peshkopit Aleksandri dhe e ish-mitropolitit të Korçës, peshkopit Kristodhuli, pasi sipas autoriteteve shtetërore shqiptare ata ishin me kombësi greke. Sinodi mori vendim që të fronëzohej dy ditë më vonë Mitropoliti i Korçës, Arkimandrit Joan Pelushi, me kombësi shqiptare si dhe Peshkopi i Apolonisë, kleriku 77 vjeçar, At Kozma Qirjo me kombësi shqiptare.
Statuti
Statusi i Kishës Ortodokse Autoqefale Shqiptare i ka të përcaktuara qartë cilat janë kriteret që duhet të përmbushë një klerik për tu fronëzuar Peshkop në krye të një dioqeze kishtare. Hartimi i statusit të KOASH-it është bërë qysh në vitin 1922 por miratimi përfundimtarë dhe njohja e tij nga Patriarkana Ekumenike e Stambollit është bërë vetëm në vitin 1937. Pengesë për njohjen më të hershme të tij është bërë Kisha Ortodokse Greke. Kjo e fundit kërkonte si kusht largimin e Krypeshkopit Visarion Xhuvani, pasi ai ishte shqiptar dhe në vend të tij të vendosej një Kryepeshkop me kombësi greke apo që të ishte nën kontrollin e kishës greke. Në nenin 3 të statusit të KOASH-it përcaktohet qartë se kandidati për tu zgjedhur klerik i lartë duhet të ketë gjuhë bazë dhe të përhershme gjuhën shqipe. Në nenin 55 të këtij statusi thuhet se asnjë Kishë tjetër Ortodokse nuk mund të ofroj ndihmë që do të ndikonte në punët e brendëshme të kishave homologe. Ndërsa në nenin 16 përcaktohet se Kryepeshkopi i KOASH-it duhet të jetë me shtetësi dhe kombësi shqiptare. Por në rastin e fronëzimit të Peshkopit të Mitropolisë së Gjirokastrës duket se këto nene të statusit të KOASH-it nuk janë marrë.
Ortodoksia shqiptare nen Komanden e agjenteve grek.
nga
Olsi-Jazexhi
Qysh nga mesdita e së dielës Sinodi i Shenjtë, organi më i lartë drejtues i Kishës Ortodokse Autoqefale Shqiptare është i dominuar nga tre klerikë me kombësi greke. Sipas statutit të KOASH-it organi më i drejtues i Kishës Ortodokse Autoqefale Shqiptare është Sinodi i Shenjtë i përbërë nga pesë klerikët më të lartë të saj. Fronëzimi në krye të Mitropolisë së Gjirokastrës i Peshkopit Dhimitër Sinaiti, më kombësi e shtetësi greke ka bërë që balanca e deritanishme e Sinodit të Shenjtë të KOASH-it të prishet. Deri tani Sinodi i Shenjtë i KOASH-it përbëhej nga katër anëtarë, Kryepeshkopi Anastasios Janullatos, me kombësi greke, Mitropoliti i Korçës, Imzot Joan Pelushi, me kombësi shqiptare, Mitropoliti i Beratit, Imzot Ignati, me kombësi greke dhe kryesekretari i përgjithshëm i KOASH-it Jani Trebicka me kombësi shqiptare.
Sinodi i Shenjtë
Bërthama e parë e Sinodit të Shenjtë të Kishës Ortodokse Autoqefale Shqiptarë u formua më 18 korrik 1998, pas fronëzimit Peshkop i Mitropolisë së Beratit të Imzot Ignatit. Po atë pasdite u bë një mbledhje e jashtëzakonshme në ambjentet e selisë qëndrore të KOASH-it në kryeqytet në praninë e Kryepeshkopit Janullatos, Mitropolitit të sapozgjedhur të Beratit Imzot Ignati dhe dy përfaqësuesve të Patriarkanës Ekumenike Mitropolitit të Pergas, Evangjelos dhe Mitropolitit të Filadelfias Meliton të ardhur nga Stambolli. Në atë mbledhje u vendos të pranohej dorëheqja ish-mitropolitit të Gjirokastrës peshkopit Aleksandri dhe e ish-mitropolitit të Korçës, peshkopit Kristodhuli, pasi sipas autoriteteve shtetërore shqiptare ata ishin me kombësi greke. Sinodi mori vendim që të fronëzohej dy ditë më vonë Mitropoliti i Korçës, Arkimandrit Joan Pelushi, me kombësi shqiptare si dhe Peshkopi i Apolonisë, kleriku 77 vjeçar, At Kozma Qirjo me kombësi shqiptare.
Statuti
Statusi i Kishës Ortodokse Autoqefale Shqiptare i ka të përcaktuara qartë cilat janë kriteret që duhet të përmbushë një klerik për tu fronëzuar Peshkop në krye të një dioqeze kishtare. Hartimi i statusit të KOASH-it është bërë qysh në vitin 1922 por miratimi përfundimtarë dhe njohja e tij nga Patriarkana Ekumenike e Stambollit është bërë vetëm në vitin 1937. Pengesë për njohjen më të hershme të tij është bërë Kisha Ortodokse Greke. Kjo e fundit kërkonte si kusht largimin e Krypeshkopit Visarion Xhuvani, pasi ai ishte shqiptar dhe në vend të tij të vendosej një Kryepeshkop me kombësi greke apo që të ishte nën kontrollin e kishës greke. Në nenin 3 të statusit të KOASH-it përcaktohet qartë se kandidati për tu zgjedhur klerik i lartë duhet të ketë gjuhë bazë dhe të përhershme gjuhën shqipe. Në nenin 55 të këtij statusi thuhet se asnjë Kishë tjetër Ortodokse nuk mund të ofroj ndihmë që do të ndikonte në punët e brendëshme të kishave homologe. Ndërsa në nenin 16 përcaktohet se Kryepeshkopi i KOASH-it duhet të jetë me shtetësi dhe kombësi shqiptare. Por në rastin e fronëzimit të Peshkopit të Mitropolisë së Gjirokastrës duket se këto nene të statusit të KOASH-it nuk janë marrë.
Republic Of Kosovo
Ado !
Titulli: Shkombëtarizimi i shqiptarëve dhe roli i komuniteteve fetare
ah na knaqe kokan 10 , 20 t'fes Katolike qe paskan punu per kombin shqiptare ? qaq i ki permen 10 , 20 veta ? vetem kta paskan qen qe paskan punu per popullin Shqiptare ? hmm , me emra nuk i di fort por ka sa 100 her a ma shum t'fes muslimane qe kan punu , luftu per shqiptare , n'Kosove 99 % kan qen n'UCK musliman , edhe perpara UCK-s te gjith ata qe kan qen luftetar kan qen shumica e ma shum se shumica t'fes mulsimane , nuk desha ti ndaj kshtu sepse aj Shqiptare qe lufton ose punon per kombin pa mar parasysh qfare feje ka pas kryesorja eshte Shqiptare qe lufton per Shqiptare ose punon per Shqiptare , por vet i paske nda !
ah na knaqe kokan 10 , 20 t'fes Katolike qe paskan punu per kombin shqiptare ? qaq i ki permen 10 , 20 veta ? vetem kta paskan qen qe paskan punu per popullin Shqiptare ? hmm , me emra nuk i di fort por ka sa 100 her a ma shum t'fes muslimane qe kan punu , luftu per shqiptare , n'Kosove 99 % kan qen n'UCK musliman , edhe perpara UCK-s te gjith ata qe kan qen luftetar kan qen shumica e ma shum se shumica t'fes mulsimane , nuk desha ti ndaj kshtu sepse aj Shqiptare qe lufton ose punon per kombin pa mar parasysh qfare feje ka pas kryesorja eshte Shqiptare qe lufton per Shqiptare ose punon per Shqiptare , por vet i paske nda !
gerrard73
Anëtar i ri
Titulli: Shkombëtarizimi i shqiptarëve dhe roli i komuniteteve fetare
Jeni mesuar me njerz qe nuk jane te informuar per historine e tyre, une kam thene vetem te verteta historike. Ka pasur me mijera, si katolik, si musliman, si ortodoks qe kane luftuar per Shqiperine, kyte askush ne e vene dyshim, por ne jemi duke fuolur per Klerin dhe jo per njerzit. Si Kleri Musliman sia ai Ortodoks, kane qene te komanduara nga Turqia dhe Greqia, dhe kane bere interesat e Turqise dhe Greqise, i vetmi Kler qe nuk ka punuar kunder kombit tone eshte ai Katolik, asnjehere ne Histori. Por kjo nuk do te thote se muslimanet shqiptare nuk kane luftuar per atdhe, mos u mundoni te shtremberoni fjlalet e mija, une jam duke folur per Klerin dhe jo per njerzit. Shqipetaret i kane syte per te lexuar, lexoni ate qe ka ndodhur tek Kongresi i Manastirit dhe mos lexoni ate qe shkruaj une, matematika nuk eshte opinion, te gjithe i kane syte per te pare dhe veshet per te degjuar.
Kongresi i Manastirit
Dalja në pah e gjuhës shqipe, me shkronja latine, provokoi myslimanët injorantë e konservatorë. Ata protestuan se shqipja, ashtu si turqishtja, duhen shkruar vetëm me shkronja arabe dhe se preferenca e atdhetarëve shqiptarë për shkronja latine perëndimore ishte një përçmim për fenë myslimane. Njerëz të paditur dhe injorantë formuan me mbështetjen edhe të Qeverisë së Xhonturqëve në Stamboll shoqërinë Mahfeli me synimin për përçarjen e shqiptarëve dhe frenimin e arsimit në shqip. Në fund të vitit 1909, Qeveria turke ndaloi përdorimin e gjuhës shqipe me shkronja kombëtare, në të gjitha shkollat anembanë vendit. Gjithashtu, nxori një dekret, sipas të cilit gjuha shqipe do të shkruhet vetëm me shkronja arabe. Shoqëria reaksionare "Mahfeti" me mbështetjen e qeverisë turke, shtypi dhe shpërndau abetaret e para me gërma arabe. Për këtë arsye, në shkurt të 1910, u mbajt në Elbasan një miting proteste, ku 7000 protestues ngritën zërin kundër përdorimit të shkronjave arabe për gjuhën shqipe. Po atë muaj protestat vazhduan në Korçë, Berat, ku mbi 15.000 vetë dogjën në qendër të qytetit abetaret shqiptare me gërma arabe, të dërguara nga Stambolli.
Telegrame të shumta nga shoqëritë, shqiptare të Selanikut, Shkupit e Manastirit u shprehën në mbrojtje të alfabetit shqip. Në Shkodër, një grup myslimanësh u bënë gati të organizonin një manifestim në përkrahje të shkronjave arabe. Mirëpo ndërruan mëndje kur 60000 katolikë dhe myslimanë të ndershëm shqiptarë, nga Malësia e Madhe, organizuan ditë më parë një manifestim madhështor në përkrahje të shkronjave latine. Protesta të ngjashme u organizuan në Përmet, Kolonjë, Tepelenë, Frashër, Konicë etj. Por turqit nuk deshën t'ia dinin. Atëherë në mars të 1910 u thirr Kongresi i dytë i Manastirit. Aty u vendos që të vazhdojë përdorimi i alfabetit kombëtar me shkronja latine dhe protestat kundër vendimit të padrejtë të Qeverisë Turke.
Jeni mesuar me njerz qe nuk jane te informuar per historine e tyre, une kam thene vetem te verteta historike. Ka pasur me mijera, si katolik, si musliman, si ortodoks qe kane luftuar per Shqiperine, kyte askush ne e vene dyshim, por ne jemi duke fuolur per Klerin dhe jo per njerzit. Si Kleri Musliman sia ai Ortodoks, kane qene te komanduara nga Turqia dhe Greqia, dhe kane bere interesat e Turqise dhe Greqise, i vetmi Kler qe nuk ka punuar kunder kombit tone eshte ai Katolik, asnjehere ne Histori. Por kjo nuk do te thote se muslimanet shqiptare nuk kane luftuar per atdhe, mos u mundoni te shtremberoni fjlalet e mija, une jam duke folur per Klerin dhe jo per njerzit. Shqipetaret i kane syte per te lexuar, lexoni ate qe ka ndodhur tek Kongresi i Manastirit dhe mos lexoni ate qe shkruaj une, matematika nuk eshte opinion, te gjithe i kane syte per te pare dhe veshet per te degjuar.
Kongresi i Manastirit
Dalja në pah e gjuhës shqipe, me shkronja latine, provokoi myslimanët injorantë e konservatorë. Ata protestuan se shqipja, ashtu si turqishtja, duhen shkruar vetëm me shkronja arabe dhe se preferenca e atdhetarëve shqiptarë për shkronja latine perëndimore ishte një përçmim për fenë myslimane. Njerëz të paditur dhe injorantë formuan me mbështetjen edhe të Qeverisë së Xhonturqëve në Stamboll shoqërinë Mahfeli me synimin për përçarjen e shqiptarëve dhe frenimin e arsimit në shqip. Në fund të vitit 1909, Qeveria turke ndaloi përdorimin e gjuhës shqipe me shkronja kombëtare, në të gjitha shkollat anembanë vendit. Gjithashtu, nxori një dekret, sipas të cilit gjuha shqipe do të shkruhet vetëm me shkronja arabe. Shoqëria reaksionare "Mahfeti" me mbështetjen e qeverisë turke, shtypi dhe shpërndau abetaret e para me gërma arabe. Për këtë arsye, në shkurt të 1910, u mbajt në Elbasan një miting proteste, ku 7000 protestues ngritën zërin kundër përdorimit të shkronjave arabe për gjuhën shqipe. Po atë muaj protestat vazhduan në Korçë, Berat, ku mbi 15.000 vetë dogjën në qendër të qytetit abetaret shqiptare me gërma arabe, të dërguara nga Stambolli.
Telegrame të shumta nga shoqëritë, shqiptare të Selanikut, Shkupit e Manastirit u shprehën në mbrojtje të alfabetit shqip. Në Shkodër, një grup myslimanësh u bënë gati të organizonin një manifestim në përkrahje të shkronjave arabe. Mirëpo ndërruan mëndje kur 60000 katolikë dhe myslimanë të ndershëm shqiptarë, nga Malësia e Madhe, organizuan ditë më parë një manifestim madhështor në përkrahje të shkronjave latine. Protesta të ngjashme u organizuan në Përmet, Kolonjë, Tepelenë, Frashër, Konicë etj. Por turqit nuk deshën t'ia dinin. Atëherë në mars të 1910 u thirr Kongresi i dytë i Manastirit. Aty u vendos që të vazhdojë përdorimi i alfabetit kombëtar me shkronja latine dhe protestat kundër vendimit të padrejtë të Qeverisë Turke.
BeniT
Donatorë
Titulli: Shkombëtarizimi i shqiptarëve dhe roli i komuniteteve fetare
Ju te dy perse nuk moderoni fjalorin perballe antarit Gerrard73 ?
Perse kapeni me personin ne fjale perse nuk kapeni me artikullin ?
Nga te gjitha leximet e tij ai nuk ka ofenduar asnje antar.
Keshtu qe keni kujdes here te tjera .
Burreli ngele gjithe jeten duke shkruar budalliqe .
Cilet katolik shqiptar quhen . Roman Katolik ?
Ik e lexo me shume per katolicizmim. Katolicizmi ndahet ne dy sekte nje qe jane Roman Katolik , dhe tjetri sekt eshte ai i Katolikeve te Lindjes.
qe nuk jane te varur nga Papa. por Krey i tyre ndodhet ne Washington.
Dhe nuk ben vaki qe ne Shqiperi apo ne ndonje vend tjeter nje Shqiptar te quhet Roman Katolik. Por pervec se katolik Shqiptar. dhe nje shumice e mire e Katolikve Shqiptar dhe katolikve te tjere nuk jane ne dijeni per egzistencen e nje sekti tjeter sic eshte ai i Katolikve te Lindjes. qe edhe kane disa ndryshime ne ritet fetare . por pjeserisht nuk ka dallime te medha.
Dhe ti nqs ndonje here ke degjuar Roman Katolik e ke degjuar ne shtete ku ka edhe Katolik te Lindjes. dhe kete theksim e bejne vete ata.
Dhe % e Katolikve te Lindjes eshte shume e vogel.
Me siper me the qe a ka pak studenta katolik qe mund te sherbejne ne kishat Shqiptare.
Sic ta shpjegova edhe me siper nuk eshte qe jesh student te . por duhet te jesh meshtar , dhe duhet te jesh i shuguruar nga Ipeshkvet . e me rralle dhe per te ndjekur nje gje te tille duhen vite te tera . seminar , universitet , studimet teologjike etj etj.
Dhe nuk eshte qe u zgjove ne mjes dhe o burra ec dhe te behem prift.
te besh nje gje te tille duhet te kesh nje thirrje. i duhet kushtuar e gjithe jeta Zotit, Kishes besimtareve nevojtareve , etj etj duhet te mohosh familjen. te mos kesh kurre nje pasardhes, dmthn qe mos te kesh kurre nje familje tenden.
Ju te dy perse nuk moderoni fjalorin perballe antarit Gerrard73 ?
Perse kapeni me personin ne fjale perse nuk kapeni me artikullin ?
Nga te gjitha leximet e tij ai nuk ka ofenduar asnje antar.
Keshtu qe keni kujdes here te tjera .
Burreli ngele gjithe jeten duke shkruar budalliqe .
Cilet katolik shqiptar quhen . Roman Katolik ?
Ik e lexo me shume per katolicizmim. Katolicizmi ndahet ne dy sekte nje qe jane Roman Katolik , dhe tjetri sekt eshte ai i Katolikeve te Lindjes.
qe nuk jane te varur nga Papa. por Krey i tyre ndodhet ne Washington.
Dhe nuk ben vaki qe ne Shqiperi apo ne ndonje vend tjeter nje Shqiptar te quhet Roman Katolik. Por pervec se katolik Shqiptar. dhe nje shumice e mire e Katolikve Shqiptar dhe katolikve te tjere nuk jane ne dijeni per egzistencen e nje sekti tjeter sic eshte ai i Katolikve te Lindjes. qe edhe kane disa ndryshime ne ritet fetare . por pjeserisht nuk ka dallime te medha.
Dhe ti nqs ndonje here ke degjuar Roman Katolik e ke degjuar ne shtete ku ka edhe Katolik te Lindjes. dhe kete theksim e bejne vete ata.
Dhe % e Katolikve te Lindjes eshte shume e vogel.
Me siper me the qe a ka pak studenta katolik qe mund te sherbejne ne kishat Shqiptare.
Sic ta shpjegova edhe me siper nuk eshte qe jesh student te . por duhet te jesh meshtar , dhe duhet te jesh i shuguruar nga Ipeshkvet . e me rralle dhe per te ndjekur nje gje te tille duhen vite te tera . seminar , universitet , studimet teologjike etj etj.
Dhe nuk eshte qe u zgjove ne mjes dhe o burra ec dhe te behem prift.
te besh nje gje te tille duhet te kesh nje thirrje. i duhet kushtuar e gjithe jeta Zotit, Kishes besimtareve nevojtareve , etj etj duhet te mohosh familjen. te mos kesh kurre nje pasardhes, dmthn qe mos te kesh kurre nje familje tenden.
Burrel1924
Anëtar i Respektuar
Titulli: Shkombëtarizimi i shqiptarëve dhe roli i komuniteteve fetare
Benit kjo teme eshte 'Shkombetarizimi i Shqiptareve' dhe jo per budalleqet e shkruara sipas orekseve te centristeve katolike,fanatikeve mysliman,apo sahanlepiresit ortodoks.
Pervec 300'000 ortodokseve shqiptar te shenderruar totalisht ne nacionalitet grek dhe tradhtar te kombit, dalin dhe nje pjese e katolikeve ne zonat e humbura malore tradhtar kombetar.
'Nuset Shqiptare ne Serbi'
Autori:
''Bashkim Shala ne kategorine Shoqeria Blog''
A janë nisur djemtë e fshatit rrëzë Golisë dhe Jadovikut dhe nga Peshteri gjurmëve të car Dushanit serb, që për nuse të shkojnë, siç shkruan gazeta “Politikaëë? e Beogradit, deri në “shtetet latineëë?. Pesëdhjetë djem nga komuna e Sjenicës dhe e Pazarit të Ri në Serbinë Veriore, për pak më shumë se një vit, i kanë sjellë nuset e veta nga Shqipëria, kryesisht nga rrethina e Shkodrës. Disa i takojnë grupmoshës së djemve të rinj, e disa, siç e pranojnë vetë, janë afër kufirit të rrezikshëm që të mbeten përgjithmonë beqarë. Në fund të vitit që sapo lamë pas, janë mbledhur rreth 40 çifte bashkëshortore nga martesat e përziera shqiptaro-serbe në fshatin Bugjevë në Peshter me ftesën e organizatës humanitare siç e quajnë ata, “Rashka e vjetërëë?.
Rrëfimet e shumicës së dhëndurëve edhe pse janë të ndryshme, megjithatë e kanë një ngjashmëri. Për ata që rininë e kanë kaluar nëpër kafene dhe fabrika nëpër Shumadi prej nga janë kthyer për shkak të tranzicionit, vajza në Peshter nuk kanë mbetur, po edhe nëse gjendet ndonjë ndokund, ato nuk duan të martohen me fshatarët e Rashkës. Prindërit e tyre të rraskapitur ose të moshuar kanë vetëm një dëshirë: të shohin nipër me nëna shqiptare. Për më shumë se tri dekada, familja Matiq, në fshatin Buxhevë të veriut të Serbisë nuk i ishte gëzuar lindjes së ndonjë trashgimtari. Mirëpo, vitin e kaluar në këtë shtëpi kishte hyrë Vera, nusja nga rrethi i Pukës. Pa u mbushur viti, kishte lindur Milosh Matiqi, trashëgimtari i parë pas shumë kohësh i Matiqëve. Babai, Vujadini, është pakëz më i vjetër se një baba mesatar, por është njësoj i lumtur për fëmijën e tij. Vera, e cila fatin e jetës e ka gjetur në fshatin serb, është e qeshur dhe e gëzuar prej natyre, tërë fshati e lavdëron. Për të thuhet se është e vyeshme (nikoqire), dhe që i di të gjitha punët e shtëpisë, dhe të bagëtive në fushë. “Vjehrra më do si vajzën e vetëë?, thotë Vera duke përkundur djepin për të vënë në gjumë Miloshin.Fshati Buxhevë, është një nga fshatrat e Serbisë që ka mbetur pothuajse bosh. Të rinjtë ikin. Pleqtë rrinë duke pritur fundin të qetë dhe të ngadalshëm. Mirëpo, në dy-tri vitet e fundit, gjërat kanë nisur të ndryshojnë në disa prej fshatrave. Ata pak beqarë, kryesisht burra që u ka kaluar mosha mesatare e martesës, fatin e martesës e gjejnë në Shqipëri. Nuk është i vogël numri i nuseve nga Shqipëria që kanë vendosur të kalojnë jetën në fshatrat gati të braktisura serbe. Vera nga Puka, gruaja e Vujadin Matiqit dhe nëna e Miloshit, është vetëm njëra nga shumë nuset shqiptare në Serbi.
Foshnjën e porsalindur janë duke e pritur edhe Vukoman Maslaku nga fshati Cërsko dhe Bardha e tij. Bashkëshorten Bardha, ai e quan Boki, por shpjegon se emri i saj mund të përkthehet si “Snezhanaëë?.
Radisha Saviq nga Sopoqani gjashtë vjet ka jetuar me të atin plak dhe siç thotë vetë, qëkur është martuar me Pranverën, çdo gjë është më ndryshe. Stanisha Janiqieviq dhe Grado Radosavleviq nga fshati Zhunjeviq i Pazarit të Ri, i kanë mbushur të 40-tat dhe tani janë martuar me bashkëshorte nga Shqipëria.
Në fshatin e Tutinit Dobrinje, Sërgjan Popoviqi ka sjellë Linditën, kurse para dhjetë ditësh si dhëndër shqiptar është regjisturar edhe Mirosllav Saviqi i martuar me Lizën.
“Siç thuhet, kur martohesh e humb lirinë, kurse ne jemi liruar nga punët e grave, nga mjelja e lopëve, gatimi i bukës dhe larja e rrobave, që kur jemi bërë dhëndurë shqiptarëëë?, thonë Sërgjani dhe Mirosllavi.
Mirosllav Mërleshi nga Osaonica ka sjellë në shtëpi Gofilen. Para pak kohe në fshatin fqinj Guberev ka ardhur edhe motra e saj Lumja. ثshtë martuar me Radisav Miliqeviqin. Në shtëpi, në Shqipëri, ato thonë se kanë edhe katër motra, e ndoshta edhe ato do të kenë fatin të martohen këndej.
Rafail Vukashinoviq jeton në qendër të Pazarit të Ri. Ai para pak kohe është martuar me Angjelën, e cila siç thuhet e ka vijuar rrugën e motrës së vet Mirelës, e martuar me Nebojsha Vasoviqin nga Shtitari. Angjela pret që sapo të rritet edhe motra më e vogël, ndoshta edhe ajo do të vijë këtej. “Me rëndësi është të martohen djemtë, të lindin fëmijë, dhe të të mos mbyllen shtëpitëëë?, thotë plaka Stanica Rakoqeviq nga Buxheva, kurse mësuesja Zorica Novçiq thotë se kunati dhe kunata e saj Lulja janë duke pritur foshnjen. “ثshtë dëm që këta djem nuk janë martuar më herët, sepse do të kishte më shumë fëmijë në Buxhjevë dhe shkolla nuk do të mbyllej, mirëpo mësuesja Zorica nuk ka thënë me këtë rast se ndoshta së shpejti do të nevojitet edhe ndonjë mësues i gjuhës shiqpe, kush e di!
“Kemi ardhur që t’u urojmë fat të porsamartuarëveëë? ka thënë kryetari i Organizatës “Stara Rashkaëë?, Vojin Vuçiqeviq. اdo çifti bashkëshortësh ai i ka dhuruar nga 500 euro në zarfë “që të hollat t’i ruajnë për fëmijëëë?. Monaku i Sjenicës Mirosllav Vraniqi tanimë i ka kurorëzuar disa çifte, siç thotë me pëlqimin e prindërve të nuseve. Nuset edhe pse janë nga Shqipëria janë të krishtera. Përveç stolive, dhëndri kur shkon të kërkojë dorën e nuses, duhet të blejë unazën, byzylukun, por patjetër edhe orën e artë me kryq të artë.
Prindërit e vajzave të Shqipërisë zakonisht vijnë “të shikojnëëë? se ku po i japin vajzat.
Siç shkruan gazeta “Politikaëë?e Beogradit për ta me rëndësi është që vajzat t’i martojnë me njerëz të ndershëm dhe me të krishterë. Nuset e Shqipërisë në Serbi arrijnë përmes shtigjeve tanimë të rrahura të cilat i dinë ata që e kanë kaluar këtë rrugë. Vajzat e Shqipërisë kanë arritur edhe në Beograd. Disa prej dhëndurëve të shqiptareve janë policë, inspektorë ose punëtorë. Shumica e këtyre nuseve sapo arrijnë në kryeqytetin serb ndërrojnë emrin dhe nuk duan të deklarohen nga janë. Numri i atyre që kanë arritur në Beograd është ende i vogël .
jazik ju qofte.
Benit kjo teme eshte 'Shkombetarizimi i Shqiptareve' dhe jo per budalleqet e shkruara sipas orekseve te centristeve katolike,fanatikeve mysliman,apo sahanlepiresit ortodoks.
Pervec 300'000 ortodokseve shqiptar te shenderruar totalisht ne nacionalitet grek dhe tradhtar te kombit, dalin dhe nje pjese e katolikeve ne zonat e humbura malore tradhtar kombetar.
'Nuset Shqiptare ne Serbi'
Autori:
''Bashkim Shala ne kategorine Shoqeria Blog''
A janë nisur djemtë e fshatit rrëzë Golisë dhe Jadovikut dhe nga Peshteri gjurmëve të car Dushanit serb, që për nuse të shkojnë, siç shkruan gazeta “Politikaëë? e Beogradit, deri në “shtetet latineëë?. Pesëdhjetë djem nga komuna e Sjenicës dhe e Pazarit të Ri në Serbinë Veriore, për pak më shumë se një vit, i kanë sjellë nuset e veta nga Shqipëria, kryesisht nga rrethina e Shkodrës. Disa i takojnë grupmoshës së djemve të rinj, e disa, siç e pranojnë vetë, janë afër kufirit të rrezikshëm që të mbeten përgjithmonë beqarë. Në fund të vitit që sapo lamë pas, janë mbledhur rreth 40 çifte bashkëshortore nga martesat e përziera shqiptaro-serbe në fshatin Bugjevë në Peshter me ftesën e organizatës humanitare siç e quajnë ata, “Rashka e vjetërëë?.
Rrëfimet e shumicës së dhëndurëve edhe pse janë të ndryshme, megjithatë e kanë një ngjashmëri. Për ata që rininë e kanë kaluar nëpër kafene dhe fabrika nëpër Shumadi prej nga janë kthyer për shkak të tranzicionit, vajza në Peshter nuk kanë mbetur, po edhe nëse gjendet ndonjë ndokund, ato nuk duan të martohen me fshatarët e Rashkës. Prindërit e tyre të rraskapitur ose të moshuar kanë vetëm një dëshirë: të shohin nipër me nëna shqiptare. Për më shumë se tri dekada, familja Matiq, në fshatin Buxhevë të veriut të Serbisë nuk i ishte gëzuar lindjes së ndonjë trashgimtari. Mirëpo, vitin e kaluar në këtë shtëpi kishte hyrë Vera, nusja nga rrethi i Pukës. Pa u mbushur viti, kishte lindur Milosh Matiqi, trashëgimtari i parë pas shumë kohësh i Matiqëve. Babai, Vujadini, është pakëz më i vjetër se një baba mesatar, por është njësoj i lumtur për fëmijën e tij. Vera, e cila fatin e jetës e ka gjetur në fshatin serb, është e qeshur dhe e gëzuar prej natyre, tërë fshati e lavdëron. Për të thuhet se është e vyeshme (nikoqire), dhe që i di të gjitha punët e shtëpisë, dhe të bagëtive në fushë. “Vjehrra më do si vajzën e vetëë?, thotë Vera duke përkundur djepin për të vënë në gjumë Miloshin.Fshati Buxhevë, është një nga fshatrat e Serbisë që ka mbetur pothuajse bosh. Të rinjtë ikin. Pleqtë rrinë duke pritur fundin të qetë dhe të ngadalshëm. Mirëpo, në dy-tri vitet e fundit, gjërat kanë nisur të ndryshojnë në disa prej fshatrave. Ata pak beqarë, kryesisht burra që u ka kaluar mosha mesatare e martesës, fatin e martesës e gjejnë në Shqipëri. Nuk është i vogël numri i nuseve nga Shqipëria që kanë vendosur të kalojnë jetën në fshatrat gati të braktisura serbe. Vera nga Puka, gruaja e Vujadin Matiqit dhe nëna e Miloshit, është vetëm njëra nga shumë nuset shqiptare në Serbi.
Foshnjën e porsalindur janë duke e pritur edhe Vukoman Maslaku nga fshati Cërsko dhe Bardha e tij. Bashkëshorten Bardha, ai e quan Boki, por shpjegon se emri i saj mund të përkthehet si “Snezhanaëë?.
Radisha Saviq nga Sopoqani gjashtë vjet ka jetuar me të atin plak dhe siç thotë vetë, qëkur është martuar me Pranverën, çdo gjë është më ndryshe. Stanisha Janiqieviq dhe Grado Radosavleviq nga fshati Zhunjeviq i Pazarit të Ri, i kanë mbushur të 40-tat dhe tani janë martuar me bashkëshorte nga Shqipëria.
Në fshatin e Tutinit Dobrinje, Sërgjan Popoviqi ka sjellë Linditën, kurse para dhjetë ditësh si dhëndër shqiptar është regjisturar edhe Mirosllav Saviqi i martuar me Lizën.
“Siç thuhet, kur martohesh e humb lirinë, kurse ne jemi liruar nga punët e grave, nga mjelja e lopëve, gatimi i bukës dhe larja e rrobave, që kur jemi bërë dhëndurë shqiptarëëë?, thonë Sërgjani dhe Mirosllavi.
Mirosllav Mërleshi nga Osaonica ka sjellë në shtëpi Gofilen. Para pak kohe në fshatin fqinj Guberev ka ardhur edhe motra e saj Lumja. ثshtë martuar me Radisav Miliqeviqin. Në shtëpi, në Shqipëri, ato thonë se kanë edhe katër motra, e ndoshta edhe ato do të kenë fatin të martohen këndej.
Rafail Vukashinoviq jeton në qendër të Pazarit të Ri. Ai para pak kohe është martuar me Angjelën, e cila siç thuhet e ka vijuar rrugën e motrës së vet Mirelës, e martuar me Nebojsha Vasoviqin nga Shtitari. Angjela pret që sapo të rritet edhe motra më e vogël, ndoshta edhe ajo do të vijë këtej. “Me rëndësi është të martohen djemtë, të lindin fëmijë, dhe të të mos mbyllen shtëpitëëë?, thotë plaka Stanica Rakoqeviq nga Buxheva, kurse mësuesja Zorica Novçiq thotë se kunati dhe kunata e saj Lulja janë duke pritur foshnjen. “ثshtë dëm që këta djem nuk janë martuar më herët, sepse do të kishte më shumë fëmijë në Buxhjevë dhe shkolla nuk do të mbyllej, mirëpo mësuesja Zorica nuk ka thënë me këtë rast se ndoshta së shpejti do të nevojitet edhe ndonjë mësues i gjuhës shiqpe, kush e di!
“Kemi ardhur që t’u urojmë fat të porsamartuarëveëë? ka thënë kryetari i Organizatës “Stara Rashkaëë?, Vojin Vuçiqeviq. اdo çifti bashkëshortësh ai i ka dhuruar nga 500 euro në zarfë “që të hollat t’i ruajnë për fëmijëëë?. Monaku i Sjenicës Mirosllav Vraniqi tanimë i ka kurorëzuar disa çifte, siç thotë me pëlqimin e prindërve të nuseve. Nuset edhe pse janë nga Shqipëria janë të krishtera. Përveç stolive, dhëndri kur shkon të kërkojë dorën e nuses, duhet të blejë unazën, byzylukun, por patjetër edhe orën e artë me kryq të artë.
Prindërit e vajzave të Shqipërisë zakonisht vijnë “të shikojnëëë? se ku po i japin vajzat.
Siç shkruan gazeta “Politikaëë?e Beogradit për ta me rëndësi është që vajzat t’i martojnë me njerëz të ndershëm dhe me të krishterë. Nuset e Shqipërisë në Serbi arrijnë përmes shtigjeve tanimë të rrahura të cilat i dinë ata që e kanë kaluar këtë rrugë. Vajzat e Shqipërisë kanë arritur edhe në Beograd. Disa prej dhëndurëve të shqiptareve janë policë, inspektorë ose punëtorë. Shumica e këtyre nuseve sapo arrijnë në kryeqytetin serb ndërrojnë emrin dhe nuk duan të deklarohen nga janë. Numri i atyre që kanë arritur në Beograd është ende i vogël .
jazik ju qofte.
gerrard73
Anëtar i ri
Titulli: Shkombëtarizimi i shqiptarëve dhe roli i komuniteteve fetare
Po çfare jene keto budalleqe, shqiptaret me serbet jane martuar qe nga kohe e Gjergj Kastriotit dhe deri ne ditet e sotme, ka qene gjithmone nje zakon. Dhe nuk shikoj se ku eshte e keqja? Sa argumenta te varfera keni per t'u pergjigjur kur te tjeret flasin me fakte. Lexoni Kongresin e Manastirit dhe mos u merni me dasmat e shqiptareve, sepse dasmat nuk jane ne historine e nje populli, ne historine e nje populli hyne historia, te mirat dhe te kqiat e saje. Kaq jane argumentat tuaja, martesa e nje vajze shqiptare me nje seb, i mjeri kombi per njerzit qe ka.
Po çfare jene keto budalleqe, shqiptaret me serbet jane martuar qe nga kohe e Gjergj Kastriotit dhe deri ne ditet e sotme, ka qene gjithmone nje zakon. Dhe nuk shikoj se ku eshte e keqja? Sa argumenta te varfera keni per t'u pergjigjur kur te tjeret flasin me fakte. Lexoni Kongresin e Manastirit dhe mos u merni me dasmat e shqiptareve, sepse dasmat nuk jane ne historine e nje populli, ne historine e nje populli hyne historia, te mirat dhe te kqiat e saje. Kaq jane argumentat tuaja, martesa e nje vajze shqiptare me nje seb, i mjeri kombi per njerzit qe ka.
BeniT
Donatorë
Titulli: Shkombëtarizimi i shqiptarëve dhe roli i komuniteteve fetare
Burreli ti kur flet , merr per analiza gazetat , kurse une marr per analiza faktet. Dhe ti del direkt tek ofendimi i katolikeve , kur as ti nuk e di mire se ku ndodhen katoliket , dhe ku muslimanet ne Shkoder apo ne Malsi. Artikulli pak me siper thote qe nuset vijne nga Shkodra , dhe pastaj dy rreshta me poshte thote Vera nga Puka . dicka shume e pakuptueshme edhe per vete autorin. thjesht autori mundohet te behet interesant me titullin dhe te terheqe sa me shume lexues. por gabon rende ai i humb vlerat profesionit te tij.
Pastaj ti thua qe Katoliket e malsise martohen me Serbet , nje gje qe mund te kete ndodhur shume shume rralle , per kete ta siguroj , sepse dashje pa dashje jam ne dije. duke qene qe fiset e malesoreve lidhen me nejri-tjetrin , qofte me gjak, me miqesi , apo shoqeri.
Pastaj Vraka nqs ja ke idene se ku bie eshte 99% Musliman . dhe mundesisht flasin Serbisht mes tyre edhe pse dine shume mire shqip.
Aliajt e Kastratit jane Musliman 99%.
Cun Mula ishte Musliman po ahstu edhe fisi i tij.
Une njoh shume mire edhe malsoret e Malit te zi mqns baba im eshte Nip aty , dhe eshte Nip i Ded Gjon Lulit. dhe martesa te tilla me malazezet kane ndodhur shume rralle. di qe kohet e fundit nje kryetar i nje partie Shqiptare (apo dicka e tille) eshte martuar me nje malazeze.
Pastaj ti harron sesa Shqiptare te Kosoves jane martuar me Turq ?
Ti kete si e quan ?
Burreli ti kur flet , merr per analiza gazetat , kurse une marr per analiza faktet. Dhe ti del direkt tek ofendimi i katolikeve , kur as ti nuk e di mire se ku ndodhen katoliket , dhe ku muslimanet ne Shkoder apo ne Malsi. Artikulli pak me siper thote qe nuset vijne nga Shkodra , dhe pastaj dy rreshta me poshte thote Vera nga Puka . dicka shume e pakuptueshme edhe per vete autorin. thjesht autori mundohet te behet interesant me titullin dhe te terheqe sa me shume lexues. por gabon rende ai i humb vlerat profesionit te tij.
Pastaj ti thua qe Katoliket e malsise martohen me Serbet , nje gje qe mund te kete ndodhur shume shume rralle , per kete ta siguroj , sepse dashje pa dashje jam ne dije. duke qene qe fiset e malesoreve lidhen me nejri-tjetrin , qofte me gjak, me miqesi , apo shoqeri.
Pastaj Vraka nqs ja ke idene se ku bie eshte 99% Musliman . dhe mundesisht flasin Serbisht mes tyre edhe pse dine shume mire shqip.
Aliajt e Kastratit jane Musliman 99%.
Cun Mula ishte Musliman po ahstu edhe fisi i tij.
Une njoh shume mire edhe malsoret e Malit te zi mqns baba im eshte Nip aty , dhe eshte Nip i Ded Gjon Lulit. dhe martesa te tilla me malazezet kane ndodhur shume rralle. di qe kohet e fundit nje kryetar i nje partie Shqiptare (apo dicka e tille) eshte martuar me nje malazeze.
Pastaj ti harron sesa Shqiptare te Kosoves jane martuar me Turq ?
Ti kete si e quan ?
Kresha
A pretty face can never trick me
Titulli: Shkombëtarizimi i shqiptarëve dhe roli i komuniteteve fetare
Studiuesi Roberto Maroco dela Roka thote:
" Islamizmi ka pasur rolin vendimtar në ruajtjen e identitetit kombëtar të jetës absolute të popullit shqiptar. "
...perndryshe do kishe pesuar sikur shume fise katolike shqiptare te Malit te Zi, Maqedonise dhe Cameris (edhe pse ketu shumica absolute ishin Musliman).
Kujtojeni Kishen shensavine serbe nga viti 1217, e cila u shpall zoteruese zyrtare mbi kishen e krishtere ortodokse ne pjesen me te madhe te trojeve etnike shqiptare, qe ishte rrezik i posacem per asimilimin ne sllave te shqiptareve.
Keshtu qe, per ruajtjen e homogjenise etnike te kombesise shqipare ishte e domosdoshme nje fe e vetme per te gjithe shqipfolesit, duhej nje kishe e vetme e pranuar prej te gjitheve. Kishave dhe feve te pergjakura njera me tjetren shekuj me rradhe, nuk mund t'u takonte ai nder. Pra, ne kete rol, mund te vihej vetem nje fe, qe kishte deshmuar nje civilizim te larte. Ky nder historik do t'i takonte Islamit.
Shqiptaret pra ne pergjithesi, u gjeten per here te pare nen nje cati shteterore te nje perendorie me administrate dhe civilizim shume human, me nje mekanizem ushtarak mbrojtes shume te sigurt, siguroi mundesine per evitimin e percarjes politike fetare te shqiptareve qe perjetuan mynxyrat e sundimit te principatave feudale.
Pra, Islami si fe me burime te qarta per nje fe gjithenjerezore, sa mund te ishte fe e turqve, aq mund te ishte edhe fe e shqiptareve.
Studiuesi Roberto Maroco dela Roka thote:
" Islamizmi ka pasur rolin vendimtar në ruajtjen e identitetit kombëtar të jetës absolute të popullit shqiptar. "
...perndryshe do kishe pesuar sikur shume fise katolike shqiptare te Malit te Zi, Maqedonise dhe Cameris (edhe pse ketu shumica absolute ishin Musliman).
Kujtojeni Kishen shensavine serbe nga viti 1217, e cila u shpall zoteruese zyrtare mbi kishen e krishtere ortodokse ne pjesen me te madhe te trojeve etnike shqiptare, qe ishte rrezik i posacem per asimilimin ne sllave te shqiptareve.
Keshtu qe, per ruajtjen e homogjenise etnike te kombesise shqipare ishte e domosdoshme nje fe e vetme per te gjithe shqipfolesit, duhej nje kishe e vetme e pranuar prej te gjitheve. Kishave dhe feve te pergjakura njera me tjetren shekuj me rradhe, nuk mund t'u takonte ai nder. Pra, ne kete rol, mund te vihej vetem nje fe, qe kishte deshmuar nje civilizim te larte. Ky nder historik do t'i takonte Islamit.
Shqiptaret pra ne pergjithesi, u gjeten per here te pare nen nje cati shteterore te nje perendorie me administrate dhe civilizim shume human, me nje mekanizem ushtarak mbrojtes shume te sigurt, siguroi mundesine per evitimin e percarjes politike fetare te shqiptareve qe perjetuan mynxyrat e sundimit te principatave feudale.
Pra, Islami si fe me burime te qarta per nje fe gjithenjerezore, sa mund te ishte fe e turqve, aq mund te ishte edhe fe e shqiptareve.
Republic Of Kosovo
Ado !
Titulli: Shkombëtarizimi i shqiptarëve dhe roli i komuniteteve fetare
Ktu pi lexoj , jo femra katolike jo femra muslimane jo , musliman jo katolik , oo njerz e keqja e tkeqes eshte se po martohen Shqiptaret me Shki , e Shqipart me shkina , kjo eshte e keqja qe neser masneser , vjen djali i shkaut me nen shqiptare dhe midis shqiprije apo kosove te thot BEZHI , kjo eshte e keqja se a martohet katoliki , apo muslimani ajo eshte tjeter send ajo eshte send personale besimi po ktu eshte duke na ndodh diqka fatkeqe qe po martohesh me armikun ! Metverte jeni per t'ardh keq . !
Ktu pi lexoj , jo femra katolike jo femra muslimane jo , musliman jo katolik , oo njerz e keqja e tkeqes eshte se po martohen Shqiptaret me Shki , e Shqipart me shkina , kjo eshte e keqja qe neser masneser , vjen djali i shkaut me nen shqiptare dhe midis shqiprije apo kosove te thot BEZHI , kjo eshte e keqja se a martohet katoliki , apo muslimani ajo eshte tjeter send ajo eshte send personale besimi po ktu eshte duke na ndodh diqka fatkeqe qe po martohesh me armikun ! Metverte jeni per t'ardh keq . !
Burrel1924
Anëtar i Respektuar
Titulli: Shkombëtarizimi i shqiptarëve dhe roli i komuniteteve fetare
faktet jane aq te qarta sa qe kur ishte lufta ne Kosove shum katolike te shqiperise benin tifozllek per sllobodan millosheviqin.
kam takuar katolik te shqiperise dhe me kane thene fjalet me te mira per Serbet, fjalet me te rendomta per Kosovaret.
me ka bere pershtypje qe shumica e katolikeve te veriut te shqiperise flasin serbisht me krenari ' me keq se ortodokset greqishten ne jug te vendit.
faktet jane aq te qarta sa qe kur ishte lufta ne Kosove shum katolike te shqiperise benin tifozllek per sllobodan millosheviqin.
kam takuar katolik te shqiperise dhe me kane thene fjalet me te mira per Serbet, fjalet me te rendomta per Kosovaret.
me ka bere pershtypje qe shumica e katolikeve te veriut te shqiperise flasin serbisht me krenari ' me keq se ortodokset greqishten ne jug te vendit.
gerrard73
Anëtar i ri
Titulli: Shkombëtarizimi i shqiptarëve dhe roli i komuniteteve fetare
Une nga veriu jam dhe nuk njoh ndonje shqiptare qe te flase sebisht, dhe nuk me ka ndodhur ndonjehere qe te degjoj nje shqiptare qe te jete me Sllobodanin, as te krishtere dhe as musliman, kurre. Mendoj se edhe keto qe thoni jane vetem hipoteza per te thene diçka, duke pare se nuk mund te gjeni argumenta te tjera.
Lexo Kongresin e Manastirit, se aty duken patriotet.
Une nga veriu jam dhe nuk njoh ndonje shqiptare qe te flase sebisht, dhe nuk me ka ndodhur ndonjehere qe te degjoj nje shqiptare qe te jete me Sllobodanin, as te krishtere dhe as musliman, kurre. Mendoj se edhe keto qe thoni jane vetem hipoteza per te thene diçka, duke pare se nuk mund te gjeni argumenta te tjera.
Lexo Kongresin e Manastirit, se aty duken patriotet.
Burrel1924
Anëtar i Respektuar
Titulli: Shkombëtarizimi i shqiptarëve dhe roli i komuniteteve fetare
ti ndoshta nuk ke pare po ja qe ka pare dikush tjeter,
cilin kongres te manastirit?
ja kemi vleresuar gjergj fishtes meriten e tij qe ka bere per harmonin fetare dhe per kultivimin e patriotizmit, por ja qe ka katolike qe nuk ecin ne rrugen e gjergj fishtes.
ti ndoshta nuk ke pare po ja qe ka pare dikush tjeter,
cilin kongres te manastirit?
ja kemi vleresuar gjergj fishtes meriten e tij qe ka bere per harmonin fetare dhe per kultivimin e patriotizmit, por ja qe ka katolike qe nuk ecin ne rrugen e gjergj fishtes.
alfonci
Veri investigatio
Titulli: Shkombëtarizimi i shqiptarëve dhe roli i komuniteteve fetare
Sa hipoteza po hidhi ju sa adnej, kendej. Une nga veriu jam e nje gje te tille jo vetem qe se kam degjuar, por as perjetuar ne realitet.
Ju dalngadale po tregoni vertete lekuren tuaj rraciste, ndaj te gjitheve dhe gjithckaje. I keni bere pyetje ndonjehere vetes se kush jeni apo c'fare kerkoni ne jete?
Nuk munden qe te gjithe te jetojne ne Macalluk, pastaj kjo nuk eshte doemosdoshmeri per te qene shqipetar apo jo.
Sa hipoteza po hidhi ju sa adnej, kendej. Une nga veriu jam e nje gje te tille jo vetem qe se kam degjuar, por as perjetuar ne realitet.
Ju dalngadale po tregoni vertete lekuren tuaj rraciste, ndaj te gjitheve dhe gjithckaje. I keni bere pyetje ndonjehere vetes se kush jeni apo c'fare kerkoni ne jete?
Nuk munden qe te gjithe te jetojne ne Macalluk, pastaj kjo nuk eshte doemosdoshmeri per te qene shqipetar apo jo.
Burrel1924
Anëtar i Respektuar
Titulli: Shkombëtarizimi i shqiptarëve dhe roli i komuniteteve fetare
nuk i thon macaellukes por 'Macukull' or katunar shkodre a puke, a pri ka je ti.
cfare hipotezash (te shkoje nje jurnalist te verivikoje keto zona dhe te jape nje kunkluzion )
nuk i thon macaellukes por 'Macukull' or katunar shkodre a puke, a pri ka je ti.
cfare hipotezash (te shkoje nje jurnalist te verivikoje keto zona dhe te jape nje kunkluzion )
gerrard73
Anëtar i ri
Titulli: Shkombëtarizimi i shqiptarëve dhe roli i komuniteteve fetare
Kur nje nga Burreli i thote nje tjetri katundar eshte fundi i botes. Po kush eshte Burreli, nje vend qe nuk shkon as rruga e makines, e jo te krahasohet me Shkodren tone qe i ka dhene Shqiperise burrat me te medhenj te historise.
Po katundar jeni ju o Burreli, sepse siç keni emrin jeni, BURRRRREL.
Po kjo eshte e papranueshme qe nje katundar t'i quaj te tjeret katundar, une nuk zemerohem po te me ofendoje dikush personalish, por kur shikoj te tjeret qe marrin ofeza nga nje nga Burrrrreeli, me te vertet me duket nje skandal.
Une pranoj ofeza nga nje nga Korça, nga Vlora, nga Saranda, nga Fieri Gjirokastra, Tirana Durresi, Lezha, Mirdita, Puka, Berati, por nje nga Burrrrreli kurre.
Nuk mendoj se ka nje shqiptar qe e di se nga bie Burrrreli, per Shkodren e dine te gjithe, nje nga Burrrreli RACIST ha ha ha ha ha haaaaaaaaaaaaaaaaaaa.
Kur nje nga Burreli i thote nje tjetri katundar eshte fundi i botes. Po kush eshte Burreli, nje vend qe nuk shkon as rruga e makines, e jo te krahasohet me Shkodren tone qe i ka dhene Shqiperise burrat me te medhenj te historise.
Po katundar jeni ju o Burreli, sepse siç keni emrin jeni, BURRRRREL.
Po kjo eshte e papranueshme qe nje katundar t'i quaj te tjeret katundar, une nuk zemerohem po te me ofendoje dikush personalish, por kur shikoj te tjeret qe marrin ofeza nga nje nga Burrrrreeli, me te vertet me duket nje skandal.
Une pranoj ofeza nga nje nga Korça, nga Vlora, nga Saranda, nga Fieri Gjirokastra, Tirana Durresi, Lezha, Mirdita, Puka, Berati, por nje nga Burrrrreli kurre.
Nuk mendoj se ka nje shqiptar qe e di se nga bie Burrrreli, per Shkodren e dine te gjithe, nje nga Burrrreli RACIST ha ha ha ha ha haaaaaaaaaaaaaaaaaaa.
Titulli: Shkombëtarizimi i shqiptarëve dhe roli i komuniteteve fetare
Me sa shihet koheve te fundit coroditja shqiptare ka devijuar dhe ka evoluar madje duke ndryshuar edhe njesit matese. Po sipas mendimberjes shqiptare me horizonte rreptesisht te kufizuara njerezore, jo shume kohe me pare eshte zbuluar edhe njesia matese e patriotizmit te Shqiptaret. Pra nga tani e tutje:
1 Patriot = 1 Orthodoksometer
10 Patriot = 1 Katolikometer
100 Patriot = 1 Myslimanometer
Ndersa njesia me e larte patriotike nder shqiptar eshte 1000 Patriot por pas ndryshimit te njesive matese te patriotizmit rezulton se:
1000 Patriot = 1 Burrelometer ( si njesi me e larte e patriotizmit)
Gjithashtu po nga kjo mendimberje eshte ardhe ne perfundim se edhe njesia matese e tradhetise duhet te ndryshohet, ku nga tani e tutje:
1 Tradhetar = 1 Shqiptar
Me sa shihet koheve te fundit coroditja shqiptare ka devijuar dhe ka evoluar madje duke ndryshuar edhe njesit matese. Po sipas mendimberjes shqiptare me horizonte rreptesisht te kufizuara njerezore, jo shume kohe me pare eshte zbuluar edhe njesia matese e patriotizmit te Shqiptaret. Pra nga tani e tutje:
1 Patriot = 1 Orthodoksometer
10 Patriot = 1 Katolikometer
100 Patriot = 1 Myslimanometer
Ndersa njesia me e larte patriotike nder shqiptar eshte 1000 Patriot por pas ndryshimit te njesive matese te patriotizmit rezulton se:
1000 Patriot = 1 Burrelometer ( si njesi me e larte e patriotizmit)
Gjithashtu po nga kjo mendimberje eshte ardhe ne perfundim se edhe njesia matese e tradhetise duhet te ndryshohet, ku nga tani e tutje:
1 Tradhetar = 1 Shqiptar
Redaktimi i fundit:
Burrel1924
Anëtar i Respektuar
Titulli: Shkombëtarizimi i shqiptarëve dhe roli i komuniteteve fetare
sa per dijeni nese nuk je informuar per infrastrukturen e pare ne shqiperi (rruga Tirane -Burgajet/Burrel ka qene rruga e pare e asfaltuar ne historin e shqiperise)
cfare burrash ka nxjerre shkodra na thuaj ca?puka apo lezha.
migjenin nje cop sllav,
vasill shanton nje cop komunist po sllav,
ramiz aline nje komunist gjakpires.
puken barazoje me zero
lezhen barazoje me zero.
po te marrim nje veshtrim te historise Mati eshte emri i vjeter i maqedonise (Emathia)-Emadhia-ose Madheshtorja (ku vetem ne territorin e sotem te Matit ka pasur shtat qytete).
ne Principaten e Kastrioteve Kruj-Mat-Diber filloj te themelohet shteti i par qe dhe sot quhet Shqiperi 'etj ngjarje historike' (ky emer 'Shqypne' nuk erdhi nga qelli nga keto zona erdhi)
Mati /Burreli ka nxjerr Mbret qe te ka bere shtet ,
Poet qe ka shkruar ne gjuhen shqipe i pari (mund te themi shekspiri shqiptar)
Boshti Mat-Kruj-Tirane ka qene qytetaria e pare shqiptare dhe aristokracia shqiptare , bejlerlleku, dhe kapitalizmi '
sa per dijeni nese nuk je informuar per infrastrukturen e pare ne shqiperi (rruga Tirane -Burgajet/Burrel ka qene rruga e pare e asfaltuar ne historin e shqiperise)
cfare burrash ka nxjerre shkodra na thuaj ca?puka apo lezha.
migjenin nje cop sllav,
vasill shanton nje cop komunist po sllav,
ramiz aline nje komunist gjakpires.
puken barazoje me zero
lezhen barazoje me zero.
po te marrim nje veshtrim te historise Mati eshte emri i vjeter i maqedonise (Emathia)-Emadhia-ose Madheshtorja (ku vetem ne territorin e sotem te Matit ka pasur shtat qytete).
ne Principaten e Kastrioteve Kruj-Mat-Diber filloj te themelohet shteti i par qe dhe sot quhet Shqiperi 'etj ngjarje historike' (ky emer 'Shqypne' nuk erdhi nga qelli nga keto zona erdhi)
Mati /Burreli ka nxjerr Mbret qe te ka bere shtet ,
Poet qe ka shkruar ne gjuhen shqipe i pari (mund te themi shekspiri shqiptar)
Boshti Mat-Kruj-Tirane ka qene qytetaria e pare shqiptare dhe aristokracia shqiptare , bejlerlleku, dhe kapitalizmi '
Cyber_Spartacus
Homo Homini Lupus
Titulli: Shkombëtarizimi i shqiptarëve dhe roli i komuniteteve fetare
Teme e bukur
Teme e bukur
Iron_Leon
شيطان בעל זבוב
SempreBarca
Anëtar i Respektuar
Shum fani je
E ke nifar humori qe me qit npazar leje sa sta blen kerkush po as veresi sta marin
Sidoqoft, je i madh or burre. 2 metra a sa i pate? lol
Lauri
Anunnak
Shkombëtarizimi i shqiptarëve dhe roli i komuniteteve fetare
Kohët e fundit, qeveria ka nënshkruar një marrëveshje shumë interesante e të rëndësishme me katër institucionet fetare tradicionale të Shqipërisë, përkatësisht: Komunitetin Mysliman të Shqipërisë, Kishën Ortodokse Autoqefale të Shqipërisë, Kishën Katolike në Shqipëri dhe Kryegjyshatën Botërore Bektashiane. Konkretisht, kjo marrëveshje parashikon financimin e komuniteteve fetare nga buxheti qeveritar që, në pamje të parë, tingëllon si anti-kushtetuese, duke pasur parasysh që shteti ynë është laik. Kuptohet që edhe, e bërë pak para zgjedhjeve në mënyrë të natyrshme, lë të dyshohet se ka pasur si veprim në prapavijë një taktikë elektorale për të bërë për vete atë segment të shoqërisë sonë, që shquhet për zell fetar. Megjithatë, futja në qendër të vëmendjes e marrëdhënies midis shtetit shqiptar dhe komuniteteve fetare duhet të shqyrtohet me më shumë hollësi e përkujdesje, duke pasur parasysh kontekstin specifik historik dhe politik shqiptar.
Pikësëpari nuk ka sesi të mos përmendet përgjegjësia e shtetit shqiptar në shkatërrimin dhe çrrënjosjen e institucioneve fetare në Shqipëri, rasti ky i paprecedent në nivel global i ateizmit. Kjo është arsyeja pse ndaj këtyre katër komuniteteve, ashtu sikurse ndaj ish-pronarëve dhe ish të përndjekurve, shteti ynë ka një përgjegjësi të madhe dëmshpërblimi ose kompensimi. Madje, duke pasur parasysh eliminimin e gjithë prelatëve të hierarkive përkatëse të klerikëve, si dhe shkatërrimin masiv të monumenteve të kultit, do të duhej që mes të prekurve nga regjimi i kaluar, institucionet fetare të meritonin të parët kthimin e pronave apo kompensimin. Fatmirësisht, një pjesë e mirë e financimit do ketë për destinacion ndërtimin, mirëmbajtjen e objekteve të kultit, si dhe ringritjen e restaurimin e qendrave të pelegrinazhit dhe infrastrukturës së tyre ndihmëse.
Por ka edhe një element tjetër shumë të rëndësishëm, që meriton akoma më tepër konsideratë dhe analizë, dhe ka të bëjë me praninë e bollshme të donacioneve të huaja. Objektivi kryesor i kësaj nisme, sikurse është deklaruar, është të minimizojë varësinë financiare që kanë këto komunitete nga kontributet e donatorëve të huaj, të cilët padyshim fondet i japin duke infiltruar edhe axhendën e tyre të politikës së jashtme.
Historia ka treguar se institucionet fetare luajnë një rol shumë të rëndësishëm e të dobishëm në procesin e shtetformimit, në konsolidimin e identitetit kombëtar dhe ngritjen e institucioneve shtetërore. Rasti i historisë së Shqipërisë është më i veçantë, si pasojë e pluralizmit fetar shqiptar, por gjithsesi klerikë të lartë kanë dhënë një kontribut thelbësor në ngritjen e vetëdijes kombëtare dhe në pavarësimin e vendit tonë. Ishin shkollat katolike të parat që lëvruan gjuhën shqipe. Nuk është rastësi që komuniteti islam ishte i pari që u shkëput nga drejtimi i kalifatit otoman dhe pranoi që alfabeti shqip të shkruhej me germa latine. Po kështu janë të panumërt rilindësit ortodoksë e bektashinj që kanë mundësuar lëvizjen kombëtare.
Mirëpo, fatkeqësisht këto institucione, që me klerikët e tyre kanë kontribuar për çështjen kombëtare, në fakt si pasojë e ndikimit të huaj po bëjnë të kundërtën sot. Po të shihen vendet se nga vijnë ndihmat për institucionet fetare shqiptare, të "kërcejnë" dyshime të natyrshme, edhe po të jesh një ndër skeptikët më të mëdhenj të teorive të konspiracionit. Kjo, pasi bëhet fjalë ose për vende që në të kaluarën kanë pasur pretendime territoriale dhe interesa ekonomike në vendin tonë, ose për vende që konsiderohen fidanishte të terrorizmit. Kështu, te komuniteti mysliman sunit vihet re një ndikim në rritje i disa fondacioneve të dyshimta dhe prania në mënyrë gjithnjë e më masive e praktikave e sjelljeve të importuara kallëp nga bota arabe apo Lindja e Mesme, por dhe që kanë pak të bëjnë me traditën shekullore islame otomane, që ka mbizotëruar më parë në Shqipëri.
Dominimi i Greqisë dhe i grekëve brenda Kishës Autoqefale Shqiptare është një problem vazhdimisht i pranishëm dhe i pazgjidhur, edhe pse po kalojnë dy dekada nga fillimi i rimëkëmbjes së ortodoksisë shqiptare. Kur bëhet fjalë për Kishën Katolike është normale që ekziston një varësi e drejtpërdrejtë nga Papati, por është e pakuptueshme pse shumica dërrmuese e klerit katolik në Shqipëri janë italianë, kur priftërinjtë katolikë te ne mund të ishin edhe nga vendet e shumta katolike të Evropës Qendrore, Perëndimore apo Amerikës Latine. Edhe flirtimi i shiitëve iranianë me bektashinjtë ngjall gjithashtu dyshim.
Mbulimi i një pjese të shpenzimeve të katër komuniteteve fetare shqiptare duhet shoqëruar gjithashtu edhe me përshpejtimin e procesit të kthim-kompensimit të pronave të shumta të tyre, për të bërë të mundur pavarësinë e tyre financiare. Kjo pavarësi do të përkthehej në më shumë autonomi dhe më pak nënshtrim apo përshtatje ndaj ndikimit politik të vendeve nga vjen mbështetja e huaj. Në kushtet e tanishme, këto komunitete janë të mjerueshme nga ana ekonomike, pasi popullsia shqiptare është ende shumë e varfër, zelli fetar te ne është ende i zbehtë, e për rrjedhojë vështirë se mund të mbahen nga donacionet e besimtarëve. Prandaj, ky kontribut i shtetit dhe kthimi apo kompensimi i pronave do të ishte shumë i dobishëm në sigurimin e vetëfinancimit.
Sigurimi i vetëfinancimit jo vetëm që do të ndihmonte në shndërrimin e këtyre bashkësive në institucione më besnike ndaj interesave të shtetit tonë, por do të ndihmonte edhe në ndalimin e shkombëtarizimit dhe asimilimit që ende vazhdon të ndodhë te bashkëkombësit tanë në shtetet fqinje. Fjala asimilim, nga shumëkush, mendohet si një koncept historik i fillimshekullit të kaluar, që nuk ka vend në epokën e integrimit evropian të Ballkanit. Mirëpo, fatkeqësisht është një proces gradual me përmasa të frikshme, që zor se ka kthim.
Kështu, mes shqiptarëve myslimanë të Maqedonisë gjithnjë e më tepër po zbehet identiteti kombëtar në favor të identitetit fetar, për mos të folur pastaj për shqiptarët e shumtë myslimanë që vetëdeklarohen si turq apo torbesh. Janë të paktë banorët e Sanxhakut, që kanë mbetur shqiptarë, ndërkohë që në fillimshekullin e kaluar ishin të gjithë. Aktualisht, në Tutin e Novi Pazar nuk ka mbetur kush të flasë shqip, ndërsa në Mal të Zi vazhdon shndërrimi në boshnjak apo myslimanac i shqiptarëve myslimanë të Rozhajës. Edhe në Bjeshkët e Namuna, në zonën e Plavës dhe Gucisë, më pak se çereku i popullsisë vazhdon të flasë shqip, ndërkohë që nipërit e Jakup Ferrit dhe Ali Pashë Gucisë flasin vetëm serbisht. Asimilimi në boshnjakë po ndodh edhe pak kilometra larg kufirit tonë, në zonën e Tuzit.
Mirëpo asimilimi nuk po ndodh vetëm me myslimanët, por edhe me të krishterët ortodoksë dhe këtu nuk bëhet fjalë për ata të Bregut të Detit në Republikën e Shqipërisë, që janë të tunduar nga heqja e vizave dhe pensionet disaqindraeuroshe. Nga shqiptarët ortodoksë, dikur të shumtë në Maqedoni, vijojnë ta përdorin shqipen vetëm pak pleq në zonën e Rekës pranë Gostivarit, ndërkohë që pasardhësit e shqiptarëve ortodoksë të asimiluar të fshatrave të Mavrovës, Shkretës, Galicicës, Pelisterit apo qyteteve të ndryshme, janë eksponentë të rëndësishëm të elitës së Shkupit dhe më antishqiptarë se maqedonasit safi. Njësoj janë edhe ish-shqiptarët ortodoksë të Hotit, Grudës dhe Kuçit të Malin e Zi. Për mos të folur pastaj për shqiptarët ortodoksë të panumërt që ende flasin shqip, por nuk pranojnë kombësinë shqiptare në اamëri dhe në rrethinat e Kosturit e Follorinës. Asimilimi prek edhe komunitetin katolik dhe këtu nuk bëhet fjalë për qendra si Shkupi e Tivari, ku para një shekulli gëlonin shqiptarët katolikë e tani katolikët e paktë të mbetur nuk flasin shqip dhe liturgjinë katolike e bëjnë starosllavisht. Por për një fenomen aktual, mjafton të kalohet lumi i Bunës në zonën e Shtojit në territorin malazez, ku katolikët shqiptarë po përdorin gjithnjë e më dendur serbishten në shtëpi. Edhe zona e Shestanit të Gjon Buzukut, në krahinën e Krajës, buzë liqenit të Shkodrës, është duke u asimiluar, dhe fëmijët e atyre pak shqiptarëve katolikë të mbetur po e bëjnë shkollën fillore në serbisht.
Pjesa më e madhe e këtij asimilimi ka ndodhur gjatë pesëdhjetë viteve të komunizmit, kur Republika e Shqipërisë ishte nën izolimin autarkik enverist dhe popullsia shqiptare e ish-Jugosllavisë dhe Greqisë ka qenë nën një trysni të programuar politike për t‘u asimiluar. Mirëpo është tronditëse që ky asimilim vazhdon edhe sot, kur Shqipëria është vendi i hapur dhe vendet fqinje janë më të demokratizuara se më parë dhe nuk e kanë më dhunën e theksuar shtetërore të mëparshme, të organizuar për asimilimin dhe diskriminimin e shqiptarëve. Bashkësitë fetare tona, nëse do të fitojnë më shumë autonomi e fuqi, do të ishin shumë të dobishme për t‘i dhënë fund këtij asimilimi, duke u lidhur me besimtarët bashkëkombës dhe duke u ofruar atyre mundësinë e ushtrimit të liturgjisë dhe shkollimit fetar në shqip.
gazeta-shqip
Kohët e fundit, qeveria ka nënshkruar një marrëveshje shumë interesante e të rëndësishme me katër institucionet fetare tradicionale të Shqipërisë, përkatësisht: Komunitetin Mysliman të Shqipërisë, Kishën Ortodokse Autoqefale të Shqipërisë, Kishën Katolike në Shqipëri dhe Kryegjyshatën Botërore Bektashiane. Konkretisht, kjo marrëveshje parashikon financimin e komuniteteve fetare nga buxheti qeveritar që, në pamje të parë, tingëllon si anti-kushtetuese, duke pasur parasysh që shteti ynë është laik. Kuptohet që edhe, e bërë pak para zgjedhjeve në mënyrë të natyrshme, lë të dyshohet se ka pasur si veprim në prapavijë një taktikë elektorale për të bërë për vete atë segment të shoqërisë sonë, që shquhet për zell fetar. Megjithatë, futja në qendër të vëmendjes e marrëdhënies midis shtetit shqiptar dhe komuniteteve fetare duhet të shqyrtohet me më shumë hollësi e përkujdesje, duke pasur parasysh kontekstin specifik historik dhe politik shqiptar.
Pikësëpari nuk ka sesi të mos përmendet përgjegjësia e shtetit shqiptar në shkatërrimin dhe çrrënjosjen e institucioneve fetare në Shqipëri, rasti ky i paprecedent në nivel global i ateizmit. Kjo është arsyeja pse ndaj këtyre katër komuniteteve, ashtu sikurse ndaj ish-pronarëve dhe ish të përndjekurve, shteti ynë ka një përgjegjësi të madhe dëmshpërblimi ose kompensimi. Madje, duke pasur parasysh eliminimin e gjithë prelatëve të hierarkive përkatëse të klerikëve, si dhe shkatërrimin masiv të monumenteve të kultit, do të duhej që mes të prekurve nga regjimi i kaluar, institucionet fetare të meritonin të parët kthimin e pronave apo kompensimin. Fatmirësisht, një pjesë e mirë e financimit do ketë për destinacion ndërtimin, mirëmbajtjen e objekteve të kultit, si dhe ringritjen e restaurimin e qendrave të pelegrinazhit dhe infrastrukturës së tyre ndihmëse.
Por ka edhe një element tjetër shumë të rëndësishëm, që meriton akoma më tepër konsideratë dhe analizë, dhe ka të bëjë me praninë e bollshme të donacioneve të huaja. Objektivi kryesor i kësaj nisme, sikurse është deklaruar, është të minimizojë varësinë financiare që kanë këto komunitete nga kontributet e donatorëve të huaj, të cilët padyshim fondet i japin duke infiltruar edhe axhendën e tyre të politikës së jashtme.
Historia ka treguar se institucionet fetare luajnë një rol shumë të rëndësishëm e të dobishëm në procesin e shtetformimit, në konsolidimin e identitetit kombëtar dhe ngritjen e institucioneve shtetërore. Rasti i historisë së Shqipërisë është më i veçantë, si pasojë e pluralizmit fetar shqiptar, por gjithsesi klerikë të lartë kanë dhënë një kontribut thelbësor në ngritjen e vetëdijes kombëtare dhe në pavarësimin e vendit tonë. Ishin shkollat katolike të parat që lëvruan gjuhën shqipe. Nuk është rastësi që komuniteti islam ishte i pari që u shkëput nga drejtimi i kalifatit otoman dhe pranoi që alfabeti shqip të shkruhej me germa latine. Po kështu janë të panumërt rilindësit ortodoksë e bektashinj që kanë mundësuar lëvizjen kombëtare.
Mirëpo, fatkeqësisht këto institucione, që me klerikët e tyre kanë kontribuar për çështjen kombëtare, në fakt si pasojë e ndikimit të huaj po bëjnë të kundërtën sot. Po të shihen vendet se nga vijnë ndihmat për institucionet fetare shqiptare, të "kërcejnë" dyshime të natyrshme, edhe po të jesh një ndër skeptikët më të mëdhenj të teorive të konspiracionit. Kjo, pasi bëhet fjalë ose për vende që në të kaluarën kanë pasur pretendime territoriale dhe interesa ekonomike në vendin tonë, ose për vende që konsiderohen fidanishte të terrorizmit. Kështu, te komuniteti mysliman sunit vihet re një ndikim në rritje i disa fondacioneve të dyshimta dhe prania në mënyrë gjithnjë e më masive e praktikave e sjelljeve të importuara kallëp nga bota arabe apo Lindja e Mesme, por dhe që kanë pak të bëjnë me traditën shekullore islame otomane, që ka mbizotëruar më parë në Shqipëri.
Dominimi i Greqisë dhe i grekëve brenda Kishës Autoqefale Shqiptare është një problem vazhdimisht i pranishëm dhe i pazgjidhur, edhe pse po kalojnë dy dekada nga fillimi i rimëkëmbjes së ortodoksisë shqiptare. Kur bëhet fjalë për Kishën Katolike është normale që ekziston një varësi e drejtpërdrejtë nga Papati, por është e pakuptueshme pse shumica dërrmuese e klerit katolik në Shqipëri janë italianë, kur priftërinjtë katolikë te ne mund të ishin edhe nga vendet e shumta katolike të Evropës Qendrore, Perëndimore apo Amerikës Latine. Edhe flirtimi i shiitëve iranianë me bektashinjtë ngjall gjithashtu dyshim.
Mbulimi i një pjese të shpenzimeve të katër komuniteteve fetare shqiptare duhet shoqëruar gjithashtu edhe me përshpejtimin e procesit të kthim-kompensimit të pronave të shumta të tyre, për të bërë të mundur pavarësinë e tyre financiare. Kjo pavarësi do të përkthehej në më shumë autonomi dhe më pak nënshtrim apo përshtatje ndaj ndikimit politik të vendeve nga vjen mbështetja e huaj. Në kushtet e tanishme, këto komunitete janë të mjerueshme nga ana ekonomike, pasi popullsia shqiptare është ende shumë e varfër, zelli fetar te ne është ende i zbehtë, e për rrjedhojë vështirë se mund të mbahen nga donacionet e besimtarëve. Prandaj, ky kontribut i shtetit dhe kthimi apo kompensimi i pronave do të ishte shumë i dobishëm në sigurimin e vetëfinancimit.
Sigurimi i vetëfinancimit jo vetëm që do të ndihmonte në shndërrimin e këtyre bashkësive në institucione më besnike ndaj interesave të shtetit tonë, por do të ndihmonte edhe në ndalimin e shkombëtarizimit dhe asimilimit që ende vazhdon të ndodhë te bashkëkombësit tanë në shtetet fqinje. Fjala asimilim, nga shumëkush, mendohet si një koncept historik i fillimshekullit të kaluar, që nuk ka vend në epokën e integrimit evropian të Ballkanit. Mirëpo, fatkeqësisht është një proces gradual me përmasa të frikshme, që zor se ka kthim.
Kështu, mes shqiptarëve myslimanë të Maqedonisë gjithnjë e më tepër po zbehet identiteti kombëtar në favor të identitetit fetar, për mos të folur pastaj për shqiptarët e shumtë myslimanë që vetëdeklarohen si turq apo torbesh. Janë të paktë banorët e Sanxhakut, që kanë mbetur shqiptarë, ndërkohë që në fillimshekullin e kaluar ishin të gjithë. Aktualisht, në Tutin e Novi Pazar nuk ka mbetur kush të flasë shqip, ndërsa në Mal të Zi vazhdon shndërrimi në boshnjak apo myslimanac i shqiptarëve myslimanë të Rozhajës. Edhe në Bjeshkët e Namuna, në zonën e Plavës dhe Gucisë, më pak se çereku i popullsisë vazhdon të flasë shqip, ndërkohë që nipërit e Jakup Ferrit dhe Ali Pashë Gucisë flasin vetëm serbisht. Asimilimi në boshnjakë po ndodh edhe pak kilometra larg kufirit tonë, në zonën e Tuzit.
Mirëpo asimilimi nuk po ndodh vetëm me myslimanët, por edhe me të krishterët ortodoksë dhe këtu nuk bëhet fjalë për ata të Bregut të Detit në Republikën e Shqipërisë, që janë të tunduar nga heqja e vizave dhe pensionet disaqindraeuroshe. Nga shqiptarët ortodoksë, dikur të shumtë në Maqedoni, vijojnë ta përdorin shqipen vetëm pak pleq në zonën e Rekës pranë Gostivarit, ndërkohë që pasardhësit e shqiptarëve ortodoksë të asimiluar të fshatrave të Mavrovës, Shkretës, Galicicës, Pelisterit apo qyteteve të ndryshme, janë eksponentë të rëndësishëm të elitës së Shkupit dhe më antishqiptarë se maqedonasit safi. Njësoj janë edhe ish-shqiptarët ortodoksë të Hotit, Grudës dhe Kuçit të Malin e Zi. Për mos të folur pastaj për shqiptarët ortodoksë të panumërt që ende flasin shqip, por nuk pranojnë kombësinë shqiptare në اamëri dhe në rrethinat e Kosturit e Follorinës. Asimilimi prek edhe komunitetin katolik dhe këtu nuk bëhet fjalë për qendra si Shkupi e Tivari, ku para një shekulli gëlonin shqiptarët katolikë e tani katolikët e paktë të mbetur nuk flasin shqip dhe liturgjinë katolike e bëjnë starosllavisht. Por për një fenomen aktual, mjafton të kalohet lumi i Bunës në zonën e Shtojit në territorin malazez, ku katolikët shqiptarë po përdorin gjithnjë e më dendur serbishten në shtëpi. Edhe zona e Shestanit të Gjon Buzukut, në krahinën e Krajës, buzë liqenit të Shkodrës, është duke u asimiluar, dhe fëmijët e atyre pak shqiptarëve katolikë të mbetur po e bëjnë shkollën fillore në serbisht.
Pjesa më e madhe e këtij asimilimi ka ndodhur gjatë pesëdhjetë viteve të komunizmit, kur Republika e Shqipërisë ishte nën izolimin autarkik enverist dhe popullsia shqiptare e ish-Jugosllavisë dhe Greqisë ka qenë nën një trysni të programuar politike për t‘u asimiluar. Mirëpo është tronditëse që ky asimilim vazhdon edhe sot, kur Shqipëria është vendi i hapur dhe vendet fqinje janë më të demokratizuara se më parë dhe nuk e kanë më dhunën e theksuar shtetërore të mëparshme, të organizuar për asimilimin dhe diskriminimin e shqiptarëve. Bashkësitë fetare tona, nëse do të fitojnë më shumë autonomi e fuqi, do të ishin shumë të dobishme për t‘i dhënë fund këtij asimilimi, duke u lidhur me besimtarët bashkëkombës dhe duke u ofruar atyre mundësinë e ushtrimit të liturgjisë dhe shkollimit fetar në shqip.
gazeta-shqip