Gjarperesha
Anëtar i Respektuar
Paganizmi
Paganizmi është një emërtim përmbledhës për sistemin e praktikave burimore tradicionale, dokesore e folklorike të një populli, kryesisht përpara se këto të asimiloheshin ose ndryshoheshin nga feja. Duke qenë se si i tillë emërtimi merr kuptim të ndryshëm në vartësi të gjeografisë dhe kombit, më poshtë trajtohet kuptimi i paganizmit shqiptar.
Paganizmi është hyjnizimi i vetive të natyrës dhe të njeriut. Zotat në paganizëm përfaqësonin përkatësisht lumenj, qiell, tokë, dete, pyje, etj. si dhe urrejtjen, dashurinë, dijen, gjakftohtësinë, frikën, trimërinë, shkathtësinë, plogështinë, aftësinë, pamundësinë, urtinë, etj. Në dallim nga feja (nëse merret kjo si kristalizim i monoteizmit meslindor që përcaktohet si besim i verbër në absurd a papërcaktueshmëri), paganizmi nuk shtron çështje besimi, por hyjnizon (pra, shpreh në formë zotash) natyrën dhe veçori të tjera të realitetit, për lehtësi interpretimi. Ai është mishërim i vetive, ndjesive dhe antropomorfizëm në shprehjen, shpjegimin dhe interpretimin organik të natyrës dhe dukurive.
Paganizmi shihet dhe praktikohet për funksionin kryesor që ky ka, rregullimin e jetës shoqërore sipas një rendi natyror me anë të ritualeve dhe studimit të natyrës dhe nuk ka në vetvete për bazë besimin në "zot" (ndonëse ky mund të shërbejë si mjet për disa nga praktikuesit), sesa pikërisht shprehjen e dukurive në formë zotash, ndaj dhe për shkak të kësaj strukture të veçantë nuk përfshihet nën teizëm.
Ateistet
Paganizmi është një emërtim përmbledhës për sistemin e praktikave burimore tradicionale, dokesore e folklorike të një populli, kryesisht përpara se këto të asimiloheshin ose ndryshoheshin nga feja. Duke qenë se si i tillë emërtimi merr kuptim të ndryshëm në vartësi të gjeografisë dhe kombit, më poshtë trajtohet kuptimi i paganizmit shqiptar.
Paganizmi është hyjnizimi i vetive të natyrës dhe të njeriut. Zotat në paganizëm përfaqësonin përkatësisht lumenj, qiell, tokë, dete, pyje, etj. si dhe urrejtjen, dashurinë, dijen, gjakftohtësinë, frikën, trimërinë, shkathtësinë, plogështinë, aftësinë, pamundësinë, urtinë, etj. Në dallim nga feja (nëse merret kjo si kristalizim i monoteizmit meslindor që përcaktohet si besim i verbër në absurd a papërcaktueshmëri), paganizmi nuk shtron çështje besimi, por hyjnizon (pra, shpreh në formë zotash) natyrën dhe veçori të tjera të realitetit, për lehtësi interpretimi. Ai është mishërim i vetive, ndjesive dhe antropomorfizëm në shprehjen, shpjegimin dhe interpretimin organik të natyrës dhe dukurive.
Paganizmi shihet dhe praktikohet për funksionin kryesor që ky ka, rregullimin e jetës shoqërore sipas një rendi natyror me anë të ritualeve dhe studimit të natyrës dhe nuk ka në vetvete për bazë besimin në "zot" (ndonëse ky mund të shërbejë si mjet për disa nga praktikuesit), sesa pikërisht shprehjen e dukurive në formë zotash, ndaj dhe për shkak të kësaj strukture të veçantë nuk përfshihet nën teizëm.
Ateistet