Zanafilla e lojrave olimpike eshte Iliria (Shqiperia e sotme)

sweetzzinna

Dum spiro, spero くる
Zanafilla e lojrave olimpike eshte Iliria (Shqiperia e sotme)

lojerat.jpg
Komiteti Olimpik Shqiptar u formua me 1958, dhe nje vit me vone u be antar i Kommitetit Olimpik Nderkombetar (I.O.C.) Nderkohe, flaka Olimpike ka lindur qe me Iliret, fqinjet origjinale te cultures Helenike dhe Greko-Romake. Shqiperia eshe nje vend i vogel por mburjet e fitueseve te saj datojne qe ne lojrat antike olimpike. Shume nga fituesit jane te mirenjohur ne garat e vrapimit, por me signifikanti eshte Kloesteni i Epidam , i cili ne lojrat e 66-ta olimpike ne vitin 516 B.C ishte fitues i “kuadrik”, nje gare me karoca terhequr nga kater kuaj.


Filozofi gerk Pausania ka shkruar per Kleostenin, duke theksuar faktin qe atletet Ilire i dominuan vendasve statujen e tyre. Ne ate kohe cdo fitues merte nje statuje (trofe) Zbulimet arkeologjike ne Shqiperi (Shqiperia ehte e pasur me deshmi te se kaluares) kane zbuluar materjale te tjera: simbole statujash te vogla qe prezantojne vrapues dhe atlete, banore te antikitetit dhe te civilizimit modern.

Se fundi ehte zbuluar nje medalje e lojrave olimpike te vitit 1896 ne Gostivisht te rajonit te Permetit (Jug-lindje e Shqiperise) qe tregon se dikush qe kishte ndjekur lojrat e kishte trasportuar ate me vehte cka tregon qe lojrat olimpike the shpirti i tyre kishin nje fillim te hershem ne token e ilireve te cilet e kane dashuruar shume portin. Ata kane ditur se si te sterviteshin e si te pergatitnin trupin etyre per te perballuar furine e kohes, dhe si nje “Marathonomak” Shqiperia ka vrapuar me krenari perms viteve qe pasuan.
Idete e Coubertain shume shpejt gjeten pasuesit e tyre ne Shqiperi. Hil Mosi, nje i ri i sapo diplomuar ne fushen e filosofise the te edukimit fizik ne Klogenfurgen (Austri), hodhi hapat e para te levizjes olimpike ne Shqiperi. Me 15 Prill 1909 ai themeloi ne Korce Shoqaten Sportive Kulturore “Vellazeria”

Bazuar ne conceptin olimpik sportet the ushtrimet fizike u vune ne sherbim te shvillimit harmonik te trupit, shpirtit e karakterit. Fituesit e garave te vrapimit, ciklizmit, mundjes etj nderoheshin me kurora dafine
Atletika eshte simboli me i rendesishem i olimipjades. Deri ne vitin 1920 atletika ishte pjese e lojrave popullore dhe pjese e aktiviteteve fizike. Ajo lindi si nje sport modern me 13 Qershor 1920, kur u organizuan dy gara nga Klubi Spotiv “Vllaznia” i Shkodres: Nje gare vrapimi 4200 m u fitua nga Palok Nika , nje nga pionieret e sportit sqiptar. Me 16 qershor 1923, ne Boston (USA) ne prani te 18000

shikueseve u shvillua nje ndeshje ne mundje te lire per titull boteror midis Huajne Ketonen dhe shqiptarit Petro Strugji. Duke fituar te dy ndeshjet per titull kampion, ishte hera e pare qe nje mundes shqipetar, Petro Strugji, vuri ripin e Kampionit Boteror ne mundjen e lire.
Organizata e pare e sporteve dhe e kultures fizike ne nivel kombetar u krijua ne vitin 1928 e ndjekur nga themelimi i Institutut Kombetar “Djaleria Shqiptare” bazuar ne codet etnike e filosofike. Nevoja e krijimit te nje strukture moderne coi ne krijimin e “Federates Shqiptare te Sporteve” ne Qershor 1930 dhe ne ritjene e marveshjeve homogjene nderkombetare.

Me vone u krijua shoqeria “Atdheu” me atributet e federates atletike “Kirst” Pas clirimit te vendit u rikrijua Federata Shqiptare e Sporteve. Ne tetor 1946 ne Tirane u zhvilluan lojrat e para ballkanike te pas luftes ne atletike dhe futboll. Skuadra jone kombetare e futbollit zuri vendin e pare duke fituar titullin Kampion i Ballkanit.
Lojrat Olimpike Shqiptare
Spartakiadat shqiptare jane festime sportive qe kane dimesionet e lojrave olimpike kombetare me pjesemarje massive. Deri tani jane zhvilluar 6 spartakiada duke filluar me 115,000 atlete. Ne vitin 1969 numuri i pjesemarseve arriti ne 250,000 dhe ne vitin 1989 900,000 pesemares ne te gjita disiplinat e spartakjades. Keto jane dimesione massive sportive ne Shqiperi. Sa per lojrat Olimpike Boterore, Shqiperia ka derguar perfaqsuesit e saj ne lojrat olimpike te vitit 1972 ku peshengritesi Ymer Pampuri duke konkuruar ne stilin e shtytjes theu rekordin boteror olimpik me 127 kg; rekord te silin ai akoma e mban.

Nen umbrellen e shtetit, dhe duke e konsideruar sportin si nje mjet te persosur propogande, numuri i atleteve profesionale u rit ne 40,000 nga te cilet 15,000 ishin gra, antare te 32 klubeve sportive. Nder atletet me te sukseshme ne aritje sportive te niveleve nderkombetare mund te radhiten Marjeta Pronjari (Zace) e cila arriti rezultate te larta ne kercim se larti, gjithashtu edhe ne pesegaresh ne vitin 1971 ne universitetin e Turin ne Itali. Pavlina Evro fituese e vendit te pare ne garen e 1500m ne “Grand Prix” takimi atletik nderkombetar ne Nice (France)ne vitin 1984. Ela Tase, nje volejbolliste e dalluar, kapitene e skuadres kombetare te volejbollit, fituese e shume trofeve ne Ballkan, Mesdhe dhe ne Europe. Tani Zace the Tase jane ne Keshillin Ekzekutiv te Komitetit Olimpik Kombetar te Shqiperise.
Pjesemarja per here te pare e atleteve shqiptare ne lojrat Mesdhetare te Latikes (Siri)ne 1987 shpalosi talente te rinj ne ngjarjet sportive. Keshtu ne basketboll the volejboll per femra, qitje,peshengritje disa atlete fituan medalje argjendi dhe bronxi. Suksesi i peshengritesave dhe i qitseve, emrat tashme te njohur te Elisabeta Karabolli- kampione europiane ne 1979 ne qitje me pistolete, Ermira Dingu,kKampione europiane ne qitje me pushke. Inkurajuese ishin gjithashtu rezultatet e arritura nga pehsengritesit tane ne kampjonatin Europian ne Reims (France) ne 1987. Ata u klasifikuan te katert ne klasifikimin e pergjithshem. Volejbolli Ballkanik per femra u dominua nga skuadra Kombetare Shqiptare e volejbollit per femra (te reja dhe te ritura) te cilat u shpallen kampine te Ballkanit
Tre vjet me vone peshengritsit shqiptare u ngjiten ne podiumin e nderit me medaljet e bronzit ne kampionatin Evropian the Boteror ne Aalborg(Danimarke) ne 1980. Peshengritsi i ri i talentuar Luan Shabani u deklarua Kampion Europian. Skuadra e volejbollit per femra “Dinamo” u klasifikua e treta ne Kupen Europiane nderkohe. Skuadra e te rejave u klasifikua e dyta ne Ballkan. Ne Olimpjaden Boterore te shahut me 1990 Fatos Muco fitoi titullin “ Mjeshter i Math”. Pese vjet me vone Erald Dervishi u radhit i pari ne Kampionatin Europian te shahut ne Barcelone, 1995.
Kampionati Atletik Europian per te rinj ne Nysiguazal,Hungari ne 1995 nxori nje talent te ri ne hedhje shtize. Mirela Manjani fitoi medaljen e argjendit.

Historia nuk ka haruar qe te gdhendi emra shqiptaresh ne arshivin e gurte te medaljeve te fituara gjate lojrave olimpike Keta ishin kampionet olimpike shqipetare te cilet kesaj radhe i dhuruan shtetit Grek medalje dhe e ngriten ate ne madheshti.Tre here eshte shpallur kampion olimpik Himarioti Piros Dhimas (PIRO DHIMA),Dursakia Mirela Xhelili(Manjani)dhe Elbasanasi Leonidas Sabani (Luan Shabani).
Ky Liber i Gurte i Olimpiades ndollet ne stadiumin olimpik te Athines ku ne vitin 1896 shenoi rifillimin e lojrave olimpike dhe organizimi i tyre ka mbritur deri ne ditet e sotme.Theksoj ristartim pasi orgjina e lojrave olimpike e ka zanafillen nga trojet Pellazgo -Ilire. Keto lojra shenuan fillimin e tyre si nje festival folklorik basimtar duke ia detikuar koto ne shenje adhurimi 12 perendive (shqipetare) dhe ne vecanti Kultit ZEUS
Ne dekaden e fundit ne mbetem mbrapa dhe patem nje goditje te rende ne Levizjen Olimpike e sportive shqiptare. Sporti shqipetar pesoi nje “HEMORAGJI” te rende. Levizjet e pa kontrolluara te atleteve krijuan boshlleqe ne skuadrat brenda vendit. Sportet massive, vecanarisht ato te shkollave paten humbjae te konsiderueshme. Ndryshime radikale ndodhen ne Shqiperi ne fillim te vitit 1992.
Ne keto rrethana ne Tetor 1992 u be reformimi i Komitetit Olimpik Kombetar Shqiptar nepermjet votimit te lire dhe ne perputhje me Karten Olimpike. Ndryshe nga heret e tjera objektivi kryesor nuk ishte vetem sporti konkurues por organizimi i te gjitha aktiviteteve sportive si pjese e levizjes “ Sporti per te gjithe”. Dita Olimpike e Vrapimit, Java Olimpike jane modelet fillestare qe te gjithe te perfhshihen ne sport.
Interesi personal the i perbashket per sportin po vjen gjithnje duke u ritur. Sportet e preferuara jane ushtrimet aerobike, lojrat me top, ecjet, vrapimi, marshimet, noti gjate veres, etj. Shqiptaret e dashurojne sportin duke e praktikuar ate per shendet, per kenaqsi, per forcimin e trupit dhe per konkurim.
Nje rendesi e vecante i eshte kustuar nga Komiteti Olimpik Kombetar edukimit olimpik tek femijet dhe para te rinjte per ta perhapur, stimuluar the thelluar me tej idealin olimpik the lojen e drejte e te ndershme.
Mijevjecari i ri na ben te ndihemi optimiste se nuk do te jete vone kur olimpizmi do te jape rezultatet e tij ne pergatitjen sportive dhe krijimin e nje shoqerie humane./Robert Metolli
 

Konkursi Letërsisë

  • 1-Kur flet shpirti.

    Votat: 6 27.3%
  • 2-Buzëqeshje Maskuar.

    Votat: 12 54.5%
  • 3-Jam femër.

    Votat: 2 9.1%
  • 4-Je ti Nënë.

    Votat: 1 4.5%
  • 5-Ne duart e kohes.

    Votat: 1 4.5%
Back
Top