Jemi kaq të zënë duke u përpjekur të ndërtojmë për veten një mjedis jetese të përhershëm, të qëndrueshëm dhe të rehatshëm. Puna jonë e qëndrueshme, njerëzit që takojmë, gjërat që bëjmë kur nuk jemi në punë.
Stabiliteti është shumë i rëndesishëm për ne, ndoshta për çdo krijesë të gjallë.
Ne kemi nevojë për siguri se e nesërmja do të duket pak a shumë si dje dhe sot. Dhe çuditërisht, kjo është e vërtetë deri diku edhe nëse e djeshmja dhe e sotmja nuk ishin aq të shkëlqyera.
Por a ka stabilitet në jetë? Qëndrueshmëria? A nuk është ky një iluzion që po përpiqemi ta mbajmë? Ndonjëherë edhe kur ka një çmim të dhimbshëm për të paguar?
Ndonjëherë mendojmë se e kemi arritur atë. Arritëm të ndërtonim një jetë rutinore. Shtëpia, puna, familja, miqtë. Dhe pikërisht kur duket se kemi arritur qëllimin tonë, gjërat ndryshojnë. Diçka lëviz, diçka na kërkon të lëvizim, diçka po shkon keq. Po prishet. Dhe ne pyesim veten – Pse tani?
Ndoshta po ndodh në atë moment pikërisht sepse jemi vendosur. Ndoshta edhe kemi ngecur pak, jemi dremitur dhe jeta po na thotë se është koha për të lëvizur përsëri, për të nisur një udhëtim. Udhëtimi është gjëja e rëndësishme. Dhimbjet dhe përfitimet tona, mësimet që nxjerrim- të gjitha këto janë pjesë e aventurës së madhe që është vetë jeta.
A do të dëgjojmë? A do të përpiqemi të vonojmë të pashmangshmen? Injorojmë? A do të mbyllim veshët dhe do të injorojmë sygjerimet që marrim nga jeta? Apo do të dëgjojmë, do t’u kushtojmë vëmendje të dhënave, mësimeve që na bëjnë me shenjë, erës që dëshiron të na fryjë përsëri në fytyrat dhe flokët?
Unë punoj si mësues matematike në një shkollë të mesme për të rinjtë në rrezik. Në Ministrinë e Arsimit dhe në përgjithësi mes nëpunësve civilë, ekziston diçka që quhet mandat. Zakonisht e merrni mandatin pas tre viteve përvoje. Pas kësaj, ata nuk mund t’ju pushojnë nga puna ose të zvogëlojnë përfitimet tuaja (ose të paktën është me e vështirë).
Personaliteti tërhiqet nga stabiliteti dhe siguria. Edhe pse nuk janë shumë para, prapëseprapë – një mësues, ndonjëherë e sheh si një (kafaz të artë) komoditet. Duke parë veç teje mund të shohësh mësues që kanë njëzet apo trridhjetë vite që punojnë në të njejtin vend, duan apo nuk duan. Disa punojnë në automatizëm, jashtë zakonit.
Kur erdha për të punuar në shkollë,ndjeva se kisha gjetur vendin tim, se kisha gjetur një shtëpi. Kishte një staf dhe mësues të mrekullueshëm, që jepnin zemrën dhe shpirtin. Në fund të fundit, duhet të jesh një mësues i tillë që të punosh në një shkollë të tillë, me nxënës të tillë.
Në një nga kurset e trajnimit që mora këtë vit, mësuam për botën në ndryshim të punësimit. Për faktin se në të ardhmen shumë profesione që ekzistojnë sot do të zhduken plotësisht dhe se studentët dhe fëmijët tanë do të angazhohen në profesione që as nuk mund ti imagjinojmë tani. Por edhe ka shkuar larg në të ardhmen, tashmë ka një tendencë midis të rinjve, veçanërisht, por jo vetëm, në fushat e teknologjisë së lartë, për të ndryshuar vendet e punës çdo numër vitesh (një numër gjithnjë e më i vogël) dhe për të bërë zigzag lirisht mes punës dhe madje mes të ndryshme, duke provuar gjërat dhe duke eksperimentuar.
E gjithë kjo është shumë e ndryshme nga mënyra se si e bëri brezi i prindërve të tyre.
Ndoshta mund të quhet furishëm, dhe ndoshta- të paktën disa herë- ka të bëjë me kërkimin e parave dhe përmirësimin e kushteve materiale. Por kjo tendencë sigurisht nënkutpon një prirje për lëvizje, zgjerim të horizonteve, lirinë për të zgjedhur, lirinë për të gjetur dhe më pas për të zbuluar pas një viti ose më pak se është koha për të ecur përpara.
E megjithatë, pasi punova për ca kohë në vendin e ri, filluan të lindin tek unë pyetjet, dyshimet, zërat që nuk doja ti dëgjoja – u përpoqa ti shpërfillja. Kisha si pyetje si, apo bëj gjënë e duhur? A jam në vendin e duhur? A jam aty ku mund të kontribuoj më shumë? Dhe pyetja më e madhe për mua, dhe mendoj për të gjithë ne ishte, a janë veprimet e mia kuptimplotë?
Mendova se kisha gjetur një shtëpi, mendova se kisha gjetur vendin tim, madje kisha nje ndjenjë që po bëja gjënë e duhur. Pra, pse po më vinte përsëri? Pse ishte e pamundur të qetësohesha dhe të shijoja pak paqe dhe qetësi?
Unë arrita ti shmang të gjitha këto pyetje për një kohë. Por jo për shumë kohë. Më duhej guximi për t’iu drejtuar atyre. Guximi për të lënë atë që dimë sado e mirë të jetë, guximi për të lejuar që toka të rëshqasë nga poshtë këmbëve të mia, Guximi për të shkuar tek e panjohura, Guximi për të lënë mënjanë konsideratat e tjera. Dhe këtu jeta më erdhi në ndihmë, siç ndodh gjithmonë, megjithëse jo gjithmonë e perceptojmë kështu.
Kah vjeshta, në derën time erdhi një ofertë, të shkoja në veri të Izraelit, të jetoja pranë Detit të Galilesë. Tingëllon mahnitëse, por do të thoshte gjithashtu të largohesha nga puna, ku jetoj, të largohesha nga shumica e miqve të mi,nga mjedisi që kam ndërtuar për veten vitet e fundit dhe ku më në fund jam ndjerë si në shtëpine time.
Gjatë diskutimeve të mia bëra siç më këshilluan miqtë dhe bëra një listë me avantazhet dhe disavantazhet.
Lista e jo-avantazheve ishte shumë e gjatë. Nga ana tjetër,lista pro përfshinte vetëm një argument e cila thotë se kjo është ëndra ime. Shikova listën dhe u kuptova menjëherë se nuk ishte çështje sasie.
Nuk ka rëndësi se sa gjëra kisha në listën e të këqijave,sepse çfarë rëndësie kanë të gjitha kur përballemi me ndjekjen e një ëndrre? E megjithatë kuptova se ekziston edhe nje frikë e caktuar për të shkuar pas një ëndrre – frika se ëndra nuk do të jetë aq e madhe dhe se nuk do të mbetem pa asgjë.
Pastaj kuptova se edhe kjo është në rregull,sepse edhe atëherë mund të vazhdojë të ndryshojë veten,
të përsos veprimet e mia dhe të arrij një ëndërr më të saktë.
Propozimi mbërriti në derën time pak para vjeshtës. Dhe për një arsye të mirë,që lidhet me natyrën . Natyra na mëson shumë,nëse jemi të gatshëm të dëgjojmë,të vëzhgojmë. Edhe pse jemi mësuar me një jetë lineare-vrapim me një ritëm pak a shumë konstant, pak a shumë të orientuar drejt qëllimit -natyra na mëson se ka cikle. Se gjërat, përfshirë neve, nuk zhvillohen në mënyrë lineare, por ciklike. Viti, për shembull, është i ndarë në katër stinë dhe çdo stinë ka energjinë dhe karakterin e vet unik.
Kështu, vjeshta na mëson të heqim dorë nga cikli i kaluar, të hedhim shtresa të panevojshme. Ashtu si në natyre, pemët hedhin gjethet e tyre. Por këtë e bëjnë jo për të mbetur lakuriq,por për të rilindur në pranverë,me gjethe te reja, me lule të reja,me fillime të reja,drejt një cikli të ri. Në këtë kuptim, nëse nuk e lëmë të shkuarën,si mund të rinovojmë veten, të mësojm dhe të evoluojmë? Si mund të ndryshojmë dhe të jemi një person ndryshe nga se ishim dje?
Është e lehtë dhe e këndshme të përmbahemi pas asaj që dime, por kjo gjithashtu na kufizon.
Kjo nuk do të thotë sigurisht që ne duhet të hidhemi nga një gjë në tjetrën. Por ne duhet ta mësojmë veten të mos kemi frikë nga ndryshimi, dhe veçanërisht të mos kemi frikë të bëjmë pyetje,të eksplorojmë. Vetëm kur e lejova veten të merrja në konsideratë seriozisht ofertën për të lëvizur, mu kujtuan pyetjet dhe dyshimet që kisha tashmë për punën time, por i lashë mënjanë. Doja shumë të mbaja ndjenjën se kisha gjetur një shtëpi.
Ndonjëherë,kur guxojmë të dëgjojmë pyetjet dhe dyshimet që na lindin, vërejmë se ata kanë qenë aty prej disa kohësh dhe thjesht kanë dashur të na sinjalizojnë dhe të na tërheqin vëmendjen, por nuk i kemi lënë të dalin në sipërfaqe fare. E megjithatë ata ishin aty,duke pritur që ne të dëgjonim, të kishim guximin të shikonim drejtpërdrejt realitetin ashtu siç është, dhe jo fantazinë që po përpiqeshim të krijonim.
Gjatë punës sime me të rinjtë në rrezik,ndjeva një ndjenjë qëllimi, diçka që më duhej aq shumë. Zgjodha të lidhem me djem dhe vajza që ndoshta kishin shansin e fundit për një strukturë,përpara se të nxjirreshin nga sistemi. Këta janë adoloshentë, arritja më e madhe e të cilëve, para se gjithash është se ata kërkojnë në shkollë dhe nuk janë në rrugë.
Megjithatë, ne kërkojmë t’i çojmë ata drejtr arritjeve akademike që lidhen me moshën e tyre dhe ne ceertifikatën e lakmuar të maturës, e cila besojmë se do t’u mundësojë atyre një pikënisje më të mirë në lidhje me punësimin dhe avancimin e integrimit të tyre në shoqëri të rritur.
Zakonisht flasim për njohjen e tyre, përqafimin e tyre kur hyjnë në mëngjes. Disa prej tyre vijnë nga një shtëpi ku përqafimi nuk është gjuha e parë. Por sapo hyjnë në klasë, ne përpiqemi t’i vendosim në një kornizë mësimore, në një model dhe ata jo gjithmonë e kuptojnë se si lidhet me ta.
Ne përpiqemi maksimalisht që ata të pranojnë dijen, por ata nuk e kuptojnë lidhjen e saj me sfidat e tyre të përditshme dhe për këtë arsye nuk janë të interesuar ta dinë atë dhe e kundërshtojnë atë, secili në mënyrën e vet.
Nuk mendoj se puna është e panevojshme . Mendoj se ata janë e ardhmja jonë dhe është e rëndësishme që ata të kenë njohuri të gjëra,të dinë për historine dhe qytetërimin,të hapin një libër,të kenë një kuptim bazë matematikor dhe më shumë,por jo për hirë të arritjeve dhe konkurencës, jo për tu “përafruar” me një përkufizim formal që është shumë larg problemeve dhe zemrës së tyre por për tu dhënë atyre mjete reale që përfshijnë aftësine për të përceptuar dhe menduar dhe aftësia për të vëzhguar botën tonë dhe për të kuptuar proceset që ndohin në të. Falë të gjitha këtyre, ata gjithashtu do të jenë në gjendje të gjejnë gradualisht vendin e tyre në të.
Ka një tendencë për të vënë theksin në marrjen e një certifikate të maturës, duke kërkuar arritje, duke u përpjekur për të normalizuar studentet dhe për ti vënë ata në përcaktime të tilla. Por nuk jam i sigurt se kjo është mënyra më e mirë. Dhe për sa kohë që është kështu – e gjithë dita e tyre nuk duket si një përqafim por si një betejë. Dhe kjo nuk është aryeja pse unë jam atje.
Kështu ndodhi që e njejta mundësi për të lëvizur në veri bëri të mundur rihapjen e të gjitha pyetjeve dhe të mos merrej asgjë si e mirëqenë. E shtyva veten të mendoja se çfarë doja me të vërtetë të bëja në veri dhe si do ta përmirësoja punën time si mësues. Sot ka mjaft shkolla alternative që fokusohen në procesin e natyrshem,kureshtar të të mësuarit dhe nuk e shenjtërojnë këtë certifikatë apo tjetrën. Ndoshta aty do të ndjej se jam pranë studentëve, dhe jo përballë tyre (ose kundër tyre).Vendin dhe kontributin tim do ta bëj më të rafinuar atje.
Emri i këtij artikulli është “Tranzicionet“,por tranzicionet ndodhin fillimisht brenda meje,brenda nesh, kalimi nga të qenit automatik në pyetjet, nga zgjedhja (shpesh pa vetëdije ) verbërisht ose mbyllja e syve,
te vëzhgimi i guximshëm nga zgjedhja e rehatisë,në një jetë zhvillimi,në një jetë që është një aventurë e vazhdueshme. Dhe në rastin tim edhe nga qendra e vendit në veri.
Për këto kalime mund të bëhen kudo,edhe pa ndryshuar vendin e punës,ose pa zhvendosur, dhe jo vetëm në nivelin profesional, por në të gjitha nivelet e jetës. Sepse kjo është jeta.
Jeta nuk ndalet. Nuk ka stagnim në jetë. Jeta është lëvizje e vazhdueshme. Dhe kështu mund të jemi.
Perktheu: Amir Loki
B.filozoficdodite.
Stabiliteti është shumë i rëndesishëm për ne, ndoshta për çdo krijesë të gjallë.
Ne kemi nevojë për siguri se e nesërmja do të duket pak a shumë si dje dhe sot. Dhe çuditërisht, kjo është e vërtetë deri diku edhe nëse e djeshmja dhe e sotmja nuk ishin aq të shkëlqyera.
Por a ka stabilitet në jetë? Qëndrueshmëria? A nuk është ky një iluzion që po përpiqemi ta mbajmë? Ndonjëherë edhe kur ka një çmim të dhimbshëm për të paguar?
Ndonjëherë mendojmë se e kemi arritur atë. Arritëm të ndërtonim një jetë rutinore. Shtëpia, puna, familja, miqtë. Dhe pikërisht kur duket se kemi arritur qëllimin tonë, gjërat ndryshojnë. Diçka lëviz, diçka na kërkon të lëvizim, diçka po shkon keq. Po prishet. Dhe ne pyesim veten – Pse tani?
Ndoshta po ndodh në atë moment pikërisht sepse jemi vendosur. Ndoshta edhe kemi ngecur pak, jemi dremitur dhe jeta po na thotë se është koha për të lëvizur përsëri, për të nisur një udhëtim. Udhëtimi është gjëja e rëndësishme. Dhimbjet dhe përfitimet tona, mësimet që nxjerrim- të gjitha këto janë pjesë e aventurës së madhe që është vetë jeta.
A do të dëgjojmë? A do të përpiqemi të vonojmë të pashmangshmen? Injorojmë? A do të mbyllim veshët dhe do të injorojmë sygjerimet që marrim nga jeta? Apo do të dëgjojmë, do t’u kushtojmë vëmendje të dhënave, mësimeve që na bëjnë me shenjë, erës që dëshiron të na fryjë përsëri në fytyrat dhe flokët?
Unë punoj si mësues matematike në një shkollë të mesme për të rinjtë në rrezik. Në Ministrinë e Arsimit dhe në përgjithësi mes nëpunësve civilë, ekziston diçka që quhet mandat. Zakonisht e merrni mandatin pas tre viteve përvoje. Pas kësaj, ata nuk mund t’ju pushojnë nga puna ose të zvogëlojnë përfitimet tuaja (ose të paktën është me e vështirë).
Personaliteti tërhiqet nga stabiliteti dhe siguria. Edhe pse nuk janë shumë para, prapëseprapë – një mësues, ndonjëherë e sheh si një (kafaz të artë) komoditet. Duke parë veç teje mund të shohësh mësues që kanë njëzet apo trridhjetë vite që punojnë në të njejtin vend, duan apo nuk duan. Disa punojnë në automatizëm, jashtë zakonit.
Kur erdha për të punuar në shkollë,ndjeva se kisha gjetur vendin tim, se kisha gjetur një shtëpi. Kishte një staf dhe mësues të mrekullueshëm, që jepnin zemrën dhe shpirtin. Në fund të fundit, duhet të jesh një mësues i tillë që të punosh në një shkollë të tillë, me nxënës të tillë.
Në një nga kurset e trajnimit që mora këtë vit, mësuam për botën në ndryshim të punësimit. Për faktin se në të ardhmen shumë profesione që ekzistojnë sot do të zhduken plotësisht dhe se studentët dhe fëmijët tanë do të angazhohen në profesione që as nuk mund ti imagjinojmë tani. Por edhe ka shkuar larg në të ardhmen, tashmë ka një tendencë midis të rinjve, veçanërisht, por jo vetëm, në fushat e teknologjisë së lartë, për të ndryshuar vendet e punës çdo numër vitesh (një numër gjithnjë e më i vogël) dhe për të bërë zigzag lirisht mes punës dhe madje mes të ndryshme, duke provuar gjërat dhe duke eksperimentuar.
E gjithë kjo është shumë e ndryshme nga mënyra se si e bëri brezi i prindërve të tyre.
Ndoshta mund të quhet furishëm, dhe ndoshta- të paktën disa herë- ka të bëjë me kërkimin e parave dhe përmirësimin e kushteve materiale. Por kjo tendencë sigurisht nënkutpon një prirje për lëvizje, zgjerim të horizonteve, lirinë për të zgjedhur, lirinë për të gjetur dhe më pas për të zbuluar pas një viti ose më pak se është koha për të ecur përpara.
E megjithatë, pasi punova për ca kohë në vendin e ri, filluan të lindin tek unë pyetjet, dyshimet, zërat që nuk doja ti dëgjoja – u përpoqa ti shpërfillja. Kisha si pyetje si, apo bëj gjënë e duhur? A jam në vendin e duhur? A jam aty ku mund të kontribuoj më shumë? Dhe pyetja më e madhe për mua, dhe mendoj për të gjithë ne ishte, a janë veprimet e mia kuptimplotë?
Mendova se kisha gjetur një shtëpi, mendova se kisha gjetur vendin tim, madje kisha nje ndjenjë që po bëja gjënë e duhur. Pra, pse po më vinte përsëri? Pse ishte e pamundur të qetësohesha dhe të shijoja pak paqe dhe qetësi?
Unë arrita ti shmang të gjitha këto pyetje për një kohë. Por jo për shumë kohë. Më duhej guximi për t’iu drejtuar atyre. Guximi për të lënë atë që dimë sado e mirë të jetë, guximi për të lejuar që toka të rëshqasë nga poshtë këmbëve të mia, Guximi për të shkuar tek e panjohura, Guximi për të lënë mënjanë konsideratat e tjera. Dhe këtu jeta më erdhi në ndihmë, siç ndodh gjithmonë, megjithëse jo gjithmonë e perceptojmë kështu.
Kah vjeshta, në derën time erdhi një ofertë, të shkoja në veri të Izraelit, të jetoja pranë Detit të Galilesë. Tingëllon mahnitëse, por do të thoshte gjithashtu të largohesha nga puna, ku jetoj, të largohesha nga shumica e miqve të mi,nga mjedisi që kam ndërtuar për veten vitet e fundit dhe ku më në fund jam ndjerë si në shtëpine time.
Gjatë diskutimeve të mia bëra siç më këshilluan miqtë dhe bëra një listë me avantazhet dhe disavantazhet.
Lista e jo-avantazheve ishte shumë e gjatë. Nga ana tjetër,lista pro përfshinte vetëm një argument e cila thotë se kjo është ëndra ime. Shikova listën dhe u kuptova menjëherë se nuk ishte çështje sasie.
Nuk ka rëndësi se sa gjëra kisha në listën e të këqijave,sepse çfarë rëndësie kanë të gjitha kur përballemi me ndjekjen e një ëndrre? E megjithatë kuptova se ekziston edhe nje frikë e caktuar për të shkuar pas një ëndrre – frika se ëndra nuk do të jetë aq e madhe dhe se nuk do të mbetem pa asgjë.
Pastaj kuptova se edhe kjo është në rregull,sepse edhe atëherë mund të vazhdojë të ndryshojë veten,
të përsos veprimet e mia dhe të arrij një ëndërr më të saktë.
Propozimi mbërriti në derën time pak para vjeshtës. Dhe për një arsye të mirë,që lidhet me natyrën . Natyra na mëson shumë,nëse jemi të gatshëm të dëgjojmë,të vëzhgojmë. Edhe pse jemi mësuar me një jetë lineare-vrapim me një ritëm pak a shumë konstant, pak a shumë të orientuar drejt qëllimit -natyra na mëson se ka cikle. Se gjërat, përfshirë neve, nuk zhvillohen në mënyrë lineare, por ciklike. Viti, për shembull, është i ndarë në katër stinë dhe çdo stinë ka energjinë dhe karakterin e vet unik.
Kështu, vjeshta na mëson të heqim dorë nga cikli i kaluar, të hedhim shtresa të panevojshme. Ashtu si në natyre, pemët hedhin gjethet e tyre. Por këtë e bëjnë jo për të mbetur lakuriq,por për të rilindur në pranverë,me gjethe te reja, me lule të reja,me fillime të reja,drejt një cikli të ri. Në këtë kuptim, nëse nuk e lëmë të shkuarën,si mund të rinovojmë veten, të mësojm dhe të evoluojmë? Si mund të ndryshojmë dhe të jemi një person ndryshe nga se ishim dje?
Është e lehtë dhe e këndshme të përmbahemi pas asaj që dime, por kjo gjithashtu na kufizon.
Kjo nuk do të thotë sigurisht që ne duhet të hidhemi nga një gjë në tjetrën. Por ne duhet ta mësojmë veten të mos kemi frikë nga ndryshimi, dhe veçanërisht të mos kemi frikë të bëjmë pyetje,të eksplorojmë. Vetëm kur e lejova veten të merrja në konsideratë seriozisht ofertën për të lëvizur, mu kujtuan pyetjet dhe dyshimet që kisha tashmë për punën time, por i lashë mënjanë. Doja shumë të mbaja ndjenjën se kisha gjetur një shtëpi.
Ndonjëherë,kur guxojmë të dëgjojmë pyetjet dhe dyshimet që na lindin, vërejmë se ata kanë qenë aty prej disa kohësh dhe thjesht kanë dashur të na sinjalizojnë dhe të na tërheqin vëmendjen, por nuk i kemi lënë të dalin në sipërfaqe fare. E megjithatë ata ishin aty,duke pritur që ne të dëgjonim, të kishim guximin të shikonim drejtpërdrejt realitetin ashtu siç është, dhe jo fantazinë që po përpiqeshim të krijonim.
Gjatë punës sime me të rinjtë në rrezik,ndjeva një ndjenjë qëllimi, diçka që më duhej aq shumë. Zgjodha të lidhem me djem dhe vajza që ndoshta kishin shansin e fundit për një strukturë,përpara se të nxjirreshin nga sistemi. Këta janë adoloshentë, arritja më e madhe e të cilëve, para se gjithash është se ata kërkojnë në shkollë dhe nuk janë në rrugë.
Megjithatë, ne kërkojmë t’i çojmë ata drejtr arritjeve akademike që lidhen me moshën e tyre dhe ne ceertifikatën e lakmuar të maturës, e cila besojmë se do t’u mundësojë atyre një pikënisje më të mirë në lidhje me punësimin dhe avancimin e integrimit të tyre në shoqëri të rritur.
Zakonisht flasim për njohjen e tyre, përqafimin e tyre kur hyjnë në mëngjes. Disa prej tyre vijnë nga një shtëpi ku përqafimi nuk është gjuha e parë. Por sapo hyjnë në klasë, ne përpiqemi t’i vendosim në një kornizë mësimore, në një model dhe ata jo gjithmonë e kuptojnë se si lidhet me ta.
Ne përpiqemi maksimalisht që ata të pranojnë dijen, por ata nuk e kuptojnë lidhjen e saj me sfidat e tyre të përditshme dhe për këtë arsye nuk janë të interesuar ta dinë atë dhe e kundërshtojnë atë, secili në mënyrën e vet.
Nuk mendoj se puna është e panevojshme . Mendoj se ata janë e ardhmja jonë dhe është e rëndësishme që ata të kenë njohuri të gjëra,të dinë për historine dhe qytetërimin,të hapin një libër,të kenë një kuptim bazë matematikor dhe më shumë,por jo për hirë të arritjeve dhe konkurencës, jo për tu “përafruar” me një përkufizim formal që është shumë larg problemeve dhe zemrës së tyre por për tu dhënë atyre mjete reale që përfshijnë aftësine për të përceptuar dhe menduar dhe aftësia për të vëzhguar botën tonë dhe për të kuptuar proceset që ndohin në të. Falë të gjitha këtyre, ata gjithashtu do të jenë në gjendje të gjejnë gradualisht vendin e tyre në të.
Ka një tendencë për të vënë theksin në marrjen e një certifikate të maturës, duke kërkuar arritje, duke u përpjekur për të normalizuar studentet dhe për ti vënë ata në përcaktime të tilla. Por nuk jam i sigurt se kjo është mënyra më e mirë. Dhe për sa kohë që është kështu – e gjithë dita e tyre nuk duket si një përqafim por si një betejë. Dhe kjo nuk është aryeja pse unë jam atje.
Kështu ndodhi që e njejta mundësi për të lëvizur në veri bëri të mundur rihapjen e të gjitha pyetjeve dhe të mos merrej asgjë si e mirëqenë. E shtyva veten të mendoja se çfarë doja me të vërtetë të bëja në veri dhe si do ta përmirësoja punën time si mësues. Sot ka mjaft shkolla alternative që fokusohen në procesin e natyrshem,kureshtar të të mësuarit dhe nuk e shenjtërojnë këtë certifikatë apo tjetrën. Ndoshta aty do të ndjej se jam pranë studentëve, dhe jo përballë tyre (ose kundër tyre).Vendin dhe kontributin tim do ta bëj më të rafinuar atje.
Emri i këtij artikulli është “Tranzicionet“,por tranzicionet ndodhin fillimisht brenda meje,brenda nesh, kalimi nga të qenit automatik në pyetjet, nga zgjedhja (shpesh pa vetëdije ) verbërisht ose mbyllja e syve,
te vëzhgimi i guximshëm nga zgjedhja e rehatisë,në një jetë zhvillimi,në një jetë që është një aventurë e vazhdueshme. Dhe në rastin tim edhe nga qendra e vendit në veri.
Për këto kalime mund të bëhen kudo,edhe pa ndryshuar vendin e punës,ose pa zhvendosur, dhe jo vetëm në nivelin profesional, por në të gjitha nivelet e jetës. Sepse kjo është jeta.
Jeta nuk ndalet. Nuk ka stagnim në jetë. Jeta është lëvizje e vazhdueshme. Dhe kështu mund të jemi.
Perktheu: Amir Loki
B.filozoficdodite.