Te mbyllura ne spitale mendore sepse ishin femra rebele qe sdonin te perkuleshin para rregullave te ngurt te periudhes fashiste.
Dyzet vjet pas ligjit Basaglia, qe mbylli spitalet mendore, Annacarlo Valeriano tregon historite dhe fytyrat e atyre qe i diane fund egzistencen e tyre ne ato vende.
Quhet Malacarne. Donne e manicomio nell'Italia fascista dhe sic lexojme ne faqet e saj, i jep ze te burgosurave qe u perkufizuan si te cmendura, 'ndryshe nga te tjerat dhe pa kontroll' te papershtatshme per te 'jetuar nje jete normale' sic impononte regjimi.
Permes te dhenave mjekesore te grave te spitalit mendor Sant'Antonio Abate ne Teramo, autori gjermon historine nga dekada fundit e shekullit XIX, deri ne mesin e shekullit XX, koha kur spitalet mendore marrin konture shume te vecanta.
Burgosen gjithe ato 'femra qe devijojne nga ideali fashist i nuses dhe nenes shembullore dhe qe me sjelljen e tyre jasht kontrollit, me kundershtimet e tyre, me pamjaftueshmerine e tyre fizike, rrezikojne te demtojne trashegimine biologjike dhe morale te shtetit'.
Prandaj dhe emri "Malacarne" (mish i keq), ose me mir personalitete eksentrike qe nuk pasqyrojne kanutet dhe detyrat e vendosura. Kshu qe spitali ka per detyrim te rikthej normalitetin.
Kush perfundonte ne spital mendor atehere?
"Ato gra qe nuk pranojne te konformojne stilin e jetes se tyre me idealet e propozuara nga fashizmi dhe te cilat, pikerisht per ket arsye, duhet te riedukohen permes disiplines se spitalit mendor per te kthyer sjellen e tyre brenda zonave te nje normaliteti biologjikisht dhe social te ndertuar.
Kjo histori e vajzave, nenave, grave, nuseve dhe dashnoreve te shtruara ne spitale mendore, eshte ekspozuar dhe kuruar nga Valeriano dhe Costantino Di Sante.
Ekspozita dhe ky liber, kan per detyre ti rikthejn humanizmin dhe dinjitetin atyre grave te rrezuara, te burgosura dhe te larguara nga shoqeria. Nje histori marremendese e dokumentuar nga ditare, letra, raporte mjekesore qe tregojne nje mentalitet te mbushur me paragjykime dhe stereotipe.
"Ekstravagante, impulsive dhe te kendshme" vetem per te dhene nje shembull.
Mjaftonte kjo qe grate qe kishin si fajin e tyre te vetem qe nuk donin ti nenshtroheshin vullnetit te mashkullit, te shifeshin si te cmendura dhe per ket motiv te mbylleshin ne spitale mendore.
(Me falni per perkthimin)