Trupi para zgjimit përgatitet për ditë të re, por shtyrja e zgjimit mund t’ju kthejë përsëri në fazën e gjumit të thellë dhe të shkaktojë shok pas tingëllimës së re të alarmit. Meshkujt rrallë flenë në gjumë të thellë dhe zgjohen disa herë në natë ç’ka rrit rrezikun nga tensioni i rritur i gjakut dhe problemet me zemër, sipas një zstudimi të Universitetit të Harvardit.
“Edhe pse femrat nuk ishin të përfshira në këtë studim, ka shumë mundësi që ato që kanë gjumë më të lehtë mund të kenë rrezik më të lartë nga tensioni i lartë i gjakut”, pohon udhëheqësja e studimit, Susan Redline. Gjumi është i domosdoshëm për ruajtjen e shëndetit. Me rëndësi është që gjumi të na bëhet prioritet dhe të tentojmë të flemë së paku gjashtë deri tetë orë në ditë, thekson Natasha Steëart nga Fondacioni britanik për zemër.
Pse fshiheni nën mbulesë?
Trupi e do ritmin dhe parashikueshmërinë. Shumica ndiejnë lodhje sepse nuk i janë përmbajtur ritmit të zakonshëm të gjumit. Një orë para së të fillojë zgjimi trupi përgatitet. Gjumi bëhet më i lehtë, temperatura trupore fillon të rritet dhe fillon lirimi i kortizolit, hormonit të stresit, çka jep energji për zgjim, thekson eksperti për fjetje, doktor Neil Stanley.Nëse trupi juaj nuk ka ritëm dhe nuk e di që është koha për t’u zgjuar pasi që cingëron alarmi, do të përjetojë shok. Pikërisht kjo është arsyeja pse pas ziles së alarmit do të ndiheni të lodhur, thekson Stanley.
Mos e shtyni zgjimin
Shumë e shtyjnë zgjimin duke e shtyrë alarmin për dhjetë ose 20 minuta për të kompensuar gjumin. Por, kjo është më e keqja që mund të bëni, pohojnë ekspertët. Trupi para zgjimit përgatitet për këtë dhe shtyrja e tij mund t’ju kthejë në fazën e gjumit të thellë dhe të shkaktojë shok pasi që alarmi të bjerë përsëri.
Përdoreni diellin
Ndryshimi prej gjumit në zgjim është shok i madh për organizmin, thotë Leon Kreitzman, autor i librit “Seasons of life”.“Derisa flini, temperatura trupore si dhe tensioni i gjakut bien, prandaj gjatë zgjimit zemrës por edhe tërë organizmit i duhet pak më shumë kohë për të lëvizur”, thekson Kreitzman. Kjo shpjegon pse shumica e sulmeve në zemër ndodh në orët e mëngjesit. Njerëzit janë më aktivë gjatë ditës, ndërsa flenë gjatë natës dhe kanë mekanizëm natyror i cili kontrollon ndjenjën e përgjumësisë dhe zgjimit. Mekanizmi është i sinkronizuar me lindjen dhe perëndimin e diellit. Nëse keni probleme me fjetjen apo me zgjimin, e rëndësishme është që të kaloni shumë kohë në vend të hapur, këshillon Kreitzman. Derisa është në vend të hapur trupi ngadalë mbushet me energji dhe i përshtatet kohës.
Nervozizmi i mëngjesit është në gjene
Disa njerëz thjesht nuk janë tipa të mëngjesit sepse vuajnë nga e ashtuquajtura inerci e gjumit, ndjenja e ngadalësisë dhe irritimit, madje edhe deri dy orë pas zgjimit, derisa të tjerët pa problem zgjohen nga shtrati dhe fillojnë ditën, pohon Stanley. Rreth 12 gjene janë të lidhura me sistemin e brendshëm të trupit, i cili rregullon fjetjen dhe zgjimin. Gjenet punojnë së bashku për të krijuar proteinat dhe nxitur hormonet për shkak të të cilave flemë gjatë natës, ndërsa jemi aktivë gjatë ditës. Tek ata që zgjohen herët organizmi punon më shpejt, kështu që ata më herët lodhen dhe shkojnë në shtrat për të fjetur, ndërsa tek “zogjtë e natës” është e kundërta, shpjegon neurologu Russell Foster nga Universiteti i Oxfordit.
Adoleshentët janë botë më vete
Adoleshentët kanë nevojë për më shumë gjumë sesa njerëzit tjerë, sepse duhet të përballen me shumë ndryshime emocionale dhe fizike nëpër të cilat kalon trupi i tyre, thekson Kreitzman.“Hormonet seksuale, si testosteronet dhe progjesteronet, niveli i të cilave rritet në pubertet, mund të çrregullojnë ritmin e gjumit, prandaj nuk është çudi që adoleshentët zgjohen vonë”, thotë Foster.