Roli i prindërve nuk është aspak i qartë, as në bukuritë dhe lumturitë e tij e as për sa u takon vështirësive të mëdha dhe ndjenjave “negative”. اdokush e jeton të qenët mama ose baba në mënyra të ndryshme, madje duke krijuar marrëdhënie specifike me secilin fëmijë.
Por cilat janë gabimet më të zakonshme të prindërve për sa i takon raportit me fëmijët. Profesori italian Roberto Pani, specialist në psikologjinë klinike, ka evidentuar pesë. Ja se cilat janë …
Dhënia e premtimeve dhe mosmbajtja e tyre
Jini të sinqertë
Një situatë tipike është ajo e të premtuarit. Në mënyrë që fëmijët të sillen ashtu siç dëshirojnë prindërit, këta të fundit u premtojnë atyre shpërblime të vogla ose të mëdha. Premtimet, nga ana e tyre, mund të jepen edhe pa ndonjë shkak të caktuar. Deri këtu le të themi se gjithçka është në rregull, por situata ndryshon totalisht kur prindërit nuk e mbajnë premtimin. Një sjellje e tillë ndikon negativisht te besimi që fëmijët krijojnë për ju, ndaj ajo duhet të shmanget. Pra ju duhet t’u premtoni fëmijëve vetëm për ato gjëra për të cilat jeni të sigurt se do t’i mbani.
Transmetimi i modeleve të dhunës dhe të prepotencës
Theksoni rëndësinë e dialogut dhe përdoreni atë
“Një gabim tjetër që mund të bëjnë prindërit është transmetimi i një modeli që frymëzon dhunë dhe prepotencë”, shpjegon prof. Pani. Kjo mund të ndodhë si në marrëdhëniet e drejtpërdrejta me fëmijën, ashtu edhe me botën jashtë. Në fakt, diferencën e bën shembulli i të dy prindërve: nëse ata sillen mirë dhe kanë një komunikim të denjë, edhe fëmijët do të mësohen të tillë ose e kundërta. Ndaj, fëmijëve u duhet shpjeguar vlera e dialogut dhe e respektit për tjetrin.
Vendosja në konkurrencë e fëmijëve
Mos bëni krahasime, por rrisni bashkimin mes tyre
“Një gabim shumë i zakonshëm i prindërve është krahasimi që ata u bëjnë fëmijëve me njëri-tjetrin, si për anët e mira ashtu edhe për ato të këqija”, konfirmon prof. Roberto Pani. Një sjellje e këtij lloji është vërtet shumë e përdorur, sepse në përditshmërinë e menaxhimit të familjes, tentativa drejt gabimit është më e lehtë. Për të bërë një sjellje të tillë kundrejt njërit prej fëmijëve që është më i “vështirë” se tjetri, mjafton që prindi të jetë i nxehur dhe i lodhur prej një dite pune. Sjellja e duhur parashikon shmangien e krahasimeve përgjatë gjithë jetës familjare dhe ajo që duhet theksuar është rëndësia dhe bukuria e unitetit.
Dhënia e përgjegjësisë së madhe
Mos u hiqni të drejtën për të qenë fëmijë
Ndonjëherë, sidomos në situata të veçanta familjare, nëna dhe babai tentojnë t’u transmetojnë një ngarkesë përgjegjësie më të madhe fëmijëve. “Duhet që të mos u urdhëroni atyre përgjegjësi të ekzagjeruara, duke ditur se fëmijët nuk mund t’i përballojnë disa vështirësi”, shpjegon prof. Pani. Në mënyrë që fëmijët të rriten qetësisht është e nevojshme pra që të mos harroni asnjëherë moshën e fëmijëve dhe as të drejtën legjitime të përgjegjësisë.
Mosinkurajimi i autonomisë
Lërini që të veprojnë edhe vetë
“Mosmësimi i autonomisë është një gabim i zakonshëm i prindërve, sikurse edhe lënia e fëmijëve për t’u dorëzuar lehtësisht”, konfirmon prof. Roberto Pani. Fëmijët, në fakt, duhet të inkurajohen për autonominë e tyre, duke nisur nga veprimet e vogla të çdo dite. Lënia e fëmijëve të lirë, për të bërë edhe gabime, do të mund t’i bëjë ata që ta njohin realitetin më shpejt dhe sigurisht të bëhen më të fortë për daljen e tyre në jetë në të ardhmen.
(c)Gazeta Shqip
Por cilat janë gabimet më të zakonshme të prindërve për sa i takon raportit me fëmijët. Profesori italian Roberto Pani, specialist në psikologjinë klinike, ka evidentuar pesë. Ja se cilat janë …
Dhënia e premtimeve dhe mosmbajtja e tyre
Jini të sinqertë
Një situatë tipike është ajo e të premtuarit. Në mënyrë që fëmijët të sillen ashtu siç dëshirojnë prindërit, këta të fundit u premtojnë atyre shpërblime të vogla ose të mëdha. Premtimet, nga ana e tyre, mund të jepen edhe pa ndonjë shkak të caktuar. Deri këtu le të themi se gjithçka është në rregull, por situata ndryshon totalisht kur prindërit nuk e mbajnë premtimin. Një sjellje e tillë ndikon negativisht te besimi që fëmijët krijojnë për ju, ndaj ajo duhet të shmanget. Pra ju duhet t’u premtoni fëmijëve vetëm për ato gjëra për të cilat jeni të sigurt se do t’i mbani.
Transmetimi i modeleve të dhunës dhe të prepotencës
Theksoni rëndësinë e dialogut dhe përdoreni atë
“Një gabim tjetër që mund të bëjnë prindërit është transmetimi i një modeli që frymëzon dhunë dhe prepotencë”, shpjegon prof. Pani. Kjo mund të ndodhë si në marrëdhëniet e drejtpërdrejta me fëmijën, ashtu edhe me botën jashtë. Në fakt, diferencën e bën shembulli i të dy prindërve: nëse ata sillen mirë dhe kanë një komunikim të denjë, edhe fëmijët do të mësohen të tillë ose e kundërta. Ndaj, fëmijëve u duhet shpjeguar vlera e dialogut dhe e respektit për tjetrin.
Vendosja në konkurrencë e fëmijëve
Mos bëni krahasime, por rrisni bashkimin mes tyre
“Një gabim shumë i zakonshëm i prindërve është krahasimi që ata u bëjnë fëmijëve me njëri-tjetrin, si për anët e mira ashtu edhe për ato të këqija”, konfirmon prof. Roberto Pani. Një sjellje e këtij lloji është vërtet shumë e përdorur, sepse në përditshmërinë e menaxhimit të familjes, tentativa drejt gabimit është më e lehtë. Për të bërë një sjellje të tillë kundrejt njërit prej fëmijëve që është më i “vështirë” se tjetri, mjafton që prindi të jetë i nxehur dhe i lodhur prej një dite pune. Sjellja e duhur parashikon shmangien e krahasimeve përgjatë gjithë jetës familjare dhe ajo që duhet theksuar është rëndësia dhe bukuria e unitetit.
Dhënia e përgjegjësisë së madhe
Mos u hiqni të drejtën për të qenë fëmijë
Ndonjëherë, sidomos në situata të veçanta familjare, nëna dhe babai tentojnë t’u transmetojnë një ngarkesë përgjegjësie më të madhe fëmijëve. “Duhet që të mos u urdhëroni atyre përgjegjësi të ekzagjeruara, duke ditur se fëmijët nuk mund t’i përballojnë disa vështirësi”, shpjegon prof. Pani. Në mënyrë që fëmijët të rriten qetësisht është e nevojshme pra që të mos harroni asnjëherë moshën e fëmijëve dhe as të drejtën legjitime të përgjegjësisë.
Mosinkurajimi i autonomisë
Lërini që të veprojnë edhe vetë
“Mosmësimi i autonomisë është një gabim i zakonshëm i prindërve, sikurse edhe lënia e fëmijëve për t’u dorëzuar lehtësisht”, konfirmon prof. Roberto Pani. Fëmijët, në fakt, duhet të inkurajohen për autonominë e tyre, duke nisur nga veprimet e vogla të çdo dite. Lënia e fëmijëve të lirë, për të bërë edhe gabime, do të mund t’i bëjë ata që ta njohin realitetin më shpejt dhe sigurisht të bëhen më të fortë për daljen e tyre në jetë në të ardhmen.
(c)Gazeta Shqip