braziljania
Anëtar i Nderuar
Falënderimet i takojnë Allahut ndërsa përshëndetjet qofshin mbi Muhammedin, familjen, shokët dhe pasuesit e tij!
Dashuria është fjalë, kuptimi i së cilës ndryshon tek njerëzit. Ajo përshkruhet në forma dhe mënyra të ndryshme, varësisht se si dhe çka duhet. Muslimani, rob i përkushtuar i Allahut, është prej protagonistëve më të sinqertë të dashurisë. Allahu thotë:
po dashuria e atyre që besuan All-llahun është shumë më e fortë--
Por, ai dashurinë e zhvillon në baza tjera. Ai do për hirë të Allahut dhe urren për hirë të Tij, gjëra që janë bazat më të forta të besimit.
Në këtë ligjëratë do të sqarohen llojet e dashurisë, do të përmenden shembuj nga disa njerëz të dalluar, të cilët favorizuan dashurinë për Allahun ndaj çdo dashurie tjetër, do të përmenden edhe shembuj të atyre që dashurinë për të tjerë e favorizuan ndaj dashurisë për Allahun, etj.
Islami ka vënë ligje dhe ka caktuar besimet, bindjet, konceptet, moralet, si dhe i ka rregulluar e sistematizuar duke mos i lënë shkel e shko.
***
1. اka është dashuria?
Dashuria ka kuptim më të ngushtë se sa fjala kënaqësi (pajtim me diç/err-rida) por ndikim më të madh. Njeriu ndodhë të pajtohet me diç por të mos e dojë atë. Ai, mund të pajtojë me një lider, fetar a politik qoftë, jo pse e do por për shkak se zgjidhje tjetër nuk ka patur ose alternativat tjera kanë qenë më të dëmshme.
Dashuria i ngjan gravitetit të tokës; ajo mban lidhjet ndërmjet njerëzve para se të prishen dhe shndërrohen në gjak. Mu për këtë, në të kaluarën thuhej “Sikur të printe dashuria (e sinqertë, mirëkuptimi) kudo, njerëzit nuk do të kishin nevojë për drejtësi e as për ligj”.
2. Dashuria dhe rëndësia e saj
Dashuria, e zhveshur nga kuptim shthururës, është shkak për hyrje në Xhennet. Muhammedi, alejhi’s selam ka thënë:
Pasha Atë, në dorën e të Cilit është shpirti im, nuk do të hyni në Xhennet përderisa të mos besoni dhe nuk do të besoni përderisa të mos duheni. A t’iu rrëfej për diç që po e bëtë duheni: përhapeni selamin në mesin tuaj”.
Ajo, e përmendur shpesh në Kur’an, të bën të kuptosh se i tërë Islami është vetëm dashuri. Thotë Allahu:
Thuaj: "Nëse e doni All-llahun, atëherë ejani pas meje që All-llahu t'ju dojë, t'ju falë mëkatet tuaja...”. ([2])
...por All-llahu juve ua bëri të dashur besimin dhe ua zbukuroi atë në zemrat tuaja, ndërsa mosbesimin, shfrenimin dhe kundërshtimin, ua bëri që t'i urreni. Të tillë janë ata që gjetën rrugën e drejtë”. ([3])
Edhe ata që përgatitën vendin (Medinen) dhe besimin para tyre, i duan ata që shpërnguleshin tek ata dhe nuk ndiejnë në gjoksat e tyre ndonjë nevojë (për zili a tjetër) nga ajo që u jepej atyre (muhaxhirëve), madje edhe sikur të kishin vetë nevojë për te, ata u jepnin përparësi atyre para vetvetes. Kush është i ruajtur prej lakmisë së vet, të tillët janë të shpëtuar”. ([4])
Buhariu transmeton se derisa Muhammedi, alejhi’s selam ishte duke ligjëruar, një beduin ia kishte ndërprerë të folurit dhe i kishte thënë: Kur është kijameti? Pejgamberi, alejhi’s selam heshti, ndërsa kur e përfundoi ligjëratën tha: اfarë ke përgatitur për Kijametin? Beduini u përgjigj: O i dërguari i Allahut, nuk kam përgatitur për të as shumë namaz, as shumë agjërim dhe as shumë lëmoshë, por unë e dua Allahun dhe të dërguarin e Tij! Muhammedi, alejhi’s selam iu përgjigj: Njeriu ringjallet me atë që e do!
Megjithatë, kjo nuk bën të keqkuptohet. Dashuria pa punë dhe dashuria që nuk bëhet për Allahun nuk quhet dashuri. Hasan el-Basriu ka thënë: Le të mos iu tradhtojë dashuria ngase, pasha Allahun, disa njerëz e kanë dashur Isain, të birin e Merjemes derisa edhe e kanë hyjnizuar, dhe kështu, dashuria e tyre i ka futur në zjarre. Ajo është dashuri pa punë.
Imam Gazaliu, në “Ihjau Ulumiddin”, transmeton nga Ibni Umeri, se: Pasha Allahun, sikur tërë pasurinë time ta jepja për Allahun, sikur të agjëroja ditën çdoherë dhe të mos haja, sikur të falesha tërë natën dhe të mos pushoja, e pastaj ta takoja Allahun ndërsa unë nuk ndiej dashuri për të devotshmit dhe urrejtje për mëkatarët, do të frikësohesha se Allahu zvarrë për fytyre do të hidhte në zjarre”.
Natyrisht se kjo është e bazuar në hadithin ku Muhammedi, alejhi’s selam thotë: “ Kush do për Allah, urren për Allah, jep dhe ndalon për Allah, ai veç ka plotësuar besimin”. ([5])
Dashuria është fjalë, kuptimi i së cilës ndryshon tek njerëzit. Ajo përshkruhet në forma dhe mënyra të ndryshme, varësisht se si dhe çka duhet. Muslimani, rob i përkushtuar i Allahut, është prej protagonistëve më të sinqertë të dashurisë. Allahu thotë:
po dashuria e atyre që besuan All-llahun është shumë më e fortë--
Por, ai dashurinë e zhvillon në baza tjera. Ai do për hirë të Allahut dhe urren për hirë të Tij, gjëra që janë bazat më të forta të besimit.
Në këtë ligjëratë do të sqarohen llojet e dashurisë, do të përmenden shembuj nga disa njerëz të dalluar, të cilët favorizuan dashurinë për Allahun ndaj çdo dashurie tjetër, do të përmenden edhe shembuj të atyre që dashurinë për të tjerë e favorizuan ndaj dashurisë për Allahun, etj.
Islami ka vënë ligje dhe ka caktuar besimet, bindjet, konceptet, moralet, si dhe i ka rregulluar e sistematizuar duke mos i lënë shkel e shko.
***
1. اka është dashuria?
Dashuria ka kuptim më të ngushtë se sa fjala kënaqësi (pajtim me diç/err-rida) por ndikim më të madh. Njeriu ndodhë të pajtohet me diç por të mos e dojë atë. Ai, mund të pajtojë me një lider, fetar a politik qoftë, jo pse e do por për shkak se zgjidhje tjetër nuk ka patur ose alternativat tjera kanë qenë më të dëmshme.
Dashuria i ngjan gravitetit të tokës; ajo mban lidhjet ndërmjet njerëzve para se të prishen dhe shndërrohen në gjak. Mu për këtë, në të kaluarën thuhej “Sikur të printe dashuria (e sinqertë, mirëkuptimi) kudo, njerëzit nuk do të kishin nevojë për drejtësi e as për ligj”.
2. Dashuria dhe rëndësia e saj
Dashuria, e zhveshur nga kuptim shthururës, është shkak për hyrje në Xhennet. Muhammedi, alejhi’s selam ka thënë:
Pasha Atë, në dorën e të Cilit është shpirti im, nuk do të hyni në Xhennet përderisa të mos besoni dhe nuk do të besoni përderisa të mos duheni. A t’iu rrëfej për diç që po e bëtë duheni: përhapeni selamin në mesin tuaj”.
Ajo, e përmendur shpesh në Kur’an, të bën të kuptosh se i tërë Islami është vetëm dashuri. Thotë Allahu:
Thuaj: "Nëse e doni All-llahun, atëherë ejani pas meje që All-llahu t'ju dojë, t'ju falë mëkatet tuaja...”. ([2])
...por All-llahu juve ua bëri të dashur besimin dhe ua zbukuroi atë në zemrat tuaja, ndërsa mosbesimin, shfrenimin dhe kundërshtimin, ua bëri që t'i urreni. Të tillë janë ata që gjetën rrugën e drejtë”. ([3])
Edhe ata që përgatitën vendin (Medinen) dhe besimin para tyre, i duan ata që shpërnguleshin tek ata dhe nuk ndiejnë në gjoksat e tyre ndonjë nevojë (për zili a tjetër) nga ajo që u jepej atyre (muhaxhirëve), madje edhe sikur të kishin vetë nevojë për te, ata u jepnin përparësi atyre para vetvetes. Kush është i ruajtur prej lakmisë së vet, të tillët janë të shpëtuar”. ([4])
Buhariu transmeton se derisa Muhammedi, alejhi’s selam ishte duke ligjëruar, një beduin ia kishte ndërprerë të folurit dhe i kishte thënë: Kur është kijameti? Pejgamberi, alejhi’s selam heshti, ndërsa kur e përfundoi ligjëratën tha: اfarë ke përgatitur për Kijametin? Beduini u përgjigj: O i dërguari i Allahut, nuk kam përgatitur për të as shumë namaz, as shumë agjërim dhe as shumë lëmoshë, por unë e dua Allahun dhe të dërguarin e Tij! Muhammedi, alejhi’s selam iu përgjigj: Njeriu ringjallet me atë që e do!
Megjithatë, kjo nuk bën të keqkuptohet. Dashuria pa punë dhe dashuria që nuk bëhet për Allahun nuk quhet dashuri. Hasan el-Basriu ka thënë: Le të mos iu tradhtojë dashuria ngase, pasha Allahun, disa njerëz e kanë dashur Isain, të birin e Merjemes derisa edhe e kanë hyjnizuar, dhe kështu, dashuria e tyre i ka futur në zjarre. Ajo është dashuri pa punë.
Imam Gazaliu, në “Ihjau Ulumiddin”, transmeton nga Ibni Umeri, se: Pasha Allahun, sikur tërë pasurinë time ta jepja për Allahun, sikur të agjëroja ditën çdoherë dhe të mos haja, sikur të falesha tërë natën dhe të mos pushoja, e pastaj ta takoja Allahun ndërsa unë nuk ndiej dashuri për të devotshmit dhe urrejtje për mëkatarët, do të frikësohesha se Allahu zvarrë për fytyre do të hidhte në zjarre”.
Natyrisht se kjo është e bazuar në hadithin ku Muhammedi, alejhi’s selam thotë: “ Kush do për Allah, urren për Allah, jep dhe ndalon për Allah, ai veç ka plotësuar besimin”. ([5])