Arti i joshjes, bindëshmërisë dhe "manipulimit" në kontekstin komunikues

Retorika - arti dhe lufta e saj me fjalë

I

Retorika është art i luftimit . Kështu afirmonte sofisti dhe teoriticienti i parë i saj Gorgias de Leontinoi, i cili sipas traditës është i pari që praktikoi këtë teknikë arti në Atinë në një solemnitet të ambasadave në vitin 427 (para Jezu Krishtit), me rastin e parapregaditjeve për lojrat olimpike duke stërvitur atletët me këtë teknikë arti, ku qëllimi ishte se si të formojnë fitues të lojrave në mesin e atletëve, në një aren luftimi siç ishte ajo e asamblesë popullore në Atinë.

Zbulimi i këtij arti, konsiderohet si nje revolucion i asaj kohe. Edhe pse diheshte në atë kohë që grekët ishin orator të shkëlqyer që prej kohës së Iliadës të Homerit, por kjo teknikë e re arti, lind dhe imponohet në një kontekst të ri demokratikë të asaj kohe .

Që nga reformat e Clisthene në vitin 508, qyteti i Atinës gjendet në një demokraci direkte, ku zgjedhja e problemeve të qytetarëve të Atinës, bëhej kryekuput nëpërmjet fjalimeve dhe debateve.


-vazhdon-

Titulli: Arti i joshjes, bindëshmërisë dhe "manipulimit" në kontekstin komunikues

Pėricles në fjalimin gjatë funeralit gjatë ushtarit të vdekur në betej, gjatë këtij diskursi i cilet veçohet nga një cilësi e veçant për të formuar një gjykim në baza të një reflektimi , dhe nga elemente të logjikës, termë ky që përcaktohet nga arsyeja dhe fjalë të arsyeshme.
Kjo cilësi e Péricles ushtrohet në asambletë popullore dhe gjatë procedurave tjera të organizimit te qytetit të Atinës.
Në këtë asamble popullore çdo qytetar i Atinës ka të drejtën e votës dhe gjithashtu ka të drejtë që gjatë ketyre asmbleve të shprehet në çdo moment. Gjatë procedurave të organizimit të jetës politike, qytetari ka edhe të drejtën e denoncimit të ndonjë qytetari tjeter në emër të mirëqenjes se jetes politike. Në këto rrethana ku pozita dhe participimi i qytetarëve është i konsiderueshëm në organizimin e jetës politike, mjeshtëria dhe arti i të shprehurit në publik, është një doemosdoshmëri. Vet Péricles, është një shembull i veçant, ai rizgjedhet 15 vjet radhazi ne funksionin e Strategut, edhe pse ky mision nuk ka ndonjë rëndësi të veçantë në qytetin e Atinës. Por kjo rizgjedhje e tij është si rezultat i karizmit të tij dhe intervenimet e tij në asamblen popullore, cilësohen me një elokuencë sublime të oratorisë.

Me inkorporimin e retorikës në jetën politike të Atinasëve, kjo provokon një ndryshim të ekuilibrit të forcave në qytetin e Atinës. Deri në këtë kohë, fjalimet publike të oratorëve të ndryshëm, nuk ju përkushtonin rëndësi të posaçme gjatë pregaditjes së fjalimeve. Por me depërtimin e retorikës në kompozimin e fjalimeve publike, kërkohej m'vetësimi i teknikës së këtij arti. Në fillim oratorët drejtoheshin tek logografët për përpilimin e fjalimeve, por më vonë ata filluan të orientohen tek sofistët (një kategori intelektualësh) që më vonë marrin epitetin e mësimdhënësve të sofia, të dijes dhe të fjalëve të urta, dhe dmth se si të mendojsh dhe se si të flasish.