Edhe pse kontributet e Irlandes ne art konsiderohen kryesisht te jene ato letrare, Irlanda ka nje trashegimi te pasur dhe te qendrueshme arkitekturore.
Disa nga strukturat e para ne Irlande jane datuar midis viteve 4000-2000 para eres sone. Izolimi relativ i Irlandes gjithashtu ka ndikuar ne zhvillimin e hershem te arkitektures se saj, duke krijuar stile te dallueshme rajonale gjate rrjedhes se zhvillimit historik te arkitektures irlandeze.
Ardhja e njerezve ne Irlande gjate periudhes Neolitike eshte shenuar arkitekturalisht nga prezenca e varreve prej guri ne te gjithe ishullin. Shembujt e arkitektures irlandeze te kohes se Neolitit nuk do duken deri ne shekullin e 6-te Eres Sone per shkak te perdorimit primar te materialeve organike ne gjate asaj kohe.
Me ardhjen e Periudhes Gotike ne Irlande gjate shekullit te 12-te, Irlanda u ndikua nga Stili britanik i arkitektures gotike si pasoje e pushtimit Norman, duke kufizuar lartesine e kishave dhe katedraleve dhe vendosjen e theksit me shume ne gjatesine (shtrirjen e objektit).
Zgjerimi i Perandorise Britanike ne Irlande vazhdoi gjate sundimit te Tudors, duke sjelle nje britanizim te metejshem te arkitektures irlandez. Gjate shperberjes se kishave dhe manastireve katolike nga Henry VIII, shume nga ndertesat e hershme kishtare u demtuan dhe shkaterruan.
Arkitektura e Irlandes ka mbetur kryesisht krahinore ose e moderuar nga nevojat industriale – si prodhimi i magazinave te medha te ndertuara prej guri ose me tulla, porte, dhe hekurudha - deri ne zhvillimin e fuqishem te shtreses se mesme ne shekullin e 19-te e me vone. Levizjet historike te cilat po operonin ne Evropen kontinentale ne ate kohe ishin duke punuar edhe ne Irlande, per te prodhuar ndertesat Neo-romaneske, Neo-barok, stile ne arkitekturen e imstitucioneve, si nje gjest festiv per prosperitetin e ri qe Irlanda ishte duke perjetuar. Modernizmi arkitektonik nuk beri nje shfaqje te forte ne Irlande deri ne periudhen e Art Deco-s te viteve 1920 dhe '30, kur Michael Scott u kthye ne Irlande pas marrjes se trajnimit ne Amerike. Estetika moderniste e Scott ndihmoi per te percaktuar me vone punen e arkitekteve irlandez.
Arkitektura ne Irlande ka perfituar nga ngritjet ekonomike gjate viteve 1990 dhe 2000 e njohur si "Tiger kelt".
Me poshte jane disa ndertesa te ilustruara ne foto te cilat i perkasin periudhes nga ajo neolitike e deri tek moderne.
marre nga
nlineuniversity
perkthyer si gjithmone nga une, prandaj dhe eshte gjys shqip gjys anglisht...lol..
Disa nga strukturat e para ne Irlande jane datuar midis viteve 4000-2000 para eres sone. Izolimi relativ i Irlandes gjithashtu ka ndikuar ne zhvillimin e hershem te arkitektures se saj, duke krijuar stile te dallueshme rajonale gjate rrjedhes se zhvillimit historik te arkitektures irlandeze.
Ardhja e njerezve ne Irlande gjate periudhes Neolitike eshte shenuar arkitekturalisht nga prezenca e varreve prej guri ne te gjithe ishullin. Shembujt e arkitektures irlandeze te kohes se Neolitit nuk do duken deri ne shekullin e 6-te Eres Sone per shkak te perdorimit primar te materialeve organike ne gjate asaj kohe.
Me ardhjen e Periudhes Gotike ne Irlande gjate shekullit te 12-te, Irlanda u ndikua nga Stili britanik i arkitektures gotike si pasoje e pushtimit Norman, duke kufizuar lartesine e kishave dhe katedraleve dhe vendosjen e theksit me shume ne gjatesine (shtrirjen e objektit).
Zgjerimi i Perandorise Britanike ne Irlande vazhdoi gjate sundimit te Tudors, duke sjelle nje britanizim te metejshem te arkitektures irlandez. Gjate shperberjes se kishave dhe manastireve katolike nga Henry VIII, shume nga ndertesat e hershme kishtare u demtuan dhe shkaterruan.
Arkitektura e Irlandes ka mbetur kryesisht krahinore ose e moderuar nga nevojat industriale – si prodhimi i magazinave te medha te ndertuara prej guri ose me tulla, porte, dhe hekurudha - deri ne zhvillimin e fuqishem te shtreses se mesme ne shekullin e 19-te e me vone. Levizjet historike te cilat po operonin ne Evropen kontinentale ne ate kohe ishin duke punuar edhe ne Irlande, per te prodhuar ndertesat Neo-romaneske, Neo-barok, stile ne arkitekturen e imstitucioneve, si nje gjest festiv per prosperitetin e ri qe Irlanda ishte duke perjetuar. Modernizmi arkitektonik nuk beri nje shfaqje te forte ne Irlande deri ne periudhen e Art Deco-s te viteve 1920 dhe '30, kur Michael Scott u kthye ne Irlande pas marrjes se trajnimit ne Amerike. Estetika moderniste e Scott ndihmoi per te percaktuar me vone punen e arkitekteve irlandez.
Arkitektura ne Irlande ka perfituar nga ngritjet ekonomike gjate viteve 1990 dhe 2000 e njohur si "Tiger kelt".
Me poshte jane disa ndertesa te ilustruara ne foto te cilat i perkasin periudhes nga ajo neolitike e deri tek moderne.
marre nga
nlineuniversityperkthyer si gjithmone nga une
, prandaj dhe eshte gjys shqip gjys anglisht...lol..
Last edited by a moderator:
