Anekdotat e NASTRADINIT

Në vend të parthënies:
اKA DIMث (E اKA NUK DIMث) PثR NASTRADIN HOXHثN?
Dimë mirë se në kohën antike shtatë qytete u grindën mes vete për të dëshmuar se i cilit nga qytetet është Homeri (autori i „Iliadës" dhe i „Odiseut"), por e dimë gjithashtu se tri herë më shumë popuj në botë u grindën për të dëshmuar se i kujt është Nastradini!
E pra, Nastradini ka mundur mos të ekzistoj fare.
Ku ta dimë ne tashti, ka ekzistuar apo nuk ka ekzistuar fare Nastradin Hoxha? Ne dimë dhe i kemi në dorë anekdotat e tija të shumta, dreqësitë e marifetllëqet e tij. Ato edhe do t'i kemi dëgjuar shpesh, dhe na kanë bërë të qeshim, apo jo? Se, një njeri i mençëm ka thënë: „Pikërisht për shkak se është aq e ngrohtë, qeshja është më e bukur nga çdo lule në këtë botë". E përse mos të qeshim edhe ne me anekdotat e Nastradinit, kur dihet tanimë se me to qeshin njerëzit që nga India e deri në Spanjë?
Q'është e vërteta, shkencëtarët janë përpjekur të zbulojnë personin historik që do t'i përgjigjej Nastradinit tonë. Shkencëtarët turq, sikur gjetën dokumentin për të dëshmuar Nastradinin si figurë historike. Ata thonë se ai (Nastradini) ishte nga qyteti Akshehir, që është në lindje të Anadollisë, në Azi të Vogël. I ati i Nastradinit, me emrin. Abdullah, thonë se ishte imam xhamie. Thonë gjithashtu se Nastradini i vogël (sepse edhe njerëzit e mëdhenj - lindin të vegjël) u lind më 1206 në vendin e quajtur Horto, se u shkollua në qytetin Konj (ne shtrojmë pyetjen: a thua çfarë nxënësi do të ketë qenë?), se punoi në Kastamon (e sipas anekdotave ai nuk u dallua si punëtor i mirë, apo jo?) dhe se vdiq (megjithëse anekdotat janë të pavdekshme) më 1285 ose 1286! Por ec e beso se ka jetuar një njeri i tillë, kur thuhet se edhe mbi pllakën e varrit të tij, viti i vdekjes shkruan së prapthi: 6821 në vend 1286?
Gojëdhëna për Nastradinin shkojnë edhe më larg, hyjnë edhe më thellë: thonë se ka varr në katër shtylla, pa rrethojë fare, po në derë ka një dry të punuar nga druri! ... Të tjerët thonë se varri i tij i përmbysur është gati për t'u rrëzuar tatpjetë por ka një çandërr në anën e sipërme, - pikërisht ku nuk duhet (që të rrëzohet më shpejt?). Dhe të tretët thonë se varri i tij është aq qesharak, saqë kalimtari që e sheh dhe nuk qesh me varrin e Nastradinit, i ngrihet qafa dhe i ngel koka e kthyer mënjëanë, si dënim!
Po, ç'rëndësi ka në ekzistoi ose jo Nastradini, kur ai na la një thesar të hareshëm, plot mençuri popullore dhe u bë përfaqësues i shtresës së varfër duke vënë në lojë të gjithë, që nga mbreti e deri te gomari! Dreqësitë e tij janë gjithherë të përdorshme: ne me to ende vëmë në thumb vese e karaktere të dobëta njerëzore dhe i gërgasim të gjitha shtresat njerëzore. Figura e tillë si e Nastradinit sikur qe e domosdoshme edhe te popujt e tjerë, herët a vonë- E patën grekët e vjetër Diogjenin, e kanë gjermanët Til Oelshpigelin,.. Njerëzit do të kenë qeshur edhe më parë, do të qeshin e do të thumbojnë edhe tash e tutje. Shumë popuj hokatarë, hokat e veta ia ndajmbathën Nastradinit. Po hokat e tija edhe u përcollën brez pas brezi, lëvizën anekënd: secili popull i mori dhe ua dha ngjyrërat e veta, i veshi në kostume të veta. Ato u përvetësuan nga të gjithë.Në Ballkan për shembull erdhën me turqit osmanë, njësoj si edhe në shqipet, por Nastradini mbeti Nastradin: i vogël, i mprehtë, syqelë, i shkathët dhe, domosdo, i varfër, — i hipur mbi një gomar të lig, që bredh për të vënë në lojë atë që duhet vënë në lojë, që tall ata që e meritojnë talljen, që gërgat ata që nuk duhet lënë të qetë. Pra, qëllimi duket fare qartë: me një si marrash të gjenden marrashët e tjerë, sepse humori e satira qenë ushqim shekullor, sidomos për ata që u mungonte buka e gojës. Këtu edhe qëndron roli shoqëror i anekdotave të Nastradinit, ky është misioni i tyre social, kjo është porosia humane.
Pavarësisht në ekzistoi a jo, Nastradini u bë figurë e rëndësishme e letërsisë gojore, qe me dreqësitë e veta, me mençurinë, me drejtësinë të mëkëmbë përvojën e popullit, përvojën e kultivuar brez pas brezi. Ja, pra, si dhe përse u sajua edhe ky libërth, lexues i nderuar.
U zgjodh nga shumë të tjerë, për të arritur në duart e tua të vogla, njomske, fëmijërore. Ky është humor për ty, lexues i vogël, por nuk bën dëm nëse e lexojnë edhe prindërit e tu, kujdestarët e tu, mësimdhënësit e tu. Pikë së pari, nëse të intereson kjo, për bazë u mor libri i parë i botuar këtu e tridhjetë vjetë më parë, libër i hartuar nga Abdullah Zajmi, por qenë të domosdoshme edhe „Proza popullore e Drenicës", „Anekdota" - vëllimi i parë në botirn të Institutit Albanologjik në Prishtinë, poashtu disa edhe u përkthyen nga „Nastrudin Hoxha" në botim të „Svjetllostit" të Sarajevës, për t'u rrumbullakësuar sa më mirë mençuria e Nastradin Hoxhës.
E kur t'i biesh në fund këtij botimi, ti lexues i vogël, me thuaj - a ka farë rëndësia në ekzistoi ose jo Nastradin Hoxha? A nuk do të të mjaftojnë anekdotat e tij, më në fund? Sepse, njerëzit shkojnë e vijnë po pas lënë veprat dhe nga të gjitha veprat, hareja do të jetë kryevepër, apo jo? ... Se, sikur kjo botë të kishte pasur më shumë Nastradinë, do të ishte më e mirë - patjetër.

NASTRADINI DHE FثMIJثT
Kahdo shkonte Nastradin Hoxha, fëmijët i shkonin pas, e tallnin, luanin me të, e qortonin si askë tjetër në botë. Njëherë një i rritur e qortoi Nastradinin:
— More Nastradin! Po ty fëmijët nuk të frikohen fare?
—As unë nuk frikohem prej tyre! — ia bëri Nastradini trim.


Qث Tث MOS E DI UNث
Nastradini njëherë u hidhërua shumë në gomarin e vet të padëgjueshëm dhe urdhëroi të birin:
— Ketij gomari mos i jep të hajë, as të pijë! Le të ngordhë ky, sa më parë!
Kur dolën jashtë ahurit, Nastradini i pëshpëriti të birit:
— Unë thashë ashtu që ta tremb gomarin, që mos të më hidhërojë tash e tutje. Po ti jepi ujë e ushqim si zakonisht, por të mos e di unë këtë gjë!


SI SHKOJNث DITثT KثTU?
Nastradini arriti për herë të parë në Vuçitërnë dhe derisa po shikonte me interesim, iu afrua një i panjohur dhe e pyeti:
— A s'më thua hoxhë, ç'ditë është sot, këtu? Nastradini iu përgjigj:
— Mik i dashur, nuk jam nga këtu. Për herë të parë jam në këtë sheher, kështu që ende nuk e di si shkojnë ditët e javës këtu. Më mirë pyetë di-kënd nga vendësit!

Nث ROL Tث KثNDESIT
U ngrit Nastradini në mesnatë, doli jashtë e nisi të këndonte si këndes. Fqinjët që e dëgjuan, e pyetën ç'po ngjet me të, ndërsa ai u përgjigj:
— Paj, nesër kam shumë punë dhe do të dëshiroja të agojë dita e re sa më parë!

KUSH ثSHTث Mث I VJETثR
E pyetën Nastradinin:
— Cili jeni më i vjetër? Ti apo vëllai yt?
— Sivjet, unë jam për një vit më i vjetër se ai, po në vitin e ardhshëm do të jemi moshatarë unë e vëllai!

NUK Tث DON TY, NثNث!
Një lypës trokiti në derën e Nastradinit. Kërkonte bukë ai. Nastradini ngau te e ëma që ishte brenda dhe i tregoi. Nëna tha:
— Biro, i thuaj lypsit: nuk është nëna këtu! Nastradini iu përgjigj nënës:
— Po, ai nuk po të kërkon ty, por po kërkon bukë, nënë!

NJث ME NJث
Nastradini ecte rrugës pas gomarit për midis të Ferizajit, një ditë vape. Kishte hequr dollomanë dhe e kishte vënë mbi samar sepse bënte vapë. Dikushi për ta tallur Nastradinit, ia vodhi dollomanë. Nastradini e pyeti gomarin:
— Ku është dollomaja ime?
Por gomari nuk fliste. Atëherë Nastradini i hidhëruar ia hoqi gomarit samarin dhe e vuri në shpinë të vet duke thënë:
— Kur të ma kthesh dollomanë time, ta këthej samarin tënd!

A RRITET LITARI?
Babai e dërgoi Nastradinin në pazar që t'i blejë një litar:
— Më blej një litar! — i tha.
Nastradini shkoi dhe u kthye saora. Kur i jati e pyeti ae kishte blerë litarin, ai iu përgjigj:
— Jo, nuk e bleva; ti vërtetë më tregove gjatësinë e litarit por nuk më the për sa kohë mund të rritet litari aq sa e kërkon ti!

BثJ اKA E KAM Nث MENDث!
Në një fshat të Gollakut Nastradini i mblodhi fshatarët dhe u tha:
— Ose më jepni ushqim, ose e bëj çka e kam në mend!
Fshatarët u trembën dhe i dhanë gjithë ç'patën. Kur u ngop Nastradini mirë e mirë, ata s'u du-ruan pa e pyetur ç'kishte pasur ndër mend t'i bënte fshatit. Ai tha:
— Kam pasur ndër mend të shkoj në fshatin tjetër — në Llap!

SI RUHET DERA E SHTثPISث?
Nëna e Nastradinit vajti dikah dhe porositi të birin ta ruante derën e shtëpisë. Nastradini ndenji gjatë në prag të derës, u merzit, nisi të luante me fëmijë dhe hajni e bëri atë që kishte pasur ndërmend. Kur u kthye nëna, e pa ç'kishte ngjarë dhe e pyeti të birin:
— Përse nuk e ke ruajtur derën e shtëpisë, Nastradin?
Nastradini u përgjigj:
— Po, besa, derën nuk e ka gjetur gjë e ligë, e ti nuk më the ta ruaj shtëpinë, po derën!

DUKE KثRKUAR GJUMIN
Në Shkup ishte e ndaluar të shëtisje rrugëve natën vonë. Jeniçerët silleshin rrugëve dhe merrnin masa kundër bredhësive. Një natë e zunë Nastradinin.
— ا'bën kaq vonë që sillesh rrugëve? — e pyetën me hidhërim.
Nastradinit iu mor goja dhe mezi tha:
— Paj, rashë të flija, po e kisha lënë derën çelë dhe gjumi më kishte dalë jashtë, kështu që dola ta kërkoja!

KUSHTI I FITUAR
Njëherë Nastradini në lojë me fëmijë hasi një dru të lartë dhe u tha fëmijëve se do te hipte në majë, nëse ata ia paguajnë një gjysmë akçe (para e vjetër). Fëmijët mblodhën sa patën, bëne një gjysmë akçe dhe Nastradini pasi i rrasi paratë në xhep, tha:
— Sillmini shkallët!
— Me shkallë është lehtë dhe ne nuk jemi marrë vesh që të hypësh me shkallë, se me shkallë ia del gjithkush! — kundershtuan fëmijët.
— E, as të hip pa shkalle nuk jemi marrë vesh! — tha Nastradini dhe fitoi kushtin.

Mث DHIMBSET ARA IME
Kau i huaj hyri në arë të Nastradinit. Nastradini më kot e ndoqi kaun me hu: as e zu, as e që-lloi. Po, pak më vonë, të njëjtin ka e pa të zënë në zgjedhë të fqinjit. Atëherë mori një thupër, u afrua dhe po e qëllon kaun.
— përse po e rrah kaun tim? — pyeti fqinji.
— Ti, hesht! E di kau vetë përse po e rrah! — tha Nastradini dhe vazhdoi ta qëllonte.
— Por, Nastradin, po më dhimbset kau! — ia bëri fqinji.
— Mua po më dhimbset ara ime! — tha Nastradini.

KOKA PA MISH
Babai i dha Nastradinit të vogël dy akçe për t'i blerë një kokë qengji sepse babait i hahej shumë. Ai doli, e bleu, por kur kthehej rrugës e hëngri tërë mishtë e kokës së qengjit. Para të jatit vuri vetëm rrashtën e thatë të qengjit.
— ا'është kjo? — pyeti babai i hutuar. ثshtë kokë qengji, baba! — tha Nastradini i vogël.
— Po ku i ka veshët? — pyeti ai.
— Kishte qenë e shurdhër! — tha Nastradini.
— Po sytë — pyeti baba sërish.
— E po, baba, kishte qenë qengj i verbër! — tha ai.
— Besa, as gjuhë nuk paska, biro! — u hutua babai.
— Qengji ka qenë mëmec, baba! — tha vogëlushi.
— Ama, as një grimë mish nuk e ka kjo kokë! — tha babai.
— E po, ka qenë një qingj i ligë, baba! — tha ai.
— Atëherë përse e bleve kështu këtë kokë qengji, — u hidhërua babai.
— E bleva, baba, sepse i kishte dhëmbët shumë të mirë. I sheh sa të mprehtë i ka? — ia bëri Nastradini dhe doli jashtë.

DUA UJث E JO DAJAK!
Hyri hajni në shtëpinë e Nastradinit. Familja e hetuan hajnin dhe i thanë Nastradinit që ta kap-te.Ai ngau pas hajnit, e hajni me vrap u hodh përkrye murit të oborrit. Nastradini mezi ia kapi opangën hajnit, por ajo ishte e ndyrë dhe ia përleu duart.
Babai i Nastradinit po afrohej nga pas me një stopërlak dhe kur e pa Nastradini, duke u frikuar se babai do ta rrahte këtë që i shpëtoi hajni nga duart, tha:
— Nuk më duhet dajaku, baba, po një shtambë me ujë që të pastrohem se jam bërë me baltë!

GOMARI ثSHTث KTHYER MBRAPSHT
Nastradini deshi t'i hypte gomarit një ditë, e ngreu këmbën dhe iu hodh në shpinë mbrapsht: me kokë nga bishti. Ata që ishin pranë, e panë dhe e pyetën:
— Po përse je kthyer mbrapsht, Nastradin?
— Jo unë, jo, po gomari është kthyer si nuk duhet! — tha Nastradini.

NثNA Mث E RE SE I BIRI
Ishin mbledhur gratë në shtëpinë e Nastradinit dhe me nënën e tij bënin llafe, e herë pas herë e pyesnin shoqja-shoqen edhe për vjetët. Nëna e Nastradinit thoshte se ka shtatë-tetëmbëdhjetë vjet, edhe pse Nastradini i kishte mbushur të katërmbëdhjetat. Këtij më në fund nuk iu durua pa i thënë nënës:
— Ti nëna ime, vetëm edhe dy-tri vjet rri në këtë moshë që thua se je, të zë unë, e kur të bëjmë vjet njësoj, rritemi bashkërisht!

PESHQIT E MثDHENJ E DINث
Babai i Nastradinit kishte zënë tre peshq në Dri. Nëna i fërgoi, por vetëm më të voglin e solli në sofër për drekë. Dy më të mëdhmjtë i fshehu nën sofër. Kur u ulën, Nastradini i përshpëriti, diçka peshkut të fërguar që ishte në sofër.
— اka po bën ashtu, Nastradin? — pyeti babai.
— Po e pyes këtë peshk kur është dita e kijametit! — tha ai.
— E po, çka po të thotë? — u hutua babai.
— Po më thotë: jam peshk i vogël unë, por pyeti ata dy peshqit e mëdhenj që i ka fshehur në-na nën sofër. Ata dinë më shumë se unë, tha Nastradini.


NASTRADINI DHE MBRETI
Mbreti, që shëtiste tebdil (i maskuar) e hasi Nastradinin e vogël derisa shkonte në shkollë dhe ia dha një lirë.
— Merre këtë lirë dhe blej sheqerka! — tha mbreti.
— Jo, nuk guxoj, se më rrah babai! — tha vcgëlushi.
— Por, ti thuaj se ta ka dhënë mbreti dhe ai nuk do të të rrahë, — tha mbreti.
— Nuk mund t'i them, se babai im e di se mbreti nuk e jep vetëm një lirë. E nëse ju ma mbushni strajcën me lira, baba im beson pastaj! — tha.

DIELLI APO HثNA?

Në mejtep, mësuesi pyeti nxënësit se a më i rëndësishëm është hëna apo dielli. Gjithkush u përgjigj në mënyrë të vet, por kryesisht nxënësit u pajtuan se më i rëndësishëm është dielli. Vetëm Nastradini u ngrit e tha:
— Jo, hëna është! Se dielli del ditën, kur shohim dhe as që mund ta shndërrojë ditën në natë mungesa e tij e bën edhe pa të. E hëna del natën, na bën dritë kur është terr!


QURANI I MENاUR

Një ditë tregu Nastradini pa një zog të bukur e të vogël që shitej dhe blerësit ofronin shumë para. Pa e zgjatur më shumë, u kthye në shtëpi, mori quranin e doli në pazar. Por blerësit nuk i ofruan para sa kërkonte ai dhe ai tha:
— Po pak më parë, një zog shumë më i vogël se qurani im u shit për dymbëdhjetë duket!
— Por ai zog ishte papagall që di të flasë! — i thanë njerëzit që ishin grumbulluar rreth qura-nit të Nastradinit.
— E nëse ai zog di të flasë, qurani im di të mendojë në heshtje edhe më mirë se ai! — tha.

A MASHTROHET NASTRADINI?

Një mendimtar kishte dëgjuar shumë për Nastradin Hoxhën edhe erdhi për ta mashtruar në Prizren. Kur hyri në qytet e gjeti një njëri që ia kishte dhënë shpinën një muri dhe e mbante:
- po e kërkoj Nastradin Hoxhën, —tha i ardhuri. — Erdha të mashtroj!
— Shumë mirë, — tha Nastradini, — unë e njoh Nastradinin, po ma mbaj ti këtë mur të mos rrëzohet deri sa ta sjell Nastradinin, se e di ku gjendet ai.
Njeriu ia dha shpinën murit kotnasikoti e Nastradini shkoi në punë të vet.

MIELLI Nث LITAR

Erdhi fqinji te Nastradini dhe ia kërkoi litarin në të cilin teren rrobat. Nastradini pasi hyri brenda, doli jashtë e tha:
— Besa, nuk mund ta jap se po ter miell në litar!
— E po si teret mielli në litar, Nastradin? — pyeti fqinji i hutuar.
— Or fqinji im i dashur, kur dikush nuk e ka ndërmend të ta huazoj litarin, ai bën çka të dojë me litarin!


PREJ MALLIT Tث MADH

Para derës së Nastradinit përftoi qerrja e Nastradini që qëlloi lakuriq, edhe pse kishte dëshirë të hypi në qerre. Por qerrexhiu nuk e priti fare, e Nastradini doli vrap siq ishte, lakuriq. Po kur hyri në Rahovec, rreth tij u mblodhën njerëz dhe e pyetën përse kishte ardhur ashtu si ishte. Ai u përgjegj:
— More, aqë shumë më ka marrë malli për ju, saqë paskam harrua të vishem!


MISHI DHE MثLQIA

Nastradini bleu mëlqi po kur po ecte rrugës,. sorra ia rrëmbeu nga dora e fluturoi lart. Në atë çast një njeri që kishte blerë mish po vinte rrugës dhe Nastradini pa një pa dy ia rrëmbeu mishin njeriut e mori të ikte. Njeriu thirri në ndihmë:
— Mbajeni, se ma mori mishin tim!
— Mbajeni, se ma mori mëlqinë time, — bërtiste edhe Nastradini pas sorrës.

اORBA E VALثT

Gruaja e Nastradinit kishte zier qorbë për darkë dhe ajo e para e provoi, por çorba e valët dogji aq shumë saqë asaj i shkuan lotët atë çast. Nastradini kur e pa, e pyeti:
— Përse qan, mori? ثshtë çorba e nxehtë?
— Nuk është, por qaj se më ka vdekur babai e ai e adhuronte shumë këtë çorbë!
Fill pastaj Nastradini mbushi lugën çorbë, por ajo e dogji edhe më shumë. Gruaja ia pa lotët:
— Përse qan ti, Nastradin? — e pyeti ajo.
— Qaj, sepse ty të ka vdekur babai, të ka, vdekur nëna, e nuk ke vdekur edhe ti me ta! — ia bëri ai, me gojë të përvluar.


SHKALLثT SHITEN GJITHKUND

Nastradinin e mori malli për pemë, mori shkallët, iu afrua pemës së fqinjit dhe hipi lart. Fqinji e kishte shikuar gjithnjë dhe doli, iu afrua dhe e pyeti:
— اka kërkon këtu, Nastradin? اka po bën? Nastradini u zu ngushtë:
— Paj, po shes shkallë, or ti! — tha.
— Po a këtu shiten shkallët? — pyeti fqinji i hidhëruar.
— Or budalla, po a nuk e ke ditur se shkallët mund të shiten kudo?!

IA NDIEN ERثN

Nastradini po mendonte në varfëri të vet: të kisha njëzet akqe, do të bleja mish. Ta kisiha një vegësh, do të marrja hua dru te fqinji dhe çfarë çorbe do të kisha mbaruar, se... Po atë çast, në derë u duk fëmija i fqinjës me një enë në dorë.
— اdo ti këtu? — pyeti Nastradini i hutuar.
— Po, nëna është e sëmurë dhe po i hahet çorba! — ia bëri ai.
— More, unë vetëm sa e mora me mend e prej nga ia ndjeu erën çorbës ajo? — pyeti Nas-tradini i mejtuar.

GOMARI DO KثNGث

Subashës i kishte humbur gomari dhe njerëzit e subashës u nisën ta kërkojnë. Nasitradinin e hasin në rrugë dhe e porositën nëse e sheh kund gomarin e subashës, t'i lajmërojë.
Nastradini vazhdoi rrugën duke kënduar. Njëri e hasi dhe kur mori vesh hallin e Nastradinit, tha:
— Po ti nuk je brengosur fare për gomarin e subashës? Edhe po këndon. — ia bëri njeriu.
— Pikërisiit gomari i huaj kërkohet me këngë! — tha Nastradini dhe vazhdoi më tutje

BJERI FYLLIT TI

Nastradini përgatitej për Qabe. Para nisjes për haxhillëk, u mlblodhën ta përcillnin dhe secili e porosiste Nastradinin për diçka. Po aty qëlloi një fëmijë, që nxori një akçe, ia dha Nastradinit, duke e lutur që ti blejë një fyell në Qabe.
— E, djali i mirë, ti qysh tash luaja gishtërinjtë fyellit, e për këta të tjerët, shohim e bëjmë!


S'JAM BUDALLA POR JAM FثMIJث

Kur ishte i vogël, Nastradinin e dërgoi i jati në mulli, që të bluante drithin. Ia ngarkoi dy thasë drith gomarit dhe e nisi. Por kur u blua drithi i Nastradinit, mullisi e pa Nastradinin tek po merrte miell nga thesi i huaj dhe po i mbushte ende të vetët.
— اka po bën? A mos je budalla? — u hidhërua mullisi.
Nastradini u përgjigj:
— Po të isha budalla, kisha nxjerrë miell nga thesi im dhe e kisha shtirë në të huajin, por jam fëmijë. A s'po sheh, a?

AMANETI I NASTRADINIT

U sëmur Nastradini dhe njerëzit i shkuan ta vizitojnë. Po ai ishte i sëmurë rëndë dhe ata e pye-tën në do t'u linte atyre ndonjë amanet.
— Po, e kam një amanet, — tha Nastradini. — Amanet po ua lë, që kur të vizitoni ndonjë të sëmurë si unë, mos rrini shumë!LOLLOLLOL



MERRE EDHE TI NJث

Një njeri ia dha Nastradinit dhjetë pata për t'i ruajtur, por ai në mbrëmje i ktheu vetëm nëntë. Kështu nisi grindja. Njeriu që ia kishte dhënë patat, nuk dinte të numronte, ama e shihte se një mungon, dhe në fund u morën vesh t'i sjellin cthjetë njerëz, që secili të marrë nga një patë, e të shohin a janë në numër patat.

I sollën njerëzit dhe kur secili mori nga një patë, pronari ngeli pa të,
— A sheh, Nastradin? Nëntë janë, e nuk janë dhjetë! Unë nuk kam patë fare? — tha pronari.
— E po kush të ka faj që nuk e more edhe ti një kur ishin në tubë? — tha Nastradini.

LOPثS MOS I SHIKO Nث QITAP

Kadiu e pagoi Nastradinin puth t'ia ruante lopët. Po Nastradini bashkë me lopët e kadiut e merr-te edhe një lopë të veten që kishte. Dhe ngjau që pikërisht lopa e Nastradinit ta shpërthente lopën e kadiut, dhe vaj halli për Nastradinin. Nastradini ngarendi te kadiu e tha:
— Kadi i nderuar, lopa jote e shpërtheu lopën time!
— Po ç'të bëj unë? Për hajvanë nuk ka gjyq as ligj! — tha kadiu.
— Ama, ç'po flas edhe unë? Po lopa ime e ka shpërthyer lopën tënde, kadi! — tha Nastradini.
— E, he... prit njëherë të shikoj në qitap, Nastradin! — ia bëri kadiu.
— E jo! Pasi lopës sime nuk i shikove në qitap, nuk do t'i shikosh as tëndës! — tha Nastradini.


SHTثPIA Nث RROTث

Nastradini ndërtoi një shtëpi të vogël sa të ketë kulm mbi kokë. Por të parët që erdhën, i thanë se derën është dashur ta linte në lindje dhe jo në perëndim. Sa shkuan ata, ky e mbylli derën në perëndim dhe hapi derë në lindje. Erdhi pala tjetër dhe i thanë:
— Ahu, përse rrak e ke lënë derën në veri?
Shkuan ata, ky e mbylli derën në lindje dhe e hapi derën e re në veri.
— Përse nuk e ke lënë derën në jug? — e qortuan pala e tretë.
Nastradini i hidhëruar, ndërtoi katër rrotë, e vuri shtëpinë mbi to, dhe kah i thoshte kush — ia kthente derën ...

DHURATA PثR MBRETIN

Nastradini mori dy fiq dhe një pjatë e shkoi te mbreti. Rojën e lajmëroi se ka dhuratë për mbretin. Kur hyri te mbreti, para tij vuri pjatën e pastaj në pjatë nxori dy fiq. Mbreti, edhe pse e dinte se çka janë fiqtë, e pyeti:
— اka janë këta, Nastradin?
— Këta janë fiq, i dashuri mbret! — tha Nastradini.
— E çka shërbejnë këta? — pyeti rnbreti për ta tallur.
— Këta shërbejnë për t'u ngrënë, lartmadhëri! — tha Nastradini dhe mori njërin fik në sy të mbretit, e rrasi në gojë dhe e hëngri. Pastaj fikun tjetër e ndau përgjyismë: — E mund të hahet edhe kështu! — ia bëri, hëngri gjysmën e fikut tjetër, pastaj edhe gjysmën e fundit që do të thotë se i hëngri të dy fiqtë.
Mbreti ngeli me gisht në gojë.


DثSHIRA ثSHTث DثSHIRث

Nastradini e kishte një ka të madh që kishte brirë aq të mëdhenj e të bukur saqë ai nuk kishte dëshirë më të madhe se t'i hipte njëherë dhe t'i ulej këmbëkryq midis brirëve. Por një gjë të tillë as që mund ta bënte kur kau ngrihej më këmbë, prandaj njëherë e gjeti të shtrirë dhe iu afrua përvjedhtas. Po sapo iu hodh midis brirëve, kau u tremb, kërceu në ajër dhe Nastradinin e përplasi për tokë. Nastradini duke u ngritur me shumë dhimbë, ia bëri:
E vërtetë se më dhemb, por dëshirën time e plotësova!


GABIMI ثSHTث Nث QYP

Nastradini kishte punë me kadiun, por ai e dinte fare mirë se nuk mund të fitonte në gjyq nëse kadiut nuk i jep ryshfet. Kështu ai mori qypin, e mbushi baltë e në krye i hodhi pak mjaltë. Pastaj ia dha kadiut, kështu që ai vëndosi në favor të Nastradinit. Nastradini mori vendimin e kadiut e iku. E kadiu në shtëpi, posa e rrasi lugën pak më thellë në qyp, i doli baltë në vend të mjaltit. Atëherë dërgoi t'ia binin Nastradinin.
— Nastradin. Ma jep atë vendim të gjyqit që ta dhashë dje, se ka një gabim e duhet ta korigjoj!
— Të falem nderit, kadi, vendimi im nuk ka asnjë gabim. Gabimi është në qyp!

I KANث HARRUAR SHKRONJAT

Nastradini pa se fqinji ka dasëm të madhe, mendo e çmendo si t'i shkonte në gosti dhe ç'të bëj tjetër, pos morri një letër të bardhë, e palol mirë e mirë dhe shhkoi në dasrnë si të ishte i ftuar edhe ai:
— Këtë letër ia solla të zotit të shtëpisë, — ia bëri, hyri brenda dhe menjëherë u ul në sofër.
I zoti i shtëpisë e hapi letrën por aty nuk kishte asgjë të shkruar.
— Nastradin, këtu nuk shkruan asgjë! — ia bëri ai Nastradinit që hante me nguti.
— I kanë harruar shkronjat prej gëzimit që keni dasmë! — tha Nastradini tashmë i ngopur fare mirë.


A SHET TURSHI TI A UNث?

Nastradini vendosi të merrej me tregti dhe pikërisiht vëndosi të shes turshi në Prishtinë. Bleu turshi e vegla, i ngarkoi turshitë në gomarë e doli në çarshi. Por gomari ishte mësuar që saherë të kalonte pranë një shtëpie, të gjallmonte, kështu që kjo ngjau pikërisht pak para se të bërtiste Nastradini: „urdhëroni, turshi urdhëroni turshi". Nastradini i hidhëruar iu drejtua gomarit!
— Po ngadalë njëherë, or ti; a po shet turshi ti, apo po shes unë?!

NASTRADINI


SHKOLLA


Njëri nga djemtë e shkollës së Nastradinit – pyeti:
‘’Cila është arritja më e madhe : e atij që pushtoi një perandori, e atij që mundte por nuk e bëri, apo e atij që pengoi të tjerët të bëjnë një gjë të tillë?
- Nuk di asgjë për këtë cështje, u përgjigj Nastradini, por di një detyrë shumë më të vështirë se këto që the ti.
- Cila është ajo?
- Përpjekja për të të mësuar ty, të shohesh gjërat ashtu sic janë në të vërtetë.



FATI I PAEKSPLORUAR


Nastradini po ecte në një rrugicë kur dikush rrëshqiti nga një cati, dhe ra mbi zverkun e tij. I rëni nuk pësoi asgjë por Nastradini u dërgua në spital. Disa nga nxënësit e tij vajtën për ta vizituar.
- Cfarë mësimi nxjerr nga kjo ngjarje Nastradin, e pyetën?
- Shmangni cdo lloj besimi në të pashmangshmen, madje akoma edhe kur shkaku dhe pasoja duken të pashmangshme. Ai ra nga catia, por zverku im u thye. Mos besoni supozimet teorike si: ‘’ Nëse dikush do të bjerë nga catia, do të thyejë qafën e tij’’.


JO KAQ E LEHTث SA DUKET


Një vejushë erdhi në gjyqin e Nastradinit dhe tha:
- Jam shumë e varfër. Djali im i vogël ha sasi të mëdha sheqeri, dhe në të vërtetë i është bërë pasion dhe nuk mund tja dal mbanë për tja paguar. A do të mundte gjyqi ti ndalonte të hante sheqer, pasi unë vetë nuk mund ta bëj të më bindet?

-Zonjë, ju përgjigj Nastradini, ky problem nuk është kaq i lehtë sa duket. Hajdeni përsëri pas një jave dhe do tju jepet vendimi, pasi të kem analizuar këtë rast në thellësi.
Pas një jave, emri i vejushës ishte përsëri në listën e njerëzve që kërkonin të drejtën nga gjyqi.

- Më vjen keq, i tha Nastradini kur erdhi radha e saj, por do të kemi një vonesë tjetër të kësaj cështjeje shumë të ndërlikuar. Hajdeni përsëri javën tjetër.
E njëjta gjë ndodhi edhe pesëmbëdhjetëditëshin e ardhshëm. Përfundimisht Nastradini deklaroi: Gjyqi do të japë verdiktin ndalues tani. Thërrisni djaloshin. Djaloshi erdhi përpara gjyqit.

-Djalosh, bërtiti gjykatësi. Ndalohet të hash me tepër sheqer se gjysëm luge cdo ditë.
Vejusha i shprehu falenderimet e saja Nastradinit dhe e luti ti bënte një pyetje.
-Thuamë, tha Nastradini,
- I nderuar, habitem se përse nuk i ndaluat djaloshit të hante sheqer që nga seancat e para.
- Shiko, tha Nastradini, fillimisht duhet të clirohesha edhe unë vetë nga ky ves, ku ta dija se do më merrte kaq shumë kohë?
MثSO SI Tث MثSOSH


Nastradini dërgoi një djalë që ti sillte ujë nga burimi.
- Kujdes se mos thyen shtambën, i tha, dhe i dha djaloshit një shuplakë.

Një kalimtar pyeti Nastradinit, se përse i ra dikujt që nuk i kishte bërë asgjë.
- O njeri, tha Nastradini. Do të ishte e kotë të ndëshkoja djaloshin pasi ta kishte thyer shtambën, apo nuk është kështu?



I THATث Nث SHI


Dikush ftoi Nastradinin të gjuanin së bashku por i dha një kalë që ishte shumë i ngadaltë. Nastradini nuk tha asgjë. Shumë shpejt gjahtarët e lanë shumë pas dhe nuk mund ta shihnin. Ndërkaq filloi të binte shumë shi dhe nuk ekzistonte asnjë strehë përreth. Të gjithë ata që merrnin pjesë në gjah u bënë qull. Por Nastradini, sapo filloi shiu, hoqi rrobat e tij dhe i palosi. Në vazhdim u ul mbi rrobat e palosura. Kur shiu pushoi , u vesh dhe u kthye në shtëpinë e atij që e kishte ftuar dhe i kishte dhënë kalin e ngadaltë.
Asnjeri nuk mund të kuptonte se si nuk ishte aspak i lagur. Pavarësisht shpejtësinë e kuajve të tyre , asnjeri nuk ishte arritur të gjente strehë në atë fushë. Nastradini u tha, se arsyeja që ai ishte i thatë, ishte kali që i dhanë.

Ditën tjetër i dhanë një kalë të shpejtë dhe i zoti i shtëpisë mori kalin e ngadaltë. Përsëri ra shi. Kali i të zotit të shtëpisë ishte kaq i ngadaltë saqë ai u lag më shumë se cdo herë tjetër, ndërsa kthehej në shtëpi me hap kërmiu. Nastradini bëri të njëjtën gjë si radhën e kaluar. Kur u kthye në shtëpi nuk ishte i lagur fare.

- I gjithë faji është i joti, i bërtiti i zoti i shtëpisë. Më bëre ti hipja atij kali të tmerrshëm.

- Ndoshta edhe ti nuk bëre dicka nga ana jote për këtë problem, në mënyrë që të mund të mbetesh pa u lagur, i tha Nastradini.


LAJMثRIMI


Nastradini qëndroi në pazar dhe filloi tu drejtohej turmave që ishin aty:
- O njerëz! Doni dije pa vështirsi, të vërtetën pa gënjeshtra, arritje pa përpjekje, përparim pa sakrifica?
- Po, Po!
Mrekulli! Tha Nastradini. Doja vetëm ta dija. Mund të bazoheni tek unë, se do tju them mënyrën se si mund të arrihen keto gjëra, nëse kurrë do të zbuloj dicka të tillë.