Fragmente te perzgjedhura
- Hapësi i temës Sirius.
- Start date
Monique
With or Without u
Titulli: Fragmente te perzgjedhura
" Ke rene ndonjehere ne dashuri ? A nuk eshte e tmerrshme ? Te ben te nenshtruar. Te hap gjoksin dhe zemren, dhe kjo do te thote qe dikush mund te hyje brenda teje, dhe te te beje lemsh. Ti nderton nje teresi masash mbrojtese, te blinduara, ne menyre qe askush mos te te lendoje, derisa nje dite, nje budalla, hyn ne jeten tende idjote.. Ti i jep atij nje pjese prej teje. Ai sta kerkoi ate. Nje dite, ai ben nje budallallik, si te te puthe apo te te dhuroje nje buzeqeshje, dhe pastaj jeta jote, nuk eshte me jeta jote. Dashuria te mban peng. Deperton brenda teje, dhe pastaj te le te qash ne erresire. Ne menyre qe edhe nje fraze e thjeshte, si : " Ndoshta ne duhet te jemi vetem miq" , kthehet ne nje cifël qelqi brenda zemres tende. Dhe kjo dhemb. Jo vetem ne mendje dhe imagjinate, por eshte nje shpirt i lenduar qe ndjen dhimbje. "
_Neil Gaiman.
" Ke rene ndonjehere ne dashuri ? A nuk eshte e tmerrshme ? Te ben te nenshtruar. Te hap gjoksin dhe zemren, dhe kjo do te thote qe dikush mund te hyje brenda teje, dhe te te beje lemsh. Ti nderton nje teresi masash mbrojtese, te blinduara, ne menyre qe askush mos te te lendoje, derisa nje dite, nje budalla, hyn ne jeten tende idjote.. Ti i jep atij nje pjese prej teje. Ai sta kerkoi ate. Nje dite, ai ben nje budallallik, si te te puthe apo te te dhuroje nje buzeqeshje, dhe pastaj jeta jote, nuk eshte me jeta jote. Dashuria te mban peng. Deperton brenda teje, dhe pastaj te le te qash ne erresire. Ne menyre qe edhe nje fraze e thjeshte, si : " Ndoshta ne duhet te jemi vetem miq" , kthehet ne nje cifël qelqi brenda zemres tende. Dhe kjo dhemb. Jo vetem ne mendje dhe imagjinate, por eshte nje shpirt i lenduar qe ndjen dhimbje. "
_Neil Gaiman.
Titulli: Fragmente te perzgjedhura
Nëse dhomat e shpirtit tim do vizitoje
اfarë pretendon se do shikoje?
Cilin përbindësh mendon se fsheh?
Po të zhgënjej, por nuk më njeh.
Nuk ka nevojë për të trokitur.
Hyr, shih, kërko, mbet e habitur
Mure të zbrazët lyer pa ngjyra
Fotografi, por pa fytyra
Diku e hedhur afër shtratit
ثshtë nje kuti e tersit, fatit
E mbushur plot është me kujtime.
Brenda gjithë historia ime.
Janë fjalët që kam thënë aty,
gjithkush që njoha, perfshi ty.
Gjithcka që bëra, e ç’veç ëndërrova
Vendet ku shkela, ku jetova.
Janë zënkat tona dhe mërite
Janë puthjet netëve pa dritë
Veset e mia që aq urreve
Mërgimi i ngadaltë i reve.
Dënimet që vuajta për ty
Herët kur s’të pash ne sy
Jetët qe pa ty jetova.
Të tjera femra që dashurova
Janë dhe sekretet që s’të kam thënë
E amanetet që kam lënë
Fëmijet që kurrë nuk më lindën
Epshet që vrava se nuk mu bindën
Ka letra, që për ty i shkrova
Në zarfet që kurre nuk dërgova
E nëse gjithcka përmbys do kthesh
Sekretin më të madh do gjesh
Se e kam fshehur në fund fare.
Po nuk e pe, s’ke pare gjë fare.
Nxirre mes duarsh në shtrëngim.
K’të më të shtrenjtin sendin tim.
Balsamin që plagët shëronte,
kur kjo djall jete më kafshonte.
Para fytyrës ngadalë afroje.
Dhe mbylli sytë, pastaj zbuloje.
E kur ngadalë ta kesh zbuluar.
Veç një pasqyrë do gjesh në duar.
Do shohësh veten, reflektim.
Se ishe ti thesari im.
Ch.Baudelaire
Nëse dhomat e shpirtit tim do vizitoje
اfarë pretendon se do shikoje?
Cilin përbindësh mendon se fsheh?
Po të zhgënjej, por nuk më njeh.
Nuk ka nevojë për të trokitur.
Hyr, shih, kërko, mbet e habitur
Mure të zbrazët lyer pa ngjyra
Fotografi, por pa fytyra
Diku e hedhur afër shtratit
ثshtë nje kuti e tersit, fatit
E mbushur plot është me kujtime.
Brenda gjithë historia ime.
Janë fjalët që kam thënë aty,
gjithkush që njoha, perfshi ty.
Gjithcka që bëra, e ç’veç ëndërrova
Vendet ku shkela, ku jetova.
Janë zënkat tona dhe mërite
Janë puthjet netëve pa dritë
Veset e mia që aq urreve
Mërgimi i ngadaltë i reve.
Dënimet që vuajta për ty
Herët kur s’të pash ne sy
Jetët qe pa ty jetova.
Të tjera femra që dashurova
Janë dhe sekretet që s’të kam thënë
E amanetet që kam lënë
Fëmijet që kurrë nuk më lindën
Epshet që vrava se nuk mu bindën
Ka letra, që për ty i shkrova
Në zarfet që kurre nuk dërgova
E nëse gjithcka përmbys do kthesh
Sekretin më të madh do gjesh
Se e kam fshehur në fund fare.
Po nuk e pe, s’ke pare gjë fare.
Nxirre mes duarsh në shtrëngim.
K’të më të shtrenjtin sendin tim.
Balsamin që plagët shëronte,
kur kjo djall jete më kafshonte.
Para fytyrës ngadalë afroje.
Dhe mbylli sytë, pastaj zbuloje.
E kur ngadalë ta kesh zbuluar.
Veç një pasqyrë do gjesh në duar.
Do shohësh veten, reflektim.
Se ishe ti thesari im.
Ch.Baudelaire
Titulli: Fragmente te perzgjedhura
"This black-eyed, wide-mouthed girl, not pretty but full of life . . . ran to hide her flushed face in the lace of her mother’s mantilla—not paying the least attention to her severe remark—and began to laugh. She laughed, and in fragmentary sentences tried to explain about a doll which she produced from the folds of her frock."
from WAR AND PEACE
"This black-eyed, wide-mouthed girl, not pretty but full of life . . . ran to hide her flushed face in the lace of her mother’s mantilla—not paying the least attention to her severe remark—and began to laugh. She laughed, and in fragmentary sentences tried to explain about a doll which she produced from the folds of her frock."
from WAR AND PEACE
Titulli: Fragmente te perzgjedhura
E ndiej zjarrin në shpirt dhe acarin në gjoks.
Një flakë e gjallë që digjet brenda një kafazi të akullt.
Dua ta nxjerr zemrën nga kraharori e ta lë të lirë.
Të lirë që të marrë malin, pa frikë se do ta gjykojnë si të çmendur.
Të lirë nga dhimbjet dhe trazimet, sepse e di që e nesërmja nuk do të sjellë asgjë të re.
Jam e lodhur nga jeta që vazhdon e rëndomtë kudo dhe kam filluar të kem frikë nga mendimet e mia. Nuk dua të përfundoj si disa që kanë rënë në dashuri me ëndrrën për lumturinë, ndërkaq nuk e jetojnë kurrë as dashurinë, as lumturinë.
Trembem nga gjumi, sepse e di që do të përtoj të zgjohem në mëngjes. Prandaj do të doja që sonte të mos isha fare këtu dhe si me magji të zgjohesha diku tjetër. Diku ku do të mund ta nisja edhe njëherë nga fillimi.
(Albatros Rexhaj)
E ndiej zjarrin në shpirt dhe acarin në gjoks.
Një flakë e gjallë që digjet brenda një kafazi të akullt.
Dua ta nxjerr zemrën nga kraharori e ta lë të lirë.
Të lirë që të marrë malin, pa frikë se do ta gjykojnë si të çmendur.
Të lirë nga dhimbjet dhe trazimet, sepse e di që e nesërmja nuk do të sjellë asgjë të re.
Jam e lodhur nga jeta që vazhdon e rëndomtë kudo dhe kam filluar të kem frikë nga mendimet e mia. Nuk dua të përfundoj si disa që kanë rënë në dashuri me ëndrrën për lumturinë, ndërkaq nuk e jetojnë kurrë as dashurinë, as lumturinë.
Trembem nga gjumi, sepse e di që do të përtoj të zgjohem në mëngjes. Prandaj do të doja që sonte të mos isha fare këtu dhe si me magji të zgjohesha diku tjetër. Diku ku do të mund ta nisja edhe njëherë nga fillimi.
(Albatros Rexhaj)
Titulli: Fragmente te perzgjedhura
Majakovski Re me pantallona
Maria!
Nuk do?
Nuk do!
Ah!
Domethënë, prapë
Erresire, lageshti.
Zemren do marr
Ashtu si qeni
Qe mbart, njomur lotesh.
Ne goje te tij
Kemben
E prerë nga treni.
Me gjakun e zemrës sperkat udhën e madhe.
Lulet ngjiten mbi pluhurat e oborrit
Mijera herë dielli
rreth tokes hedh valle
Si Erodiada
rreth kohës se Paqezorit
Dhe kur vitet e mia vallen e tyre
Ta kercejne gjer në fund, te pragu
i shtepise se tim eti do zgjatet
një gjurme me miliona pika gjaku.
Do zvarritem
i ndyre nga netet kur bija ne kanale
Perkrah tij do të vij sot
Do perkulem
Dhe do ti them ne vesh me ngadalë:
Me ndigjon zotni Zot?
Si nuk merziteni
Ne peltene e reve
Të njumur sytë tuaj gjithmonë?
Eja, se bashku,
Të bëjmë një karusel
Kur te vertitemi gjeri naten vonë
Do defrejme o i plotfuqishem
Do shtrojme ne tryeze verera te rralla
te tilla verera
Qe dhe te perzishmit
Shen-jetës, koha do ti vijë verdalle
Dhe Evat ne parajse i biem prapë.
Jepme urdher
Dhe sonte do shkoj kudo
Nga bulevardi vajzat me te bukura
T'i mledh te t'i sjell
A do?
Majakovski Re me pantallona
Maria!
Nuk do?
Nuk do!
Ah!
Domethënë, prapë
Erresire, lageshti.
Zemren do marr
Ashtu si qeni
Qe mbart, njomur lotesh.
Ne goje te tij
Kemben
E prerë nga treni.
Me gjakun e zemrës sperkat udhën e madhe.
Lulet ngjiten mbi pluhurat e oborrit
Mijera herë dielli
rreth tokes hedh valle
Si Erodiada
rreth kohës se Paqezorit
Dhe kur vitet e mia vallen e tyre
Ta kercejne gjer në fund, te pragu
i shtepise se tim eti do zgjatet
një gjurme me miliona pika gjaku.
Do zvarritem
i ndyre nga netet kur bija ne kanale
Perkrah tij do të vij sot
Do perkulem
Dhe do ti them ne vesh me ngadalë:
Me ndigjon zotni Zot?
Si nuk merziteni
Ne peltene e reve
Të njumur sytë tuaj gjithmonë?
Eja, se bashku,
Të bëjmë një karusel
Kur te vertitemi gjeri naten vonë
Do defrejme o i plotfuqishem
Do shtrojme ne tryeze verera te rralla
te tilla verera
Qe dhe te perzishmit
Shen-jetës, koha do ti vijë verdalle
Dhe Evat ne parajse i biem prapë.
Jepme urdher
Dhe sonte do shkoj kudo
Nga bulevardi vajzat me te bukura
T'i mledh te t'i sjell
A do?
Titulli: Fragmente te perzgjedhura
Robert Berns Shendetin tend te pime
Të lashë lamtumirën, shpirt
Shëndetin tënd të pimë!
S'të sillem pas e s'të mërzit
Aspak me dashurinë.
Mbeç me shëndet! Dhe unë shpejt
Me ndarjen do lidh paqen;
Ti fat të kesh, një mik të gjesh
T'i japësh dorën, faqen.
Me thua : " dale ca nga ca,
te piqem per martesen"
Pergjigjem , "sjam aq budalla,
ta bej terkuze shpresen"
E di farefisi yt
Kërkon një lloz të pasur;
Po unë litarin s’kam në fyt
Pac fat te mire e dashur !
Ky fis me quan leckaman
Pa tokë e pa shkëlqime!
Asgjë s’më duhet, bukur jam
Kur kam lirinë time!
Kam kokë e duar dhe fuqi,
Me shpatulla caj detin,
Dhe djalli vete behet hi,
Kur ke ne trup shendetin !
Dhe unë e di, ka zog vërtet
Qe lart mbi rete cohet,
Por ndodh që zogun gjatë e pret
E pret e nuk afrohet…
Hajt, lamtumirë, ja po shkoj
Mes shtigjeve në ugare;
Por s’dihet, vij dhe të përgjoj
Një natëz në dritare.
Robert Berns Shendetin tend te pime
Të lashë lamtumirën, shpirt
Shëndetin tënd të pimë!
S'të sillem pas e s'të mërzit
Aspak me dashurinë.
Mbeç me shëndet! Dhe unë shpejt
Me ndarjen do lidh paqen;
Ti fat të kesh, një mik të gjesh
T'i japësh dorën, faqen.
Me thua : " dale ca nga ca,
te piqem per martesen"
Pergjigjem , "sjam aq budalla,
ta bej terkuze shpresen"
E di farefisi yt
Kërkon një lloz të pasur;
Po unë litarin s’kam në fyt
Pac fat te mire e dashur !
Ky fis me quan leckaman
Pa tokë e pa shkëlqime!
Asgjë s’më duhet, bukur jam
Kur kam lirinë time!
Kam kokë e duar dhe fuqi,
Me shpatulla caj detin,
Dhe djalli vete behet hi,
Kur ke ne trup shendetin !
Dhe unë e di, ka zog vërtet
Qe lart mbi rete cohet,
Por ndodh që zogun gjatë e pret
E pret e nuk afrohet…
Hajt, lamtumirë, ja po shkoj
Mes shtigjeve në ugare;
Por s’dihet, vij dhe të përgjoj
Një natëz në dritare.
Titulli: Fragmente te perzgjedhura
“I have for the first time found what I can truly love- I have found you. You are my sympathy- my better self- my good angel- I am bound to you with a strong attachment. I think you good, gifted, lovely: a fervent, a solemn passion is conceived in my heart; it leans to you, draws you to my centre and spring of life, wraps my existence about you– and, kindling in pure, powerful flame, fuses you and me in one.”
Charlotte Brontë, Jane Eyre
“I have for the first time found what I can truly love- I have found you. You are my sympathy- my better self- my good angel- I am bound to you with a strong attachment. I think you good, gifted, lovely: a fervent, a solemn passion is conceived in my heart; it leans to you, draws you to my centre and spring of life, wraps my existence about you– and, kindling in pure, powerful flame, fuses you and me in one.”
Charlotte Brontë, Jane Eyre
Titulli: Fragmente te perzgjedhura
(Margo)
Ndjenja të rrezikshme janë këto që tinëzisht ushqej për ty!
Ndiej se thellë brenda meje diçka po ndryshon. Thuajse jam dyzuar dhe, diku thellë, në dhomëzat e shpirtit, është hapur vend edhe për dikë tjetër.
Ngjan si unë, madje edhe flet si unë! Përpiqet të më bindë se gjithë kohën paska qenë aty, i fjetur si në letarg dhe se qenka zgjuar i trandur nga vrulli i stuhishëm i aromës së sharmit tënd.
Po, këtë të fundit e besoj!
Kurrë më parë nuk kam qenë i prirë pas kultit të kënaqësisë së shqisave, por, të më falësh për dritëshkurtësinë time, sepse atëherë ende nuk të njihja ty.
Druaj se, edhe po të isha shenjtor, as atëherë nuk do të mund t’i bëja ballë fuqisë së tundimit, metrikës misterioze të sensualitetit tënd që, pamëshirshëm, më ndjell drejt skutave të tua më të fshehta.
Ah, sa rrezikzeza këto ndjenjat e mia për ty! Një ndërthurje mistike e pafuqisë së krenarisë sime me artin tënd të joshjes fatale.
Albatros Rexhaj
(Margo)
Ndjenja të rrezikshme janë këto që tinëzisht ushqej për ty!
Ndiej se thellë brenda meje diçka po ndryshon. Thuajse jam dyzuar dhe, diku thellë, në dhomëzat e shpirtit, është hapur vend edhe për dikë tjetër.
Ngjan si unë, madje edhe flet si unë! Përpiqet të më bindë se gjithë kohën paska qenë aty, i fjetur si në letarg dhe se qenka zgjuar i trandur nga vrulli i stuhishëm i aromës së sharmit tënd.
Po, këtë të fundit e besoj!
Kurrë më parë nuk kam qenë i prirë pas kultit të kënaqësisë së shqisave, por, të më falësh për dritëshkurtësinë time, sepse atëherë ende nuk të njihja ty.
Druaj se, edhe po të isha shenjtor, as atëherë nuk do të mund t’i bëja ballë fuqisë së tundimit, metrikës misterioze të sensualitetit tënd që, pamëshirshëm, më ndjell drejt skutave të tua më të fshehta.
Ah, sa rrezikzeza këto ndjenjat e mia për ty! Një ndërthurje mistike e pafuqisë së krenarisë sime me artin tënd të joshjes fatale.
Albatros Rexhaj
Petrit101
Ta ka ta pu! ta kam me ti ba
Titulli: Fragmente te perzgjedhura
Megjithate
Ishte nje dite vjeshte dhe si gjithnje shiu ishte i pashmangshem,aq me teper binte litar . Ne te dy ishim ne makine .Heshtja e turpshme peshonte gjithnje e me teper, ne nje fraksion sekondi me kalonin mendime te papershkruara ,abstrakte, e te pa lidhura mes tyre,psika kerkonte te mbizotronte joracionalen e kesaj ndjenje te papercaktueshme ne forma/permasa per ti dhene nje vijim pozitiv asaj pa kuptuar spontanitetin e saj .Me ne fund me pretekstin per ti hapur deren e makines qe mos tu lagte ja vodha puthjen e pare .
Eshte shume e vertete qe nje fiksim ngjan si dicka me ndryshe sesa te qenit te dashuruar (hau hau).
Megjithate
Ishte nje dite vjeshte dhe si gjithnje shiu ishte i pashmangshem,aq me teper binte litar . Ne te dy ishim ne makine .Heshtja e turpshme peshonte gjithnje e me teper, ne nje fraksion sekondi me kalonin mendime te papershkruara ,abstrakte, e te pa lidhura mes tyre,psika kerkonte te mbizotronte joracionalen e kesaj ndjenje te papercaktueshme ne forma/permasa per ti dhene nje vijim pozitiv asaj pa kuptuar spontanitetin e saj .Me ne fund me pretekstin per ti hapur deren e makines qe mos tu lagte ja vodha puthjen e pare .
Eshte shume e vertete qe nje fiksim ngjan si dicka me ndryshe sesa te qenit te dashuruar (hau hau).
Titulli: Fragmente te perzgjedhura
Petrit101
Sot hengra disa lajme te shpifura te perziera me meskinitet,rruges gelltita dy femra te hipnotizuara nga smartfoni,pastaj mbusha barkun me pak hic korrupsionit neverites,perserites.Kete ushqim,te quajtur "progress" nga kapitalistat e medhenj kurre pozitiv asnjehere kreativ ,qe ka realizuar dinamika dominuese kaq impersonale e antropologjikisht preokupuese,e refuzoj me ato pak forca qe me kan ngelur i bindur/mundur se njerezimi sot eshte nje arne ne prapanice e civilizimit.
Petrit101
Sot hengra disa lajme te shpifura te perziera me meskinitet,rruges gelltita dy femra te hipnotizuara nga smartfoni,pastaj mbusha barkun me pak hic korrupsionit neverites,perserites.Kete ushqim,te quajtur "progress" nga kapitalistat e medhenj kurre pozitiv asnjehere kreativ ,qe ka realizuar dinamika dominuese kaq impersonale e antropologjikisht preokupuese,e refuzoj me ato pak forca qe me kan ngelur i bindur/mundur se njerezimi sot eshte nje arne ne prapanice e civilizimit.
Titulli: Fragmente te perzgjedhura
Tani, thuajse pas dyzet vjet më vonë, jam ulur këtu duke risjellë kujtimin e asaj mbrëmjeje me Chairman-in, si një çast, kur të gjitha klithmat e mia të dëshpëruara u mekën. Qëkurse isha larguar nga Joroidoja, nuk kisha ndier gjë tjetër përveç ankthit se çdo kthesë e jetës sime do të sillte një pengesë të re. Sigurisht, kjo përpëlitje, këto përpjekje më dhanë mundësinë që të përballesha me jetën e vërtetë. Kur hidhemi kundër rrjedhës së ujit, me gurë nëpër këmbë e rryma që na shtyjnë mbrapsht, çdo hap përpara kërkon shumë kujdes.
Megjithatë, për ua jeta u shndërrua krejtësisht pasi Chairman-i u bë danna-i im. Nisa të ndihesha si një pemë, rrënjët e së cilës më në fund ishin ngulur në një tokë të begatë. Kurrë më parë s’kam pasur rast ta quaja veten më fatlume se të tjerat, madje, atë mendim kam ende. Për hir të së vërtetës, më duhet të pranoj se m’u desh të jetoja për një farë kohe në këtë lloj lumturie, derisa arrita të isha në gjendje të kuptoja atë çka lashë prapa për t’u bindur se sa jetë të zymtë kisha pasur njëherë e një kohë.
Po të mos kishte ndodhur kështu, kurrë nuk do ta kisha treguar historinë time. Kam përshtypjen se askush nuk mund të flasë sinqerisht për dhembjen, derisa ajo të ketë kaluar dhe ne të mos e ndiejmë më.
pjese nga romani KUJTIMET E NJE GEISHE
Tani, thuajse pas dyzet vjet më vonë, jam ulur këtu duke risjellë kujtimin e asaj mbrëmjeje me Chairman-in, si një çast, kur të gjitha klithmat e mia të dëshpëruara u mekën. Qëkurse isha larguar nga Joroidoja, nuk kisha ndier gjë tjetër përveç ankthit se çdo kthesë e jetës sime do të sillte një pengesë të re. Sigurisht, kjo përpëlitje, këto përpjekje më dhanë mundësinë që të përballesha me jetën e vërtetë. Kur hidhemi kundër rrjedhës së ujit, me gurë nëpër këmbë e rryma që na shtyjnë mbrapsht, çdo hap përpara kërkon shumë kujdes.
Megjithatë, për ua jeta u shndërrua krejtësisht pasi Chairman-i u bë danna-i im. Nisa të ndihesha si një pemë, rrënjët e së cilës më në fund ishin ngulur në një tokë të begatë. Kurrë më parë s’kam pasur rast ta quaja veten më fatlume se të tjerat, madje, atë mendim kam ende. Për hir të së vërtetës, më duhet të pranoj se m’u desh të jetoja për një farë kohe në këtë lloj lumturie, derisa arrita të isha në gjendje të kuptoja atë çka lashë prapa për t’u bindur se sa jetë të zymtë kisha pasur njëherë e një kohë.
Po të mos kishte ndodhur kështu, kurrë nuk do ta kisha treguar historinë time. Kam përshtypjen se askush nuk mund të flasë sinqerisht për dhembjen, derisa ajo të ketë kaluar dhe ne të mos e ndiejmë më.
pjese nga romani KUJTIMET E NJE GEISHE
Titulli: Fragmente te perzgjedhura
Albatros Rexhaj
Mos dysho në çiltërsinë e asaj që ndiej për ty!
Dhe as mos kërko siguri të paqenë në lajthitjen klasike që të nxit të pandehësh se edhe më shumë duhet të bindesh për dashurinë time, sepse kështu vetëm sa do të më mundosh kot.
Nuk di se çfarë mund të bëj tjetër pos që, sa herë që ty të dridhet zemra, të të përqafoj fort dhe të ta them të vetmen fjalë që ka kuptim në të gjitha gjuhët e botës.
Të dua!
Për ty, në zemrën time, nuk ka asgjë më shume se kaq dhe, për aq sa do të di për veten, kurrë as nuk do të ketë diçka më pak.
Albatros Rexhaj
Mos dysho në çiltërsinë e asaj që ndiej për ty!
Dhe as mos kërko siguri të paqenë në lajthitjen klasike që të nxit të pandehësh se edhe më shumë duhet të bindesh për dashurinë time, sepse kështu vetëm sa do të më mundosh kot.
Nuk di se çfarë mund të bëj tjetër pos që, sa herë që ty të dridhet zemra, të të përqafoj fort dhe të ta them të vetmen fjalë që ka kuptim në të gjitha gjuhët e botës.
Të dua!
Për ty, në zemrën time, nuk ka asgjë më shume se kaq dhe, për aq sa do të di për veten, kurrë as nuk do të ketë diçka më pak.
Titulli: Fragmente te perzgjedhura
"E di historine e vales dhe shkembit? Eshte nje fabul e vjeter, me e vjeter se ne te dy. Degjoje. Ishte njehere nje vale qe dashuronte nje shkemb kushedi ku ne det. Le te themi ne gjirin e Capri-t. Dhe e rrethonte me shkume dhe kenge, e puthte dite e nate, e shtrengonte ne krahet e saj te bardhe. Dhe psheretinte, qante, i pergjerohej qe te shkonte drejt saj, e donte dhe e godiste duke e konsumuar, derisa nje dite ai u dorezua dhe, i gerryer, i ra ne krahe."
"Dhe atehere?" pyeti Joan.
"Atehere, papritur, nuk ishte me nje shkemb me te cilin mund te luante, te bente dashuri, te qante, por nje pengese guri ne fund te detit, e varrosur. Dhe, duke u ndjere e zhgenjyer dhe e mashtruar, vala kerkoi nje tjeter shkemb."
"Edhe? C'do te thote? Duhet te kishte qendruar shkemb."
"Kete thone perhere valet. Por ajo qe eshte e levizshme eshte me e forte se ajo qe eshte fikse. Uji eshte me i forte se shkembi."
"Harku i Triumfit" - Erich Maria Remarque
"E di historine e vales dhe shkembit? Eshte nje fabul e vjeter, me e vjeter se ne te dy. Degjoje. Ishte njehere nje vale qe dashuronte nje shkemb kushedi ku ne det. Le te themi ne gjirin e Capri-t. Dhe e rrethonte me shkume dhe kenge, e puthte dite e nate, e shtrengonte ne krahet e saj te bardhe. Dhe psheretinte, qante, i pergjerohej qe te shkonte drejt saj, e donte dhe e godiste duke e konsumuar, derisa nje dite ai u dorezua dhe, i gerryer, i ra ne krahe."
"Dhe atehere?" pyeti Joan.
"Atehere, papritur, nuk ishte me nje shkemb me te cilin mund te luante, te bente dashuri, te qante, por nje pengese guri ne fund te detit, e varrosur. Dhe, duke u ndjere e zhgenjyer dhe e mashtruar, vala kerkoi nje tjeter shkemb."
"Edhe? C'do te thote? Duhet te kishte qendruar shkemb."
"Kete thone perhere valet. Por ajo qe eshte e levizshme eshte me e forte se ajo qe eshte fikse. Uji eshte me i forte se shkembi."
"Harku i Triumfit" - Erich Maria Remarque
Titulli: Fragmente te perzgjedhura
“For millions of years flowers have been producing thorns. For millions of years sheep have been eating them all the same. And it's not serious, trying to understand why flowers go to such trouble to produce thorns that are good for nothing? It's not important, the war between the sheep and the flowers? It's no more serious and more important than the numbers that fat red gentleman is adding up? Suppose I happen to know a unique flower, one that exists nowhere in the world except on my planet, one that a little sheep can wipe out in a single bite one morning, just like that, without even realizing what he'd doing - that isn't important? If someone loves a flower of which just one example exists among all the millions and millions of stars, that's enough to make him happy when he looks at the stars. He tells himself 'My flower's up there somewhere...' But if the sheep eats the flower, then for him it's as if, suddenly, all the stars went out. And that isn't important?”
Antoine de Saint-Exupéry, The Little Prince
“For millions of years flowers have been producing thorns. For millions of years sheep have been eating them all the same. And it's not serious, trying to understand why flowers go to such trouble to produce thorns that are good for nothing? It's not important, the war between the sheep and the flowers? It's no more serious and more important than the numbers that fat red gentleman is adding up? Suppose I happen to know a unique flower, one that exists nowhere in the world except on my planet, one that a little sheep can wipe out in a single bite one morning, just like that, without even realizing what he'd doing - that isn't important? If someone loves a flower of which just one example exists among all the millions and millions of stars, that's enough to make him happy when he looks at the stars. He tells himself 'My flower's up there somewhere...' But if the sheep eats the flower, then for him it's as if, suddenly, all the stars went out. And that isn't important?”
Antoine de Saint-Exupéry, The Little Prince
Titulli: Fragmente te perzgjedhura
A Lover knows only humility,
He has no choice.
He steals into your alley at night,
He has no choice.
He longs to kiss every lock of your hair,
Don’t fret,
He has no choice.
In his frenzied Love for you,
He longs to break the chains of his imprisonment,
He has no choice.
Rumi
A Lover knows only humility,
He has no choice.
He steals into your alley at night,
He has no choice.
He longs to kiss every lock of your hair,
Don’t fret,
He has no choice.
In his frenzied Love for you,
He longs to break the chains of his imprisonment,
He has no choice.
Rumi
Titulli: Fragmente te perzgjedhura
Nuk ka asgje me terheqese ne kete planet se sa nje femer e mencur.
Nje femer qe te vret me vetbesimin e saj, madheshtine, hijen e rende te nje sundimtareje, nje femer qe peshon karakter e qe te vret me mendimet e saj, e sigurte per boten e saj, nje qe eshte pronare e trupit dhe shpirtit te saj.
Nje qe duket e ftohte dhe eger, por qe mund te te vrase me embelsine e zemres.
Nje qe adhurohet nga meshkujt e medhenj dhe urrehet nga femrat e vogla.
Nje qe thote jo aty ku nuk ka vend per vleren dhe respektin e saj, nje qe veshtire thote po, jo nga frika as nga guximi i tepruar.
Nje qe nuk admirohet vetem per bukuri, sepse bukurine e ka si bonus dhe jo si shkalle arritje, as si mjete joshje per ti marre gjerat qe i do.
Ajo mundohet shume per veten dhe punon qe te jete dikush ne jete, qe neser as nje askush mos ta shkele.
E keshtu nuk ka gje me te bukur se sa nje femer tmerresisht e pavarur dhe vetvetja,
E kur te vije dita qe nje mashkull do qe te ndertoje nje jete me te, ti kete cilesite e duhura dhe jo vetem vlera luksoze.
Charles Bukowski
Nuk ka asgje me terheqese ne kete planet se sa nje femer e mencur.
Nje femer qe te vret me vetbesimin e saj, madheshtine, hijen e rende te nje sundimtareje, nje femer qe peshon karakter e qe te vret me mendimet e saj, e sigurte per boten e saj, nje qe eshte pronare e trupit dhe shpirtit te saj.
Nje qe duket e ftohte dhe eger, por qe mund te te vrase me embelsine e zemres.
Nje qe adhurohet nga meshkujt e medhenj dhe urrehet nga femrat e vogla.
Nje qe thote jo aty ku nuk ka vend per vleren dhe respektin e saj, nje qe veshtire thote po, jo nga frika as nga guximi i tepruar.
Nje qe nuk admirohet vetem per bukuri, sepse bukurine e ka si bonus dhe jo si shkalle arritje, as si mjete joshje per ti marre gjerat qe i do.
Ajo mundohet shume per veten dhe punon qe te jete dikush ne jete, qe neser as nje askush mos ta shkele.
E keshtu nuk ka gje me te bukur se sa nje femer tmerresisht e pavarur dhe vetvetja,
E kur te vije dita qe nje mashkull do qe te ndertoje nje jete me te, ti kete cilesite e duhura dhe jo vetem vlera luksoze.
Charles Bukowski
Titulli: Fragmente te perzgjedhura
Albatros Rexhaj
Lozonjarja e zemrës sime,
mos më gjyko pse atëherë kur ne takohemi, fluturoj me emocionet e një shkollari që përballë ka shoqen e klasës, po atë të cilën marrëzisht e dashuron në heshtje.
mos më gjyko pse, atëherë kur jam me ty, e ngre kokën shumë lart,
mjafton një buzëqeshje e jotja që shpirti të më vishet me parzmore magjike, si ato të heronjve të Olimpit, i mbrojtur nga çdo pickim therës dhimbjeje, prandaj pa ndrojtje e ngre kokën, sepse sytë e mi duan ta rrokin fundin e universit, botën që shtrihet përtej kufijve të marrëzive tona që po na mbajnë larg njëri-tjetrit.
Por, më shumë se gjithçka tjetër,
mos më gjyko pse, sa herë që takohemi, më denden sytë me lot.
vetëm kur të kam pranë dhe si nga asgjëja më shpërthejnë pafund fjalët, e ndiej se sa memec rëndom jam pa ty,
mungues në jetë, i largët edhe nga vetja ime, endacak i vetmuar që pafundësisht bredh nëpër labirintin e kujtimeve tona.
Mos më gjyko e dashur pse të dashuroj kaq fort.
Të lutem mos, sepse ndryshe nuk di.
Albatros Rexhaj
Lozonjarja e zemrës sime,
mos më gjyko pse atëherë kur ne takohemi, fluturoj me emocionet e një shkollari që përballë ka shoqen e klasës, po atë të cilën marrëzisht e dashuron në heshtje.
mos më gjyko pse, atëherë kur jam me ty, e ngre kokën shumë lart,
mjafton një buzëqeshje e jotja që shpirti të më vishet me parzmore magjike, si ato të heronjve të Olimpit, i mbrojtur nga çdo pickim therës dhimbjeje, prandaj pa ndrojtje e ngre kokën, sepse sytë e mi duan ta rrokin fundin e universit, botën që shtrihet përtej kufijve të marrëzive tona që po na mbajnë larg njëri-tjetrit.
Por, më shumë se gjithçka tjetër,
mos më gjyko pse, sa herë që takohemi, më denden sytë me lot.
vetëm kur të kam pranë dhe si nga asgjëja më shpërthejnë pafund fjalët, e ndiej se sa memec rëndom jam pa ty,
mungues në jetë, i largët edhe nga vetja ime, endacak i vetmuar që pafundësisht bredh nëpër labirintin e kujtimeve tona.
Mos më gjyko e dashur pse të dashuroj kaq fort.
Të lutem mos, sepse ndryshe nuk di.
Titulli: Fragmente te perzgjedhura
ا’ke ti?
Pse zemrat që nuk ndjejnë frikë kaq inat i mban?
Pse të mos flesh qetësisht midis uqërish, nëse je luan?
Nëse pafrikën e dikujt e quan guxim të tepruar
I bie të jetë budalla dhe s’ka mend për të ndryshuar
Të marrët flasin çfarë dinë e nuk dinë çfarë flasin
Por si quhen ata që me budallenjtë kohën e humbasin?
F.M
ا’ke ti?
Pse zemrat që nuk ndjejnë frikë kaq inat i mban?
Pse të mos flesh qetësisht midis uqërish, nëse je luan?
Nëse pafrikën e dikujt e quan guxim të tepruar
I bie të jetë budalla dhe s’ka mend për të ndryshuar
Të marrët flasin çfarë dinë e nuk dinë çfarë flasin
Por si quhen ata që me budallenjtë kohën e humbasin?
F.M
Titulli: Fragmente te perzgjedhura
BRAVE NEW WORLD
by
Aldous Huxley
Chapter Seventeen
ART, SCIENCE–you seem to have paid a fairly high price for your happiness," said the Savage, when they were alone. "Anything else?"
"Well, religion, of course," replied the Controller. "There used to be something called God–before the Nine Years' War. But I was forgetting; you know all about God, I suppose."
"Well …" The Savage hesitated. He would have liked to say something about solitude, about night, about the mesa lying pale under the moon, about the precipice, the plunge into shadowy darkness, about death. He would have liked to speak; but there were no words. Not even in Shakespeare.
The Controller, meanwhile, had crossed to the other side of the room and was unlocking a large safe set into the wall between the bookshelves. The heavy door swung open. Rummaging in the darkness within, "It's a subject," he said, "that has always had a great interest for me." He pulled out a thick black volume. "You've never read this, for example."
The Savage took it. "The Holy Bible, containing the Old and New Testaments," he read aloud from the title-page.
"Nor this." It was a small book and had lost its cover.
"The Imitation of Christ."
"Nor this." He handed out another volume.
"The Varieties of Religious Experience. By William James."
"And I've got plenty more," Mustapha Mond continued, resuming his seat. "A whole collection of pornographic old books. God in the safe and Ford on the shelves." He pointed with a laugh to his avowed library–to the shelves of books, the rack full of reading-machine bobbins and sound-track rolls.
"But if you know about God, why don't you tell them?" asked the Savage indignantly. "Why don't you give them these books about God?"
"For the same reason as we don't give them Othello: they're old; they're about God hundreds of years ago. Not about God now."
"But God doesn't change."
"Men do, though."
"What difference does that make?"
"All the difference in the world," said Mustapha Mond. He got up again and walked to the safe. "There was a man called Cardinal Newman," he said. "A cardinal," he exclaimed parenthetically, "was a kind of Arch-Community-Songster."
"'I Pandulph, of fair Milan, cardinal.' I've read about them in Shakespeare."
"Of course you have. Well, as I was saying, there was a man called Cardinal Newman. Ah, here's the book." He pulled it out. "And while I'm about it I'll take this one too. It's by a man called Maine de Biran. He was a philosopher, if you know what that was."
"A man who dreams of fewer things than there are in heaven and earth," said the Savage promptly.
"Quite so. I'll read you one of the things he did dream of in a moment. Meanwhile, listen to what this old Arch-Community-Songster said." He opened the book at the place marked by a slip of paper and began to read. "'We are not our own any more than what we possess is our own. We did not make ourselves, we cannot be supreme over ourselves. We are not our own masters. We are God's property. Is it not our happiness thus to view the matter? Is it any happiness or any comfort, to consider that we are our own? It may be thought so by the young and prosperous. These may think it a great thing to have everything, as they suppose, their own way–to depend on no one–to have to think of nothing out of sight, to be without the irksomeness of continual acknowledgment, continual prayer, continual reference of what they do to the will of another. But as time goes on, they, as all men, will find that independence was not made for man–that it is an unnatural state–will do for a while, but will not carry us on safely to the end …'" Mustapha Mond paused, put down the first book and, picking up the other, turned over the pages. "Take this, for example," he said, and in his deep voice once more began to read: "'A man grows old; he feels in himself that radical sense of weakness, of listlessness, of discomfort, which accompanies the advance of age; and, feeling thus, imagines himself merely sick, lulling his fears with the notion that this distressing condition is due to some particular cause, from which, as from an illness, he hopes to recover. Vain imaginings! That sickness is old age; and a horrible disease it is. They say that it is the fear of death and of what comes after death that makes men turn to religion as they advance in years. But my own experience has given me the conviction that, quite apart from any such terrors or imaginings, the religious sentiment tends to develop as we grow older; to develop because, as the passions grow calm, as the fancy and sensibilities are less excited and less excitable, our reason becomes less troubled in its working, less obscured by the images, desires and distractions, in which it used to be absorbed; whereupon God emerges as from behind a cloud; our soul feels, sees, turns towards the source of all light; turns naturally and inevitably; for now that all that gave to the world of sensations its life and charms has begun to leak away from us, now that phenomenal existence is no more bolstered up by impressions from within or from without, we feel the need to lean on something that abides, something that will never play us false–a reality, an absolute and everlasting truth. Yes, we inevitably turn to God; for this religious sentiment is of its nature so pure, so delightful to the soul that experiences it, that it makes up to us for all our other losses.'" Mustapha Mond shut the book and leaned back in his chair. "One of the numerous things in heaven and earth that these philosophers didn't dream about was this" (he waved his hand), "us, the modern world. 'You can only be independent of God while you've got youth and prosperity; independence won't take you safely to the end.' Well, we've now got youth and prosperity right up to the end. What follows? Evidently, that we can be independent of God. 'The religious sentiment will compensate us for all our losses.' But there aren't any losses for us to compensate; religious sentiment is superfluous. And why should we go hunting for a substitute for youthful desires, when youthful desires never fail? A substitute for distractions, when we go on enjoying all the old fooleries to the very last? What need have we of repose when our minds and bodies continue to delight in activity? of consolation, when we have soma? of something immovable, when there is the social order?"
"Then you think there is no God?"
"No, I think there quite probably is one."
"Then why? …"
Mustapha Mond checked him. "But he manifests himself in different ways to different men. In premodern times he manifested himself as the being that's described in these books. Now …"
"How does he manifest himself now?" asked the Savage.
"Well, he manifests himself as an absence; as though he weren't there at all."
"That's your fault."
"Call it the fault of civilization. God isn't compatible with machinery and scientific medicine and universal happiness. You must make your choice. Our civilization has chosen machinery and medicine and happiness. That's why I have to keep these books locked up in the safe. They're smut. People would be shocked it …"
The Savage interrupted him. "But isn't it natural to feel there's a God?"
"You might as well ask if it's natural to do up one's trousers with zippers," said the Controller sarcastically. "You remind me of another of those old fellows called Bradley. He defined philosophy as the finding of bad reason for what one believes by instinct. As if one believed anything by instinct! One believes things because one has been conditioned to believe them. Finding bad reasons for what one believes for other bad reasons–that's philosophy. People believe in God because they've been conditioned to.
"But all the same," insisted the Savage, "it is natural to believe in God when you're alone–quite alone, in the night, thinking about death …"
"But people never are alone now," said Mustapha Mond. "We make them hate solitude; and we arrange their lives so that it's almost impossible for them ever to have it."
The Savage nodded gloomily. At Malpais he had suffered because they had shut him out from the communal activities of the pueblo, in civilized London he was suffering because he could never escape from those communal activities, never be quietly alone.
"Do you remember that bit in King Lear?" said the Savage at last. "'The gods are just and of our pleasant vices make instruments to plague us; the dark and vicious place where thee he got cost him his eyes,' and Edmund answers–you remember, he's wounded, he's dying–'Thou hast spoken right; 'tis true. The wheel has come full circle; I am here.' What about that now? Doesn't there seem to be a God managing things, punishing, rewarding?"
"Well, does there?" questioned the Controller in his turn. "You can indulge in any number of pleasant vices with a freemartin and run no risks of having your eyes put out by your son's mistress. 'The wheel has come full circle; I am here.' But where would Edmund be nowadays? Sitting in a pneumatic chair, with his arm round a girl's waist, sucking away at his sex-hormone chewing-gum and looking at the feelies. The gods are just. No doubt. But their code of law is dictated, in the last resort, by the people who organize society; Providence takes its cue from men."
"Are you sure?" asked the Savage. "Are you quite sure that the Edmund in that pneumatic chair hasn't been just as heavily punished as the Edmund who's wounded and bleeding to death? The gods are just. Haven't they used his pleasant vices as an instrument to degrade him?"
"Degrade him from what position? As a happy, hard-working, goods-consuming citizen he's perfect. Of course, if you choose some other standard than ours, then perhaps you might say he was degraded. But you've got to stick to one set of postulates. You can't play Electro-magnetic Golf according to the rules of Centrifugal Bumble-puppy."
"But value dwells not in particular will," said the Savage. "It holds his estimate and dignity as well wherein 'tis precious of itself as in the prizer."
"Come, come," protested Mustapha Mond, "that's going rather far, isn't it?"
"If you allowed yourselves to think of God, you wouldn't allow yourselves to be degraded by pleasant vices. You'd have a reason for bearing things patiently, for doing things with courage. I've seen it with the Indians."
"l'm sure you have," said Mustapha Mond. "But then we aren't Indians. There isn't any need for a civilized man to bear anything that's seriously unpleasant. And as for doing things–Ford forbid that he should get the idea into his head. It would upset the whole social order if men started doing things on their own."
"What about self-denial, then? If you had a God, you'd have a reason for self-denial."
"But industrial civilization is only possible when there's no self-denial. Self-indulgence up to the very limits imposed by hygiene and economics. Otherwise the wheels stop turning."
"You'd have a reason for chastity!" said the Savage, blushing a little as he spoke the words.
"But chastity means passion, chastity means neurasthenia. And passion and neurasthenia mean instability. And instability means the end of civilization. You can't have a lasting civilization without plenty of pleasant vices."
"But God's the reason for everything noble and fine and heroic. If you had a God …"
"My dear young friend," said Mustapha Mond, "civilization has absolutely no need of nobility or heroism. These things are symptoms of political inefficiency. In a properly organized society like ours, nobody has any opportunities for being noble or heroic. Conditions have got to be thoroughly unstable before the occasion can arise. Where there are wars, where there are divided allegiances, where there are temptations to be resisted, objects of love to be fought for or defended–there, obviously, nobility and heroism have some sense. But there aren't any wars nowadays. The greatest care is taken to prevent you from loving any one too much. There's no such thing as a divided allegiance; you're so conditioned that you can't help doing what you ought to do. And what you ought to do is on the whole so pleasant, so many of the natural impulses are allowed free play, that there really aren't any temptations to resist. And if ever, by some unlucky chance, anything unpleasant should somehow happen, why, there's always soma to give you a holiday from the facts. And there's always soma to calm your anger, to reconcile you to your enemies, to make you patient and long-suffering. In the past you could only accomplish these things by making a great effort and after years of hard moral training. Now, you swallow two or three half-gramme tablets, and there you are. Anybody can be virtuous now. You can carry at least half your morality about in a bottle. Christianity without tears–that's what soma is."
"But the tears are necessary. Don't you remember what Othello said? 'If after every tempest came such calms, may the winds blow till they have wakened death.' There's a story one of the old Indians used to tell us, about the Girl of Mلtaski. The young men who wanted to marry her had to do a morning's hoeing in her garden. It seemed easy; but there were flies and mosquitoes, magic ones. Most of the young men simply couldn't stand the biting and stinging. But the one that could–he got the girl."
"Charming! But in civilized countries," said the Controller, "you can have girls without hoeing for them, and there aren't any flies or mosquitoes to sting you. We got rid of them all centuries ago."
The Savage nodded, frowning. "You got rid of them. Yes, that's just like you. Getting rid of everything unpleasant instead of learning to put up with it. Whether 'tis better in the mind to suffer the slings and arrows of outrageous fortune, or to take arms against a sea of troubles and by opposing end them … But you don't do either. Neither suffer nor oppose. You just abolish the slings and arrows. It's too easy."
He was suddenly silent, thinking of his mother. In her room on the thirty-seventh floor, Linda had floated in a sea of singing lights and perfumed caresses–floated away, out of space, out of time, out of the prison of her memories, her habits, her aged and bloated body. And Tomakin, ex-Director of Hatcheries and Conditioning, Tomakin was still on holiday–on holiday from humiliation and pain, in a world where he could not hear those words, that derisive laughter, could not see that hideous face, feel those moist and flabby arms round his neck, in a beautiful world …
"What you need," the Savage went on, "is something with tears for a change. Nothing costs enough here."
("Twelve and a half million dollars," Henry Foster had protested when the Savage told him that. "Twelve and a half million–that's what the new Conditioning Centre cost. Not a cent less.")
"Exposing what is mortal and unsure to all that fortune, death and danger dare, even for an eggshell. Isn't there something in that?" he asked, looking up at Mustapha Mond. "Quite apart from God–though of course God would be a reason for it. Isn't there something in living dangerously?"
"There's a great deal in it," the Controller replied. "Men and women must have their adrenals stimulated from time to time."
"What?" questioned the Savage, uncomprehending.
"It's one of the conditions of perfect health. That's why we've made the V.P.S. treatments compulsory."
"V.P.S.?"
"Violent Passion Surrogate. Regularly once a month. We flood the whole system with adrenin. It's the complete physiological equivalent of fear and rage. All the tonic effects of murdering Desdemona and being murdered by Othello, without any of the inconveniences."
"But I like the inconveniences."
"We don't," said the Controller. "We prefer to do things comfortably."
"But I don't want comfort. I want God, I want poetry, I want real danger, I want freedom, I want goodness. I want sin."
"In fact," said Mustapha Mond, "you're claiming the right to be unhappy."
"All right then," said the Savage defiantly, "I'm claiming the right to be unhappy."
"Not to mention the right to grow old and ugly and impotent; the right to have syphilis and cancer; the right to have too little to eat; the right to be lousy; the right to live in constant apprehension of what may happen to-morrow; the right to catch typhoid; the right to be tortured by unspeakable pains of every kind." There was a long silence.
"I claim them all," said the Savage at last.
Mustapha Mond shrugged his shoulders. "You're welcome," he said.
BRAVE NEW WORLD
by
Aldous Huxley
Chapter Seventeen
ART, SCIENCE–you seem to have paid a fairly high price for your happiness," said the Savage, when they were alone. "Anything else?"
"Well, religion, of course," replied the Controller. "There used to be something called God–before the Nine Years' War. But I was forgetting; you know all about God, I suppose."
"Well …" The Savage hesitated. He would have liked to say something about solitude, about night, about the mesa lying pale under the moon, about the precipice, the plunge into shadowy darkness, about death. He would have liked to speak; but there were no words. Not even in Shakespeare.
The Controller, meanwhile, had crossed to the other side of the room and was unlocking a large safe set into the wall between the bookshelves. The heavy door swung open. Rummaging in the darkness within, "It's a subject," he said, "that has always had a great interest for me." He pulled out a thick black volume. "You've never read this, for example."
The Savage took it. "The Holy Bible, containing the Old and New Testaments," he read aloud from the title-page.
"Nor this." It was a small book and had lost its cover.
"The Imitation of Christ."
"Nor this." He handed out another volume.
"The Varieties of Religious Experience. By William James."
"And I've got plenty more," Mustapha Mond continued, resuming his seat. "A whole collection of pornographic old books. God in the safe and Ford on the shelves." He pointed with a laugh to his avowed library–to the shelves of books, the rack full of reading-machine bobbins and sound-track rolls.
"But if you know about God, why don't you tell them?" asked the Savage indignantly. "Why don't you give them these books about God?"
"For the same reason as we don't give them Othello: they're old; they're about God hundreds of years ago. Not about God now."
"But God doesn't change."
"Men do, though."
"What difference does that make?"
"All the difference in the world," said Mustapha Mond. He got up again and walked to the safe. "There was a man called Cardinal Newman," he said. "A cardinal," he exclaimed parenthetically, "was a kind of Arch-Community-Songster."
"'I Pandulph, of fair Milan, cardinal.' I've read about them in Shakespeare."
"Of course you have. Well, as I was saying, there was a man called Cardinal Newman. Ah, here's the book." He pulled it out. "And while I'm about it I'll take this one too. It's by a man called Maine de Biran. He was a philosopher, if you know what that was."
"A man who dreams of fewer things than there are in heaven and earth," said the Savage promptly.
"Quite so. I'll read you one of the things he did dream of in a moment. Meanwhile, listen to what this old Arch-Community-Songster said." He opened the book at the place marked by a slip of paper and began to read. "'We are not our own any more than what we possess is our own. We did not make ourselves, we cannot be supreme over ourselves. We are not our own masters. We are God's property. Is it not our happiness thus to view the matter? Is it any happiness or any comfort, to consider that we are our own? It may be thought so by the young and prosperous. These may think it a great thing to have everything, as they suppose, their own way–to depend on no one–to have to think of nothing out of sight, to be without the irksomeness of continual acknowledgment, continual prayer, continual reference of what they do to the will of another. But as time goes on, they, as all men, will find that independence was not made for man–that it is an unnatural state–will do for a while, but will not carry us on safely to the end …'" Mustapha Mond paused, put down the first book and, picking up the other, turned over the pages. "Take this, for example," he said, and in his deep voice once more began to read: "'A man grows old; he feels in himself that radical sense of weakness, of listlessness, of discomfort, which accompanies the advance of age; and, feeling thus, imagines himself merely sick, lulling his fears with the notion that this distressing condition is due to some particular cause, from which, as from an illness, he hopes to recover. Vain imaginings! That sickness is old age; and a horrible disease it is. They say that it is the fear of death and of what comes after death that makes men turn to religion as they advance in years. But my own experience has given me the conviction that, quite apart from any such terrors or imaginings, the religious sentiment tends to develop as we grow older; to develop because, as the passions grow calm, as the fancy and sensibilities are less excited and less excitable, our reason becomes less troubled in its working, less obscured by the images, desires and distractions, in which it used to be absorbed; whereupon God emerges as from behind a cloud; our soul feels, sees, turns towards the source of all light; turns naturally and inevitably; for now that all that gave to the world of sensations its life and charms has begun to leak away from us, now that phenomenal existence is no more bolstered up by impressions from within or from without, we feel the need to lean on something that abides, something that will never play us false–a reality, an absolute and everlasting truth. Yes, we inevitably turn to God; for this religious sentiment is of its nature so pure, so delightful to the soul that experiences it, that it makes up to us for all our other losses.'" Mustapha Mond shut the book and leaned back in his chair. "One of the numerous things in heaven and earth that these philosophers didn't dream about was this" (he waved his hand), "us, the modern world. 'You can only be independent of God while you've got youth and prosperity; independence won't take you safely to the end.' Well, we've now got youth and prosperity right up to the end. What follows? Evidently, that we can be independent of God. 'The religious sentiment will compensate us for all our losses.' But there aren't any losses for us to compensate; religious sentiment is superfluous. And why should we go hunting for a substitute for youthful desires, when youthful desires never fail? A substitute for distractions, when we go on enjoying all the old fooleries to the very last? What need have we of repose when our minds and bodies continue to delight in activity? of consolation, when we have soma? of something immovable, when there is the social order?"
"Then you think there is no God?"
"No, I think there quite probably is one."
"Then why? …"
Mustapha Mond checked him. "But he manifests himself in different ways to different men. In premodern times he manifested himself as the being that's described in these books. Now …"
"How does he manifest himself now?" asked the Savage.
"Well, he manifests himself as an absence; as though he weren't there at all."
"That's your fault."
"Call it the fault of civilization. God isn't compatible with machinery and scientific medicine and universal happiness. You must make your choice. Our civilization has chosen machinery and medicine and happiness. That's why I have to keep these books locked up in the safe. They're smut. People would be shocked it …"
The Savage interrupted him. "But isn't it natural to feel there's a God?"
"You might as well ask if it's natural to do up one's trousers with zippers," said the Controller sarcastically. "You remind me of another of those old fellows called Bradley. He defined philosophy as the finding of bad reason for what one believes by instinct. As if one believed anything by instinct! One believes things because one has been conditioned to believe them. Finding bad reasons for what one believes for other bad reasons–that's philosophy. People believe in God because they've been conditioned to.
"But all the same," insisted the Savage, "it is natural to believe in God when you're alone–quite alone, in the night, thinking about death …"
"But people never are alone now," said Mustapha Mond. "We make them hate solitude; and we arrange their lives so that it's almost impossible for them ever to have it."
The Savage nodded gloomily. At Malpais he had suffered because they had shut him out from the communal activities of the pueblo, in civilized London he was suffering because he could never escape from those communal activities, never be quietly alone.
"Do you remember that bit in King Lear?" said the Savage at last. "'The gods are just and of our pleasant vices make instruments to plague us; the dark and vicious place where thee he got cost him his eyes,' and Edmund answers–you remember, he's wounded, he's dying–'Thou hast spoken right; 'tis true. The wheel has come full circle; I am here.' What about that now? Doesn't there seem to be a God managing things, punishing, rewarding?"
"Well, does there?" questioned the Controller in his turn. "You can indulge in any number of pleasant vices with a freemartin and run no risks of having your eyes put out by your son's mistress. 'The wheel has come full circle; I am here.' But where would Edmund be nowadays? Sitting in a pneumatic chair, with his arm round a girl's waist, sucking away at his sex-hormone chewing-gum and looking at the feelies. The gods are just. No doubt. But their code of law is dictated, in the last resort, by the people who organize society; Providence takes its cue from men."
"Are you sure?" asked the Savage. "Are you quite sure that the Edmund in that pneumatic chair hasn't been just as heavily punished as the Edmund who's wounded and bleeding to death? The gods are just. Haven't they used his pleasant vices as an instrument to degrade him?"
"Degrade him from what position? As a happy, hard-working, goods-consuming citizen he's perfect. Of course, if you choose some other standard than ours, then perhaps you might say he was degraded. But you've got to stick to one set of postulates. You can't play Electro-magnetic Golf according to the rules of Centrifugal Bumble-puppy."
"But value dwells not in particular will," said the Savage. "It holds his estimate and dignity as well wherein 'tis precious of itself as in the prizer."
"Come, come," protested Mustapha Mond, "that's going rather far, isn't it?"
"If you allowed yourselves to think of God, you wouldn't allow yourselves to be degraded by pleasant vices. You'd have a reason for bearing things patiently, for doing things with courage. I've seen it with the Indians."
"l'm sure you have," said Mustapha Mond. "But then we aren't Indians. There isn't any need for a civilized man to bear anything that's seriously unpleasant. And as for doing things–Ford forbid that he should get the idea into his head. It would upset the whole social order if men started doing things on their own."
"What about self-denial, then? If you had a God, you'd have a reason for self-denial."
"But industrial civilization is only possible when there's no self-denial. Self-indulgence up to the very limits imposed by hygiene and economics. Otherwise the wheels stop turning."
"You'd have a reason for chastity!" said the Savage, blushing a little as he spoke the words.
"But chastity means passion, chastity means neurasthenia. And passion and neurasthenia mean instability. And instability means the end of civilization. You can't have a lasting civilization without plenty of pleasant vices."
"But God's the reason for everything noble and fine and heroic. If you had a God …"
"My dear young friend," said Mustapha Mond, "civilization has absolutely no need of nobility or heroism. These things are symptoms of political inefficiency. In a properly organized society like ours, nobody has any opportunities for being noble or heroic. Conditions have got to be thoroughly unstable before the occasion can arise. Where there are wars, where there are divided allegiances, where there are temptations to be resisted, objects of love to be fought for or defended–there, obviously, nobility and heroism have some sense. But there aren't any wars nowadays. The greatest care is taken to prevent you from loving any one too much. There's no such thing as a divided allegiance; you're so conditioned that you can't help doing what you ought to do. And what you ought to do is on the whole so pleasant, so many of the natural impulses are allowed free play, that there really aren't any temptations to resist. And if ever, by some unlucky chance, anything unpleasant should somehow happen, why, there's always soma to give you a holiday from the facts. And there's always soma to calm your anger, to reconcile you to your enemies, to make you patient and long-suffering. In the past you could only accomplish these things by making a great effort and after years of hard moral training. Now, you swallow two or three half-gramme tablets, and there you are. Anybody can be virtuous now. You can carry at least half your morality about in a bottle. Christianity without tears–that's what soma is."
"But the tears are necessary. Don't you remember what Othello said? 'If after every tempest came such calms, may the winds blow till they have wakened death.' There's a story one of the old Indians used to tell us, about the Girl of Mلtaski. The young men who wanted to marry her had to do a morning's hoeing in her garden. It seemed easy; but there were flies and mosquitoes, magic ones. Most of the young men simply couldn't stand the biting and stinging. But the one that could–he got the girl."
"Charming! But in civilized countries," said the Controller, "you can have girls without hoeing for them, and there aren't any flies or mosquitoes to sting you. We got rid of them all centuries ago."
The Savage nodded, frowning. "You got rid of them. Yes, that's just like you. Getting rid of everything unpleasant instead of learning to put up with it. Whether 'tis better in the mind to suffer the slings and arrows of outrageous fortune, or to take arms against a sea of troubles and by opposing end them … But you don't do either. Neither suffer nor oppose. You just abolish the slings and arrows. It's too easy."
He was suddenly silent, thinking of his mother. In her room on the thirty-seventh floor, Linda had floated in a sea of singing lights and perfumed caresses–floated away, out of space, out of time, out of the prison of her memories, her habits, her aged and bloated body. And Tomakin, ex-Director of Hatcheries and Conditioning, Tomakin was still on holiday–on holiday from humiliation and pain, in a world where he could not hear those words, that derisive laughter, could not see that hideous face, feel those moist and flabby arms round his neck, in a beautiful world …
"What you need," the Savage went on, "is something with tears for a change. Nothing costs enough here."
("Twelve and a half million dollars," Henry Foster had protested when the Savage told him that. "Twelve and a half million–that's what the new Conditioning Centre cost. Not a cent less.")
"Exposing what is mortal and unsure to all that fortune, death and danger dare, even for an eggshell. Isn't there something in that?" he asked, looking up at Mustapha Mond. "Quite apart from God–though of course God would be a reason for it. Isn't there something in living dangerously?"
"There's a great deal in it," the Controller replied. "Men and women must have their adrenals stimulated from time to time."
"What?" questioned the Savage, uncomprehending.
"It's one of the conditions of perfect health. That's why we've made the V.P.S. treatments compulsory."
"V.P.S.?"
"Violent Passion Surrogate. Regularly once a month. We flood the whole system with adrenin. It's the complete physiological equivalent of fear and rage. All the tonic effects of murdering Desdemona and being murdered by Othello, without any of the inconveniences."
"But I like the inconveniences."
"We don't," said the Controller. "We prefer to do things comfortably."
"But I don't want comfort. I want God, I want poetry, I want real danger, I want freedom, I want goodness. I want sin."
"In fact," said Mustapha Mond, "you're claiming the right to be unhappy."
"All right then," said the Savage defiantly, "I'm claiming the right to be unhappy."
"Not to mention the right to grow old and ugly and impotent; the right to have syphilis and cancer; the right to have too little to eat; the right to be lousy; the right to live in constant apprehension of what may happen to-morrow; the right to catch typhoid; the right to be tortured by unspeakable pains of every kind." There was a long silence.
"I claim them all," said the Savage at last.
Mustapha Mond shrugged his shoulders. "You're welcome," he said.
Titulli: Fragmente te perzgjedhura
DINAKثRITث----Guy De Maupassant
- Gratë? - E po, çfarë gratë? - Ja çfarë. Nuk ka prestigjiatorë më të shkathët se sa ato për të na gënjyer në çdo rast me ose pa motiv, shpesh herë vetëm për kënaqësinë për të të zënë në grackë. Dhe ato gënjejnë me një naivitet të pa besueshëm, me një guxim të jashtëzakonshëm, me një delikatesë të pa arritshme. Ato gënjejnë nga mëngjesi në mbrëmje dhe që të gjitha: më të ndershmet, më te sertat e më të arsyeshmet. Por, shtoj këtu se janë edhe pak të detyruara. Burri sillet gjithnjë me kokëfortësi prej budalla e me kërkesa prej tirani. Ai në shtëpinë e tij imponon në çdo moment gjëra qesharake. Ka shumë manira dhe gruaja ja plotëson duke e mashtruar. Ajo ia bën të besueshme që një gjë koston shumë me qëllim që burri ta kundërshtojë me ulërima duke thënë se koston edhe më shumë. Dhe ajo realizon atë që do me lehtësi duke na hutuar me mënyra primitive, me mëndje të hollë që, kur rastësisht i zbulojmë dredhitë. i ulim supat dhe përsërisim si të shtangur:” Po si nuk e kemi vënë re më parë këtë? ”. Burri që fliste kështu ishte një ish ministër i Perandorisë, konti L.., një burrë i rrahur nga jeta dhe me mendje të lartë. Një grup të rinjsh mbanin veshët ngritur dhe e dëgjonin me vëmendje. Ai vazhdoi të thoshte: - Unë jam gënjyer nga një borgjeze e thjeshtë, në një mënyrë qesharake por dhe shumë mjeshtërore. Do t’ ua tregoj rastin si një këshillë për ta pasur parasysh. Në atë kohë isha ministër i Punëve të Jashtme dhe për çdo mëngjes, e kisha bërë zakon të bëja një shëtitje të gjatë më këmbë në Shans Elise. Ishte një mëngjes aty nga mezi i majit dhe po ecja duke thithur si i pa ngopur aromën e këndshme të gjetheve të porsa çelura. Me kohë kisha vënë re që ndeshja për çdo ditë një grua të adhurueshme, një nga ato krijesat e mrekullueshme që mbahen si simbol i Parisit. E bukur? Po dhe jo? Trup të rregullt? Mbase edhe më të mirë. Belin e kish të ngushtë, shpatullat shumë të drejta ndërsa gjoksin shumë provokues, por unë i preferoj këto kukulla të këndshme për trupin e madh si të Afërditës së Milos. Mandej ato mund të të vërtitin në një mënyrë të pa krahasueshme dhe me të vetmen lëvizje të fytyrës së tyre të t’i çojnë valët e dëshirave deri në palcë. Ajo më dukej sikur më ndiqte me shikim kur isha duke kaluar. Këto lloj grash kanë gjithnjë një të shikuar me diçka që nuk ua kupton kurrë. Një mëngjes e gjeta të ulur në një nga stolat me një libër të hapur në mes të duarve. I kërkova të ulesha pranë saj. Pesë minuta më vonë ishim bërë miq të mirë. Mandej çdo ditë, pas përshëndetjes së zakonshme me buzëqeshje “Mirëdita Zonjë”, “Mirëdita Zotëri”, fillonim bashkëbisedimin. Ajo më tregoi se ishte gruaja e një nëpunësi, që bënte një jetë të trishtuar, me kënaqësi të rralla dhe me preokupacione të shpeshta e njëmijenjë gjëra të tjera. Unë i thashë kush isha, rastësisht apo ndoshta dhe për mburrje. Ajo bëri sikur u befasua me ato të i thashë. Të nesërmen erdhi të më gjente në ministri dhe më pas e bëri një gjë të tillë aq të shpeshtë sa që portierët që tashmë e kishin njohur, i pëshpëritnin njeri tjetrit me emrin që i patën vënë ata vetë:” Zonja Leone”. Unë ia mbarta këtë emër. Gjate tre muajve e takoja ç’do mëngjes pa mu mërzitur aspak, aq shumë dinte të ndryshonte vazhdimisht e t’i lezetonte nazet e përkëdheljet e saj. Por një ditë vura re se sytë e saj kishin qenë të përlotur dhe kishin mbetur gjurmët e lotëve që dëshmonin se diçka e mundonte e dukej si të ishte e zhytur në mendime sekrete. I kërkova, duke iu lutur, të më tregonte ngashërimet e zemrës së saj dhe më në fund më tha si neper dhëmbë:- Unë jam... jam shtatzënë - dhe shpërtheu në vaj. - Ou!, bëra unë një ngërdheshje dhe duhet të isha zverdhur si ndodh gjithnjë në këto lloj njoftimesh. Ju nuk e dini se çfarë efekt të dhimbshëm të shkakton ky lloj njoftimi i një atësie të pa pritur, por do t’i mësoni më vonë këto gjëra. Ndërsa unë i a ktheva duke belbëzuar:- Po.., por ti ke burrë, a nuk është kështu? - Po, por im shoq është në Itali qysh prej dy muajsh të shkuara dhe nuk ka për t’u kthyer edhe për një kohë. Mua më duhej me ç’do kusht të çlirohesha nga kjo përgjegjësi, prandaj i thashë:- Duhet të nisesh e të shkosh menjëherë tek ai. Ajo u skuq deri në rrënjë të flokëve dhe duke i ulur sytë, ma ktheu. - Po.., por, - dhe nuk vazhdoi më tej ose nuk desh ta mbaronte frazën. Unë e kuptova se ç’desh të thoshte dhe me një farë delikatese i vura në dorë një zarf me të hollat që do t’i nevojiteshin për të shkuar aty.
***
Tetë ditë më vonë më shkruante nga Gjeneva. Një javë më pas, mora një letër nga Firencja, mandej nga Livorno, nga Roma e nga Napoli. Ajo më shkruante:” Ndjehem mirë, i dashuri im, por jam shëmtuar. Nuk dua që ti të më shohësh kështu para se kjo të ketë mbaruar, se ti nuk do të më duash më. Im shoq nuk dyshon për asgjë. Meqenëse misioni i tij kërkon që të qëndrojë edhe për shumë kohë në këtë vend edhe unë nuk do të kthehem në Francë veçse pas lindjes. Në krye të tetë muajve, mora nga Venecia një njoftim vetëm me këto fjalë:”ثshtë mashkull.” Pak kohë më vonë, një mëngjes, ajo hyri me vrull në zyrën time, më e freskët, e më e bukur se ndonjë herë dhe u hodh në krahët e mija. Pas kësaj lidhjet tona dashurore rifilluan si dhe më parë. Unë u largova nga ministria;ajo filloi të vinte në shtëpinë time në rrugën Drenel. Shpesh herë më fliste për fëmijën, por unë mezi e dëgjoja. Kjo gjë mua nuk më prekte. Ndërkohë i dhashë asaj një shumë te mirë të hollash duke i thënë:- Vendosi këto para mbi emrin e tij. Kaluan kështu dy vjet dhe ajo gjithnjë e më shumë me këmbëngulje më fliste për vogëlushin, për “Leonen”. Nganjëherë dhe qante. - Ti nuk e do atë, - më thoshte- , nuk do që ta shohësh qoftë edhe një herë të vetme. Sikur ta dish ti sa dhimbje më shkakton kjo mua. Më në fund, një ditë, insistoi shumë që unë t’i premtoja se të nesërmen do të shkoja në Shamps Elise në orën që ajo e nxirrte fëmijën për shëtitje. Por, mua në momentin kur do të dilja nga shtëpia për këtë gjë, më hyri në trup një frikë që më detyroi të ndalesha. Njeriu është i dobët dhe budalla, kush e di se çfarë ndodhi në vonesën time. Mbase kuptova se fillova ta doja atë qenie të lindur prej meje. Fëmija im! ! E pata vënë kapelën në kokë ndërsa dorezat i mbaja në dorë. I përplasa këto të fundit në skrivani, ndërsa kapelën e flaka në një karrige. - Jo, - i thashë vetes, jo, nuk do të shkoj. Do të jetë më mirë kështu. Ndërkohë u hap dera dhe hyri im vëlla. Më pruri një letër anonime që e kish marrë atë mëngjes. Në të shkruhej: “Njoftoni vëllain tuaj, kontin L.., se zonja e rrugës Kasset, po tallet me paturpësi me të. Le të kërkojë të dhëna për të.”Unë nuk kisha folur me askënd për këtë lidhje të vjetër dashurie. Ngela i hutuar dhe ia tregova historinë tim vëllai, nga fillimi deri në fund. Mandej shtova:- Unë nuk do të merrem fare me këtë problem, por ti do të më bësh nder të madh mua në se do informohesh për të. Kur ai u largua për të hetuar unë mendova
ërse vallë mund të më gënjejë ajo? Ka dashnorë të tjerë? E ç’rëndësi ka kjo? Ajo është e re, e freskët, e bukur, tjetër gjë unë nuk dua. Ajo më duket më dashuron e përgjithësisht mua nuk më koston shumë. Në të vërtetë nuk më ka marrë mendjen.”Im vëlla u kthye shpejt. Në zyrat e policisë i kishin dhënë informacione të sakta për të shoqin. Ai ishte nëpunës në ministrinë e brendshme, njeri korrekt, i mirëbesuar e i mirëvlerësuar, por i martuar me një grua shumë të bukur, shpenzimet e se cilës ishin pak të ekzagjeruara për pozicionin e saj modest me ato pak të ardhura prej të shoqit. Kjo ishte gjithçka. Im vëlla kish vajtur ta kërkonte në shtëpi por portieria i kish thënë se kish dalë e nuk ndodhej aty. Mandej, po prej saj, por, kundrejt një pagese si frëngu pulën, i kish thënë:“Zonja D... është një grua shumë e mirë dhe burri i saj gjithashtu është burrë i mirë, jo mendjemadh; nuk janë të pasur por, janë bujarë.” Im vëlla për të mësuar diçka më shumë e kish pyetur:- ا’moshë ka tani fëmija e tyre? - Po ata nuk kanë fëmijë, zotëri, - i pat thënë ajo. - Si? Po vogëlushi Leon? - Jo zotëri, e kini gabim. - Po vogëlushi që zonja kish lindur gjatë qëndrimit të saj në Itali dy vite më parë? - Ajo nuk ka qenë kurrë në Itali, zotëri. Ajo nuk është larguar asnjëherë nga shtëpia që prej pesë vjetësh që banon në këtë shtëpi, - kish shtuar ajo më pas. Im vëlla i habitur, i pat bërë edhe ndërhyrje të tjera me karakter hetimi dhe kish mundur t’i shtynte edhe më tej hulumtimet e tij. -Pra, as udhëtim e as fëmijë. Unë isha i trullosur nga sa më kallëzoi ai, por nuk arrita të kuptoja pikësynimet e prapaskenat e kësaj komedie. - Dua të di gjithçka, - i thashë. Do ta ftoj të vijë nesër këtu. Ti do të qëndrosh këtu në zyrë në vendin tim. Nëse ajo ma ka hedhur, do t’i japësh këto dhjetëmijë franga dhe nuk dua ta shoh më, kam filluar të mërzitem shumë.
* * *
E besoni? Një ditë më parë isha mërzitur nga që kisha një fëmijë nga kjo grua, tani që mësova se nuk e kisha më, më irritonte, më poshtëronte, më bënte që të vuaja. U gjenda i lirë, i çliruar nga çdo detyrim, nga çdo shqetësim por... pak i xhindosur. Im vëlla të nesërmen e priste në studion time. Me të mbritur, ajo hyri me vrull, si zakonisht duke vrapuar me krahë hapur, por u ndal menjëherë e tronditur duke parë një të huaj para saj. Ai e përshëndeti duke i kërkuar ndjesë. - Ju kërkoj të falur, zonjë, që më gjeni mua këtu në vend të tim vëllai, por ai më ka ngarkuar të marr ndo shpjegime prej jush dhe se do të hidhërohej shumë po tju pyeste personalisht. Ndërkohë ia nguli asaj sytë dhe i tha ashpër. - Ne tashmë e dimë që ju nuk ki pasur ndonjë fëmijë me tim vëlla. Pas momentit të parë të shtangies, ajo kish rimarrë qëndrimin e saj, ishte ulur dhe e shihte duke buzëqeshur këtë lloj gjykatësi dhe fare thjesht u përgjigj:- Jo, unë nuk kam fëmijë. - Ne dimë që ju nuk keni qenë asnjëherë në Itali. Kësaj here qeshi me gjithë shpirt. - Jo, jo nuk kam qenë asnjëherë në Itali. Atëherë im vëlla i hutuar i tha:- Konti më ka ngarkuar të të them se gjithçka mes tij dhe jush tashmë ka mbaruar dhe të dërgon këto të holla. Ajo mori përsëri një sjellje serioze, i vendosi qetë-qetë të hollat në xhep dhe e pyeti pa të keq:- Pra nuk do ta shoh më kontin? - Jo zonjë. U duk e mërzitur dhe shtoi me një ton të qetë:- Gjynah, e kam dashur shumë. Duke e parë që ajo i merrte kaq qetë gjërat, im vëlla si me të qeshur i tha:- Shiko, mund të më thoni me sinqeritet pse e krijuat gjithë këtë histori te gjatë të fëmijës e të udhëtimit në Itali? Ajo e pa atë e habitur, sikur t’i kish bërë një pyetje prej budallai dhe u përgjigj:- Eh! Kjo, një dinakëri e hollë. Po besoni ju, që një borgjeze e vogël dhe e varfër si unë, do t’ia kish ndalë mbanë të mbante lidhje të tilla për tre vjet me kontin L.., një zotëri të madh, një burrë të modës, të pasur e joshës në se nuk do të përdorte një dinakëri të tillë? Tanimë mbaroi. Kjo gjë nuk mund të zgjaste për gjithnjë. Me çdo mënyrë ia dola për tre vjet. Juve do ta përshëndesni fort nga ana ime. Tha këto dhe u çua më këmbë. Im vëlla e pyeti përsëri:- Po fëmija? A nuk kishit një fëmijë që do ta shihte im vëlla? - Sigurisht, djalin e motrës sime. Ajo ma pruri atë në kohë. Unë vë bast që ajo ju ka njoftuar. - Mirë, po gjithë ato letra nga Italia? Ajo qëndroi për të qeshur me të madhe. - Oh! Ato letra... është një poemë e tërë. Konti nuk ish aspak Ministër i Jashtëm, për asgjë. - Por... mund të ma thoni? - Ky është sekreti im. Nuk dua të komprometoj askënd për këtë. Pas kësaj, duke salutuar me një të qeshur gati si një këngë, doli e qetë nga studioja, si një aktore që kish debutuar rolin e saj.
* * *
Dhe konti L... shtoi si për moral:- Ec e besoju këtyre zoçkave të tilla...
DINAKثRITث----Guy De Maupassant
- Gratë? - E po, çfarë gratë? - Ja çfarë. Nuk ka prestigjiatorë më të shkathët se sa ato për të na gënjyer në çdo rast me ose pa motiv, shpesh herë vetëm për kënaqësinë për të të zënë në grackë. Dhe ato gënjejnë me një naivitet të pa besueshëm, me një guxim të jashtëzakonshëm, me një delikatesë të pa arritshme. Ato gënjejnë nga mëngjesi në mbrëmje dhe që të gjitha: më të ndershmet, më te sertat e më të arsyeshmet. Por, shtoj këtu se janë edhe pak të detyruara. Burri sillet gjithnjë me kokëfortësi prej budalla e me kërkesa prej tirani. Ai në shtëpinë e tij imponon në çdo moment gjëra qesharake. Ka shumë manira dhe gruaja ja plotëson duke e mashtruar. Ajo ia bën të besueshme që një gjë koston shumë me qëllim që burri ta kundërshtojë me ulërima duke thënë se koston edhe më shumë. Dhe ajo realizon atë që do me lehtësi duke na hutuar me mënyra primitive, me mëndje të hollë që, kur rastësisht i zbulojmë dredhitë. i ulim supat dhe përsërisim si të shtangur:” Po si nuk e kemi vënë re më parë këtë? ”. Burri që fliste kështu ishte një ish ministër i Perandorisë, konti L.., një burrë i rrahur nga jeta dhe me mendje të lartë. Një grup të rinjsh mbanin veshët ngritur dhe e dëgjonin me vëmendje. Ai vazhdoi të thoshte: - Unë jam gënjyer nga një borgjeze e thjeshtë, në një mënyrë qesharake por dhe shumë mjeshtërore. Do t’ ua tregoj rastin si një këshillë për ta pasur parasysh. Në atë kohë isha ministër i Punëve të Jashtme dhe për çdo mëngjes, e kisha bërë zakon të bëja një shëtitje të gjatë më këmbë në Shans Elise. Ishte një mëngjes aty nga mezi i majit dhe po ecja duke thithur si i pa ngopur aromën e këndshme të gjetheve të porsa çelura. Me kohë kisha vënë re që ndeshja për çdo ditë një grua të adhurueshme, një nga ato krijesat e mrekullueshme që mbahen si simbol i Parisit. E bukur? Po dhe jo? Trup të rregullt? Mbase edhe më të mirë. Belin e kish të ngushtë, shpatullat shumë të drejta ndërsa gjoksin shumë provokues, por unë i preferoj këto kukulla të këndshme për trupin e madh si të Afërditës së Milos. Mandej ato mund të të vërtitin në një mënyrë të pa krahasueshme dhe me të vetmen lëvizje të fytyrës së tyre të t’i çojnë valët e dëshirave deri në palcë. Ajo më dukej sikur më ndiqte me shikim kur isha duke kaluar. Këto lloj grash kanë gjithnjë një të shikuar me diçka që nuk ua kupton kurrë. Një mëngjes e gjeta të ulur në një nga stolat me një libër të hapur në mes të duarve. I kërkova të ulesha pranë saj. Pesë minuta më vonë ishim bërë miq të mirë. Mandej çdo ditë, pas përshëndetjes së zakonshme me buzëqeshje “Mirëdita Zonjë”, “Mirëdita Zotëri”, fillonim bashkëbisedimin. Ajo më tregoi se ishte gruaja e një nëpunësi, që bënte një jetë të trishtuar, me kënaqësi të rralla dhe me preokupacione të shpeshta e njëmijenjë gjëra të tjera. Unë i thashë kush isha, rastësisht apo ndoshta dhe për mburrje. Ajo bëri sikur u befasua me ato të i thashë. Të nesërmen erdhi të më gjente në ministri dhe më pas e bëri një gjë të tillë aq të shpeshtë sa që portierët që tashmë e kishin njohur, i pëshpëritnin njeri tjetrit me emrin që i patën vënë ata vetë:” Zonja Leone”. Unë ia mbarta këtë emër. Gjate tre muajve e takoja ç’do mëngjes pa mu mërzitur aspak, aq shumë dinte të ndryshonte vazhdimisht e t’i lezetonte nazet e përkëdheljet e saj. Por një ditë vura re se sytë e saj kishin qenë të përlotur dhe kishin mbetur gjurmët e lotëve që dëshmonin se diçka e mundonte e dukej si të ishte e zhytur në mendime sekrete. I kërkova, duke iu lutur, të më tregonte ngashërimet e zemrës së saj dhe më në fund më tha si neper dhëmbë:- Unë jam... jam shtatzënë - dhe shpërtheu në vaj. - Ou!, bëra unë një ngërdheshje dhe duhet të isha zverdhur si ndodh gjithnjë në këto lloj njoftimesh. Ju nuk e dini se çfarë efekt të dhimbshëm të shkakton ky lloj njoftimi i një atësie të pa pritur, por do t’i mësoni më vonë këto gjëra. Ndërsa unë i a ktheva duke belbëzuar:- Po.., por ti ke burrë, a nuk është kështu? - Po, por im shoq është në Itali qysh prej dy muajsh të shkuara dhe nuk ka për t’u kthyer edhe për një kohë. Mua më duhej me ç’do kusht të çlirohesha nga kjo përgjegjësi, prandaj i thashë:- Duhet të nisesh e të shkosh menjëherë tek ai. Ajo u skuq deri në rrënjë të flokëve dhe duke i ulur sytë, ma ktheu. - Po.., por, - dhe nuk vazhdoi më tej ose nuk desh ta mbaronte frazën. Unë e kuptova se ç’desh të thoshte dhe me një farë delikatese i vura në dorë një zarf me të hollat që do t’i nevojiteshin për të shkuar aty.
***
Tetë ditë më vonë më shkruante nga Gjeneva. Një javë më pas, mora një letër nga Firencja, mandej nga Livorno, nga Roma e nga Napoli. Ajo më shkruante:” Ndjehem mirë, i dashuri im, por jam shëmtuar. Nuk dua që ti të më shohësh kështu para se kjo të ketë mbaruar, se ti nuk do të më duash më. Im shoq nuk dyshon për asgjë. Meqenëse misioni i tij kërkon që të qëndrojë edhe për shumë kohë në këtë vend edhe unë nuk do të kthehem në Francë veçse pas lindjes. Në krye të tetë muajve, mora nga Venecia një njoftim vetëm me këto fjalë:”ثshtë mashkull.” Pak kohë më vonë, një mëngjes, ajo hyri me vrull në zyrën time, më e freskët, e më e bukur se ndonjë herë dhe u hodh në krahët e mija. Pas kësaj lidhjet tona dashurore rifilluan si dhe më parë. Unë u largova nga ministria;ajo filloi të vinte në shtëpinë time në rrugën Drenel. Shpesh herë më fliste për fëmijën, por unë mezi e dëgjoja. Kjo gjë mua nuk më prekte. Ndërkohë i dhashë asaj një shumë te mirë të hollash duke i thënë:- Vendosi këto para mbi emrin e tij. Kaluan kështu dy vjet dhe ajo gjithnjë e më shumë me këmbëngulje më fliste për vogëlushin, për “Leonen”. Nganjëherë dhe qante. - Ti nuk e do atë, - më thoshte- , nuk do që ta shohësh qoftë edhe një herë të vetme. Sikur ta dish ti sa dhimbje më shkakton kjo mua. Më në fund, një ditë, insistoi shumë që unë t’i premtoja se të nesërmen do të shkoja në Shamps Elise në orën që ajo e nxirrte fëmijën për shëtitje. Por, mua në momentin kur do të dilja nga shtëpia për këtë gjë, më hyri në trup një frikë që më detyroi të ndalesha. Njeriu është i dobët dhe budalla, kush e di se çfarë ndodhi në vonesën time. Mbase kuptova se fillova ta doja atë qenie të lindur prej meje. Fëmija im! ! E pata vënë kapelën në kokë ndërsa dorezat i mbaja në dorë. I përplasa këto të fundit në skrivani, ndërsa kapelën e flaka në një karrige. - Jo, - i thashë vetes, jo, nuk do të shkoj. Do të jetë më mirë kështu. Ndërkohë u hap dera dhe hyri im vëlla. Më pruri një letër anonime që e kish marrë atë mëngjes. Në të shkruhej: “Njoftoni vëllain tuaj, kontin L.., se zonja e rrugës Kasset, po tallet me paturpësi me të. Le të kërkojë të dhëna për të.”Unë nuk kisha folur me askënd për këtë lidhje të vjetër dashurie. Ngela i hutuar dhe ia tregova historinë tim vëllai, nga fillimi deri në fund. Mandej shtova:- Unë nuk do të merrem fare me këtë problem, por ti do të më bësh nder të madh mua në se do informohesh për të. Kur ai u largua për të hetuar unë mendova
ërse vallë mund të më gënjejë ajo? Ka dashnorë të tjerë? E ç’rëndësi ka kjo? Ajo është e re, e freskët, e bukur, tjetër gjë unë nuk dua. Ajo më duket më dashuron e përgjithësisht mua nuk më koston shumë. Në të vërtetë nuk më ka marrë mendjen.”Im vëlla u kthye shpejt. Në zyrat e policisë i kishin dhënë informacione të sakta për të shoqin. Ai ishte nëpunës në ministrinë e brendshme, njeri korrekt, i mirëbesuar e i mirëvlerësuar, por i martuar me një grua shumë të bukur, shpenzimet e se cilës ishin pak të ekzagjeruara për pozicionin e saj modest me ato pak të ardhura prej të shoqit. Kjo ishte gjithçka. Im vëlla kish vajtur ta kërkonte në shtëpi por portieria i kish thënë se kish dalë e nuk ndodhej aty. Mandej, po prej saj, por, kundrejt një pagese si frëngu pulën, i kish thënë:“Zonja D... është një grua shumë e mirë dhe burri i saj gjithashtu është burrë i mirë, jo mendjemadh; nuk janë të pasur por, janë bujarë.” Im vëlla për të mësuar diçka më shumë e kish pyetur:- ا’moshë ka tani fëmija e tyre? - Po ata nuk kanë fëmijë, zotëri, - i pat thënë ajo. - Si? Po vogëlushi Leon? - Jo zotëri, e kini gabim. - Po vogëlushi që zonja kish lindur gjatë qëndrimit të saj në Itali dy vite më parë? - Ajo nuk ka qenë kurrë në Itali, zotëri. Ajo nuk është larguar asnjëherë nga shtëpia që prej pesë vjetësh që banon në këtë shtëpi, - kish shtuar ajo më pas. Im vëlla i habitur, i pat bërë edhe ndërhyrje të tjera me karakter hetimi dhe kish mundur t’i shtynte edhe më tej hulumtimet e tij. -Pra, as udhëtim e as fëmijë. Unë isha i trullosur nga sa më kallëzoi ai, por nuk arrita të kuptoja pikësynimet e prapaskenat e kësaj komedie. - Dua të di gjithçka, - i thashë. Do ta ftoj të vijë nesër këtu. Ti do të qëndrosh këtu në zyrë në vendin tim. Nëse ajo ma ka hedhur, do t’i japësh këto dhjetëmijë franga dhe nuk dua ta shoh më, kam filluar të mërzitem shumë. * * *
E besoni? Një ditë më parë isha mërzitur nga që kisha një fëmijë nga kjo grua, tani që mësova se nuk e kisha më, më irritonte, më poshtëronte, më bënte që të vuaja. U gjenda i lirë, i çliruar nga çdo detyrim, nga çdo shqetësim por... pak i xhindosur. Im vëlla të nesërmen e priste në studion time. Me të mbritur, ajo hyri me vrull, si zakonisht duke vrapuar me krahë hapur, por u ndal menjëherë e tronditur duke parë një të huaj para saj. Ai e përshëndeti duke i kërkuar ndjesë. - Ju kërkoj të falur, zonjë, që më gjeni mua këtu në vend të tim vëllai, por ai më ka ngarkuar të marr ndo shpjegime prej jush dhe se do të hidhërohej shumë po tju pyeste personalisht. Ndërkohë ia nguli asaj sytë dhe i tha ashpër. - Ne tashmë e dimë që ju nuk ki pasur ndonjë fëmijë me tim vëlla. Pas momentit të parë të shtangies, ajo kish rimarrë qëndrimin e saj, ishte ulur dhe e shihte duke buzëqeshur këtë lloj gjykatësi dhe fare thjesht u përgjigj:- Jo, unë nuk kam fëmijë. - Ne dimë që ju nuk keni qenë asnjëherë në Itali. Kësaj here qeshi me gjithë shpirt. - Jo, jo nuk kam qenë asnjëherë në Itali. Atëherë im vëlla i hutuar i tha:- Konti më ka ngarkuar të të them se gjithçka mes tij dhe jush tashmë ka mbaruar dhe të dërgon këto të holla. Ajo mori përsëri një sjellje serioze, i vendosi qetë-qetë të hollat në xhep dhe e pyeti pa të keq:- Pra nuk do ta shoh më kontin? - Jo zonjë. U duk e mërzitur dhe shtoi me një ton të qetë:- Gjynah, e kam dashur shumë. Duke e parë që ajo i merrte kaq qetë gjërat, im vëlla si me të qeshur i tha:- Shiko, mund të më thoni me sinqeritet pse e krijuat gjithë këtë histori te gjatë të fëmijës e të udhëtimit në Itali? Ajo e pa atë e habitur, sikur t’i kish bërë një pyetje prej budallai dhe u përgjigj:- Eh! Kjo, një dinakëri e hollë. Po besoni ju, që një borgjeze e vogël dhe e varfër si unë, do t’ia kish ndalë mbanë të mbante lidhje të tilla për tre vjet me kontin L.., një zotëri të madh, një burrë të modës, të pasur e joshës në se nuk do të përdorte një dinakëri të tillë? Tanimë mbaroi. Kjo gjë nuk mund të zgjaste për gjithnjë. Me çdo mënyrë ia dola për tre vjet. Juve do ta përshëndesni fort nga ana ime. Tha këto dhe u çua më këmbë. Im vëlla e pyeti përsëri:- Po fëmija? A nuk kishit një fëmijë që do ta shihte im vëlla? - Sigurisht, djalin e motrës sime. Ajo ma pruri atë në kohë. Unë vë bast që ajo ju ka njoftuar. - Mirë, po gjithë ato letra nga Italia? Ajo qëndroi për të qeshur me të madhe. - Oh! Ato letra... është një poemë e tërë. Konti nuk ish aspak Ministër i Jashtëm, për asgjë. - Por... mund të ma thoni? - Ky është sekreti im. Nuk dua të komprometoj askënd për këtë. Pas kësaj, duke salutuar me një të qeshur gati si një këngë, doli e qetë nga studioja, si një aktore që kish debutuar rolin e saj.
* * *
Dhe konti L... shtoi si për moral:- Ec e besoju këtyre zoçkave të tilla...
Titulli: Fragmente te perzgjedhura
"Cka atij i pelqente ishte menyra se si ajo kapej pas rrobave te tij, se si ia shtrengonte krahun kur ecte me te, besimi i plote me te cilin ajo jepej dhe qe i pershtatej njeriut brenda tij. Ishte gjithashtu dhe heshtja, qe ia plotesonte ngjashmerine me nje mace, e qe lidhej pas gravitetit qe i jepte puthjeve te saj...
Gjate nates, ai shkonte gishtat mbi mollezat e dalura dhe te ftohta dhe pastaj i ndjente te zhyteshin ne nxehtesine e bute te buzeve te saj..."
- Kamy, Notebooks
"Cka atij i pelqente ishte menyra se si ajo kapej pas rrobave te tij, se si ia shtrengonte krahun kur ecte me te, besimi i plote me te cilin ajo jepej dhe qe i pershtatej njeriut brenda tij. Ishte gjithashtu dhe heshtja, qe ia plotesonte ngjashmerine me nje mace, e qe lidhej pas gravitetit qe i jepte puthjeve te saj...
Gjate nates, ai shkonte gishtat mbi mollezat e dalura dhe te ftohta dhe pastaj i ndjente te zhyteshin ne nxehtesine e bute te buzeve te saj..."
- Kamy, Notebooks
Titulli: Fragmente te perzgjedhura
O shpirti im, te mesova te thuash "sot" dhe "atehere" dhe te shperndaje qeshjen ne te gjitha ato qe jane ketu, atje dhe poshte.
O shpirti im, te lirova nga cdo kthine, te shkunda pluhurin, merimangat dhe hijet.
O shpirti im, ta shkula prej teje turpin meskin dhe virtytin e kthinave, dhe te binda te rrija lakuriq para syve diellit.
Me shtrengaten qe e quajne "fryme" u sula mbi detin tend te trazuar, shtyva tej cdo re dhe e mbyta vrasesin, te cilin e quajne "mekat"
O shpirti im, te kam dhene te drejten te thuash "jo!" si shtrengata, dhe te thuash "po!" si qielli i hapur. I qete si drita ti shkon permes shtrengatave mohimtare.
O shpirti im, crrenjosa prej teje cdo bindje, cdo gjunjezim, cdo servilizem.
O shpirti im, te derdha cdo diell dhe cdo nate, cdo heshtje dhe cdo deshire, dhe u rrite si nje trung hardhie me gjinj te fryre e plot bistake rrushi.
O shpirti im, gjithcka te dhashe dhe ne duar s`me ka mbetur me asgje, dhe tani? Dhe tani me thuaj duke qeshur plot melankoli: "Cili nga ne duhet te falenderoje? A nuk duhet te falenderoje dhurimtari marresin e dhurates? Nuk eshte e nevojshme te dhuruarit? A nuk eshte meshire te marrurit?"
Te trembem, kur te kam prane. Te deshiroj, kur me je larg. Ikja jote me josh, kerkimi yt me shtang. Vuaj, por kush nuk vuan nga deshirimi!
Per ty, qe te ndez me ftohtesine, te josh me urrejtjen, te ben per vete me ikjen, te prek thelle me talljen.
Ditoj i Shqiperise.
O shpirti im, te mesova te thuash "sot" dhe "atehere" dhe te shperndaje qeshjen ne te gjitha ato qe jane ketu, atje dhe poshte.
O shpirti im, te lirova nga cdo kthine, te shkunda pluhurin, merimangat dhe hijet.
O shpirti im, ta shkula prej teje turpin meskin dhe virtytin e kthinave, dhe te binda te rrija lakuriq para syve diellit.
Me shtrengaten qe e quajne "fryme" u sula mbi detin tend te trazuar, shtyva tej cdo re dhe e mbyta vrasesin, te cilin e quajne "mekat"
O shpirti im, te kam dhene te drejten te thuash "jo!" si shtrengata, dhe te thuash "po!" si qielli i hapur. I qete si drita ti shkon permes shtrengatave mohimtare.
O shpirti im, crrenjosa prej teje cdo bindje, cdo gjunjezim, cdo servilizem.
O shpirti im, te derdha cdo diell dhe cdo nate, cdo heshtje dhe cdo deshire, dhe u rrite si nje trung hardhie me gjinj te fryre e plot bistake rrushi.
O shpirti im, gjithcka te dhashe dhe ne duar s`me ka mbetur me asgje, dhe tani? Dhe tani me thuaj duke qeshur plot melankoli: "Cili nga ne duhet te falenderoje? A nuk duhet te falenderoje dhurimtari marresin e dhurates? Nuk eshte e nevojshme te dhuruarit? A nuk eshte meshire te marrurit?"
Te trembem, kur te kam prane. Te deshiroj, kur me je larg. Ikja jote me josh, kerkimi yt me shtang. Vuaj, por kush nuk vuan nga deshirimi!
Per ty, qe te ndez me ftohtesine, te josh me urrejtjen, te ben per vete me ikjen, te prek thelle me talljen.
Ditoj i Shqiperise.
Titulli: Fragmente te perzgjedhura
"Të kam harruar? Ti je pjesë e ekzistencës time, e vetes time. Ke qenë çdo fjalë që kam lexuar, që kur për herë të parë kam ardhur këtu. Ti ishe kudo; bëje pjesë tek bukuritë që natyra më ofronte: ishe tek lumi, tek velat e anijeve, tek retë, tek drita, tek errësira, tek era, tek pyjet, tek deti, tek rrugët. Ke qenë mishërimi i çdo fantazie të ëmbël të përkundur nga mendja ime. Gurët me të cilët janë ngritur ndërtesat më të qëndrueshme të Londrës, nuk janë më reale e më pak të pashkatërrueshme se duart e tua, të asaj që nuk janë e do të jenë prezenca dhe influenca jote tek unë, këtu e kudo, tani e gjithmonë. Deri në orën e fundit të jetës time nuk mundet perveçse të mbetesh pjesë e shpirtit tim
Charles Dickens
"Të kam harruar? Ti je pjesë e ekzistencës time, e vetes time. Ke qenë çdo fjalë që kam lexuar, që kur për herë të parë kam ardhur këtu. Ti ishe kudo; bëje pjesë tek bukuritë që natyra më ofronte: ishe tek lumi, tek velat e anijeve, tek retë, tek drita, tek errësira, tek era, tek pyjet, tek deti, tek rrugët. Ke qenë mishërimi i çdo fantazie të ëmbël të përkundur nga mendja ime. Gurët me të cilët janë ngritur ndërtesat më të qëndrueshme të Londrës, nuk janë më reale e më pak të pashkatërrueshme se duart e tua, të asaj që nuk janë e do të jenë prezenca dhe influenca jote tek unë, këtu e kudo, tani e gjithmonë. Deri në orën e fundit të jetës time nuk mundet perveçse të mbetesh pjesë e shpirtit tim
Charles Dickens
Titulli: Fragmente te perzgjedhura
Ditoj i Shqiperise.
Frymezues nga Nietzche sikurse vete deshmon,i thelle,i mprehte,I ASHPERSISE.
Te gjithe shkrimet e tij kane nje lloj filozofie,sikurse dialogon me mbinjeriun e Nietzsche.
E kane akuzuar xhelozet per plagjiature,por ne fund pranojne se Dito nuk ben plagjiature,ai thjesht shkruan,,,,,,,,,,,,,.
Per temen me qe ne kete komunitet s'kish nje teme per filozofin Friedrich Nietzsche po shkepus nje pjese te tij.
A nuk është kjo e çuditshme: unë që jam vetëm një karagjoz dhe poet, pa dashuri, i rrethuar me miq kaq të poshtër, pa para dhe banesë, që endem nga një pension në tjetrin, martir i vuajtjeve të dhimbjes së syve dhe të kokës, e ndiej veten si një mësues i madh i njerëzimit! Edhe më mirë, fatalitet! Parandjenjat e mia lidhur me të mirën dhe të keqen do ta ndryshojnë kursin e historisë, te kësaj historie që po e mbaj mes gishtave sikur dyllë të butë. Unë jam ai që do të diktojë vlerat e reja për njëmijë vjetët e ardhshëm. Këtë askush nuk e kupton, madje as besniku im Peter Gast. “Zarathustrën” ky e sheh si një Bibël të re e në sytë e tij unë jam një Krisht i ri, apo ndoshta e ka lexuar keq urdhërin tim?
Jam dyzet vjeç. Jam i vetmuar dhe çmenduria po më kërcënon, po ia ndiej dorën e ftohtë se si po ma përkëdhel kafkën. Shumë shpejt do ta braktis birin tim për t'u krahasuar me rivalin tim të vetëm, me atë që vazhdimisht e kam dashur dhe urryer, vëllain tim, kopjen time, armikun tim, të quajtur Jezu Krishti. Dy shpëtimtarë do të luftojnë duarthatë: ai, predikuesi i dashurisë dhe unë, Antikrishti i vërtetë, që deklaroj: “Gjithë njerëzit që kam njohur, i urrej në mënyrë të pakufishme, bashkë me ta edhe vetveten!” Nga ky luftim vdekjeprurës, të dy do të dalim të mundur: ai do të humbasë i vrarë mbi Kryq e unë do të vdes i humbur nga vetvetja. Ndoshta krejt do të jetë e kundërta.
Dy shpetimtare do luftojne duarthat(ai predikuesi i dashurise,e une Antikrishti i vertete)!
Ditoj i Shqiperise.
Frymezues nga Nietzche sikurse vete deshmon,i thelle,i mprehte,I ASHPERSISE.
Te gjithe shkrimet e tij kane nje lloj filozofie,sikurse dialogon me mbinjeriun e Nietzsche.
E kane akuzuar xhelozet per plagjiature,por ne fund pranojne se Dito nuk ben plagjiature,ai thjesht shkruan,,,,,,,,,,,,,.
Per temen me qe ne kete komunitet s'kish nje teme per filozofin Friedrich Nietzsche po shkepus nje pjese te tij.
A nuk është kjo e çuditshme: unë që jam vetëm një karagjoz dhe poet, pa dashuri, i rrethuar me miq kaq të poshtër, pa para dhe banesë, që endem nga një pension në tjetrin, martir i vuajtjeve të dhimbjes së syve dhe të kokës, e ndiej veten si një mësues i madh i njerëzimit! Edhe më mirë, fatalitet! Parandjenjat e mia lidhur me të mirën dhe të keqen do ta ndryshojnë kursin e historisë, te kësaj historie që po e mbaj mes gishtave sikur dyllë të butë. Unë jam ai që do të diktojë vlerat e reja për njëmijë vjetët e ardhshëm. Këtë askush nuk e kupton, madje as besniku im Peter Gast. “Zarathustrën” ky e sheh si një Bibël të re e në sytë e tij unë jam një Krisht i ri, apo ndoshta e ka lexuar keq urdhërin tim?
Jam dyzet vjeç. Jam i vetmuar dhe çmenduria po më kërcënon, po ia ndiej dorën e ftohtë se si po ma përkëdhel kafkën. Shumë shpejt do ta braktis birin tim për t'u krahasuar me rivalin tim të vetëm, me atë që vazhdimisht e kam dashur dhe urryer, vëllain tim, kopjen time, armikun tim, të quajtur Jezu Krishti. Dy shpëtimtarë do të luftojnë duarthatë: ai, predikuesi i dashurisë dhe unë, Antikrishti i vërtetë, që deklaroj: “Gjithë njerëzit që kam njohur, i urrej në mënyrë të pakufishme, bashkë me ta edhe vetveten!” Nga ky luftim vdekjeprurës, të dy do të dalim të mundur: ai do të humbasë i vrarë mbi Kryq e unë do të vdes i humbur nga vetvetja. Ndoshta krejt do të jetë e kundërta.
Dy shpetimtare do luftojne duarthat(ai predikuesi i dashurise,e une Antikrishti i vertete)!
Titulli: Fragmente te perzgjedhura
Tema per filozofin;
Friedrich Nietzsche - Page 2
Ne kategorin e filozofise;
Tema per filozofin;
Friedrich Nietzsche - Page 2
Titulli: Fragmente te perzgjedhura
E kuqja dhe e Zeza- Stendal
Nje roman eshte nje pasqyre, ku shetisim si ne nje rruge te madhe. Here pasqyron ne syte tuaj kaltersine e qiellit, here llucen e pellgjeve te rruges. Dhe ai qe mban pasqyren ne kurriz do te akuzohet nga ju se eshte imoral! Pasqyra e tij tregon llucen dhe ju akuzoni pasqyren! Akuzoni me mire rrugen e madhe, ku eshte pellgu dhe me shume akoma inspektorin e rrugeve qe e le ujin te qelbet dhe llucen te grumbullohet ne pellg.
(Marr nga nje forum Tjeter)!
E kuqja dhe e Zeza- Stendal
Nje roman eshte nje pasqyre, ku shetisim si ne nje rruge te madhe. Here pasqyron ne syte tuaj kaltersine e qiellit, here llucen e pellgjeve te rruges. Dhe ai qe mban pasqyren ne kurriz do te akuzohet nga ju se eshte imoral! Pasqyra e tij tregon llucen dhe ju akuzoni pasqyren! Akuzoni me mire rrugen e madhe, ku eshte pellgu dhe me shume akoma inspektorin e rrugeve qe e le ujin te qelbet dhe llucen te grumbullohet ne pellg.
(Marr nga nje forum Tjeter)!