Arvanitet luftuan per Epirin e pavarur Shqiptar

Arvanitet luftuan per nje Epir te pavarur dhe Shqiptar.

nga Arber Thesproti

-Udhetarja angleze zonja e nderuar Edit Durham, gjate luftrave ballkanike kaloi ne gadishullin ballkanik dhe pershkroi gjithecka ne ditarin e saj te famshen qe ka mare dhene e eshte vleresuar nga te gjith stjudjuesit serjoz. Ja se c’far thote kjo zonje e nderuar kur flete per indokrinimin fetar ballkanik: “Kur kaloja ne Rumeli pyesja njerzit:- C’far je ti?Katolik pergjigjej njeri, ortodoks tjetri. Ne Bullkari pyesja :-C’far je ti? Ortodoks. Ne jugosllavi:-C’far je ti? Protestan, ortodoks. Secili ne havane e vete. Dhe thashe se fundi , c’far do te behet me keto fe qe trubulloin mendjet dhe dobesojne shpirtin me ane te friksimit dhe arine te te bejne te pa arsimuar, dembel, amfolokopik, murg. Keshtu isha mbytur e tera nga dogmat idjote te njerzve dhe duke hyre ne Shqiperi pyeta:- C’far jeni ju ketu?-Mu pergjigjen prere e qarte SHQIPTARE. Me ne funde, thashe. U clirova ketu nga fanatiket dhe zotekrijuesit.”

Sic e shikoni indokrinimi fetar ja u kishte c’plare trurin thuajse gjithe ballkanasve, i kishte cveshur plotesishte nga identiteti i tyre kombetare. Vetem tek shqiptaret kjo dukuri fanariote nuk kishte zene vende.

-Udhetari anglez, kapiteni Leak qe kaloi nen Ali Pashen thote ne kujtimet e tij: “Ne teritorin e Korces dhe Beratit si dhe ne mjafte vise te Shqiprise “.muslimanet martohen me greke(kupto te krishtere)”. Atje kane zakon qe djemte ti turqizojne dhe vajzat ti bejne te krishtera. Keshtu shehe ne te njejtin vende “qengjin ti beje shoqeri derit”

-Tek raca shqiptare, shikon djaln e hoxhes mere per nuse vajzen e priftit. Keto martesa behen shpeshe mes te krishterve shqiptare me muslimanet shqiptare.Tek shqiptaret e rendesishme eshte raca jo feja.

Fakte te tilla jane te shumta dhe tregoine fare qarte se, obskuratizmi fetar nuk ndikonte dhe ifluenconte jeten e races shqiptare. Kjo dukuri qe ka qene dhe eshte kaqe e zakonshme mes races sone, nuk eshte e rastesishme, por ajo i ka renjet te ngulura thene ne identiteti shqiptare... Shqiptaret gjat gjithe historis se tyre i kan dhene rendesi kombit, fisit, races, zakoneve, tradites se tyre, gjuhes dhe jo fese. Raca shqiptare lidhjet martesore i bene vetem brenda races, pamvarsishte se te c’far besimi jane shqiptaret. Me kete gje, shqiptaret kane ruajtur te paster gjakun dhe racen e tyre fisnike. Pra kombi dhe raca gjithmone tek ne kane qene paresore dhe e rendesishme sa, as obskuratizmi fetare fanariot s’ka mundur dote ta qeroi kete tradite . Nje gje te tille nuk e shofim tek fanariotet greke, pse? Qe te keshe nje identitet te tille, kaq te spikatur, pa tjeter qe duhet te jeshe pjese e nje kombi, tradite,zakoni, nje race, nje gjuhe, pra duhet te keshe te gjitha elementet perberes te nje populli. Kjo gje tek greket nuk egzistone. Ata “greket” jane te ardhur nga vise te tjera te kontinentit, dhe si te tille, per te bashkuar kete lukuni te krishteresh ardhacake (te vetequajtur grek) u vu ne perdorim mekanizmi artificjale i idese fanarjote- greke=ortodoks. Keta bastarde anadollake qe me gjithe se te krishtere i sherbyen otomanve dhe sulltanve me besnikerine me te madhe. Per qindra vjete, kjo race bastardesh pa kombe e tradite, ishin qitapi i llogarive te perandorise turke, truri dhe mendja e politikes anadollake otomane. Te gjithe fanarjotet greke ishin me poste te larta ne administraten turke, ishin ambasadore, perfaqsues te otomanve ne shtete te ndryshme evropjane Ne Moldavi, Rumani dhe ne disa vise te greqise, si ne Kreten muslimane, Vllahi dhe More ata sundonin duke ndare pushtetin me otomanet, duke i paguar harace te tera sulltanve. Kaq te besuar ishin keta djaje tek Suulltani, sa ai ju dha pushtet absolut ne drejtimin e Patriarkanes se Stambollit. Pra kjo race “greke” e mbledhur nga te gjitha anet e kontinenteve, duke mos patur kombe e tradite, polli identitetin e ri te ardhacakve qe u quajt “i krishter ortodoks = me greke”. Dhe po pranove kete ide te fanarjotve “pa tjeter qe je greke”, pamvarsisht se mund te jeshe nje i krishter i ardhur nga Egjypti, Siria, Anadolli, Izraili, apo Rusia. Per fanariotet; ai popull qe nuk e pranonte nje identitet te tille fanarjote s’mund te ishtre ortodokse. Deshen a’po s’deshen ortodoksit shqiptare, duhet te paraqiteshin te tille, se ndryshe kisha fanarjote do ti shkisheronte dhe ndeshkonte me merine e zotit, qe sipas fanarjotve fliste vetem greqishte. Kjo eshte pra krijesa artificjale qe sote quhet “grek-ortodoks dhe po je ortodoks je greke” Ky helm fanariot se bashku me shpaten e otomanve qe ishte dora e fshehte e ndeshkimit fanariote, helmoi racen shqiptare. Ne fillimet e fushatave te otomanve kunder vendeve ballkanike i vetmi vende qe i beri balle per 35 vjete kesaj fuqie qe tmerroi Evropen ishin vetem Arberit e viseve shqiptare, qe nga Epiri deri ne Kosove. Greqia ju nenshtruar pa diskutim fuqise otomane pa as me te voglen rezistence. Ja ketu duket dhe “trimeria greke”. Historia boterore nuk njefe asnje udheheqes grek qe u perpoqe ti bente balle otomanve ne ate kohe. Fanarjotet greke nuk shquhen per trimeri, por per dinakri, se si te te ngulin thiken mbrapa kurizit dhe raca jone e ka pare dhe po e shikone akoma pabesine fanarjote dhe te qenve te tyre qe s’jane pake dhe ketu ne kete diskutim te thjeshte per camerine. Fanariotet greke ne bashkepunim me sulltanin dhe Katerinen e Rusise bene perpjekjet me te medha per ti percare dhe tjetersuar shqiptaret ne greke. Ja se ne c’fare perfundimi kane dale historjanet e pa varur amerikane kur analizojne ballkanin: -”But in 1779, Greek chieftains cooperated with an Ottoman army in the Peloponnese, and negotiated with the illustrious Greek Phanariot Nicholas Mavroyeni, in order to put down ALBANIAN irregulars who had been plundering the region.”.. Ja sesi gjakeprishurit fanarjote bashkepunonin dhe me dreqin, vetem qe te mposhtnin shpirtin e pa epur te shqiptarve. Ruset derguan ne Ballkane dhe sigurisht ne Greqi 17.000 politikane e prifterinj per te bere punen e tyre e per te percare shqiptaret, myslimanet shqiptare ne turqe dhe te krishteret shqiptare ne greke. Per keta djaje, shqiptaret dhe kombi shqiptar nuk egzistonte dhe as qe duhej te diskutohej.

Ja pra se si paria e krishtere greko-fanariote u kthye ne nje vegel te otomanve, ne nje sherbetor besnik te turqve dhe nje armik i betuar i shqiptarve. Te thuash qe muslimanet shqiptar ishin pro turqe eshte nje genjeshter e pa cipe. Betejat e muslimanve shqiptare kundra turqve kane qene me te shumta se betejat e vllezerve te tyre te krishtere, te cilet leviznin vetem kur mernin urdher nga Venediku ose Rusia. Muslimanet ngriheshin kunder turqve anadollake se u thoshte shpirti i tyre shqiptare dhe nuk mernin urdhera nga te huajit per kete gje. Ata luftonin nga te dyja krahet, nga njera ane ata ndesheshin me shpaten e turkut, kurse nga ana tjetra me dhembet e qenve fanariote qe kafshonin ne pabesi. Kjo ishte arsyeja qe turqia ne trojet shqiptare nuk vendosi dote asnjehere sundimin e saje te plote, por per ti sunduar shqiptaret ajo zgjidhte shqiptare si Bushatllinjte e Shkodres dhe Ali pashain.

Lufta per nje Epir te pa varur dhe shqiptar.

Shenjat e para te renjes se Perandorise Otomane kishin filluar te binin ne sy. Si gjithmone te paret qe e kishin dhene kete sinjal ishin kacaket shqiptar qe kishin mbushur dhene deri tutje ne greqi e pas tyre dhe lufta e tre shqiptaret musliman qe nuk i bindeshin me Perandoris Osmane dhe kishin ngritur kryet. Ali Pashai ne Janine, Bushatllinjte e Shkodres dhe Muhamet Aliu i Egjyptit qe nuk ja feshkellente me divanit te sulltanit. Sic e thame dhe me larte, Katerina e Rusise bashke me fanariotet e Vllahise e te Thesalise ne bashkepunim dhe me Sllavet dhe Bullgaret filluan perpjekjet e tyre kunder Turqise. Kurse fanarjotet qe benin loje te dyfishte dhe me Katerinen dhe me Sulltanin, kerkonin me nje gure te vrisnin dy zogje:te ngrinin ne lufte vlleqerit te financuar nga Rusia dhe Sllavet dhe me ta te pastronin vendin nga “turqit” shqiptare qe me bandat e tyre bashke me vllezrit e tyre te krishtere “kleftet” po benin ligjin dhe s’po ju bindeshin me as atyre, por as turqve. Ata (fanariotet) lidhen aleance te dyfishte dhe me turqit dhe me ruset e sllavet. Vllehet e Thesalise e te Morese me ne krye Thymjo Vllahaven dhe me kokeboshin fanariot arvanitasin Nikocaren filluan luften kunder “turqve” shqiptare me kengen ne goje: “Njesh te behemi me turqit dhe rajate, dhe vendin ta pastrojme nga shqiptaret”. Pra meraku i fanarioteve nuk ishin turqit por shqiptaret muslimane qe popullonin ato vende. Shqiptarve te krishtere dhe muslimane nuk ju pelqente politika ruso-sllave-fanariote dhe ju kundervune me arme ketyre barbarve ruso-sllavo-fanariote. Keshtu, 100 Arvanitas te krishtere nga Nafpilo e sulmuan dhe shpartalluan grupin e Mitromares ne Ajius Somatus dhe ai vete vdiqe nje vite me mbrapa ne nje ishull te vogel te Angjistrit. Kurse ne More shkuan Camrit dhe Geget e veriut qe e pastruan vendin nga Ruset-Sllavet dhe Vllehet qe benin sikur luftonin kunder turkut, por ne fakte, luftonin kunder shqiptarve muslimane qe popullonin ato vende. Pas kesaj Camrit dhe geget nuk u kthyen me ne vendin e tyre, ata ngriten administraten e tyre dhe nuk ju binden Sulltanit. Keshtu, bashkimi mes shqiptarve te krishtere dhe atyre musliman i preu rrugen politikes Ruse-Sllave dhe politikes percarse fanarjote, tregoje dhe nje here se te bashkuar s’ka bure nene te na mposhti. Camrit dhe arvanitasit filluan ti terrorizojne turqit e pasur bashke me qenrit fanarjote qe kishin futur bishtin nen shale. Turqit derguan kunder Camve te Morese njembedhjete ekspedita me pashallaret me trima qe kishin, por qe te gjitha keto ekspedita u shkateruan. Por ate qe se ariti dote shpata e turkut e ariti dinakeria e qenve fanarjote. Sulltani dergoi ne More per te shtypur Camerit dhe Beqaret pashain turk Xhezali Madaloklu. Te paren gje qe beri ky pasha turk, ishte aleanca me fanariotet greke duke ju afruar atyre ofiqe dhe para dhe ja ariti ti bente per vete greket fanariote. Te njejten gje kerkonte ta bente dhe me kapetanin e Dropullit, Myrto Hamzain qe nuk ju binde Sulltanit.( me kete raste desha te vija ne dukje se Dropulli ne keto vite nuk qe me greke-minoritare sic eshte tani, por me shqiptar muslimane) Me turkun Xhezali u bashkuan dhe nje pjese tru-cplare e “klefteve arvanitas te krishtere” kuptohet kundra shperblimit. Me mbrapa te gjithe keta te krishter arvanitas qe bashkuan armet me qenrit fanariote dhe turkun dhe luftuan kundra vllezerve te tyre muslimane, do te perfundojne nje dite burgjeve te greqise te egzekutuar ose te helmuar nga pabesia fanariote. Keshtu kjo levizje per pavarsi u shkaterua dhe me kokat e Beqarve u be nje Piramide ku fanarjotet e krishtere bashke me turqit hidhnin valle sebashku per suksesin e tyre. Camrit u varen si Krishti neper pemet e Janines sa dhe kenga popullore e thote dhe qane trimerine e ketyre heronjve. Qai e qaj me lote/ Blbil Sakin se gjeje dote/ Deli moj Janine e shkrete/ Te shkoin Bilbilenjte/ Varrur dege me dege. Turku Xhezali Madoloklu qe u prit nga Sulltani si nje hero, me mbrapa do te thyehej e derrmohej perfundimishte me turpe nga nje tjeter shqiptar, nga djali i Muhamet Aliut te Egjyptit. Pra, hake pa mare nuk ngelet. Ja pra mor qener fanariote se kush jane Camrit dhe c’far gjaku fisnik kane derdhur ata pere lirine e trojeve shqiptare te Epirit. Edhe Kollokotroni i genjyer nga propaganda fanariote dhe rrushfeti turke mori pjese ne shtypjen e kryengritjes se Morese te udhehequr nga Camrit dhe Beqaret. Nje dite Kollokotroni do ta paguaj me jeten e tij pabesine e fanariotve. Eshte e famshme shprehja e tij, “Ah… “o sqilos fanariotis”- qenrit fanariot- ma hodhet. Luani i Janines, Ali Pashai, duke pare zjarin e lirise ne gjokset e shqiptarve, filloi ta kundershtoi hapur Porten e Larte. Per vite te tera Ali Tepelena mbante te fshehur brenda vetes endren e tij te madhe, krijmin e Epirit si shtet i shqiptarve. Ai i kishte degjuar per historite e mbretit te pare te Epirit, Piro Burit- Piro Ipen si ja thoshnin emrin camerit e Thesprotise. Por Aliu dinte se dhe Skenderbeut i pelqente titulli qe i kishin vene epirotet shqiptare kur i therisnin Mbreti i Epirit. Pra kishte ardhur koha qe zeri Epirit te degjohej perseri:

Epiri shteti i pare Shqiptar dhe Ali Tepelena mbreti i saj.

Pas shume vitesh betejash kunder camve dhe suljotve, Aliu si perfundim kishte vendosur ta ndante mbreterine e tij me fuqine dhe zotesine e ketyre heronjve qe su mposhten kurre. Suljotet ishin kthyer ne vatrat e tyre ne Sule dhe kishin mare perseri te gjitha zoterimet e tyre te me parshme. Endra per nje Epir te pavarur dhe Shqiptar ja u kishte krekosur sedren suljotve dhe arvanitasve. Qe te gjithe “kleftet” arvanitas bashke me suljotet u bene zemra e ushtrise se Aliut dhe i qendruan besnik deri ne momentet e fundit te jetes se tij. Camrit nga ana tjeter i kishin lene merite e tyre me plakun e Janines. Caparajt i kishin mare perseri tokat e tyre, camrit ishin perseri zoterit e porteve te Gumenices dhe Parges. Camrit u rjeshtuan ne ushtrine e Aliut dhe i qendruan besnike deri ne momentet e tij te fundit. Hasan Capari ishte krye dipllomati i divanit per mardhenjet me jashte. Mencuria dhe besnikeria e ketij cami e ngriti larte ne syte e te huajve Ali Pashain e Janines. Me mbrapa ne Kryengritjen e Tanzimatit nje tjeter cam nga dera e Capajrave do te luftonte kunder turqve, ishte Halim Capari. Endra e vjeter e camve per nje Epir te pa varur dhe Shqiptar ishte ne prage te deres, kjo qe dhe arsyeja pse camrit bashkuan armet me Luanin e Janines. Si perfundim; Aliu kishte aritur te bashkonte shqiptaret, tani atij i duhej te krijonte shtetin dhe me mbrapa kombin.

Luftra dhe perpjeke te shumta te shqiptarit Ali Tepelana me turqit e anadollit. Flaka gjigande ne mes te Janines i tregonte botes se Ali Pashai me shqiptaret nuk mposhtet. Evropa e tere shikonte dhe bente sehire, ajo shikonte e cuditur dhe thoshte se si ka mundesi qe nje grushte shqiptaresh ti benin balle nje perandorije te tere. Ja kush ishin shqiptaret, bijte e shqipes se pa mposhtur. Mendje holli Pasha, vdekjen e Perandoris Osmane e kishte kuptuar i pari, i kishte ngelur vetem ti shpejtonte vdekjen. Ai i funizoje me arme, municjone dhe pare gjithe arvanitasit, suljotet dhe camrit dhe i nisi ti sillnin lirine greqise, kesaj kucedre fanariote qe po i kurdiste pabesine e radhes. Kesaj here pabesia erdhi nga pjella greko fanarjote Vasiliqia, gruaja e re e Ali Pashait qe ne bashkepunim me Pukvilin , ambasadorin e Frances ju treguan turqve sekretin e madhe te hyrjes brenda mureve te janines. I besuari i Aliut qe flinte nate e dite nen katakombet e Janines, ishte shqiptari qe te gjithe i flisnin me emrin e origjines se vendit te tij CAMI. Besniku i Aliut qe priste nate e dite me pishtarin e ndezur ne dore, gati per te ndzur fucite e barutit dhe ta hidhte ne ere gjithe kalane. Tespiqet e Aliut priste ai, dhe bota mbare do te shikonte se si vdesin shqiptaret. Janina do te kthehej ne nje vare gjigand per gjithe otomanet bashke me qenin e tyre te sh*tur Omer Vrionin. Por ja, tradhetia fanariote e ka doren e gjate, nganjehere dhe brenda dhomes se gjumit. Ali Pashai u vra i tradhetuar, Janina zbriti nga pjedestali i simbolit te lirise. Ky ishte lajmi qe po perhapej gjithandeje me shpejtesine e eres, me shpejte se kali i korrjerit te sulltanit qe po fluturonte si era me koken e Ali Pashait ne torben e tij. Sulltani su besonte me fjalve, ai deshi ta shifte vete me syte e tije koken e Aliut qe te besonte. Dhe kjo dite atij i erdhi me ndihmen e fanariotve dhe te Frances, aleatja e perhershme e fanariotve. Humbi guximi dhe trimeria shqiptare, fitoji dinakria fanariote... Gjema mbuloi vendin, u vra Ali Pashai dhe kenget e trimerise moren dhene..

Me njohu Feadhondi, me kishte rritur Pirro
Aliu i pare me mbane, tepelenjot hero
Padron i plotefuqishem i anve te Epirit
Dhe gjeneral i pa krahasueshem me shpate ne dore
Pes mije ushtar mban me vete
Vigjilente gjithmone dhe te pa trembur ndaj armikut te tij
Ne Janine pushon Luan BurreroriBiri i Athinase e i edukuar nga Ari.

Prerja ne bese e heronjve shqiptare qe cliruan greqine.

Trimat e Ali pashait si Andrucua, Kollokotroni, Dhimiter Plapudha, Kristo Xhavella, Kariskaqi truproja e Ali Pashait, Athanasi Djako, Niko Tares nipi i Kollokotronit dhe Truproja e Ali Pashait, Fanarjoti Joais Koletis i afroi pasuri Nikotaros qe te vrishte Odise Andrucon, por ai nuk e pranoi dhe ju kundervu Koletit dhe nje dite e pagoi me jeten e tij.
Laskarina Bubulina, e shume e shume arvanitas e suljote trima qe luftuan krahe per krahe me Ali Pashain i sollen lirine Greqise.. Por gjithe kjo lufte nuk u be qe Epiri ti kalonte Greqise, por te ngelej ashtu sic ishte i pavarur dhe shqiptare. Kollokotroni, vllami i tij Ali Farmaqi dhe Alizoti nga cameria bene planin per clirimin e Morese nga turqit .
Te bashkuar, te krishtere e muslimane me nje komisjone te perbashket prej 24 vetash , 12 te krishtere dhe 12 muslimane dhe me nje flamur te perbashket qe do te kishte nga njera ane kryqin dhe nga ana tjeter gjysem henen do te udhehiqnin luften kunder turqve. Per kete ata rekrutuan 3000 camer .Odise Andruco u kujdese te krijonte “Keshillin e Kapedanve te Rumelise” me 1820 te forcoje aleancen dhe te vashdoje vepren e Aliut, prandaj ra ne kundershtim te plote me fanarjotet, despotet dhe perfundimishte e vrane. Thuajse te gjithe heronjte e “greqise” qe ishin 99% shqiptare, e kundershtuan qeverine e Otos dhe per kete perfunduan burgjeve dhe u egzekutuan nje e nga nje. Tani lindim disa pyetje: Perse valle keta heronje u trajtuan keshtu ? Perse i vrane e i futen burgjeve? Kjo ka vetem nje pergjigje: Sepse ata ishin shqiptare dhe luften nuk e bene qe Epiri te kthehej ne greke por te ngelej i pa varur dhe ne dore te Shqiptarve, races dhe gjakut te tyre, pa dallim feje. Ajo qe te bene per te qeshur eshte propaganda qesharake fanariote qe ve ne gojen e heronjve se ata vdisnin me fjalen “greqi dhe helenizim” . Po te qe e keshtu perse i ndoqen, persekutuan, i vrane e helmuan keta heronje? Fanarjoti ime nga Saranda Dhimo Jani bene sikur s’kupton dhe thote me kopetence fanariote sikur ata asnjehere se kane zene Shqiperin dhe shqiptaret ne goje?! Po kur Bocaret vajten ne Korfuz dhe u rjeshtuan ne bataljonin me emrin SHQIPTAR, perse?
Perse keta “greke” qe s’dinin shqip pranuan te beheshin pjese e bataljonit SHQIPTARE?
Marko Bocari, per t’ju bere luftetarve te tij me te lehte kuptimin e greqishtes u detyrua te bente fjalorin shqip-greqisht qe suljotet e tij te arinin te kuptonin greqishten. Perse duhej ta bente gjith kete pune ai? Ata ishin “greke” dhe flisnin greqisht, nuk ju duhej?! Legener injorante, me procka te tilla kujtoni se e hidhni lumin. Ali Pashai nuk qe i mare qe rreth vetes se tij te mbante greke. Si mund te mbante ai truproje greke, kur kishte me mijra shqiptare rrotull tij. Si munde t’ja besonte ai ushtrine e tij grekve e te linte shqiptaret? Po ti jape pergjigje me fakte dhe ngjarje te gjitha ketyre pyetjeve-pergjigje do te me duheshin muaj te tere per ti shkruar dhe kete mundesi se kame se me duhet te shtroje kurizin e te mbaje familjen.

Kujtimet e Gjeneralit Pangallos.

Kujtimet e Gjeneralit Pangallos,të botuara në gazetën “Akropolis”të Athinës,gazeta më e vjetër greke.

"...Në dejet e mijë,pra,rrjedh gjak shqiptari dhe për këtë jam krenar...Si racë shqiptarët nuk janë as tartar-mongolë, as sllavë,por Ilirë,stërnipër të pellazgëve...."

Gjeneral Theodhor Pangallos, 1878-1952, ish- kryetar i shtetit grek më 1926, ishte me origjinë shqiptare. Në një sërë artikujsh të botuara në fletoren e përditshme “Akropolis”, ai e mbrojti me krenari kombin shqiptar.
Përveç heronjve shqiptarë në panteonin grek, historia e Greqisë ka regjistruar edhe shumë figura të tjera me prejardhje shqiptare që janë të njohura për shërbimet e mëdha që i kanë sjellë Greqisë.
Në atë atmosferë urrejtje që ishte rrezik të njiheshe si shqiptarë edhe në rrugë, del në fushën e burrave një gjeneral u gjakut tonë, i cili me krenarinë më të madhe mbron Kombin shqiptar:”-Me Bullgarët dhe Shqiptarët jam i njohur prej shumë kohe. Marrëdhëniet e mia me ta kanë qenë të ndryshme. Që në kohën e Perandorit Vasilios “Bullgavrasës” të Bizantit dhe deri më sot. Nga të gjithë qeveritarët grekë, armiku më i madh kam qenë unë. Që nga koha e Esat Pashës e sidomos Amet Zogut, miku më i përzemërt dhe mirëbërës i Shqipërisë, jam përsëri unë. ثshtë lehtë të binden zyrtarët kompetent mbi këto fakte po të hedhin një vështrim në dosjet e Ministrisë së Punëve të Jashtme dhe se si do të shohim më poshtë nga zhvillimi i ngjarjeve të kohës në fjalë që gati të kishin përfunduar në një aleancë midis Greqisë dhe Shqipërisë.
Në foshnjërinë time flisja vetë shqip, pasi gjyshja që më rriti, nuk dinte greqisht. Ajo ishte e bija e aristokratit më të shquar të Magaridhës, Ndon Bilbili, në shtëpinë e të cilit vdiq miku i tij i ngushtë, Marshalli i Rumelisë Karaiskaqi.
Në dejet e mijë,pra,rrjedh gjak shqiptari dhe për këtë jam krenar.
Admirali Kundurjoti, të tre Nikoladët (gjyshi,bir dhe nip), Admiral Saqellariu, hero i nëndetëses “L.Kaconi”, Lasko dhe shumë grekë të tjerë të zgjedhur, janë me prejardhja shqiptarë dhe janë të njohura shërbimet e mëdha që i kanë sjellë Greqisë.
Paparigopulos (historian i madh grek )shkruan:”...nga të gjitha kombësitë që janë në Greqi, përzierja me gjakun shqiptar prodhoi racën më të shkëlqyer.”Hidriotët, Speciotët, Miauli, Sahturi dhe mira luftëtarë që më 1821 deri sot vërtetojnë mendimin e Paparigopullojt.
Nuk jam pra armik i Shqipërisë, përkundrazi e simpatizoj popullin shqiptar, i cili në shumicën dërmuese nuk është përgjegjës për pabesinë kundër Greqisë.
Menjëherë sapo erdha në fuqi në Qershor 1926, u ndodha para një keqësimi të vërtet në marrëdhëniet me Shqipërinë, për shkak të problemit të اamërisë. Përfaqësuesi i Shqipërisë duke prezantuar në zyrën politike më lajmëroi se autoritetet greke më përzunë e në kundërshtim me traktatet shpërngulën popullatën shqiptare të asaj krahine, duke e përcjellë në anën e detit në Azinë e Vogël, dhe se protestimeve të tij u jepet përgjigja se, këta turko-shqiptarë përmblidhen në marrëveshjen për shkëmbimin me popullatën greke në Turqi.
Kërkova shkresat përkatëse dhe u binda se interpretimi i Ministrisë nuk kishte bazë, pasi në traktatin e Lozanit shpreheshin qartës se , muhamedanët e Epirit konsideroheshin si minoritet dhe nuk përfshiheshin në shkëmbim,si turqit e Thrakës,etj.Për sqarime e më të plota të çështjes i telefonave ministrit tonë në Londër,të ndierit Kaklamano,që kishte përfaqësuar Greqinë në redaktimin e traktatit. Ky u përgjigj pa hezituar se muhamedanët e Epirit nuk hyjnë në shkëmbimin dhe se mendimi i ministrisë nuk ishte i drejtë. Thirra menjëherë drejtorin e përgjithshëm kompetent,i cili më tha këto fjalë habitëse:”Parimisht kanë të drejtë, por për arsye nevoje dhe qëllimi, urdhërova shpërnguljen e shqiptarëve për të boshatisur katundet dhe vendosjen në to të refugjatëve tanë nga Turqia, nuk vlen të humbasim kohën për pesë gjashtë mijë shqiptarë Zoti Kryetar!”. Mezi u mbajta pa e flakur jashtë me shkelma diplomatin monokëlmbajtës. Njëkohësisht sipas raporteve policore një dramë e vërtet kryhej në Epir, pasi katundarët me të qara shkëputeshin prej vatrave të tyre ku ishin lindur dhe jetonin prej shekujsh dhe ngarkoheshin në anijet për tu dërguar në Azinë e Vogël.
U dhashë urdhra të shkarkoheshin dhe të ktheheshin të lirë në katundet e tyre. Shqiptarët si çdo racë e vjetër dhe e prapambetur kanë vese, por kanë edhe disa virtyte të zgjedhura. Ngjarja e sipërme ka qenë shkaku kryesor i vendosjes së marrëdhënieve të përzemërta, (midis dy shteteve) të cilat u zhvilluan gati deri në arritjen e themelimit të një federate të ardhshme siç do shohim. Presidenti i Republikës, Amet Zogu,me një letër të përzemërt, më shfaqte mirënjohjen e vet, të cilën nuk do te harroj kurrë. Dhe,pra, deri në ditët e shfronësimit të tij,sa herë vinte përfaqësues i ri shqiptar në Greqi,më porosinë e tij më vizitonte në shtëpi dhe më sillte përshëndetjet e mbretit, duke më drejtuar fjalën shqip më thoshte “vëlla i madh”.
Dhe këto kur isha vetëm një qytetar i thjeshtë si gjeneral i çmobilizuar. Kjo është e quajtura “Besa” shqiptare,domethënë besë dhe mirënjohje për mirëbesim. Po të hedhim një vështrim në hartën e Ballkanit, kuptojmë menjëherë rëndësinë e madhe të Shqipërisë. Për shkak të ngjarjeve të fundit tani sapo u kuptuan rrethet politike dhe ushtarake në Greqi,rëndësinë e Shqipërisë si bazë sulmi dhe mbrojtjeje. Ushtarakët grek në kohërat e kaluara e dinin këtë,siç tregohet qartë prej luftërave të rrepta dhe të përgjakshme që u zhvillua në limanet dhe kalimet malore të Shqipërisë, sidomos në shekujt e fundit të Perandorisë Bizantine.
Për Greqinë Shqipëria mike dhe aleate,përbënë një fortesë kolosale dhe një kërcënim të fortë për çdo sulmues të veriut.
Zgjuarsia e mprehtë e Venizellos e kishte kuptuar këtë fakt,kur thoshte që duhet me çdo sakrificë që çështja e Epirit të rregullohet miqësisht dhe të vendoset me Shqipërinë marrëdhëniet më të përzemërta. Besoj me patundshmëri në të drejtën e këtij mendimi. Kërkova me çdo kusht e sakrificë këtë gjë ta vë në zbatim kur isha Kryetar i shtetit.
Pas këtyre ngjarjeve u vendosën marrëdhëniet miqësore dhe dërgova në Tiranë si përfaqësues të Greqisë Gjeneralin Aleksandër Kondulin, bashkëvendësin tim i cili e njihte jo vetëm shqipen e Shqipërisë së Jugut që flitet në krahinën tonë, por edhe ato idiomat e labëve e gegëve.
ثshtë fakt i pakundërshtueshëm për shumë arsye, se po të zbatohej një politikë e urtë dhe e qëndrueshme në çështjen e Shqipërisë, do të ishte e mundur që në vend të armiqësisë,do të ishte më e mira, më e vlefshmja dhe e vetmja mike besnike e Greqisë në Ballkan.
Si racë shqiptarët nuk janë as tartar-mongolë, as sllavë,por Ilirë,stërnipër të pellazgëve. Janë historikisht të provuar, pasojë-racë motër me racat e vjetra që zbritën nga veriu dhe përbënë banorët e parë të Heladhës. Nuk kanë asgjë të përbashkët me Italianët, serbët, bullgarët, kurse me popullin helen lidhen ngushtë në gjak,trashëgime dhe zakone”.Gjeneral Theodhor Pangalos, kujtime, botuar tek e përditshmja greke “Akropolis”, Athinë.

Përkthyer nga shkrimtari Petraq Ktona tek revista “Krahu i Shqiponjës”,Nr.2 (14),shkurt 1978, اikago të ShBA-së, shih edhe tek “اamëria”Nr. 5 (24), e merkur 22.04.1992,fq. 8.

Ska egzistuar kurre popull grek, vec identitet qe ne kohen e Bizantit identifikoheshin te gjithe viset e Greqise se sotme politike dhe po ashtu jugu i Italise se sotme politike, populli ka qene perhere Arbresh, Arvanitas, Arber, Arnavut etj etj si te keni qejf ju e kush thote te kunderten se ka hapur nje liber serioz historie ne jeten e tij!!

Per fat te keq Arvanitasit shkelen beselidhjen qe kishin bere midis te gjitha farave dhe besimeve fetare Shqiptare/Arberore qe u dhane ne 1821 per nje kryengritje te eprbashket kundra Osmaneve, duke e shkelur kete beselidhej dhe masakruan dhe kthyen ne nje lufte civile.

Ata, pra pjesa me e madhe e Arvanitasve u bene velgla dhe u perdoren nga Ruset, Anglia e Franca si dhe kleri ortodoks, qe me pas i helmoi ata, burgosi dhe vrau shumicen e tyre, kush mbeti u be me antishqitpar se sa edha ata qe e blene me ofiqe e toka.

NjeZePraneJush said:

Per fat te keq Arvanitasit shkelen beselidhjen qe kishin bere midis te gjitha farave dhe besimeve fetare Shqiptare/Arberore qe u dhane ne 1821 per nje kryengritje te eprbashket kundra Osmaneve, duke e shkelur kete beselidhej dhe masakruan dhe kthyen ne nje lufte civile.

Ata, pra pjesa me e madhe e Arvanitasve u bene velgla dhe u perdoren nga Ruset, Anglia e Franca si dhe kleri ortodoks, qe me pas i helmoi ata, burgosi dhe vrau shumicen e tyre, kush mbeti u be me antishqitpar se sa edha ata qe e blene me ofiqe e toka.

Click to expand...

Shume i sakte, por mos harro qe ne historikisht jemi nje popull qe manovrohet lehtesisht dhe "besa" jone shpesh here eshte perdorur si thike me dy teha per te na percare. Forcat e erreta kane investuar shume kohe e para per te na percare, dhe te rrime te ajo qe permende ti lart, Marko Boçari u vra nga Lleshi i Zi, mirditor ky qe u bind nga jashte* se Bocari po e tradhetonte etj etj dhe Çamet etiketonin gjithe Mirditen si te pabese dhe e kunderta..
Ato kane qene kohe trazirash, tranzicionesh te mire kontrolluara.
Mjafton te kujtosh 97-ten qe te kesh nje ide te asaj qe ndodhte atehere ne ato vise, ne Vlore ju thonin eshte nisur gjithe Tropoja per ketu, e ne Tropoje po vjen gjithe "jugu" po armatosuni, edhe ta garantoj qe 90% e popullit e besonte, pra dikush krijon rrethanat qe te percaje lehte, dhe ne jemi popull tifoze qe mjafton te bertasin ca veta ne stadium e ndrihemi festojme pa pare fare nese eshte shenuar goli.

Nese nuk gaboj me sa kam lexuar, Leshi i zi bashke me Mirditoret e tij ishin me pagese dhe te rekrutuar nga Pashe Bushatlliu i cili ishte derguar bashke me mijera forca gegesh (Shkordranesh beqare) per te shtypur revolten e kesaj beslidhje midis Muhamedaneve dhe Krishtereve.
Markos Bocaris (jo me kot po ja shtoj "s"-te nga pas) bashke me disa njerez te tij, hyne ne kampin e "Turko-allvanosave" dhe ai hyri si ne shtepi te tij pasi veshjet, gjuha qe flitej aty ne ate kamp dhe cdo gje ishin pothuaj njesoj e kerkush nuk e ndaloi apo i kerkoi te identifikohej se kush ishte dhe Markua u drejtua per nga cadra me e madhe dhe donte te vriste me doren e tij Pash Bushatlliun, por kish qelluar qe ajo cader ish e Lleshit i cili nuk ja pertoi dhe ja drejtoi pisqollen duke i mjellur ne kafke nje zar vdekjeprures. U be nje beteje e vogel dhe njerezit e Markos munden ta terhiqnin prej kampit dhe historia apo historite tani me dihen.
Te mos harrojme se shumica e udheheqesve te kesaj beslidhjeja kishin qene pjestare te shpures dhe oborit te Ali Pashes prej nga edhe nga fryne per here te pare ndjenjat e kobshme te krijimit te nje shteti si dikur Bizanti dhe kete magalo-ide e ka krijuar se pari Katerina e madhe e Rusise si dhe edukimi i saj qe ne femijeri neper dhiomat aristokrate Bavareze ku kultura Greke e lashte shikohej dhe studiohej si maja e perfeksionit njerezor dhe keshtu me ralle.

Po ne jemi i vetmi vend ne bote qe jemi te rrethuar nga pjese te se njejtit komb por qe per arsye akoma te pa pjekura per ti kuptuar pasi deri para 20-30 vitevte nuk i dinim, nderuan kulture e fe, gjuhe e zakone dhe krijuan kombe te reja dhe per fat te keq u bene armiqte me te egere te trungut meme.
Duhen nxjerre shkaqet dhe arsyet, fajet dhe ndofta do te jete e vetmja menyre qe te mos perseriten apo te perandalohen se ka nje tendece te fuqishme per tu riprodhuar here pas here.