▌VNSHD▐
BSNT
Viti 2020 solli një tablo të zymtë përsa i takon korrupsionit në botë, ku shumica e vendeve kanë bërë pak ose aspak përparim në drejtim të luftës ndaj kësaj dukurie.
Në raportin e përvitshëm për Indeksin e Perceptimit të Korrupsionit në botë, organizata "Transparency International", thotë se korrupsioni, jo vetëm minoi përgjigjen globale ndaj pandemisë COVID-19, por kontribuoi në një krizë të vazhdueshme të demokracisë.
Sipas "Transparency International", dy të tretat e vendeve, ose kanë mbetur në vend ose kanë pësuar rënie përsa i takon luftës kundër korrupsionit.
Shqipëria dhe Kosova kishin 36 pikë në një sistem llogaritjeje të indeksit, ku 100 pikë do të thotë mungesë korrupsioni dhe zero, korrupsioni më i lartë.
Korrupsioni vazhdon të mbetet një problem madhor në Shqipëri dhe Kosovë, që pengon përparimin demokratik dhe frenon aspiratat e qytetarëve për një jetë më të mirë, sipas "Transparency International".
Krahasuar me vitin e kaluar, Shqipëria ka një pikë më shumë, ndërsa Kosova nuk ka ndryshuar numër pikësh, por të dyja vendet janë në grupin e vendeve me korrupsion të lartë dhe pa përparim në luftën kundër tij.
Shqipëria është dy vende më lart sesa vitin e kaluar, ndërsa Kosova tri vende më poshtë, por vetë organizata u kushton më shumë rëndësi pikëve.
Metodologjia jonë e vë theksin më shumë tek rezultatet e vendeve, ndërsa renditjet janë gjithmonë relative dhe varen nga ecuria e vendeve të tjera”, thotë për Zërin e Amerikës, Lidija Prokiç, Këshilltare Rajonale për Evropën dhe Azinë Qendrore në këtë organizatë.
Prokiç thotë se ngecja në këtë nivel për pothuajse një dekadë tregon mangësitë në sundimin e ligjit.
“Pa këtë sundim funksional të ligjit, institucionet nuk janë në gjendje të punojnë në mënyrë efektive dhe të ndjekin rastet e korrupsionit”, thotë ajo.
Prokiç thotë gjithashtu se ajo që ndikon tek mungesa e përmirësimit, është ndikimi politik mbi sistemin gjyqësor, mungesa e kapacitetit të institucioneve dhe mungesa e pavarësisë së institucioneve gjyqësore kryesisht për të
proceduar rastet e korrupsionit.
Këto dukuri thotë ajo, i sheh si në Shqipëri, edhe Kosovë, po ashtu si edhe prirjen për mungesë transparence kur bëhet fjalë për prokurimet publike.
Dhe nuk flas vetëm për procesin e prokurimit kur tenderët shpallen dhe vendosen, por kjo vlen edhe për menaxhimin e kontratave publike. Është shumë e rëndësishme që kjo të bëhet në një mënyrë transparente dhe të sigurojmë që këto kontrata të mos merren vetëm nga kompanitë që janë pranë vendim-marrësve në institucionet shtetërore”, thotë ajo.
Një nga aspektet që ka analizuar për vitin 2020," Transparency International", është edhe lidhja mes shkeljeve të standardeve demokratike në përgjigjen ndaj COVID-19-ës dhe nivelit të korrupsionit në vend. Sa më i lartë korrupsioni, aq më të larta shkeljet.
Shqipëria
Raporti i këtij viti ka analizuar se si gjithë këto mangësi janë reflektuar edhe tek pasojat për COVID-in dhe "Transparency International" ka ndeshur probleme në këtë drejtim në Shqipëri.
Kemi vërejtur shqetësime në lidhje me transparencën edhe në prokurimin publik të lidhur me COVID-in. Dhe kjo është diçka që me të vërtetë meriton shumë vëmendje nga ana e qeverisë.
Do të ishte shumë inkurajuese nëse qeveria të reagonte për ato shqetësime”, thotë Prokiç.
Por shqetësimet shtrihen përtej zbatimin e rregullave anti-korrupsion.
“Kanë të bëjnë edhe me trajtimin e shoqërisë civile dhe trajtimin e mediave të pavarura dhe gazetarëve investigativë. Jemi dëshmitarë që e tyre shpesh hidhen poshtë dhe se ata trajtohen si një lloj opozite në vend që të shihen si një faktor korrigjues në shoqëri”.
Duke iu referuar paketës anti-shpifje, Prokiç thotë se është një çështje shumë e ndjeshme dhe se këto veprime kanë ndikim tek lufta kundër korrupsionit.
Ato, jo vetëm që shkelin lirinë e shprehjes së qytetarëve, por gjithashtu frenojnë, ose më saktë kanë një efekt frikësues dhe paralizues tek njerëzit që ndoshta mund të vendosnin të raportonin
raste korrupsioni ose të paraqisnin prova për akuzat për korrupsion”, thotë zyrtarja e "Transparency International".
Kosova
Dallimi për Kosovën, thotë Prokiç është tek të veçantat e zhvillimeve politike atje. “Situata në Kosovë është vërtet e mbingarkuar me çështje që janë thellësisht politike dhe kjo ka çuar mendoj në ngecje të përpjekjeve anti-korrupsion”, thotë ajo.
Ajo shton se kuadri institucional dhe ligjor po formohet dhe kjo jep arsye për një optimizëm të matur.
Por që të mund të themi se vendi me të vërtetë po përpiqet të bëjë ndryshime të thella, duhet të shohim që ato ligje po zbatohen dhe institucionet janë plotësisht funksionale.
Dhe kjo akoma, për fat të keq mungon”, thotë ajo.
Si Kosova, edhe Shqipëria kanë vend për përmirësim kur bëhet fjalë për liritë e medias, lirinë e shprehjes, lirinë e tubimit dhe shoqërinë civile.
Niveli i demokracisë është i lidhur ngushtë me efektivitetin dhe suksesin në luftën kundër korrupsionit”, thotë zonja Prokiç. /VOA/
Në raportin e përvitshëm për Indeksin e Perceptimit të Korrupsionit në botë, organizata "Transparency International", thotë se korrupsioni, jo vetëm minoi përgjigjen globale ndaj pandemisë COVID-19, por kontribuoi në një krizë të vazhdueshme të demokracisë.
Sipas "Transparency International", dy të tretat e vendeve, ose kanë mbetur në vend ose kanë pësuar rënie përsa i takon luftës kundër korrupsionit.
Shqipëria dhe Kosova kishin 36 pikë në një sistem llogaritjeje të indeksit, ku 100 pikë do të thotë mungesë korrupsioni dhe zero, korrupsioni më i lartë.
Korrupsioni vazhdon të mbetet një problem madhor në Shqipëri dhe Kosovë, që pengon përparimin demokratik dhe frenon aspiratat e qytetarëve për një jetë më të mirë, sipas "Transparency International".
Krahasuar me vitin e kaluar, Shqipëria ka një pikë më shumë, ndërsa Kosova nuk ka ndryshuar numër pikësh, por të dyja vendet janë në grupin e vendeve me korrupsion të lartë dhe pa përparim në luftën kundër tij.
Shqipëria është dy vende më lart sesa vitin e kaluar, ndërsa Kosova tri vende më poshtë, por vetë organizata u kushton më shumë rëndësi pikëve.
Metodologjia jonë e vë theksin më shumë tek rezultatet e vendeve, ndërsa renditjet janë gjithmonë relative dhe varen nga ecuria e vendeve të tjera”, thotë për Zërin e Amerikës, Lidija Prokiç, Këshilltare Rajonale për Evropën dhe Azinë Qendrore në këtë organizatë.
Prokiç thotë se ngecja në këtë nivel për pothuajse një dekadë tregon mangësitë në sundimin e ligjit.
“Pa këtë sundim funksional të ligjit, institucionet nuk janë në gjendje të punojnë në mënyrë efektive dhe të ndjekin rastet e korrupsionit”, thotë ajo.
Prokiç thotë gjithashtu se ajo që ndikon tek mungesa e përmirësimit, është ndikimi politik mbi sistemin gjyqësor, mungesa e kapacitetit të institucioneve dhe mungesa e pavarësisë së institucioneve gjyqësore kryesisht për të
proceduar rastet e korrupsionit.
Këto dukuri thotë ajo, i sheh si në Shqipëri, edhe Kosovë, po ashtu si edhe prirjen për mungesë transparence kur bëhet fjalë për prokurimet publike.
Dhe nuk flas vetëm për procesin e prokurimit kur tenderët shpallen dhe vendosen, por kjo vlen edhe për menaxhimin e kontratave publike. Është shumë e rëndësishme që kjo të bëhet në një mënyrë transparente dhe të sigurojmë që këto kontrata të mos merren vetëm nga kompanitë që janë pranë vendim-marrësve në institucionet shtetërore”, thotë ajo.
Një nga aspektet që ka analizuar për vitin 2020," Transparency International", është edhe lidhja mes shkeljeve të standardeve demokratike në përgjigjen ndaj COVID-19-ës dhe nivelit të korrupsionit në vend. Sa më i lartë korrupsioni, aq më të larta shkeljet.
Shqipëria
Raporti i këtij viti ka analizuar se si gjithë këto mangësi janë reflektuar edhe tek pasojat për COVID-in dhe "Transparency International" ka ndeshur probleme në këtë drejtim në Shqipëri.
Kemi vërejtur shqetësime në lidhje me transparencën edhe në prokurimin publik të lidhur me COVID-in. Dhe kjo është diçka që me të vërtetë meriton shumë vëmendje nga ana e qeverisë.
Do të ishte shumë inkurajuese nëse qeveria të reagonte për ato shqetësime”, thotë Prokiç.
Por shqetësimet shtrihen përtej zbatimin e rregullave anti-korrupsion.
“Kanë të bëjnë edhe me trajtimin e shoqërisë civile dhe trajtimin e mediave të pavarura dhe gazetarëve investigativë. Jemi dëshmitarë që e tyre shpesh hidhen poshtë dhe se ata trajtohen si një lloj opozite në vend që të shihen si një faktor korrigjues në shoqëri”.
Duke iu referuar paketës anti-shpifje, Prokiç thotë se është një çështje shumë e ndjeshme dhe se këto veprime kanë ndikim tek lufta kundër korrupsionit.
Ato, jo vetëm që shkelin lirinë e shprehjes së qytetarëve, por gjithashtu frenojnë, ose më saktë kanë një efekt frikësues dhe paralizues tek njerëzit që ndoshta mund të vendosnin të raportonin
raste korrupsioni ose të paraqisnin prova për akuzat për korrupsion”, thotë zyrtarja e "Transparency International".
Kosova
Dallimi për Kosovën, thotë Prokiç është tek të veçantat e zhvillimeve politike atje. “Situata në Kosovë është vërtet e mbingarkuar me çështje që janë thellësisht politike dhe kjo ka çuar mendoj në ngecje të përpjekjeve anti-korrupsion”, thotë ajo.
Ajo shton se kuadri institucional dhe ligjor po formohet dhe kjo jep arsye për një optimizëm të matur.
Por që të mund të themi se vendi me të vërtetë po përpiqet të bëjë ndryshime të thella, duhet të shohim që ato ligje po zbatohen dhe institucionet janë plotësisht funksionale.
Dhe kjo akoma, për fat të keq mungon”, thotë ajo.
Si Kosova, edhe Shqipëria kanë vend për përmirësim kur bëhet fjalë për liritë e medias, lirinë e shprehjes, lirinë e tubimit dhe shoqërinë civile.
Niveli i demokracisë është i lidhur ngushtë me efektivitetin dhe suksesin në luftën kundër korrupsionit”, thotë zonja Prokiç. /VOA/