Teoria e dijes

Lauri

Anunnak

Manuel Kant​

Kanti hodhi poshtë metodën dogmatike të njohjes dhe besoi se në vend të saj duhet të merret si bazë metoda e filozofisë kritike, thelbi i së cilës është të studiojë vetë mendjen, kufijtë që një person mund të arrijë me arsyen, dhe të studiojë mënyra individuale të njohjes njerëzore.


Puna kryesore filozofike e Kantit është Një Kritikë e Arsyes së Pastër. Problemi fillestar për Kant është pyetja "Si është e mundur njohja e pastër?" Para së gjithash, kjo ka të bëjë me mundësinë e matematikës së pastër dhe shkencës së pastër natyrore ("e pastër" do të thotë "jo-empirike", a priori, ose pa përvojë). Kant e formuloi këtë pyetje në kuptimin e dallimit midis propozimeve analitike dhe sintetike - "Si janë të mundshme predispozitat sintetike a priori?" Me gjykime “sintetike”, Kant i kuptoi gjykimet me një rritje të përmbajtjes në krahasim me përmbajtjen e koncepteve të përfshira në gjykim. Kanti i dalloi këto gjykime nga gjykimet analitike duke zbuluar kuptimin e koncepteve. Gjykimet analitike dhe sintetike ndryshojnë nëse përmbajtja e kallëzuesit të gjykimit vijon nga përmbajtja e subjektit të saj (të tilla janë gjykime analitike) ose, përkundrazi, i shtohet asaj "nga jashtë" (të tilla janë gjykime sintetike). Shprehja "a priori" do të thotë "jashtë përvojës", në krahasim me termin "a posteriori" - "nga përvoja". Pra, ka katër tituj:


Gjykimet analitike janë gjithnjë apriori: përvoja nuk është e nevojshme për ta, prandaj, nuk ka gjykime analitike posteri. Në përputhje me rrethanat, gjykimet eksperimentale (posteriore) janë gjithmonë sintetike, sepse predikatet e tyre rrjedhin nga përmbajtja e përvojës që nuk ishte në lëndën e gjykimit. Për sa i përket një propozime sintetike priori, atëherë, sipas Kantit, ato janë pjesë e matematikës dhe shkencës. Për shkak të apriori, këto gjykime përmbajnë njohuri universale dhe të nevojshme, domethënë atë që nuk mund të mësohet nga përvoja; falë sintetikës, gjykime të tilla ofrojnë një rritje të njohurive. : 30 - 37


Njeriu është vlera më e lartë, ky është një person. Vetëdija e një personi krijon egoizëm si një pronë natyrore e një personi. Një njeri nuk e manifeston atë vetëm kur ai konsideron "Unë" e tij jo si gjithë botën, por vetëm si pjesë e tij. Shtë e nevojshme të frenohet egoizmi, të kontrollohen manifestimet mendore të personalitetit.

Një person mund të ketë përfaqësime të pavetëdijshme - "të errëta". Procesi i lindjes së ideve krijuese mund të zhvillohet në errësirë, për të cilën një person mund të dijë vetëm në nivelin e ndjesive.


Kant iu nënshtrua një koncepti të tillë si gjeni. "Talenti për shpikje quhet gjeni".
/Hkls
 
"Unë di që nuk di" është thënia e Platonit.
E Ka fjalën për etjen ndaj dijes, që mungon, që nuk është kurr mjaftueshëm.
 
Ndoshta te gjithe filozofine e Kantit e permbledh me se miri vete thenia e tij: E gjithe dija jone fillon me shqisat, vazhdon te kuptimi dhe mbaron me arsyen ku arrin dhe piken me te larte.
 
Kanti dhe i miri moralisht
Immanuel Kant theksoi se morali nuk lidhet me dëshirat, as me emocionet. Prandaj, veprimet që kryhen bazuar në dëshirat dhe marrjen e kënaqësisë nuk janë moralisht të sakta edhe pse mund të gjenerojnë veprime të mira.

Kështu, Kant vendosi ndryshimin midis së mirës morale dhe së mirës në përgjithësi. Ndërsa e mira morale varet nga vullneti i mirë i njerëzve, e mira në përgjithësi varet nga nevojat dhe dëshirat.

Për shembull, një çadër e mirë është ajo që ju mbron nga shiu; Kjo nuk do të thotë se çadra është morale, pasi që vetëm qeniet racionale mund të jenë morale.

Po kështu, Kant përcakton se një veprim nuk ka vlerë morale nëse nuk bëhet për të mirën e moralit. Le të marrim shembullin vijues për të ilustruar këtë koncept:

Ekzistojnë dy tregtarë: një që shet mall me një çmim të drejtë sepse është gjëja e duhur për të bërë dhe një tjetër që shet mall me një çmim të drejtë sepse ka frikë se nëse nuk e bën, autoritetet do ta mbyllin biznesin e tij.


Në këto dy raste, vetëm tregtari i parë është moral sepse ai vepron në emër të moralit.
 
Kush e ka lexu librin: "Critique of Pure Reason"? E mora njehere une por ishte 800 faqe liber. S'pata nerva kshuqe i bera vec 1 skanim -lexim me sy 🙄
 
Une para 15 vjetesh shqip, para nje 7 vjetesh ne gjuhe orogjinale😀
Ca do te dish?😝
A me ben 1 permbledhje te thjeshte aman. 4 fjali maximumi, Cila eshte ideja?
 
Kanti nuk shquhej e as nuk ishte konçiz.
Permbledhja me e mire eshte ta lexosh vete😁
Nuk pretendoj te kem aq kapacitet sa te permbledh Kantin me 4 fjale, as me 4000 😂
800 faqe??????? Jooo, kam kto te fushes time per te lexuar. Nejse, do pyes Ali Pazajitin :D E kam pas prof. ne nje akademi qe ndoqa dikur (ne rinine time:p) e me jepte lenden: Teorite Sociale. Por do me thote: Ku e ke pas mendjen kur kemi fol per Kantin. 😂
 
800 faqe??????? Jooo, kam kto te fushes time per te lexuar. Nejse, do pyes Ali Pazajitin :D E kam pas prof. ne nje akademi qe ndoqa dikur (ne rinine time:p) e me jepte lenden: Teorite Sociale. Por do me thote: Ku e ke pas mendjen kur kemi fol per Kantin. 😂
Nese prof yt ka qene , eshte teolog mos e pyet kot, teologet kane alergji nga Kanti😁
Nese ka qene, eshte sociolog pyete😝
 
Nese prof yt ka qene , eshte teolog mos e pyet kot, teologet kane alergji nga Kanti😁
Nese ka qene, eshte sociolog pyete😝
Pse duhet te jete teolog se nuk e kuptoj??? Si mundet nje teolog tete jape sociologji? Ka qene akademi e shkencave humane o zotni, jo fe!😁
 
Pse duhet te jete teolog se nuk e kuptoj??? Si mundet nje teolog tete jape sociologji? Ka qene akademi e shkencave humane o zotni, jo fe!
E moj mire, nuk e dija😀
Ne thelb Kanti eshte ai qe ka thene-
Une dua te besoj por nuk mundem, Zoti vete kur me beri me dhuroi aq shume neurone sa mos ti besoj as atij vete😝
 
E moj mire, nuk e dija😀
Ne thelb Kanti eshte ai qe ka thene-
Une dua te besoj por nuk mundem, Zoti vete kur me beri me dhuroi aq shume neurone sa mos ti besoj as atij vete😝
Epo Absurdi cfare eshte fundja? Ja! kjo thenie! ahahah
 

“Është e domosdoshme që sa të jetoj, të jetoj me nder”​

Immanuel Kant, kunguesi i “Kritikës së arsyes së kulluar” në mendimin filozofik, mëtuesi i postulatit: “Qielli me yje mbi mua, ligji moral në mua”…
kant-1.jpg
Immanuel Kant (1724 — 1804) ishte një filozof i madh gjerman dhe një ndër filozofët më të shquar.
Vepra e tij “Kritikë e arsyes së kulluar” shënon pikë-kthesën qendrore në historinë e filozofisë dhe fillimin e filozofisë moderne.

Lindi në vitin 1724 në Kënigsberg, Prusi (sot Kaliningrad, Rusi) si fëmija i katërt nga nëntë fëmijë.

Kanti ishte një nxënës i mirë, megjithëse jo i shkëlqyer.

Ai u rrit në një shtëpi pietiste, një Lëvizje pas Luteriane që dallohej për një përkushtim të fortë, dhe një lexim të hollësishëm të Biblës.

Për pasojë, Kanti mori një edukim të ashpër dhe të rreptë, ndëshkues dhe disiplinor gjë që e ndihmoi atë në mësimin fetar, të latinishtes, dhe rreth shkencave dhe matematikës.

Kanti ishte i pari i cili predikoi dhe hodhi hipotezën se planetët formoheshin nga mjegullnaja grimcash dhe pluhuri, kundrejt idesë teologjike fetare, e cila ishte akoma ideja dominante në kohën e kur ai jetoi, se planetet janë të krijuar nga fuqia hyjnore.

Ai gjithashtu do të predikonte për ekzistencën e galaktikave të tjera përveç galaktikës tonë.

Filozofia e Kantit pati një ndikim të jashtëzakonshëm në mendimin perëndimor.

Gjatë jetës së tij, mendimi i tij pati një vëmendje të madhe, shumica kritikë, megjithëse ai pati një ndikim pozitiv të Fishte, Shelingu, Hegeli dhe Novalisi gjatë viteve 1780 dhe 1790.

Nga studimet e rëndësishme të periudhës parakritike është interesante sidomos vepra e Emanuel Kantit “Historia e përgjithshme e natyrës dhe teoria e qiellit”, në të cilën paraqiti hipotezën e njohur të tij mbi krijimin e botës nga thërrmijat materiale të panumërta kaotike që bashkohen atje ku ekziston forca më e madhe e tërheqëse.

Sistemi ynë diellor është, ndërkaq, vetëm një pjesë e universumit, thotë Immanuel Kant.

Duke dalluar në këtë studim të madhërishmen dhe të bukurën, Kanti konsideronte se e madhërishmja duhet gjithmonë të jetë e madhe, ndërsa e bukura mund të jetë edhe e vogël.

Immanuel Kant vdiq ne 12 Shkurt, 1804, ndërkohë që shumë nga veprat e tij i gjejmë dhe sot, e janë ende të vlefshme.
 
Eshte humbje kohe te lexohen keta, e tia kushtosh librave te tyre nje sekond te vetem te jetes tende.
..kush tjetër i meriton sekondat e jetës 🤷?
 

Konkursi Letërsisë

  • 1-Kur flet shpirti.

    Votat: 6 27.3%
  • 2-Buzëqeshje Maskuar.

    Votat: 12 54.5%
  • 3-Jam femër.

    Votat: 2 9.1%
  • 4-Je ti Nënë.

    Votat: 1 4.5%
  • 5-Ne duart e kohes.

    Votat: 1 4.5%
Back
Top