Aki
misfit
Sinestezia eshte nje fenomen, mbase dhe i rralle qe ndodh ne rreth 20% te popullsise boterore. Shpesh fenomenet dhe sindromet e ndryshme kane efekte negative ne organizem, por ky fenomen eshte disi i vecante. Per cfare behet fjale?
Sinestezia ka etimologjine nga greqishtja qe nenkupton syn-bashke, dhe aesthesis-ndjesi. Gjate ketij fenomeni ndodh qe shqisat ndjesore te perputhen me njera tjetren dhe nga nje rruge nervore qe percon impulset ne tru te tejkalojne ne nje rruge tjeter, dhe keshtu ndodh qe njerezit me sinestezi te shijojne ngjyrat dhe te shikojne muziken. Ana negative e ketij fenomeni? Qe mund te krijoje mbingarkim te shqisave.
Mund te jete projektuese kur nje sinestet qe do degjoje tinguj do sheh forma me ngjyra, ose asociative kur nje sinestet do degjoje tingujt dhe vetem do ndjeje qe ai tingull asocon me nje ngjyre te caktuar.
Format e ndryshme te sinestezise qe perjetohen ndryshe nga sinestet te ndryshem jane:
1.Sinestezia e ngjyrave-grafeme- kur numra te ndryshem shikohen me ngjyra te ndryshme
2.Kromestezia- kur tingujt asocohen me ngjyra
3.Sinestezia hapesinore vargore- kur numrat shihen ne largesi te ndryshme, poashtu datat dhe muajt shikohen si numra ne hapesire rreth tyre
4.Sinestezia auditore-taktile - kur tinguj te vecante japin nje ndjesi diku neper trup, eshte nder format me te rralla dhe pervec lindjes, mund te fitohet edhe me vone gjate jetes
5.Misofonia- kur tinguj/zera te caktuar nxisin ndjenja negative si per shembull zemerim, urrejtje etj.
6.Sinestezia e prekjes reflektuese- eshte nje forme qe nje sinesteti jep te njejten ndjesi qe dikush ne prani te tij e ndjen, per shembull nese dikush e prek nje person ne shpatull dhe sinesteti qe ndodhet afer tij do e ndjeje sikur dikush e ka prekur ne shpatull
7. Sinestezia leksikore-gustatore- kur degjimi i nje fjale te caktuar te jep nje shije te caktuar ne goje
...e keshtu me rradhe.
Nese keni pare ndonjehere serialin Limitless, eshte nje episod ku ai mundohet te krijoje sinestezi ne trurin e tij (pasi ilaci qe merrte i jepte qasje ne cdo qelize te trurit te tij) dhe ne kete menyre te mund te gjeje dike nepermjet te eres se tij qe gjate sinestezise do krijonte nje ngjyre vizuale, keshtu qe, nese u intereson te dini se cfare ngjyre jeni, gjeni ndonje sinestet dhe pyeteni
Te dhenat jane marre nga Wikipedia.org
Sinestezia ka etimologjine nga greqishtja qe nenkupton syn-bashke, dhe aesthesis-ndjesi. Gjate ketij fenomeni ndodh qe shqisat ndjesore te perputhen me njera tjetren dhe nga nje rruge nervore qe percon impulset ne tru te tejkalojne ne nje rruge tjeter, dhe keshtu ndodh qe njerezit me sinestezi te shijojne ngjyrat dhe te shikojne muziken. Ana negative e ketij fenomeni? Qe mund te krijoje mbingarkim te shqisave.
Mund te jete projektuese kur nje sinestet qe do degjoje tinguj do sheh forma me ngjyra, ose asociative kur nje sinestet do degjoje tingujt dhe vetem do ndjeje qe ai tingull asocon me nje ngjyre te caktuar.
Format e ndryshme te sinestezise qe perjetohen ndryshe nga sinestet te ndryshem jane:
1.Sinestezia e ngjyrave-grafeme- kur numra te ndryshem shikohen me ngjyra te ndryshme
2.Kromestezia- kur tingujt asocohen me ngjyra
3.Sinestezia hapesinore vargore- kur numrat shihen ne largesi te ndryshme, poashtu datat dhe muajt shikohen si numra ne hapesire rreth tyre
4.Sinestezia auditore-taktile - kur tinguj te vecante japin nje ndjesi diku neper trup, eshte nder format me te rralla dhe pervec lindjes, mund te fitohet edhe me vone gjate jetes
5.Misofonia- kur tinguj/zera te caktuar nxisin ndjenja negative si per shembull zemerim, urrejtje etj.
6.Sinestezia e prekjes reflektuese- eshte nje forme qe nje sinesteti jep te njejten ndjesi qe dikush ne prani te tij e ndjen, per shembull nese dikush e prek nje person ne shpatull dhe sinesteti qe ndodhet afer tij do e ndjeje sikur dikush e ka prekur ne shpatull
7. Sinestezia leksikore-gustatore- kur degjimi i nje fjale te caktuar te jep nje shije te caktuar ne goje
...e keshtu me rradhe.
Nese keni pare ndonjehere serialin Limitless, eshte nje episod ku ai mundohet te krijoje sinestezi ne trurin e tij (pasi ilaci qe merrte i jepte qasje ne cdo qelize te trurit te tij) dhe ne kete menyre te mund te gjeje dike nepermjet te eres se tij qe gjate sinestezise do krijonte nje ngjyre vizuale, keshtu qe, nese u intereson te dini se cfare ngjyre jeni, gjeni ndonje sinestet dhe pyeteni
Te dhenat jane marre nga Wikipedia.org
), qe poashtu ka dhe sindromin Asperger. Ai eshte pjese e nje dokumentari me titullin: Extraordinary People: The Boy with the Incredible Brain dhe vecantia e tij eshte qe ai veshtire harron, ka nje memorie shume te fuqishme dhe nje pasion per gjuhet, njeh 10 gjuhe dhe mban rekordin per recitimin e numrit Pi deri ne 22 514 shifra per 5 ore e 9 minuta.
