Kresha
A pretty face can never trick me
Gati dy nga tre persona të moshuar me diabet kanë edhe hipertension (shtypja e lartë e gjakut). Që të dy këto gjendje rrisin rrezikun për sulm në zemër, goditjen në tru, sëmundje të syve dhe veshkave.
Sikur sheqeri në gjak, ashtu edhe shtypja e gjakut luhatet gjatë ditës. Shtypja normale e gjakut është 120/80 mmHg. Rezultatet nën 120/80 mmHg konsiderohen normale, por një rezultat përmbi të nuk duhet të konsiderohet shkak për të krijuar panik.
Kemi të bëjmë me hipertension, atëherë kur kemi dy apo më shumë lexime të rezultatit mbi 140/90. Sidoqoftë, njerëzit me diabet kanë cak më të ulët të shtypjes së gjakut sesa të tjerët.
Kjo është për shkak të rritjes së rrezikut të sëmundjes së zemrës që vjen nga diabeti. Mjekët anembanë rekomandojnë, që njerëzit me diabet duhet të mbajnë shtypjen e gjakut ndër 130/80. Nëse shtypja e gjakut ngrihet mjeku sigurisht do t’ju rekomandojë ndryshime në mënyrën e të jetuarit, para se të përshkruajë barna. Për këtë keni disa këshilla që ia vlen të ndiqen, ke apo nuk ke hipertension. Ato janë më poshtë:
Kujdes!
Shkurto sasinë e kripës. Nuk është për t’u çuditur që kripa rrit shtypjen e gjakut. Një studim i ri i publikuar në gusht të vitit 2008 në “American Journal of Clinical Nutrition” e konfirmon këtë. Studimi i më shumë se 11 000 njerëzve ka zbuluar se dieta (të ushqyerit) me sasi të lartë sodiumi ishte drejtpërdrejt e lidhur me shtypjen e lartë të gjakut.
Stresi
Alkooli
Një shqyrtim i 107 studimeve të bëra për teknikat e zvogëlimit të stresit dhe shtypjen e gjakut ka zbuluar se meditimi, trajnimi i menaxhimit të stresit dhe relaksimi progresiv i muskujve ishin që të gjitha efektive në uljen e shtypjes së gjakut. Gjithashtu, një studim tjetër i prezantuar gjatë majit 2008 në mbledhjen vjetore të “American Society of Hypertension” (Shoqatës Amerikane për Hipertension) ka zbuluar se dëgjimi i muzikës qetësuese për 30 minuta në ditë zvogëlon shtypjen e gjakut.Alkooli
Ekspertët rekomandojnë jo më shumë se një gotë për femra dhe dy gota për burra në ditë. Në fakt, studimet tregojnë se kur ata që pinë shumë alkool, shkurtojnë sasinë që pinë, edhe shtypja e gjakut zvogëlohet. Nëse pini alkool dhe jeni në rrezik të zhvillimit të shtypjes së lartë të gjakut, bëni mirë që të ndaloni apo të shkurtoni pirjen e alkoolit.
Konsumi
Edhe pse sot rekomandohet që të rriturit të konsumojnë së paku 4700 miligramë (mg) të potasës në ditë dhe jo më shumë se 2300 mg të sodiumit, njerëzit, sikur t’i kishin rekomanduar, bëjnë të kundërtën dhe konsumojnë dy herë më shumë sodium sesa rekomandohet dhe marrim shumë më pak potas sesa rekomandohet. Një shqyrtim i studimeve i publikuar në gusht të vitit 2008 në “Journal of Clinical Hypertension” ka zbuluar, se të ushqyerit me ushqime të pasura me potas ndihmon në uljen e shtypjes se gjakut. Burimet e mira të potasës me gliceminë të ulët janë: fasulet e sojës, fasulet e konservuara, salcë domateve dhe paste, zarzavate, spinaq, shojzë dhe thjerrëza.
Magnez
Ushqimet e pasura me magnez kanë gjithashtu mundësi, që të ndihmojnë në kontrollimin e hipertensionit. Një shqyrtim i fundit i studimeve ka zbuluar një lidhje inverse në mes magnezit dhe hipertensionit. Për më shumë studimet kanë lidhur marrjen e magnezit me zvogëlim të rrezikut ndaj goditjes në tru dhe priklampsis (hipertension i nxitur nga shtatzënia). Ushqimet e mira që përmbajnë magnez janë: drithërat, orizi kafe, bajamet, gështenjat, fasulet, spinaqi dhe qumështi.
Qumësht
Ushqimet e pasura me kalcium siç është qumështi, kanë treguar gjithashtu se zvogëlojnë shtypjen e lartë të gjakut. Sasia e kalciumit që rekomandohet në ditë është 1000-1200 mg, sasi që gjendet në dy apo tri gota qumësht të zakonshëm. Burime tjera të kalciumit janë: kosi, djathi, lakra kineze, brokoli, spinaqi dhe lakra jeshile.
Patate
Hani një patate të vogël, sepse jo vetëm që janë të pasura me potas por gjithashtu përmbajnë përzierje të uljes së shtypjes se lartë të gjakut, që quhen kukoamine, substancë që më parë është gjetur vetëm në mjekësin popullore kineze. Nëse patatet janë me shumë karbohidrate për ty, atëherë provo domatet në vend të patateve. Edhe domatet përmbajnë kukoaminë, por kanë përqendrim më të vogël.
Selino
Në një studim të vitit 1992, sipas një artikulli të botuar në “New York Times” të titulluar “Një vështrim i ri ndaj barit të lashtë: Selino”, tregon që një përzierje, e cila gjendet në selino, qetëson muskujt e butë të enëve të gjakut dhe kështu zvogëlohet tensioni i lartë i gjakut.
Peshk
Peshqit, si: salmon, peshku ton, harenga, skumbri dhe shojza janë të pasura me acide yndyrore omega-3 DHA (decosahexaenoic aci) dhe EPA (eicosapentaeonic acid), të cilët ndihmojnë në uljen e tensionit të lartë të gjakut. Nëse nuk jeni peshkngrënës, provoni vezët apo kapsula me vaj peshku.
Arra
Ato janë të pasura me acide yndyrore Omega-3 ALA (alphalinolenic acid), i cili ndihmon, që shtypja e gjakut të zvogëlohet. Arrat me të mira janë ato angleze, sepse kanë ALA më shumë se tjerat. Ju gjithashtu mund t`i merrni këto dobi edhe nga farat e lirit dhe soja.
Erëzat
Erëzat, jo vetëm që ndihmojnë për t`u dhënë shije të mirë ushqimeve, por ato gjithashtu ndihmojnë në uljen e presionit të gjakut. ثshtë raportuar se rigoni, piperi i zi dhe borziloku ndihmojnë në uljen e presionit të gjakut të ulet. Së fundi hulumtuesit iranianë hanë zbuluar se shafrani gjithashtu ndihmon në uljen e shtypjes së lartë të gjakut.
Hudhra
Një shqyrtim i studimeve, i publikuar përgjatë 50 viteve të shkuara, ka zbuluar se hudhra është po aq efektive në uljen e shtypjes së lartë të gjakut sa edhe disa medikamente të zakonshme. Hulumtuesit australianë kanë theksuar se doza prej 600 deri 900 mg, që përdoret në shumicën e studimeve, përmban rreth 3,6 deri 5,4 mg të alicinit, përbërësi aktiv në hudhër. Thelbi i hudhrës përmban nga 5 deri 9 mg të alicinit.
Spinaq
Ushqimet e pasura me folate, siç është spinaqi, janë të lidhura me uljen e shtypjes së lartë të gjakut. Një studim i publikuar më 2005 në “Journal of the American Medical Association” ka zbuluar se gratë, të cilat konsumonin së paku 1000 mikrogramë të folates në ditë, përmes ushqimit apo përmes suplementëve (zëvendësuesve), kanë arritur të zvogëlojnë rrezikun për hipertension, krahasuar me ato të cilat konsumonin 200 mikrogramë në ditë. Burime të tjera me folate janë perimet me gjethe të gjelbra, bimët bishtajore. //keshilla
Sikur sheqeri në gjak, ashtu edhe shtypja e gjakut luhatet gjatë ditës. Shtypja normale e gjakut është 120/80 mmHg. Rezultatet nën 120/80 mmHg konsiderohen normale, por një rezultat përmbi të nuk duhet të konsiderohet shkak për të krijuar panik.
Kemi të bëjmë me hipertension, atëherë kur kemi dy apo më shumë lexime të rezultatit mbi 140/90. Sidoqoftë, njerëzit me diabet kanë cak më të ulët të shtypjes së gjakut sesa të tjerët.
Kjo është për shkak të rritjes së rrezikut të sëmundjes së zemrës që vjen nga diabeti. Mjekët anembanë rekomandojnë, që njerëzit me diabet duhet të mbajnë shtypjen e gjakut ndër 130/80. Nëse shtypja e gjakut ngrihet mjeku sigurisht do t’ju rekomandojë ndryshime në mënyrën e të jetuarit, para se të përshkruajë barna. Për këtë keni disa këshilla që ia vlen të ndiqen, ke apo nuk ke hipertension. Ato janë më poshtë:
Kujdes!
Shkurto sasinë e kripës. Nuk është për t’u çuditur që kripa rrit shtypjen e gjakut. Një studim i ri i publikuar në gusht të vitit 2008 në “American Journal of Clinical Nutrition” e konfirmon këtë. Studimi i më shumë se 11 000 njerëzve ka zbuluar se dieta (të ushqyerit) me sasi të lartë sodiumi ishte drejtpërdrejt e lidhur me shtypjen e lartë të gjakut.
Stresi
Alkooli
Një shqyrtim i 107 studimeve të bëra për teknikat e zvogëlimit të stresit dhe shtypjen e gjakut ka zbuluar se meditimi, trajnimi i menaxhimit të stresit dhe relaksimi progresiv i muskujve ishin që të gjitha efektive në uljen e shtypjes së gjakut. Gjithashtu, një studim tjetër i prezantuar gjatë majit 2008 në mbledhjen vjetore të “American Society of Hypertension” (Shoqatës Amerikane për Hipertension) ka zbuluar se dëgjimi i muzikës qetësuese për 30 minuta në ditë zvogëlon shtypjen e gjakut.Alkooli
Ekspertët rekomandojnë jo më shumë se një gotë për femra dhe dy gota për burra në ditë. Në fakt, studimet tregojnë se kur ata që pinë shumë alkool, shkurtojnë sasinë që pinë, edhe shtypja e gjakut zvogëlohet. Nëse pini alkool dhe jeni në rrezik të zhvillimit të shtypjes së lartë të gjakut, bëni mirë që të ndaloni apo të shkurtoni pirjen e alkoolit.
Konsumi
Edhe pse sot rekomandohet që të rriturit të konsumojnë së paku 4700 miligramë (mg) të potasës në ditë dhe jo më shumë se 2300 mg të sodiumit, njerëzit, sikur t’i kishin rekomanduar, bëjnë të kundërtën dhe konsumojnë dy herë më shumë sodium sesa rekomandohet dhe marrim shumë më pak potas sesa rekomandohet. Një shqyrtim i studimeve i publikuar në gusht të vitit 2008 në “Journal of Clinical Hypertension” ka zbuluar, se të ushqyerit me ushqime të pasura me potas ndihmon në uljen e shtypjes se gjakut. Burimet e mira të potasës me gliceminë të ulët janë: fasulet e sojës, fasulet e konservuara, salcë domateve dhe paste, zarzavate, spinaq, shojzë dhe thjerrëza.
Magnez
Ushqimet e pasura me magnez kanë gjithashtu mundësi, që të ndihmojnë në kontrollimin e hipertensionit. Një shqyrtim i fundit i studimeve ka zbuluar një lidhje inverse në mes magnezit dhe hipertensionit. Për më shumë studimet kanë lidhur marrjen e magnezit me zvogëlim të rrezikut ndaj goditjes në tru dhe priklampsis (hipertension i nxitur nga shtatzënia). Ushqimet e mira që përmbajnë magnez janë: drithërat, orizi kafe, bajamet, gështenjat, fasulet, spinaqi dhe qumështi.
Qumësht
Ushqimet e pasura me kalcium siç është qumështi, kanë treguar gjithashtu se zvogëlojnë shtypjen e lartë të gjakut. Sasia e kalciumit që rekomandohet në ditë është 1000-1200 mg, sasi që gjendet në dy apo tri gota qumësht të zakonshëm. Burime tjera të kalciumit janë: kosi, djathi, lakra kineze, brokoli, spinaqi dhe lakra jeshile.
Patate
Hani një patate të vogël, sepse jo vetëm që janë të pasura me potas por gjithashtu përmbajnë përzierje të uljes së shtypjes se lartë të gjakut, që quhen kukoamine, substancë që më parë është gjetur vetëm në mjekësin popullore kineze. Nëse patatet janë me shumë karbohidrate për ty, atëherë provo domatet në vend të patateve. Edhe domatet përmbajnë kukoaminë, por kanë përqendrim më të vogël.
Selino
Në një studim të vitit 1992, sipas një artikulli të botuar në “New York Times” të titulluar “Një vështrim i ri ndaj barit të lashtë: Selino”, tregon që një përzierje, e cila gjendet në selino, qetëson muskujt e butë të enëve të gjakut dhe kështu zvogëlohet tensioni i lartë i gjakut.
Peshk
Peshqit, si: salmon, peshku ton, harenga, skumbri dhe shojza janë të pasura me acide yndyrore omega-3 DHA (decosahexaenoic aci) dhe EPA (eicosapentaeonic acid), të cilët ndihmojnë në uljen e tensionit të lartë të gjakut. Nëse nuk jeni peshkngrënës, provoni vezët apo kapsula me vaj peshku.
Arra
Ato janë të pasura me acide yndyrore Omega-3 ALA (alphalinolenic acid), i cili ndihmon, që shtypja e gjakut të zvogëlohet. Arrat me të mira janë ato angleze, sepse kanë ALA më shumë se tjerat. Ju gjithashtu mund t`i merrni këto dobi edhe nga farat e lirit dhe soja.
Erëzat
Erëzat, jo vetëm që ndihmojnë për t`u dhënë shije të mirë ushqimeve, por ato gjithashtu ndihmojnë në uljen e presionit të gjakut. ثshtë raportuar se rigoni, piperi i zi dhe borziloku ndihmojnë në uljen e presionit të gjakut të ulet. Së fundi hulumtuesit iranianë hanë zbuluar se shafrani gjithashtu ndihmon në uljen e shtypjes së lartë të gjakut.
Hudhra
Një shqyrtim i studimeve, i publikuar përgjatë 50 viteve të shkuara, ka zbuluar se hudhra është po aq efektive në uljen e shtypjes së lartë të gjakut sa edhe disa medikamente të zakonshme. Hulumtuesit australianë kanë theksuar se doza prej 600 deri 900 mg, që përdoret në shumicën e studimeve, përmban rreth 3,6 deri 5,4 mg të alicinit, përbërësi aktiv në hudhër. Thelbi i hudhrës përmban nga 5 deri 9 mg të alicinit.
Spinaq
Ushqimet e pasura me folate, siç është spinaqi, janë të lidhura me uljen e shtypjes së lartë të gjakut. Një studim i publikuar më 2005 në “Journal of the American Medical Association” ka zbuluar se gratë, të cilat konsumonin së paku 1000 mikrogramë të folates në ditë, përmes ushqimit apo përmes suplementëve (zëvendësuesve), kanë arritur të zvogëlojnë rrezikun për hipertension, krahasuar me ato të cilat konsumonin 200 mikrogramë në ditë. Burime të tjera me folate janë perimet me gjethe të gjelbra, bimët bishtajore. //keshilla
