Nga Edmond Tupja
Kështu, për shembull, kur bëhet fjalë për marrëdhëniet profesionale, të cilat gjithmonë karakterizohen nga binomi eprorvartës, gjithçka mbështetet tek faktori racional, të dyja palët arsyetojnë duke u përpjekur të mos reagojnë emocionalisht, d.m.th. duke respektuar rregullat, udhëzimet, urdhëresat, aktet ligjore apo nënligjore në fuqi; pra, ato gjykojnë me trurin e tyre, sepse marrëdhënia që kanë është një lloj ekuacioni i tipit a+b = c. Gjithsesi, për të mos i thjeshtëzuar së tepërmi marrëdhëniet e këtij lloji, duhet pranuar se, jo rrallëherë, faktori emocional shfaqet në gjirin e tyre, por origjina e këtij faktori shpjegohet me faktin që njerëzit nuk janë thjesht robotë, pra, se ata janë të ndjeshëm ndaj sjelljeve e qëndrimeve të ndërsjella, lavdërime, kritikave, qortimeve etj.
Ah, le të qëndrojmë një çast te fjala “përzemërsi”: Ja tek na del në pah zemra! Jemi, pra, larg ekuacionit a+b = c! Zemra – në kuptimin e figurshëm ndjenja – , nuk ka thuajse asgjë cerebrale, matematike, racionale, madje deri në atë pikë sa filozofi francez Blaise Pascal thoshte, qysh në shekullin XVII, se “Zemra ka arsyet e veta që Arsyeja nuk i di”! A nuk na ndodh në jetën e përditshme të takojmë një njeri, burrë apo grua, pak rëndësi ka, i cili, që në fjalët e para që këmbejmë, na duket interesant, na tërheq, dhe me të cilin vetvetiu krijojmë një ditë të bukur një lidhje miqësore, çka tregon se jo përherë gjithçka është racionale!
Dy të rinj, kur bien në dashuri, nuk arsyetojnë, nuk analizojnë, ata bashkëveprojnë spontanisht duke e ndier njëri-tjetrin deri në dhembshuri! Dhembshuria, ç’fjalë e mrekullueshme në gjuhën shqipe, ku dhembja e dashuria, të pandashme, bashkëveprojnë harmonishëm me njëra-tjetrën!
Botuar në Revistën “Psikologjia”, Nr. 154
Kështu, për shembull, kur bëhet fjalë për marrëdhëniet profesionale, të cilat gjithmonë karakterizohen nga binomi eprorvartës, gjithçka mbështetet tek faktori racional, të dyja palët arsyetojnë duke u përpjekur të mos reagojnë emocionalisht, d.m.th. duke respektuar rregullat, udhëzimet, urdhëresat, aktet ligjore apo nënligjore në fuqi; pra, ato gjykojnë me trurin e tyre, sepse marrëdhënia që kanë është një lloj ekuacioni i tipit a+b = c. Gjithsesi, për të mos i thjeshtëzuar së tepërmi marrëdhëniet e këtij lloji, duhet pranuar se, jo rrallëherë, faktori emocional shfaqet në gjirin e tyre, por origjina e këtij faktori shpjegohet me faktin që njerëzit nuk janë thjesht robotë, pra, se ata janë të ndjeshëm ndaj sjelljeve e qëndrimeve të ndërsjella, lavdërime, kritikave, qortimeve etj.
Ah, le të qëndrojmë një çast te fjala “përzemërsi”: Ja tek na del në pah zemra! Jemi, pra, larg ekuacionit a+b = c! Zemra – në kuptimin e figurshëm ndjenja – , nuk ka thuajse asgjë cerebrale, matematike, racionale, madje deri në atë pikë sa filozofi francez Blaise Pascal thoshte, qysh në shekullin XVII, se “Zemra ka arsyet e veta që Arsyeja nuk i di”! A nuk na ndodh në jetën e përditshme të takojmë një njeri, burrë apo grua, pak rëndësi ka, i cili, që në fjalët e para që këmbejmë, na duket interesant, na tërheq, dhe me të cilin vetvetiu krijojmë një ditë të bukur një lidhje miqësore, çka tregon se jo përherë gjithçka është racionale!Në këtë rast, mendimi i Blaise Pascalit merr befasisht tërë shkëlqimin e vet. Jemi kështu larg ekuacionit a+b = c, sepse miqësia dhe sidomos dashuria kanë diçka nga kimia, ku nuk ka ekuacione, por reaksione, d.m.th. bashkëveprim midis dy a më shumë lëndëve!
Dy të rinj, kur bien në dashuri, nuk arsyetojnë, nuk analizojnë, ata bashkëveprojnë spontanisht duke e ndier njëri-tjetrin deri në dhembshuri! Dhembshuria, ç’fjalë e mrekullueshme në gjuhën shqipe, ku dhembja e dashuria, të pandashme, bashkëveprojnë harmonishëm me njëra-tjetrën!
Botuar në Revistën “Psikologjia”, Nr. 154
