Metabolizmi

Metabolizmi (greq. μεταβολή, metavoli = shkëmbim) apo shkëmbimi i lëndëve, është tërësia e reaksioneve kimike dhe fizike që ndodhin në një gjallese, organizëm apo në një pjesë të tij. Ky proces është baza e jetes, që lejon një qelize të rritet dhe riprodhohet, të ruajë ndërtimin e saj, dhe ti përgjigjet mjedisit të saj.
Procesi i metabolizmit ndahet në dy pjesë:

• anabolizmi, që prodhon molekula të ndërlikuara nga më të thjeshtat, duke përdorur energjinë e prodhuar nga katabolizmi për të ndërtuar përbërësat e qelizave si p.sh.proteinat dhe acideti nukelike;
• katabolizmi, që kryen shpërbërjen e molekulave të ndërlikuara në të më të thjeshta, duke prodhuar energji, p.sh. shkatërrimi i ushqimit në frumemarrjen qelizore.

Proceset anabolike janë endoergonikë, ndërsa ato katabolikë eksoergonikë.
Proceset metabolike që përmbajnë një përbërës anabolik dhe një katabolik quhen nganjëherë anfibolikë.
Proceset metabolike, edhe tek organizmat më të thjeshtë, formojnë një rrjet metabolik shumë të ndërlikuar, të nën ndarë në zinxhire metabolike dhe cikle metabolike.
اdo molekule që merr pjesë në metabolizëm quhet metabolitë. اdo përbërje që rrjedh nga katalizatori quhet enzime.