Kresha
A pretty face can never trick me
1 . “ I dituri nuk kërkon kënaqësitë por mungesën e dhimbjes “ – Aristoteli
Volteri : “ Lumturia s’është veçse një ëndërr , dhimbja është e vërtet “ .
Kush është I mençur , duhet të shmang të këqijat .
2 . Për të gjykuar se sa e madhe është lumturia e një individi , është e arsyeshme të pyetet jo se çfarë e gëzon , por se çfarë e trishton .
3 . Nuk duhet të vendosim lumturinë tonë mbi një bazë të gjerë pikësynimesh .
Vërtet , me një themel të tillë ajo rrënohet mjaft lehtë , sepse shtohen mundësitë e fatkeqësive , të cilat nuk do të vonojnë të vijnë . Në këtë këndvështrim , ndërtesa e lumturisë sonë ka nevoja të kundërta nga ato të ndërtesave të tjera , që për të qenë krejtësisht të sigurta kërkojnë themele të gjëra .
Rruga më e mirë për të shmangur një fatkeqësi , është të ulesh sa më shumë të jetë e mundur nivelin e pikësynimeve personale në raport me mundësitë personale .
Njerëzit e shkëlqyer dhe fisnikë i kuptojnë përnjëherë mësimet e faktit dhe i nënshtrohen ëmbëlsisht e me mirënjohje , sepse e dinë që në këtë botë nuk mund të gjendjet lumturia ,por e shumta mund të mësosh diçka .
Ata u përshtaten rrethanave dhe gëzohen kur shërbejnë shpresat me idetë , duke përsëritur me Petrarkën : “ Tjetër kënaqësi veç mësimit nuk kam “ .
Kështu do të përfundojë duke ndjekur dëshirat dhe aspiratat personale gjatë kohës së lirë , ndërsa në thellësi të shpirtit do të merren me edukimin e tyre : dhe kjo ju jep atyre një palmje të menduar , superiore dhe gjeniale .
- Parime që kanë të bëjnë me sjelljen kundrejt vetvetes .
Është me leverdi të fillohet praktika e “ njohjes së vetvetes “ gjë që është thelbësore për lumturinë personale .
Për të arritur të dallojmë se çfarë kërkojmë në të vërtet , në veçanti dhe në përgjithësi , cilat janë dëshirat e tjera dhe renditja e tyre , cila është detyra , roli dhe vendi yne në botë . Dhe vërtet , asnjë send më tepër se skena e jetës së secilit nuk mund të rigjallëroje , të bëjë të sigurt dhe të shtyjë përpara individin që ka pikësynime madhështore dhe me vlerë , duke u nxitur herë pas here për veprim ose duke e ruajtur të mos ecë në rrugë te gabuar .
Dhe gjatë jetës do të vazhdojë të veprojë sipas tipareve të pandryshueshme të karakterit tonë , nën ndikimin e motiveve të ndryshme dhe në bazë të aftësive tona ; ndaj sillemi sipas rastit dhe herë pas here bëjmë atë që na duket e drejtë dhe me rëndësi .
Vetëm përfundimi na tregon kuptimin e vërtet të veprimeve të kryera dhe na shpjegon qysh-in dhe pse-në . Është ky shkaku që kur bëjmë ndonjë gjë të madhe ose krijojmë vepra të pavdekshme , nuk jemi aspak të vetëdijshëm .
5 . Një vlerësim të madhe e të sinqertë meriton vendosja e një raporti të drejtë midis vëmendjes që i kushtojmë së tashmes dhe vëmendjes që i kushtojmë së ardhmes , në mënyrë që interesimi për njërën të mos lërë pas dore tjetrën .
Në vend që të thurim plane për të ardhmen dhe të shqetësohemi vazhdimisht dhe krejtësisht për të nesërmen ose të lejojmë të na kapë nostalgjia për të shkuarën duhet të kuptojmë që cdo cast , që vetëm e tashmja është e sigurt dhe reale , meqë e ardhmja do të vijë gjithmonë e ndryshme nga parashikimi ; dhe e kaluara nuk ka qenë kurrë siç e kujtojmë ne .
Vetëm e sotmja është e sigurt dhe reale , është koha efektivisht e realizuar dhe aty përqendrohet tërë ekzistenca jonë .
Prandaj duhet ta mirëpresim , duke përfituar nga orët e lira ; nga dhimbja , pa u turbulluar me imazhet e trishta të shpresave të zhgënjyera në të kaluarën ose me shqetësimet për të ardhmen , meqë është marrësi të shprishësh me qëllim të tashmen, duke u hidhëruar për atë që ka ndodhur ose duke u merakosur për atë që do të ndodhë .
Duhet të caktojmë një orë për shqetësimet , një tjetër për brerjen e ndërgjegjes , por pasi të kaloje një kohë , duhet t’ia lëmë të shkuarën fatit të vet : “ Megjithëse zemërthyer , duhet të braktisim atë që ka ndodhur “ .
Vargu i njohur i Gëtes :
“ Ich habe mein Sach auf nicht gestellt “ – Unë kamë për vete , aq sa nuk më tepron asgjë .
Individi mund të arrijë atë paqë shpirtërore që është baza e lumturisë njerëzore ,vetëm pasi të ketë hequr dorë nga të gjitha pikësynimet e mundshme dhe të përshtatet me një ekzistencë të thjeshtë dhe të pastër .
Për këtë arsye , duhet të kujtojmë që e sotmja vjen vetëm një herë dhe nuk kthehet më , në vend që të krijojmë iluzione se ajo mund të përsëritet nesër . Sepse vërtet jemi të prirur të harrojmë se çdo ditë e vetme është pjesë plotësuese dhe e pazëvendësueshme e jetës sonë .
6 . Çdo kufizim të bën të lumtur .
7 . Përgjithësisht , për shpirtin që e ka zakon pena e pastër intelektuale është më e rëndësishme se jeta reale . Natyrisht , për këtë janë të nevojshme cilësi të veçanta shpirtërore .
Duhet të kemi parasysh se , ndërsa jeta aktive e drejtuar së jashtmi na shpërqendruar dhe na largon nga studimi duke cenuar paqen dhe qetësinë e nevojshme të shpirtit nga na tjetër , një aktivitet i tejzgjatur shpirtëror na bën pak a shumë të pa aftë për lojën dhe interesat e jetës reale .
Prandaj është e këshillueshme ta ndërpresim përkohësisht , sa herë që rrethanat e pranishme kërkojnë , një aktivitet praktik energjik .
8 . Që të mund të jetojmë me një kujdes të përkryer , duke nxjerrë nga përvoja vetjake të gjitha mësimet e mundshme, është e nevojshme t’i kthehemi shpesh së shkuarës me mendje dhe të rishqyrtojmë gjykimet e asaj kohe me të sotmet , qëllimet dhe aspiratat me pasojat dhe kënaqësitë që kanë pasur . Është një përsëritje që bëhet nga tutori i të gjithave : PËRVOJA .
9 . Pa dyshim , kushti më i mirë për lumturinë tonë është ; ti mjaftosh vetvetes , të jesh në çdo gjë plotësisht vetvetja , të mund të thuash : OMNIA MEA MECUM POR TO – Gjithë ç’kam mbart me vete .
Ndaj , nuk mund kurrë ta përsërisim sa duhet shprehjen e Aristotelit “ Felicitas sibi sufficientium est “ – Lumturia e vetvetes është e mjaftueshme .
Individi mund të jetë plotësisht vetvetja vetëm në vetmi , dhe kush nuk e do këtë , nuk do as lirinë , sepse jemi të lirë vetëm kur jetojmë veçmas .
Paqja e vërtet e zemrës dhe paqja e përsosur e shpirtit ,që janë pas shëndetit , janë të mirat më të mëdha në botë , nuk mund të gjenden veçse në vetmi .
Sadoqë miqësia , dashuria , martesa nuk t’i lidhin ngushtë njerëzit , ne sillemi ndershmërisht vetëm me vetveten .
Vetmia dhe veçimi nuk i fshehin të këqijat e tyre , madje i shfaqin hapur .
Ciceroni – “ Paradoxa (II) “ : Nuk mund të mos jemi të lumtur kur varemi vetëm nga vetvetja dhe gjithçka e gjejmë në vetvete .
Ajo që i bën të shoqërueshëm njerëzit është paaftësia e tyre për të duruar vetminë dhe vetveten në të .
Është monotonia e ekzistencës së njerëzve që bëhet e padurueshme . “ Omnis stultitin laborat fas tidio sui “ .
Shoqëria nuk është vetëm e rrezikshme por edhe e dëmshëm, sepse të detyron të lidhesh me qenie të egra , të topitura e të çoroditura intelektualist .
Ai që është familjarizuar prej kohësh me vetminë dhe është dashuruar në të , ka fituar njëkohësisht një minierë floriri . Por kjo nuk është e mundur për të gjithë .
Dashuria për vetminë nuk mund të jetë një prirje fillestare , por duhet të formulohet në një kohë të dytë , si rrjedhojë e përvojës dhe e gjykimit , në masën me të cilën është zhvilluar forca shpirtërore individuale dhe në përputhje me moshën .
“ Bota është plot me njerëz , për të cilët nuk ja vlen të thuash një fjalë “ – Volteri
Mos luaj me dhimbjen tënde që të shqyen jetën si një skifter .
“ Edhe shoqëria më e keqe të bënë të kuptosh që je një njeri në mes njerëzve të tjerë .
Vetmia me gjith përparësitë , paraqet dhe vështirësitë e saj të vogla dhe mundimet e saj , megjithatë mjaft modeste në krahasim me ato të shoqërisë .
Nuk duhet t’u komunikojnë menjëherë njerëzve atë që mendojmë , nuk duhet marrë shumë seriozisht atë që thuhet , e mbi të gjitha , nuk duhet pritur shumë nga të tjerët , qoftë moralist apo intelektualist .
Seneka : “ Gjërat tona na gëzojnë , nëse nuk krahasohen me të tjerët .
“Kurrë nuk do të jetë i lumtur ai që hidhërohet nga lumturia më e madhe e dikujt tjetër “ .
“ Kur të kesh numëruar ata që ndodhen përpara teje , mendo për numrin e atyre që vijnë pas teje “ .
Kur kemi probleme sidomos kur nuk gjejmë rrugëdalje , nuk duhet të mendojmë në asnjë mënyrë “ mund të kishte ndodhur ndryshe “ , dhe aq më tepër se “ mund ta kishim parashikuar fundin e hidhur” .
Duke vepruar kështu , dhimbja shtohet derisa bëhet e padurueshme dhe kthehemi në shkatërrues të vetvetes .
Volteri : “ Lumturia s’është veçse një ëndërr , dhimbja është e vërtet “ .
Kush është I mençur , duhet të shmang të këqijat .
2 . Për të gjykuar se sa e madhe është lumturia e një individi , është e arsyeshme të pyetet jo se çfarë e gëzon , por se çfarë e trishton .
3 . Nuk duhet të vendosim lumturinë tonë mbi një bazë të gjerë pikësynimesh .
Vërtet , me një themel të tillë ajo rrënohet mjaft lehtë , sepse shtohen mundësitë e fatkeqësive , të cilat nuk do të vonojnë të vijnë . Në këtë këndvështrim , ndërtesa e lumturisë sonë ka nevoja të kundërta nga ato të ndërtesave të tjera , që për të qenë krejtësisht të sigurta kërkojnë themele të gjëra .
Rruga më e mirë për të shmangur një fatkeqësi , është të ulesh sa më shumë të jetë e mundur nivelin e pikësynimeve personale në raport me mundësitë personale .
Njerëzit e shkëlqyer dhe fisnikë i kuptojnë përnjëherë mësimet e faktit dhe i nënshtrohen ëmbëlsisht e me mirënjohje , sepse e dinë që në këtë botë nuk mund të gjendjet lumturia ,por e shumta mund të mësosh diçka .
Ata u përshtaten rrethanave dhe gëzohen kur shërbejnë shpresat me idetë , duke përsëritur me Petrarkën : “ Tjetër kënaqësi veç mësimit nuk kam “ .
Kështu do të përfundojë duke ndjekur dëshirat dhe aspiratat personale gjatë kohës së lirë , ndërsa në thellësi të shpirtit do të merren me edukimin e tyre : dhe kjo ju jep atyre një palmje të menduar , superiore dhe gjeniale .
- Parime që kanë të bëjnë me sjelljen kundrejt vetvetes .
Është me leverdi të fillohet praktika e “ njohjes së vetvetes “ gjë që është thelbësore për lumturinë personale .
Për të arritur të dallojmë se çfarë kërkojmë në të vërtet , në veçanti dhe në përgjithësi , cilat janë dëshirat e tjera dhe renditja e tyre , cila është detyra , roli dhe vendi yne në botë . Dhe vërtet , asnjë send më tepër se skena e jetës së secilit nuk mund të rigjallëroje , të bëjë të sigurt dhe të shtyjë përpara individin që ka pikësynime madhështore dhe me vlerë , duke u nxitur herë pas here për veprim ose duke e ruajtur të mos ecë në rrugë te gabuar .
Dhe gjatë jetës do të vazhdojë të veprojë sipas tipareve të pandryshueshme të karakterit tonë , nën ndikimin e motiveve të ndryshme dhe në bazë të aftësive tona ; ndaj sillemi sipas rastit dhe herë pas here bëjmë atë që na duket e drejtë dhe me rëndësi .
Vetëm përfundimi na tregon kuptimin e vërtet të veprimeve të kryera dhe na shpjegon qysh-in dhe pse-në . Është ky shkaku që kur bëjmë ndonjë gjë të madhe ose krijojmë vepra të pavdekshme , nuk jemi aspak të vetëdijshëm .
5 . Një vlerësim të madhe e të sinqertë meriton vendosja e një raporti të drejtë midis vëmendjes që i kushtojmë së tashmes dhe vëmendjes që i kushtojmë së ardhmes , në mënyrë që interesimi për njërën të mos lërë pas dore tjetrën .
Në vend që të thurim plane për të ardhmen dhe të shqetësohemi vazhdimisht dhe krejtësisht për të nesërmen ose të lejojmë të na kapë nostalgjia për të shkuarën duhet të kuptojmë që cdo cast , që vetëm e tashmja është e sigurt dhe reale , meqë e ardhmja do të vijë gjithmonë e ndryshme nga parashikimi ; dhe e kaluara nuk ka qenë kurrë siç e kujtojmë ne .
Vetëm e sotmja është e sigurt dhe reale , është koha efektivisht e realizuar dhe aty përqendrohet tërë ekzistenca jonë .
Prandaj duhet ta mirëpresim , duke përfituar nga orët e lira ; nga dhimbja , pa u turbulluar me imazhet e trishta të shpresave të zhgënjyera në të kaluarën ose me shqetësimet për të ardhmen , meqë është marrësi të shprishësh me qëllim të tashmen, duke u hidhëruar për atë që ka ndodhur ose duke u merakosur për atë që do të ndodhë .
Duhet të caktojmë një orë për shqetësimet , një tjetër për brerjen e ndërgjegjes , por pasi të kaloje një kohë , duhet t’ia lëmë të shkuarën fatit të vet : “ Megjithëse zemërthyer , duhet të braktisim atë që ka ndodhur “ .
Vargu i njohur i Gëtes :
“ Ich habe mein Sach auf nicht gestellt “ – Unë kamë për vete , aq sa nuk më tepron asgjë .
Individi mund të arrijë atë paqë shpirtërore që është baza e lumturisë njerëzore ,vetëm pasi të ketë hequr dorë nga të gjitha pikësynimet e mundshme dhe të përshtatet me një ekzistencë të thjeshtë dhe të pastër .
Për këtë arsye , duhet të kujtojmë që e sotmja vjen vetëm një herë dhe nuk kthehet më , në vend që të krijojmë iluzione se ajo mund të përsëritet nesër . Sepse vërtet jemi të prirur të harrojmë se çdo ditë e vetme është pjesë plotësuese dhe e pazëvendësueshme e jetës sonë .
6 . Çdo kufizim të bën të lumtur .
7 . Përgjithësisht , për shpirtin që e ka zakon pena e pastër intelektuale është më e rëndësishme se jeta reale . Natyrisht , për këtë janë të nevojshme cilësi të veçanta shpirtërore .
Duhet të kemi parasysh se , ndërsa jeta aktive e drejtuar së jashtmi na shpërqendruar dhe na largon nga studimi duke cenuar paqen dhe qetësinë e nevojshme të shpirtit nga na tjetër , një aktivitet i tejzgjatur shpirtëror na bën pak a shumë të pa aftë për lojën dhe interesat e jetës reale .
Prandaj është e këshillueshme ta ndërpresim përkohësisht , sa herë që rrethanat e pranishme kërkojnë , një aktivitet praktik energjik .
8 . Që të mund të jetojmë me një kujdes të përkryer , duke nxjerrë nga përvoja vetjake të gjitha mësimet e mundshme, është e nevojshme t’i kthehemi shpesh së shkuarës me mendje dhe të rishqyrtojmë gjykimet e asaj kohe me të sotmet , qëllimet dhe aspiratat me pasojat dhe kënaqësitë që kanë pasur . Është një përsëritje që bëhet nga tutori i të gjithave : PËRVOJA .
9 . Pa dyshim , kushti më i mirë për lumturinë tonë është ; ti mjaftosh vetvetes , të jesh në çdo gjë plotësisht vetvetja , të mund të thuash : OMNIA MEA MECUM POR TO – Gjithë ç’kam mbart me vete .
Ndaj , nuk mund kurrë ta përsërisim sa duhet shprehjen e Aristotelit “ Felicitas sibi sufficientium est “ – Lumturia e vetvetes është e mjaftueshme .
Individi mund të jetë plotësisht vetvetja vetëm në vetmi , dhe kush nuk e do këtë , nuk do as lirinë , sepse jemi të lirë vetëm kur jetojmë veçmas .
Paqja e vërtet e zemrës dhe paqja e përsosur e shpirtit ,që janë pas shëndetit , janë të mirat më të mëdha në botë , nuk mund të gjenden veçse në vetmi .
Sadoqë miqësia , dashuria , martesa nuk t’i lidhin ngushtë njerëzit , ne sillemi ndershmërisht vetëm me vetveten .
Vetmia dhe veçimi nuk i fshehin të këqijat e tyre , madje i shfaqin hapur .
Ciceroni – “ Paradoxa (II) “ : Nuk mund të mos jemi të lumtur kur varemi vetëm nga vetvetja dhe gjithçka e gjejmë në vetvete .
Ajo që i bën të shoqërueshëm njerëzit është paaftësia e tyre për të duruar vetminë dhe vetveten në të .
Është monotonia e ekzistencës së njerëzve që bëhet e padurueshme . “ Omnis stultitin laborat fas tidio sui “ .
Shoqëria nuk është vetëm e rrezikshme por edhe e dëmshëm, sepse të detyron të lidhesh me qenie të egra , të topitura e të çoroditura intelektualist .
Ai që është familjarizuar prej kohësh me vetminë dhe është dashuruar në të , ka fituar njëkohësisht një minierë floriri . Por kjo nuk është e mundur për të gjithë .
Dashuria për vetminë nuk mund të jetë një prirje fillestare , por duhet të formulohet në një kohë të dytë , si rrjedhojë e përvojës dhe e gjykimit , në masën me të cilën është zhvilluar forca shpirtërore individuale dhe në përputhje me moshën .
“ Bota është plot me njerëz , për të cilët nuk ja vlen të thuash një fjalë “ – Volteri
Mos luaj me dhimbjen tënde që të shqyen jetën si një skifter .
“ Edhe shoqëria më e keqe të bënë të kuptosh që je një njeri në mes njerëzve të tjerë .
Vetmia me gjith përparësitë , paraqet dhe vështirësitë e saj të vogla dhe mundimet e saj , megjithatë mjaft modeste në krahasim me ato të shoqërisë .
Nuk duhet t’u komunikojnë menjëherë njerëzve atë që mendojmë , nuk duhet marrë shumë seriozisht atë që thuhet , e mbi të gjitha , nuk duhet pritur shumë nga të tjerët , qoftë moralist apo intelektualist .
Seneka : “ Gjërat tona na gëzojnë , nëse nuk krahasohen me të tjerët .
“Kurrë nuk do të jetë i lumtur ai që hidhërohet nga lumturia më e madhe e dikujt tjetër “ .
“ Kur të kesh numëruar ata që ndodhen përpara teje , mendo për numrin e atyre që vijnë pas teje “ .
Kur kemi probleme sidomos kur nuk gjejmë rrugëdalje , nuk duhet të mendojmë në asnjë mënyrë “ mund të kishte ndodhur ndryshe “ , dhe aq më tepër se “ mund ta kishim parashikuar fundin e hidhur” .
Duke vepruar kështu , dhimbja shtohet derisa bëhet e padurueshme dhe kthehemi në shkatërrues të vetvetes .
