OTRANTO – Ajo britmë dhimbjeje mbeti e bllokuar për 14 vjet në skeletin e anijes Kateri i Radës, por një vepër arti do e mbajë në memorie gjatë me shekuj tragjedinë e Otrantos, natën e 28 marsit të vitit 1997. Ishtë ulërima e 81 shqiptarëve që vdiqën në atë që u quajt “masakra e të Premtes së Mirë”, piskama e sotme e të afërme që humbën të dashurit, edhe e të gjithë atyre që mbrojnë të drejtat e emigrantëve.
Por, sot kjo britmë, piskamë do të shndërrohet në një himn të paqes e dashurisë, në vendin që më shumë se gjithcka përfaqëson natyrshëm kryqëzimin e rrugëve të dy popujve, Otrantoja. Lajmi njoftohet në një speciale të Quotidiano të Puljas.
Nga dita e hënë do të nisë një seminar ndërkombëtar i artit kontemporan me temë emigracionin, që do të përqëndrohet në transformimin e relikes të anijes shqiptare, Kateri i Radës në vepër arti, dedikuar shqiptarëve që u mbytën atë ditë marsi, trupave që nuk u gjendën kurrë, familjarëve që qajnë dhe sot e kësaj dite të humburit.
8 artistë që do të marrin pjesë në projekt do të koordinohen me skulptorin grek Costas Varotsos. Vepra do të vendoset në hyrje të Portit të Otrantos, pranë plazhit, përballë brigjeve shqiptare.
Seminari do të zhvillohet në datat 12 deri 20 Dhjetor dhe do të përfundojë me një ekspozitë që do të paraqesë hapësira publike dhe private të qytetit të Otrantos me qëllim rritjen e numrit të turistëve.
"Artit bashkëkohor, -thotë këshilltarit i zonës për Rini dhe Paqe, Ciccarese Bruno,- është një mjet, nëpërmjet të cilit një komunitet mund të reflektojë mbi identitetin e tij dhe rolin e saj në kohë bashkëkohore, në lidhje me ngjarjet që kanë dimensionin e historisë. Kjo është arsyeja për zgjedhjen e Otrantos për të organizuar këtë vepër arti”.
Në udhëtimin e tij 14 vjecar mes gjyqeve dhe një hap larg shkatërrimit, Kateri i Radës më në fund pritet të mbërrijë në stacionin e fundit.
Në tragjedinë e 28 marsit të vitit 1997, gjatë udhëtimit për në Itali me anijen “Kateri i Radës” me 115 persona në bord, si pasojë e përplasjes me anijen ushtarake italiane “Sibila”, u mbytën 81 persona, mes të cilëve 46 gra dhe fëmijë. Prej tyre, 57 trupa u kthyen, ndërkohë që 24 rezultojnë të zhdukur dhe 34 të mbijetuar.
Po kush ishte fajtori, sekondat e fundit para perplasjes jane ende te erreta. E vërteta, e vetme që dihet është se anija shqiptare me shumë gra e fëmijë në bord u mbyt. U shënuan 81 viktima.
Anija u gjet pas 6 muaj kërkimesh në thellësi të detit dhe u soll në Brindisi. Më pas qeveritë nuk po merreshin vesh, ajo shqiptare kërkonte rikthimin e relikes në Vlorë me shpenzimet e qeverisë italiane. Qeveria italiane mendonte se ky nuk ishte një akt i nevojshëm.
Gjykata e Lecës pasi dënoi kapitentin e anijes shqiptare Namik Xhaferi dhe atë të italianes ‘Sibilla’, Fabrizio Laudadio, dënoi dhe anijen me shkatërrim. Ky veprim duhej të kryhej nga marina italiane. Në këtë pikë, vjen projekti i administratës komunale të Otrantos dhe Institutit të Kulturës Mesdhetare të Leces që kërkuan mbajtjen e relikes së Katerit të Radës, në mënyrë qe me të të krijohet një vepër arti, një monument në nder të shqiptarëve të mbytur.
Ky projekt më në fund do të bëhet realitet duke u dhënë ‘zë’ kështu atyre që padrejtësisht humbën jetën në udhëtimin për një jetë më të mirë.
(pershtati D.Bonollari/BalkanWeb)