Gjeneza e Centaureve

Një vëlla dhe një motër, të braktisur nga prindërit e tyre, të uritur për vdekje, hynë në kopshtin e mbretit edhe hëngrën disa pjeshkë. Rojet e mbretit i arrestuan edhe i cuan përpara madhërisë së tij. Mbreti na kish patur dy djem, njëri prej tyre zemërmirë dhe tjetri një magjistar i lig. Kur erdhi koha për të zgjedhur trashëgimtarin e fronit, ai zgjodhi djalin zemërmirë dhe i bëri njerëzit shumë të lumtur. I verbuar nga xhelozia, magjistari e shndërroi vëllanë e tij në një kalë të zi. Ai shpresonte se babai do të vdiste nga pikëllimi, dhe vëllai zemërmirë si kalë që ishte nuk mund të shpallej mbret.Kështu froni do ti takonte magjistarit,si i vetmi trashëgimtar i mbetur. Kur të dy hajdutët u sollën para tij, mbreti nisi të kruante mjekrën, cka tregonte se po mendohej.Rojet ,që e dinin sa zemërohej mbreti kur i ndërprisnin mendimet,nuk bënë zë. Pastaj mbreti psherëtiu,dhe i urdhëroi rojet që ta burgosnin djalin.
'' Ju vodhët pjeshkët në kopshtin tim '', i tha mbreti vajzës, pasi vëllai i saj ishte larguar '', kjo dënohet me vdekje. Por unë po ju fal. Në këmbim, ju do të më sillni të vetmen gjë që mund ta bëjë djalin tim përsëri njeri: farërat e pemës së përjetëshme. Nëse nuk më sillni farërat përpara se gjeli mbretëror të këndojë tri herë, biri im do të mbetet një kalë përgjithmonë, dhe unë pastaj do ta vras vëllanë tuaj ".
'' Më falni për guximin, madhëria juaj, por unë nuk e di se ku ndodhet kjo pemë e përjetëshme '', tha vajza.
'' Biri im magjistar do t'jua tregojë '', tha mbreti.
'' Më falni për guximin madhëria juaj, por unë nuk e di se ku jeton biri juaj magjistar '', tha vajza e vogël.
"Askush nuk e di se ku jeton magjistari", tha mbreti, "" por dëgjomëni me kujdes, vajzë e vogël. Jo larg nga këtu, është një pyll i dendur. Djali im zemërmirë shkon shpesh atje për të kullotur dhe ai do tjua rrëfejë rrugën. Sapo të hyni në pyll, do të shihni shumë flutura. Dy prej tyre qëndrojnë gjithmonë së bashku dhe i kanë krahët të pikturuara si sy të kaltër. Ndiqni fluturat dhe keni për ta gjetur magjistarin ''.
Vajza e vogël ,tepër e frikësuar,nuk donte të nisej,por në atë moment u dëgjua kënga e gjelit mbretëror,dhe vajzës ju kujtua vëllai i saj.Kështu,ajo u hodh mbi princin kalë dhe të dy se bashku u nisën për të kërkuar magjistarin. Posa hynë në pyll, ata panë dy fluturat me krahët e pikturuara si sy të kaltër, dhe i ndoqën deri sa arritën në një kullë. Kulla nuk kishte dyer e dritare,vec disa zgavra boshe,që ngjanin me hyrjen e një shpelle .Fluturat hynë në kullë, dhe kështu bëri edhe vajza me kalin. Atje, në një sallë të madhe, ata panë magjistarin.Sytë e tij ishin të mbuluar me një mantel të zi ,dhe ai po përpiqej të ndizte zjarrin pa e djegur veten.Vajza e vogël u frikësua.
'' Mos kini frikë '', tha magjistari, ‘’unë nuk do tju bëj keq.E di perse kini ardhur,dhe po ju prisja’’.
'' Më falni për guximin tim o magjistar fisnik,’ ', tha vajza e vogël,' 'po përse po përpiqeni të ndizni zjarrin me sy të mbuluara' '?
'' Sepse nuk kam sy '', tha magjistari, '' Qysh se e shndërrova vëllanë tim në një kalë të zi, një Orë mali më mori sytë, dhe unë u zhyta në errësirë si ndëshkim. Disa kohë më vonë u pendova për veprimin tim të mbrapshtë dhe Ora pati mëshirë për mua. Ajo nuk mi ktheu sytë, por i shndërroi ato në flutura, në mënyrë që ta shoh botën përmes krahëve të tyre.Tani fluturat jane sytë e mij. Por, për fat të keq, si të gjitha fluturat, edhe ato kanë një jetë të shkurtër. Kur ato të vdesin, unë do të mbetem i verbër përgjithmonë ''.
'' Edhe vëllai im do të vdesë, nëse nuk i gjejmë farërat e pemës së përjetëshme '', tha vajza,’’ a e kini parë ju këtë pemë o magjistar fisnik?
'' Jo '',tha magjistari, '' Nuk e kam parë asnjëherë,por thonë se është pema më e bukur në botë.Gjethet e saj nuk vyshken kurrë,dhe frutat e saj nuk bien kurrë.Por ,për fat keq,pema gjendet në majë të një mali shumë të lartë,që zgjatet deri në qiell.Mali ka tre anë të rrëshqitshme, dhe një shkallë lëvizëse në mes. Kur një njeri përpiqet të ngjitet në mal, shkallët lëvizin së prapthi aq shpejt, sa njeriu flaket tutje .Deri më sot shumë pak njerëz kanë arritur të ngjiten deri në majë,dhe askush prej tyre nuk është kthyer përsëri,sepse pema ruhet nga një engjëll i fuqishëm.Ai i pret me shpatë të gjithë ata që guxojnë të rrëmbejnë një frut nga pema’’.
'' Me tregoni ku ndodhet ky mal,dhe unë do t'jua sjell patjetër farërat, o magjistar fisnik '', tha vajza e vogël.
‘’ Vetëm fluturat e mija e dinë se ku ndodhet ky mal,dhe ato do tjua tregojnë rrugën,’’tha magjistari,dhe i afroi fluturat pranë vetes,dhe dicka ju pëshpëriti në vesh.Fluturat përplasën krahët dhe u nisën drejt malit.Vajza i ndoqi pas.Kur arritën në mal, ajo pa se ishte ashtu si e kishte përshkruar magjistari, me tre anë të rrëshqitshme dhe një shkallë lëvizëse në mes. Vajza e vogël hipi në shkallët lëvizëse dhe në fillim asgjë nuk ndodhi.Me të mbërritur në shkallën e dhjetë, papritmas mali nisi të dridhej.Vajza u kap fort pas parmakëve,teksa shkallët filluan të lëvizin prapa aq shpejt, sa vajza e vogël u flak tutje. Ajo u përpoq përsëri, dhe përsëri ndodhi e njëjta gjë.Vajza vendosi të hiqte dorë dhe të kthehej në shtëpi,por në atë moment u dëgjua për së dyti kënga e gjelit mbretëror dhe asaj ju kujtua vëllai i saj.Kështu vajza vendosi të kthehej sërish në kullën e magjistarit.
'' A mi sollët farat,o vajzë të vogël? '', tha magjistari.
'' Më falni o magjistar fisnik '', tha vajza, '' por shkallët lëvizëse janë kaq të shpejta sa më flakën tutje’’.
'' Ju keni një zemër të dobët '', tha magjistari,dhe nxorri dy kupa me një lëng magjik '' pijeni këtë se do tju ndihmoj’’.
Vajza dhe kali e pinë lëngun magjik,dhe ranë në gjumë. Magjistari mori një thikë,cau gjoksin e vajzës dhe nxorri zemrën e saj.Pastaj cau gjoksin e kalit,dhe nxorri zemrën e tij. Zemrën e kalit e vuri në gjoksin e vajzën, dhe zemrën e vajzës në gjoksin e kalit .Kur u zgjuan, vajza ishte bërë gjysmë kalë, dhe kali ishte bërë gjysëm njeri.
‘’Tani zemra juaj është mjaft e fortë për të ngjitur shkallët lëvizëse’’,tha magjistari,dhe nxorri një carcaf mëndafshi ,e palosi,edhe ja dha vajzës.’’Ju tani jeni një vajzë e magjepsur,dhe është e ndaluar për njerëzit e magjepsur që ti afrohen pemës.Ndaj,me të mbërritur në majë të malit,do ta mbuloni trupin tuaj me carcaf.Meqënëse jeni femër ,engjëlli nuk do guxojë ta ngrejë carcafin ,edhe nuk do ta shohi se jeni gjysëm kalë.Por nxitoni vajzë e vogël,sepse nuk mbetet edhe shumë kohë. Nëse deri në agim nuk do të mi sillni farërat,atëherë fluturat do të ngordhin ,edhe unë do të mbetem i verbër përgjithmonë ''.
Vajza e puthi princin gjysëm kalë, dhe vrapoi drejt malit.Sapo u hodh mbi shkallët lëvizëse, ato filluan përnjëherësh të lëvizin së prapthi, edhe më shpejt se kurrë,por zemra e kalit e kishte bërë vajzën e vogël mjaft të fortë, dhe kështu ajo i ngjiti shkallët një e nga një. Sapo arriti në majë, e shquajti për së largu pemën e përjetësisë. Një engjëll i armatosur me një shpatë të mprehtë ,po patrullonte nën të. Vajza nxorri carcafin,mbuloi trupin e saj,dhe pastaj u afrua.Pema e përjetësisë ishte një pemë molle,dhe frytet e saj ishin të kuqe si gjaku.Gjethet ishin të verdha ,ndërsa damarët që gjarpëronin në trungun e pemës, ishin të hollë si damarët e njerëzve.
'' Kush jeni ju’’ ,tha engjëlli duke nxjerrë shpatën’’,cfarë kërkoni kaq lart?
'' Kërkoj një frut nga pema e përjetësisë '', tha vajza pa u tutur.
Engjëlli u afrua.
'' Me parë duhet të lexoj zemrën tuaj '', tha engjëlli '', dhe nëse ka më shumë të mira se të këqija në të, do të pres frutin e mollës dhe do tjua jap.Por,nëse ka më shumë të këqija se sa të mira në të,do tju pres në copa me shpatën time, do tju varros nën pemën e përjetësisë dhe zemra juaj do të kthehet në një frut molle. Tani, afrohuni ''.
Vajza e vogël u afrua dhe engjëlli i vuri dorën në gjoks.
'' E pazakontë '', tha engjëlli’’, megjithëse jeni thjesht një vajzë e vogël, zemra juaj është më e fortë se zemra e një njeriu të rritur.Por ,ndryshe nga zemra e një njeriu të rritur, e cila është plot me ligësi, zemra juaj është e pastër si ajo e një fëmije ''.
'' Pra, ju do të ma jepni frutin e mollës atëherë '? tha vajza.
Engjëlli bëri një gjest dyshues.Kjo vajzë me siguri fshihte dicka.Nëse do të mund ti ngrinte carcafin ,me siguri do ta zbulonte,por kjo ishte e ndaluar ,dhe engjëlli u dorëzua.
'' Mirë, vajzë e vogël '', tha engjëlli 'unë do tjua jap frutin e mollës’’, dhe ai nxori shpatën e tij, preu një frut nga pema dhe ia dha vajzës.
Vajza nuk priti asnjë cast,dhe vrapoi drejt shkallëve.Sapo u hodh mbi to,shkallët nisën të lëvizin kaq shpejt ,sa e flakën vajzën drejt e tek kulla e magjistarit. Magjistari,i cili nuk priste që vajza të kthehej,dyshoi për një cast. Pastaj e mori frutin e mollës dhe e preu më dysh, por nuk gjeti fara brenda.
'' Engjëlli ju mashtroi '', tha magjistari, '' ai ju dha një mollë pa fara brenda ''.
Papritur kënga e gjelit mbretëror u dëgjua për të tretën herë.
" Oh, vëllai im i shkretë ", tha vajza," "tani që gjeli mbretëror këndoi për të tretën herë, mbreti me siguri që do ta vrasë".
Në atë moment, dy fluturat u plasën të vdekura në tokë. Magjistari pa dritën që po zhdukej dhe e kuptoi se çfarë kishte ndodhur.
'' Për mua tani është vonë , por ti mund ta shpëtosh vëllain tënd ,o vajzë e vogël. '', tha magjistari’’,dhe mori fluturat e vdekura dhe u mbyll në një dhomë tjetër.
Princi gjysëm kalë dhe vajza gjysmë kalë ndien keqardhje për të, por nuk kishte asgjë që mund të bënin. Kështu, ata i thanë lamtumirë magjistarit,dhe u hodhën nga kulla dhe vrapuan me shpejtësi drejt kështjellës.Kur mbërritën atje, dëgjuan muzikë dhe këngë.Të gjithë oborrtarët po festonin, sepse mbreti ishte martuar me një grua tjetër, dhe ajo i kishte lindur atij një princ të vogël trashëgimtar.Vajza hodhi sytë rrotull,dhe pa trupin e të vëllait të saj të varur në një degë peme.Ajo u afrua dhe e mori trupin e pa jetë,ndërsa princi gjysmë kalë hyri në pallat që të takonte të atin. Me ta parë atë krijesë gjysmë kalë dhe gjysmë njeri,mbreti u zemërua keq.
'' Ky nuk është biri im '', tha mbreti, '' plaseni në burg''.
Një tufë rojesh me heshta dhe shpata zhveshur ju afruan princit,dhe pasi e lidhën ,e flakën në një bodrum të errët të kështjellës. Vajza gjysmë kalë ,pasi e kuptoi se princi nuk do të kthehej,hodhi mbi shpinë trupin e të vëllait, dhe u kthye në fshatin e saj.Kur prindërit e panë vajzën ,u zemëruan keq.
'' Kjo nuk është vajza jonë ‘’,thanë ata, dhe e dëbuan nga shtëpia .
Kur vajza doli jashtë,i gjithë fshati i armatosur me kosa dhe sfurqe,ju vu prapa.Vajza e vogël iku me vrap,dhe u fsheh në një pyll aty pranë.Fshatarët e kërkuan ngado,dhe pasi nuk mundën ta gjenin,hoqën dorë nga ndjekja dhe u kthyen përsëri në fshat.Kur ata u larguan,vajza hapi një gropë poshtë një peme, dhe e varrosi vëllain e saj .Mbi varrin e tij mbolli një trëndafil,që të mos e harronte vendin ku e kish varrosur.Si mbaroi punë,u kthye në kështjellë, priti sa te binte nata,dhe pastaj u ngjit në mure, liroi princin gjysmë-kalë dhe të dy u zhdukën pa lënë gjurmë.
Vite më vonë, dy gjahtarë që kishin shkuar në pyll për të gjuajtur drerët, vunë re tre krijesa të pazakonta. Ata dukeshin si njerëz, por kur u afruan edhe ca, gjahtarët panë që ishin gjysëm kuaj. Dy prej tyre ishin të rritur, ndërsa i treti ,një i vogël që hovte me gëzim, ishte ndoshta këlyshi i tyre. Me të nuhatur gjahtarët, të tre krijesat u zhdukën shpejt. Gjahtarët i ndoqën pas, por, kur ra nata, ata i humbën gjurmët e tyre. Ishte ftohtë, dhe gjahtarët nuk kishin shkrepëse që të ndiznin zjarr.Befas pikasën në largësi një kullë të lartë,dhe nxituan drejt saj.Kulla nuk kishte dyer e dritare,vec disa zgavra boshe,që ngjanin me hyrjen e një shpelle.Gjahtarët hynë brenda,dhe në mes të një salle të madhe,panë të zotin e kullës,një burrë të vjetër,i cili po përpiqej të ndizte zjarrin me sy të mbuluara .Ai i priti mirë, u dha atyre ushqim dhe ujë dhe madje i lejoi të ndiznin zjarrin në oxhak .
"Nga vini dhe ku shkoni ,o miqtë e mij", tha ai pas pak.
'' Ne jemi gjahtarë '', tha njëri prej tyre, '' ndoqëm tre krijesa, derisa ra nata, dhe pastaj i humbëm gjurmët e tyre. Këto krijesa, kurrë nuk kishim parë diçka si ato më parë. Ata ishin gjysëm - kuaj dhe gjysëm njerëz,zotëri ''.
Plaku qeshi.
'' Kështu ,pra'', tha ai, '' ata mbijetuan ''.
'' A i njihni ju ato krijesa,o zotëri fisnik '’? tha gjahtari tjetër.
'' Po '', tha plaku, dhe u ul në mes të gjahtarëve, dhe u tregoi atyre historinë që sapo lexuat.