Gjarperesha
Anëtar i Respektuar
AIDA MALAJ
Ditët e ftohta të dimrit rishfaqin problemet me morthin. Ulja e temperaturave dhe rritja e nivelit të lagështirës në ajër, ndikojnë në rishfaqjen e dhimbjeve dhe enjteve kryesisht të duarve. Në një intervistë për “Panorama”, mjekja dermatologe, Monika Fida, shpjegon si mund të parandalohet dhe trajtohet nëse shfaqet kjo sëmundje:
Doktoreshë, është e vërtetë që gjatë këtyre ditëve të ftohta shfaqen problemet me morthin?
Po. ثshtë e vërtetë që gjatë ditëve të ftohta dhe me lagështirë, sidomos pas ndryshimeve të menjëhershme të temperaturave, rishfaqen problemet me pernione, ose siç njihet në gjuhën e popullit morthi. Personat e prekur nga kjo sëmundje, zakonisht vuajnë nga probleme me qarkullimin e gjakut në esktremitetet: në duar dhe në këmbë. I ftohti me lagështirë bën që gjaku të tentojë të “tërhiqet” më tepër në organet e brendshme, për të ruajtur shëndetin e tyre dhe në këtë mënyrë, lëkura është më e ekspozuar ndaj të ftohtit dhe lagështirës, gjë që ndikon në shfaqjen e morthit.
Si shfaqet sëmundja?
Shenjat tipike janë ënjtje e duarve dhe këmbëve, krijimi i njollave me ngjyrë të kuqërremë në të kaltër-zezë, dhe janë të ftohta në prekje dhe të ënjtura. Në momentin që pacienti hyn në kontakt me një ambient të ngrohtë, shfaqet pruriti (kruarie) dhe dhimbjet e vendeve ku lokalizohet morthi. Zakonisht lokalizohet në pjesë të trupit që qëndrojnë për një kohë të gjatë të ekspozuara ndaj të ftohtit dhe janë të ndjeshme si: gishtërinjtë e duarve, këmbëve, por edhe në veshë e majën e hundës.
Si trajtohet kjo sëmundje?
Zakonisht përdoren kremra me bazë kortizoni me përdorim lokal, në rastet kur ka vetëm inflamacion dhe vitaminoterapi. Nëse shihet se shfaqen dhe lezione, duhet që kortikoidët të alternohen me pomada me bazë antibiotiku. Gjithsesi trajtimi varet nga mjeku specialist, i cili përzgjedh skemën dhe trajtimin e duhur. Trajtimi më i mirë është parandalimi i saj.
Në çfarë mënyre mund të parandalohet?
Morthi është më i lehtë të parandalohet sesa të trajtohet: Për këtë duhet të ndiqen disa këshilla të thjeshta në jetën e përditshme. E para sigurisht lidhet me mënyrën e veshjes: pjesët më të ndjeshme duhet të mbulohen për të qenë të mbrojtura nga i ftohti dhe nga lagështia. Duhet të vishen dorashka të ngrohta ose me material leshi, të mos mbahen këpucë të shtrënguara dhe të lagura, etj. Së dyti, rekomandohet kryerja e ushtrimeve fizike që ndikon në tonifikimin e enëve të gjakut.
Si ndikon gjimnastika?
Aktiviteti fizik ndikon në gjithë aparatin kardiovaskular, duke përmirësuar funksionimin e enëve të vogla të gjakut, të cilat në këtë mënyrë bëhen më elastikë dhe nuk kanë tendencë të tkurren nën efektin e të ftohtit.
اfarë rekomandohet tjetër për parandalim?
Duhet të konsumoni ushqime të pasura me vitamina. Mjaft i mirë është beta karoteni, që ndihmon lëkurën të ruajë elasticitetin dhe tonifikimin. Vitamina E, ndikon në trajtimin e skuqjeve dhe vitamina C ndikojnë në ruajtjen e elasticitetit në muret e enëve të gjakut. Po ashtu këshillohet që personat që kanë shfaqur më parë këtë problem, që para se të nisë periudha e ftohtë të bëjnë disa ushtrime në darkë: të fusin duart në ujë të ngrohtë, pastaj në të ftohtë disa herë, sepse kjo ndikon në elasticitetin e mureve të enëve të gjakut. Masazhimi i duarve dhe vendeve ku është shfaqur morthi, ndihmon për të riaktivizuar qarkullimin.
Nuk rekomandohet vendosja e borsave me ujë të nxehtë, sepse kontakti i menjëhershëm me një objekt me temperaturë të lartë mund të përkeqësojë situatën dhe të shtojë dhimbjen./panorama
Ditët e ftohta të dimrit rishfaqin problemet me morthin. Ulja e temperaturave dhe rritja e nivelit të lagështirës në ajër, ndikojnë në rishfaqjen e dhimbjeve dhe enjteve kryesisht të duarve. Në një intervistë për “Panorama”, mjekja dermatologe, Monika Fida, shpjegon si mund të parandalohet dhe trajtohet nëse shfaqet kjo sëmundje:
Doktoreshë, është e vërtetë që gjatë këtyre ditëve të ftohta shfaqen problemet me morthin?
Po. ثshtë e vërtetë që gjatë ditëve të ftohta dhe me lagështirë, sidomos pas ndryshimeve të menjëhershme të temperaturave, rishfaqen problemet me pernione, ose siç njihet në gjuhën e popullit morthi. Personat e prekur nga kjo sëmundje, zakonisht vuajnë nga probleme me qarkullimin e gjakut në esktremitetet: në duar dhe në këmbë. I ftohti me lagështirë bën që gjaku të tentojë të “tërhiqet” më tepër në organet e brendshme, për të ruajtur shëndetin e tyre dhe në këtë mënyrë, lëkura është më e ekspozuar ndaj të ftohtit dhe lagështirës, gjë që ndikon në shfaqjen e morthit.
Si shfaqet sëmundja?
Shenjat tipike janë ënjtje e duarve dhe këmbëve, krijimi i njollave me ngjyrë të kuqërremë në të kaltër-zezë, dhe janë të ftohta në prekje dhe të ënjtura. Në momentin që pacienti hyn në kontakt me një ambient të ngrohtë, shfaqet pruriti (kruarie) dhe dhimbjet e vendeve ku lokalizohet morthi. Zakonisht lokalizohet në pjesë të trupit që qëndrojnë për një kohë të gjatë të ekspozuara ndaj të ftohtit dhe janë të ndjeshme si: gishtërinjtë e duarve, këmbëve, por edhe në veshë e majën e hundës.
Si trajtohet kjo sëmundje?
Zakonisht përdoren kremra me bazë kortizoni me përdorim lokal, në rastet kur ka vetëm inflamacion dhe vitaminoterapi. Nëse shihet se shfaqen dhe lezione, duhet që kortikoidët të alternohen me pomada me bazë antibiotiku. Gjithsesi trajtimi varet nga mjeku specialist, i cili përzgjedh skemën dhe trajtimin e duhur. Trajtimi më i mirë është parandalimi i saj.
Në çfarë mënyre mund të parandalohet?
Morthi është më i lehtë të parandalohet sesa të trajtohet: Për këtë duhet të ndiqen disa këshilla të thjeshta në jetën e përditshme. E para sigurisht lidhet me mënyrën e veshjes: pjesët më të ndjeshme duhet të mbulohen për të qenë të mbrojtura nga i ftohti dhe nga lagështia. Duhet të vishen dorashka të ngrohta ose me material leshi, të mos mbahen këpucë të shtrënguara dhe të lagura, etj. Së dyti, rekomandohet kryerja e ushtrimeve fizike që ndikon në tonifikimin e enëve të gjakut.
Si ndikon gjimnastika?
Aktiviteti fizik ndikon në gjithë aparatin kardiovaskular, duke përmirësuar funksionimin e enëve të vogla të gjakut, të cilat në këtë mënyrë bëhen më elastikë dhe nuk kanë tendencë të tkurren nën efektin e të ftohtit.
اfarë rekomandohet tjetër për parandalim?
Duhet të konsumoni ushqime të pasura me vitamina. Mjaft i mirë është beta karoteni, që ndihmon lëkurën të ruajë elasticitetin dhe tonifikimin. Vitamina E, ndikon në trajtimin e skuqjeve dhe vitamina C ndikojnë në ruajtjen e elasticitetit në muret e enëve të gjakut. Po ashtu këshillohet që personat që kanë shfaqur më parë këtë problem, që para se të nisë periudha e ftohtë të bëjnë disa ushtrime në darkë: të fusin duart në ujë të ngrohtë, pastaj në të ftohtë disa herë, sepse kjo ndikon në elasticitetin e mureve të enëve të gjakut. Masazhimi i duarve dhe vendeve ku është shfaqur morthi, ndihmon për të riaktivizuar qarkullimin.
Nuk rekomandohet vendosja e borsave me ujë të nxehtë, sepse kontakti i menjëhershëm me një objekt me temperaturë të lartë mund të përkeqësojë situatën dhe të shtojë dhimbjen./panorama