Ballshi është qytet në Shqipëri. Ndodhet në Rrethin e Mallakastrës dhe është kryeqendra e saj. Ballshi ka një popullsi prej rreth 39 000 banorë.
Ne Ballsh u zbulua mbishkrimi i dyfishte mbi kristianizimin e bullgareve dhe epitafin e varrit te kryqtarit norman. Në rrënojat e bazilikës u gjet një nga mbishkrimet për ndërtimet e bëra në Bylis nga Perandori Justinian. Te gjitha rezultatet e gërmimeve dhe studimeve të tij Prashnikeri i përmblodhi në librin “Muzakia und Malakastra” (Myzeqeja dhe Mallakastra) të cilin e botoi në Vjenë në vitin 1922. Në gërmimet që kreu në qytetin1 antik të Apolonisë grupi i Prashnikerit iu nënshtrua goditjeve të artilerisë italiane që nga vija e frontit të luftimeve përtej Vjosës. Duke pasur rezultate të kufizuara ai u kujdes për të grumbulluar objekte arkeologjike që u grabiten nga muret e kishave dhe manastireve të zones2.
Gjeografia
Ballshi ndodhet në zonën jugperëndimore të Shqipërisë në Mallakastër perçegjatë rrugës nacionale Fier Gjirokastër. Vet Ballshi si qytet është relativisht i ri i ngritur rreth 35 vjet më parë si pasoj e industrimit të zonës dhe ngritjes së Uzinës së Përpunimit të naftës. I veçante është fakti që qyteti i Ballshit është i vetmi që përmbledh gjithë rrethinat në trevën e Mallakastrës. Vendodheja e tij në rreze të kodrave të cilat për shkohën nga dy lumenj Gjanica dhe Vjosa i jep zonës dhe këtij qyteti bukurin natyrore mesdhetare vreshta e ullinj. Bukuria e natyra e kësaj treve ka bërë Mbretin e Pare Bullgar të Gjej prehje në këtë vend përgjatë rrugës së tije dëshmi për këtë është vendbanimi që ai ngriti në Ballsh (Bazilika). Ky mbret u pagëzua ne këtë vend dhe prej këtij akti edhe sot Bullgaria ushtron besimin ortodoks. Edomosdoshme por edhe synim i Bashkisë se qytetit te Ballshit sebashku me pushtetin vendor rreth tij, është ngritja e infrastrukturës se nevojshme për zhvillimin e turizmit kulturor e te trazhgimis ku me e rëndësishmja do te ishte një rruge lidhëse Ballsh, Bazilike me Bylisin (Qytetërimi I vjetër Ilir) me kalanë e Nikaias nder me te vjetrat ne Shqipëria dhe padyshim kjo rruge do te zbres 2-3 km me poshtë me Parkun e Pocemit. Kështu c’do vizitor mbas një udhëtimi te këndshëm do te shuante kureshtjen e tij ne qytetet e lashtësisë dhe do te gjente qetësin e c’lodhje ne freskinë e pyllit dhe te burimit natyror te ujit te Pocemit dhe ku rrjedha e rrëmbyeshme e lumit Vjose zhurmon natyrshëm.
Ne synimet e Bashkis ka qene dhe tashme është realizuar rikthimi ne përdorim te Ballshit Pallati i Kulturës i cili është bere rikonstruksion pjesërishte dhe mendohet te përgatitet një salle me 400 vende për koncerte te trupave artistike te zonës.
ثshtë hapur biblioteka e qytetit rreth 13.000 banor. Në rrethin e Mallakastres ka 80.000 banor. Arsimi është i organizuar ne atë 8 vjeçar dhe atë te mesëm. Janë tre gjimnaze ne zone ne Ballsh, Hekal dhe Fratar.
Shërbimi shëndetësor është i përberë nga shërbimi ambulator, dhe ne qytetin e Ballshit ka një spital qe mbulon urgjencat dhe lindjet. Ndërhyrje kirurgjikale dhe te specializuara realizohen jashtë rrethit te Mallakastres. Veçori e zonës është mikpritja dhe bujaria.
Mallakastra është zone blegtorale dhe ndaj në tryezën Mallakastriote shërbehen mishi ne hell me shijen e kullotës së malit.
Ekonomia
Ekonomia ballshiote mbështetet tek rafineria e përpunimit të naftës ose ndryshe Kombinati i Përpunimit të Thellë të naftës, shkurt K.P.Th.N. Rafineria ka punësuar një pjesë të konsiderueshme te qytetit te Ballshit dhe njëkohësisht shkakton një ndotje të madhe mjedisore. Sipas një studimi kjo rafineri shkurton jetën e punëtorëve, por edhe banorëve me dy deri në katër vjet. Pas këtij studim ka dalë në pah nga një sondazh i kryer nga bashkia së qytetarët do të zgjidhnin me pak jetë sesa mbylljen e rafinerisë.//wikipedia.org
Ne Ballsh u zbulua mbishkrimi i dyfishte mbi kristianizimin e bullgareve dhe epitafin e varrit te kryqtarit norman. Në rrënojat e bazilikës u gjet një nga mbishkrimet për ndërtimet e bëra në Bylis nga Perandori Justinian. Te gjitha rezultatet e gërmimeve dhe studimeve të tij Prashnikeri i përmblodhi në librin “Muzakia und Malakastra” (Myzeqeja dhe Mallakastra) të cilin e botoi në Vjenë në vitin 1922. Në gërmimet që kreu në qytetin1 antik të Apolonisë grupi i Prashnikerit iu nënshtrua goditjeve të artilerisë italiane që nga vija e frontit të luftimeve përtej Vjosës. Duke pasur rezultate të kufizuara ai u kujdes për të grumbulluar objekte arkeologjike që u grabiten nga muret e kishave dhe manastireve të zones2.
Gjeografia
Ballshi ndodhet në zonën jugperëndimore të Shqipërisë në Mallakastër perçegjatë rrugës nacionale Fier Gjirokastër. Vet Ballshi si qytet është relativisht i ri i ngritur rreth 35 vjet më parë si pasoj e industrimit të zonës dhe ngritjes së Uzinës së Përpunimit të naftës. I veçante është fakti që qyteti i Ballshit është i vetmi që përmbledh gjithë rrethinat në trevën e Mallakastrës. Vendodheja e tij në rreze të kodrave të cilat për shkohën nga dy lumenj Gjanica dhe Vjosa i jep zonës dhe këtij qyteti bukurin natyrore mesdhetare vreshta e ullinj. Bukuria e natyra e kësaj treve ka bërë Mbretin e Pare Bullgar të Gjej prehje në këtë vend përgjatë rrugës së tije dëshmi për këtë është vendbanimi që ai ngriti në Ballsh (Bazilika). Ky mbret u pagëzua ne këtë vend dhe prej këtij akti edhe sot Bullgaria ushtron besimin ortodoks. Edomosdoshme por edhe synim i Bashkisë se qytetit te Ballshit sebashku me pushtetin vendor rreth tij, është ngritja e infrastrukturës se nevojshme për zhvillimin e turizmit kulturor e te trazhgimis ku me e rëndësishmja do te ishte një rruge lidhëse Ballsh, Bazilike me Bylisin (Qytetërimi I vjetër Ilir) me kalanë e Nikaias nder me te vjetrat ne Shqipëria dhe padyshim kjo rruge do te zbres 2-3 km me poshtë me Parkun e Pocemit. Kështu c’do vizitor mbas një udhëtimi te këndshëm do te shuante kureshtjen e tij ne qytetet e lashtësisë dhe do te gjente qetësin e c’lodhje ne freskinë e pyllit dhe te burimit natyror te ujit te Pocemit dhe ku rrjedha e rrëmbyeshme e lumit Vjose zhurmon natyrshëm.
Ne synimet e Bashkis ka qene dhe tashme është realizuar rikthimi ne përdorim te Ballshit Pallati i Kulturës i cili është bere rikonstruksion pjesërishte dhe mendohet te përgatitet një salle me 400 vende për koncerte te trupave artistike te zonës.
ثshtë hapur biblioteka e qytetit rreth 13.000 banor. Në rrethin e Mallakastres ka 80.000 banor. Arsimi është i organizuar ne atë 8 vjeçar dhe atë te mesëm. Janë tre gjimnaze ne zone ne Ballsh, Hekal dhe Fratar.
Shërbimi shëndetësor është i përberë nga shërbimi ambulator, dhe ne qytetin e Ballshit ka një spital qe mbulon urgjencat dhe lindjet. Ndërhyrje kirurgjikale dhe te specializuara realizohen jashtë rrethit te Mallakastres. Veçori e zonës është mikpritja dhe bujaria.
Mallakastra është zone blegtorale dhe ndaj në tryezën Mallakastriote shërbehen mishi ne hell me shijen e kullotës së malit.
Ekonomia
Ekonomia ballshiote mbështetet tek rafineria e përpunimit të naftës ose ndryshe Kombinati i Përpunimit të Thellë të naftës, shkurt K.P.Th.N. Rafineria ka punësuar një pjesë të konsiderueshme te qytetit te Ballshit dhe njëkohësisht shkakton një ndotje të madhe mjedisore. Sipas një studimi kjo rafineri shkurton jetën e punëtorëve, por edhe banorëve me dy deri në katër vjet. Pas këtij studim ka dalë në pah nga një sondazh i kryer nga bashkia së qytetarët do të zgjidhnin me pak jetë sesa mbylljen e rafinerisë.//wikipedia.org