sweetzzinna
Dum spiro, spero くる
Kur u zbuluan fillimisht, asteroidet u panë si një klasë objektesh të ndryshme nga kometat. Në vitin 2006 u krijua emri i përbashkët “trupa të vegjël të sistemit diellor”. Diferenca kryesore mes një asteroidi dhe një komete është se kometa pranë sipërfaqes ngrin nga rrezatimi diellor. Për thuajse dy shekuj, që nga zbulimi i asteroidit të parë, “Ceres”, në vitin 1801 e deri në vitin 1977, gjithë asteroidet e njohur kalonin pjesën më të madhe të kohës në orbitën e Jupiterit, edhe pse disa prej tyre, siç ishte “944 Hidalgo” udhëtonin pak më përtej Jupiterit. Kur astronomët filluan të gjejnë trupa të tjerë që qëndronin më larg Jupiterit, tashmë të quajtur centaurë, ato numëruan mes tyre dhe shumë asteroide tradicionalë, edhe pse kishte debate nëse duhej të quheshin asteroide apo të gjenin një emër të ri. Asteroidet kanë zakonisht përmasa të mëdha dhe variojnë nga një diametër prej 975 kilometrash (Ceres) e deri në 500 kilometra (2 Pallasl) e deri tek shkëmbinj disa dhjetëra metra. Disa prej atyre më të mëdhenjve janë si planetë në miniaturë. Ndërkohë, pjesa më e madhe e tyre janë shumë më të vegjël dhe me forma të parregullta.
Meteorët
Meteoriti është një objekt natyror që e ka origjinën nga hapësira dhe arrin të mbijetojë në impaktin me sipërfaqen e Tokës. Kur është në hapësirë ai quhet meteroid. Kur hyn në atmosferë, presioni i impaktit bën që trupi të nxehet dhe të emetojë dritë, duke formuar një top zjarri, i njohur si meteor apo yll që bie. Termi “bolid” i referohet ose trupit jashtëtokësor që përplaset me tokën, ose një topi zjarri jashtëzakonisht të ndritshëm si meteor, pavarësisht nëse ia del të mbërrijë në sipërfaqen e tokës apo jo. Meteoritët që janë vëzhguar pasi kanë hyrë në atmosferë apo janë përplasur në tokë quhen “të rënë”. Deri në vitin 2006 kishte rreth 1050 meteoritë të rënë në koleksionet e botës.
Asteroidet
Asteroidet janë trupa metalikë e shkëmborë pa atmosferë që vërdallosen në orbitën e diellit, por janë gjithashtu shumë të vegjël, për t’u përcaktuar si planetë. Të njohur si “planetë të vegjël”, dhjetëra mijëra asteroide mblidhen në të ashtuquajturin “rripi kryesor i asteroideve”: një unazë e gjerë, e vendosur ndërmjet orbitave të Marsit dhe Jupiterit nga 300 milionë deri në 600 milionë kilometra. Gaspra dhe Ida janë dy rripat kryesore të asteroideve. Asteroidet mendohet se përbëhen nga material fillestar dhe kanë penguar nga graviteti i fortë i Jupiterit të kthehen në trupa me përmasat e planetit, kur sistemi diellor lindi para 4.9 miliardë vitesh.
Alarmi: Një numër i madh asteroidesh mund të bien në tokë
Nga 500 deri 1000 asteroidë masivë kalojnë në orbitën e tokës rregullisht dhe ndonjë prej tyre mund të shkaktojë një katastrofë globale. Kështu kanë paralajmëruar ekspertët e hapësirës të martën, duke nxitur për marrjen e masave parandaluese të menjëhershme. Rreth gjashtë mijë objekte kozmike që qarkullojnë përreth planetit tonë njihen nga ekspertët e kësaj fushe, deklaroi në një konferencë për shtyp “Shoqata e Eksploruesve të Hapësirës”, ku u paraqit raporti “Kërcënimi nga asteroidët: Një thirrje për reagim global”. E nga këto trupa kozmikë, një mijë prej tyre kanë një diametër prej 150 kilometrash, çka do të thotë se ato mund të shkaktojnë një dëm kolosal në sipërfaqen e tokës, duke shkaktuar zjarre, cuname dhe katastrofa të tjera. Organizata përfshin rreth 320 anëtarë nga 34 vende, të cilët kanë qenë secili në hapësirë. Në këtë raport thuhej se duhet një studim i menjëhershëm dhe një rrjet mbrojtjeje, për të koordinuar reagimin global ndaj problemit, nën udhëheqjen e OKB-së. Edhe pse mund të jetë e mundshme që të parashikohet një përplasje deri në 15 vjet para se të ndodhë, teknologjia e duhur për të shmangur asteroidin që i është drejtuar tokës duhet të zhvillohet akoma dhe kjo do të kërkojnë bashkëpunim ndërkombëtar. Sipas këtij paneli, ky është një katastrofë në shkallë galaktike. Ekspertët, duke përfshirë këtu, ish-astronautin amerikan, Rusty Schweickart janë shprehur: “Kjo është një katastrofë natyrore, e cila është më e madhe se çdo katastrofë natyrore që kemi njohur deri më sot. Sidoqoftë, është e parandalueshme, dhe kjo është diçka shumë e rëndësishme. Por është përgjegjësia jonë që të ndërmarrim veprimet e duhura për parandalim. Schewickart, një ish-anëtar i ekipit të “Apollo 9” foli në një konferencë për shtyp ditën e martë. Ai pranoi se përplasja shkatërruese mund të ndodhë në mënyrë “jo frekuente”, por paralajmëroi se rreziku nuk duhet përjashtuar. Vetëm vitin e ardhshëm, gjashtë asteroide kanë një probabilitet “të vogël” për të goditur tokën, sipas tij. Fotografitë e para nga afër të objekteve të ngjashme me një asteroid u morën në vitin 1971, kur sonda “Mariner 9” ktheun në tokë imazhet e “Phobos” dhe “Deimos”, dy hëna të vogla të Marsit, të cilat mund të jenë asteroidë të tërhequr.
Meteorët
Meteoriti është një objekt natyror që e ka origjinën nga hapësira dhe arrin të mbijetojë në impaktin me sipërfaqen e Tokës. Kur është në hapësirë ai quhet meteroid. Kur hyn në atmosferë, presioni i impaktit bën që trupi të nxehet dhe të emetojë dritë, duke formuar një top zjarri, i njohur si meteor apo yll që bie. Termi “bolid” i referohet ose trupit jashtëtokësor që përplaset me tokën, ose një topi zjarri jashtëzakonisht të ndritshëm si meteor, pavarësisht nëse ia del të mbërrijë në sipërfaqen e tokës apo jo. Meteoritët që janë vëzhguar pasi kanë hyrë në atmosferë apo janë përplasur në tokë quhen “të rënë”. Deri në vitin 2006 kishte rreth 1050 meteoritë të rënë në koleksionet e botës.
Asteroidet
Asteroidet janë trupa metalikë e shkëmborë pa atmosferë që vërdallosen në orbitën e diellit, por janë gjithashtu shumë të vegjël, për t’u përcaktuar si planetë. Të njohur si “planetë të vegjël”, dhjetëra mijëra asteroide mblidhen në të ashtuquajturin “rripi kryesor i asteroideve”: një unazë e gjerë, e vendosur ndërmjet orbitave të Marsit dhe Jupiterit nga 300 milionë deri në 600 milionë kilometra. Gaspra dhe Ida janë dy rripat kryesore të asteroideve. Asteroidet mendohet se përbëhen nga material fillestar dhe kanë penguar nga graviteti i fortë i Jupiterit të kthehen në trupa me përmasat e planetit, kur sistemi diellor lindi para 4.9 miliardë vitesh.
Alarmi: Një numër i madh asteroidesh mund të bien në tokë
Nga 500 deri 1000 asteroidë masivë kalojnë në orbitën e tokës rregullisht dhe ndonjë prej tyre mund të shkaktojë një katastrofë globale. Kështu kanë paralajmëruar ekspertët e hapësirës të martën, duke nxitur për marrjen e masave parandaluese të menjëhershme. Rreth gjashtë mijë objekte kozmike që qarkullojnë përreth planetit tonë njihen nga ekspertët e kësaj fushe, deklaroi në një konferencë për shtyp “Shoqata e Eksploruesve të Hapësirës”, ku u paraqit raporti “Kërcënimi nga asteroidët: Një thirrje për reagim global”. E nga këto trupa kozmikë, një mijë prej tyre kanë një diametër prej 150 kilometrash, çka do të thotë se ato mund të shkaktojnë një dëm kolosal në sipërfaqen e tokës, duke shkaktuar zjarre, cuname dhe katastrofa të tjera. Organizata përfshin rreth 320 anëtarë nga 34 vende, të cilët kanë qenë secili në hapësirë. Në këtë raport thuhej se duhet një studim i menjëhershëm dhe një rrjet mbrojtjeje, për të koordinuar reagimin global ndaj problemit, nën udhëheqjen e OKB-së. Edhe pse mund të jetë e mundshme që të parashikohet një përplasje deri në 15 vjet para se të ndodhë, teknologjia e duhur për të shmangur asteroidin që i është drejtuar tokës duhet të zhvillohet akoma dhe kjo do të kërkojnë bashkëpunim ndërkombëtar. Sipas këtij paneli, ky është një katastrofë në shkallë galaktike. Ekspertët, duke përfshirë këtu, ish-astronautin amerikan, Rusty Schweickart janë shprehur: “Kjo është një katastrofë natyrore, e cila është më e madhe se çdo katastrofë natyrore që kemi njohur deri më sot. Sidoqoftë, është e parandalueshme, dhe kjo është diçka shumë e rëndësishme. Por është përgjegjësia jonë që të ndërmarrim veprimet e duhura për parandalim. Schewickart, një ish-anëtar i ekipit të “Apollo 9” foli në një konferencë për shtyp ditën e martë. Ai pranoi se përplasja shkatërruese mund të ndodhë në mënyrë “jo frekuente”, por paralajmëroi se rreziku nuk duhet përjashtuar. Vetëm vitin e ardhshëm, gjashtë asteroide kanë një probabilitet “të vogël” për të goditur tokën, sipas tij. Fotografitë e para nga afër të objekteve të ngjashme me një asteroid u morën në vitin 1971, kur sonda “Mariner 9” ktheun në tokë imazhet e “Phobos” dhe “Deimos”, dy hëna të vogla të Marsit, të cilat mund të jenë asteroidë të tërhequr.
