Gjarperesha
Anëtar i Respektuar
Varrmihesi
Dita i kishte nisur mbarë. Përveç faktit që nuk ishte aspak ftohtë, atij që në mëngjes, i kishin thënë se duhej të hapte tre gropa.Të tre gropat duhej të përfundoheshin brenda orës dymbëdhjetë.
Ai punonte varrmihës në varrezën e qytetit.
Nuk paguhej me rrogë fikse, por vetëm atherë “kur kishte punë”.
Ndonjëherë i qëllonte të rrinte kot me ditë të tëra, e ndonjëherë të rraskapitej aq shumë, se “puna” i vinte njëherësh…
Në pranverë, një muaj (majin), nuk kishte marrë rrogë fare. Njerëzit nuk vdisnin në pranverë. Siç dukej qe stinë tepër e bukur për të vdekur…
Pranverave ai e harxhonte kohën duke u ngrohur në diell, apo duke iu gëzuar sytheve te një peme bajameje, që s’dihej se si ishte vetë - mbjellë në anë të varrezave.
Ndonjëhere luante letra me “arkivol – bërësin”.
Edhe ai e kishte barakën e tij te “punës” dy hapa larg varrezave.Të dyve, “puna” u vinte në të njëjtën kohë.
Ndonjëhere kur matanë gardhit të varrezave shumë- katëshe ( kur bëhej fjalë për botën e përtejme, banorëve të atij qyteti të vogel, u hipte një dëshirë e shfrenuar për luks ), kalonte ndonjë i njohur i tij dhe e pyeste, në se kishin patur “punë”, ai sipas rastit, i përgjigjej me fjalët një - rrokëshe, përkatësisht; “Po” ose “Jo”…
Njëlloj si tregëtarët e perimeve apo dyqanet e kinkalerive, edhe ai, “punën më të madhe” e kishte çdo fund - viti.
Dukej se Ai i madhi atje lart, nxitonte të mbyllte llogaritë me disa qënie në toke, të cilat i kishte patur me mëdyshje në listën e tij. Dukej gjithashtu, se Ai kishte ngut t’i mbyllte këto llogari, përpara se të vinte Viti i Ri.
Nën diellin e butë të atij fillim - dhjetori ai kishte punuar “me terezi” (do të shprehej gjyshja e tij, po të ishte gjallë), derisa i kishte hapur të tre gropat.
Ora ishte njëmbedhjetë e gjysëm dhe ai kishte përfituar për t’u çlodhur pak mbi dheun e butë, të porsa - nxjerrë nga kraharori i nëntokës.Dheu ishte i shkrifët e i bukur për sytë prej profesionisti të varrmihësit. Por i kishin qëlluar edhe raste kur dheu protestonte heshturazi dhe ashtu kokëfortë, nuk e linte lopatën të futej në brendësi.
Ai nxorri një cigare nga paketa e tij, modeste dhe e thithi fort.
Papritur dëgjoi një piskamë të forte, zëri femëror, që vinte prej një varri, ngjitur me varrin dy - katësh të hamallit, të qytetit, ky i fundit, nuk kishte shumë kohë që kishte vizituar botën e përtejme ( sa kishte qenë gjallë, hamalli kishte jetuar në një birucë të ngushtë, sa një brimë miu ).
Ai u ngrit në këmbë dhe vuri njërën dorë mbi ballë, si strehë, për të parë më mirë.
Një grua rreth të pesëdhjetave, e cila, vetëm disa minuta më parë, kishte qenë duke u bërë gati për të qarë të shoqin, klithte dhe qëllonte me majën e këpucës, mermerin e bardhë.
- Maskara… Don Zhuan, mizerje… - bërtiste gruaja përmes të qarave, duke vazhduar të qëllonte me majën e këpucës.
Varrmihësi iu afrua ngadalësi te kishte frikë se mos papritur, gruas i shkrepej të qëllonte edhe atë.
Burri, të cilit gruaja i adresonte të sharat, krekosej shpërfilles në fotografi, me një vështrim të largët, si te mos e çante kokën prej goditjeve të majës së mprehtë te këpucës së gruas.
- Zonjë… zonjë !…
- Ikni… lërmëni në hallin tim… ikni !… – iu çorr gruaja varrmihësit.
- Zonjë… nuk është mirë të bërtisni këtu… zonjë !…
- E përse, mos vallë u prishet qetësia të vdekurve ?…
- Zonjë !…
- E shikon këtë maskarain… e shikon ?…
Gruaja i drejtoi gishtin fotografisë së burrit të krekosur.
- E shikon… ky maskarai… edhe i vdekur… më tradhëton !…
Varrmihësi murmuriti mbytur ca fjalë pa kuptim: “Kur… kush ?…”
- ا’janë këto, ëëëë… ç’janë këto?…
Gruaja mori në dorë një tufë me trëndafila të kuq, të freskët, që ishin vendosur kujdesshëm afër fotografisë, i grisi e i bëri copë – copë, pastaj i hodhi te këmbët e varrmihësit.
- Kush ia ka sjellë ëëëë?…
Varrmihësit iu kujtua menjëherë një femër e hijshme, rreth të tridhjetave, që mbante një shall në kokë dhe syze të errëta në sy.
Ajo e vizitonte shumë shpesh varrin dy – katësh. Sillte gjithmonë trëndafila të kuq.Nuk e hiqte shallin nga koka asnjëherë dhe as syzet nga sytë. Përkëdhelte fotografinë e burrit, me gishtat e bukur, lyer me një manikyr me ngjyrë të fortë, pëshpëriste disa lutje nëpër dhëmbë dhe largohej me nxitim.
Varrmihësi u përpoq ta qetësonte gruan, duke i shpjeguar se gjatë karrierës së tij dinjitoze prej varrmihësi, i kishte qëlluar shpesh herë te shihte vizitorë që ngatëronin varret. Madje ai i tregoi një rast, kur një vejushe kishte qarë me orë të tëra, mbi varrin e gabuar. Kur varrmihësi kishte nxituar t’i shpjegonte vejushës që ai nuk ishte varri i bashkëshortit të saj, asaj, jo vetëm që i kishin shterur lotët, por ia kishte shkrepur edhe gazit. (Nga eksperienca prej varrmihësi, ai kishte nxjerrë përfundimin se njerëzit depresivë, kalonin lehtë nga një gjendje emocionale, ne tjetrën ).
Por përpjekjet e varrmihësit dolën pa rezultat.Pesëdhjetëvjeçarja “nuk e hante atë kokër ulliri”.
- E di unë se ç’mall kam patur për burrë… - turfullonte ajo.
U çorr edhe pak, pastaj e lodhur, u ul mbi një gur.
Mbasi u sigurua se gruaja nuk do të bërtiste më, varrmihësi u kthye te gropat e tij.
“Këtë muaj të paktën, do të kem ç’të firmos në bordero…”- mendoi me vete.
Në një bllok të vjetër e të zhubrosur, (edhe pak të bërë pis prej gishtave gjithmonë të baltosur) kishte mbajtur shënim me kujdes, të gjitha gropat që kishte bërë atë muaj. Nuk ishin dhe aq shumë, por deri në fund të muajit, ai e dinte që fleta do të mbushej plot.Padyshim më mirë se në muajin maj, (fleta përkatëse e bllokut të atij muaji, rrinte gjithmonë e bardhë).
Por varrmihësi kishte edhe një bllok tjetër, të cilin e mbante në shtëpi, më me kujdes se të parin. Ai ishte nje bllok i bukur, i pastër me kapakë rozë. Në atë bllok së bashku me gruan, kishin bërë listën e veshjeve që nuk kishin mundur t’i blenin bebit të tyre të ardhshëm. Gruaja e tij ishte shtatzënë në muajin e nëntë. Ato veshje ende të pablera, të shënuara me një shkrim të bukur në bllok (ishte shkrimi i gruas së tij), vareshin prej rrogës që do të merrte ai në fund të muajit.
“Eh… botë e çuditshme!…” - mendoi ai me vete, ndërsa pati një ndjesi bezdisëse në kraharor, kur i shkoi ndër mend fakti qe rrobat e fëmijës së tyre të ardhshëm, vareshin prej gropave që duhej të hapte.
Ai vështroi jashtë gardhit.
Bajamja anës varrezave, i kishte rrëzuar të gjitha fletët dhe kishte mbetur kërcure.
Tutje në rrugën kryesore, ai pa makinën e errët të shefit.
Ora nuk kishte shkuar akoma dymbëdhjetë. Shënonte njëmbëdhjetë e dyzetë e pesë minuta.
Papritur ndjeu uri.
U ul mbi dheun e shkrifët dhe hapi qesen e bukës që gruaja ia përgatiste çdo mëngjes.U sigurua që shefi nuk mundte ta shikonte në atë pozicion ndenjeje dhe nisi të hante bukën me oreks.
Kur mbaroi së ngrëni, nuk haroi të nxirrte bllokun, e të shënonte në të, tre gropat e ditës.
1 janar 2002
Ballkanweb
Dita i kishte nisur mbarë. Përveç faktit që nuk ishte aspak ftohtë, atij që në mëngjes, i kishin thënë se duhej të hapte tre gropa.Të tre gropat duhej të përfundoheshin brenda orës dymbëdhjetë.
Ai punonte varrmihës në varrezën e qytetit.
Nuk paguhej me rrogë fikse, por vetëm atherë “kur kishte punë”.
Ndonjëherë i qëllonte të rrinte kot me ditë të tëra, e ndonjëherë të rraskapitej aq shumë, se “puna” i vinte njëherësh…
Në pranverë, një muaj (majin), nuk kishte marrë rrogë fare. Njerëzit nuk vdisnin në pranverë. Siç dukej qe stinë tepër e bukur për të vdekur…
Pranverave ai e harxhonte kohën duke u ngrohur në diell, apo duke iu gëzuar sytheve te një peme bajameje, që s’dihej se si ishte vetë - mbjellë në anë të varrezave.
Ndonjëhere luante letra me “arkivol – bërësin”.
Edhe ai e kishte barakën e tij te “punës” dy hapa larg varrezave.Të dyve, “puna” u vinte në të njëjtën kohë.
Ndonjëhere kur matanë gardhit të varrezave shumë- katëshe ( kur bëhej fjalë për botën e përtejme, banorëve të atij qyteti të vogel, u hipte një dëshirë e shfrenuar për luks ), kalonte ndonjë i njohur i tij dhe e pyeste, në se kishin patur “punë”, ai sipas rastit, i përgjigjej me fjalët një - rrokëshe, përkatësisht; “Po” ose “Jo”…
Njëlloj si tregëtarët e perimeve apo dyqanet e kinkalerive, edhe ai, “punën më të madhe” e kishte çdo fund - viti.
Dukej se Ai i madhi atje lart, nxitonte të mbyllte llogaritë me disa qënie në toke, të cilat i kishte patur me mëdyshje në listën e tij. Dukej gjithashtu, se Ai kishte ngut t’i mbyllte këto llogari, përpara se të vinte Viti i Ri.
Nën diellin e butë të atij fillim - dhjetori ai kishte punuar “me terezi” (do të shprehej gjyshja e tij, po të ishte gjallë), derisa i kishte hapur të tre gropat.
Ora ishte njëmbedhjetë e gjysëm dhe ai kishte përfituar për t’u çlodhur pak mbi dheun e butë, të porsa - nxjerrë nga kraharori i nëntokës.Dheu ishte i shkrifët e i bukur për sytë prej profesionisti të varrmihësit. Por i kishin qëlluar edhe raste kur dheu protestonte heshturazi dhe ashtu kokëfortë, nuk e linte lopatën të futej në brendësi.
Ai nxorri një cigare nga paketa e tij, modeste dhe e thithi fort.
Papritur dëgjoi një piskamë të forte, zëri femëror, që vinte prej një varri, ngjitur me varrin dy - katësh të hamallit, të qytetit, ky i fundit, nuk kishte shumë kohë që kishte vizituar botën e përtejme ( sa kishte qenë gjallë, hamalli kishte jetuar në një birucë të ngushtë, sa një brimë miu ).
Ai u ngrit në këmbë dhe vuri njërën dorë mbi ballë, si strehë, për të parë më mirë.
Një grua rreth të pesëdhjetave, e cila, vetëm disa minuta më parë, kishte qenë duke u bërë gati për të qarë të shoqin, klithte dhe qëllonte me majën e këpucës, mermerin e bardhë.
- Maskara… Don Zhuan, mizerje… - bërtiste gruaja përmes të qarave, duke vazhduar të qëllonte me majën e këpucës.
Varrmihësi iu afrua ngadalësi te kishte frikë se mos papritur, gruas i shkrepej të qëllonte edhe atë.
Burri, të cilit gruaja i adresonte të sharat, krekosej shpërfilles në fotografi, me një vështrim të largët, si te mos e çante kokën prej goditjeve të majës së mprehtë te këpucës së gruas.
- Zonjë… zonjë !…
- Ikni… lërmëni në hallin tim… ikni !… – iu çorr gruaja varrmihësit.
- Zonjë… nuk është mirë të bërtisni këtu… zonjë !…
- E përse, mos vallë u prishet qetësia të vdekurve ?…
- Zonjë !…
- E shikon këtë maskarain… e shikon ?…
Gruaja i drejtoi gishtin fotografisë së burrit të krekosur.
- E shikon… ky maskarai… edhe i vdekur… më tradhëton !…
Varrmihësi murmuriti mbytur ca fjalë pa kuptim: “Kur… kush ?…”
- ا’janë këto, ëëëë… ç’janë këto?…
Gruaja mori në dorë një tufë me trëndafila të kuq, të freskët, që ishin vendosur kujdesshëm afër fotografisë, i grisi e i bëri copë – copë, pastaj i hodhi te këmbët e varrmihësit.
- Kush ia ka sjellë ëëëë?…
Varrmihësit iu kujtua menjëherë një femër e hijshme, rreth të tridhjetave, që mbante një shall në kokë dhe syze të errëta në sy.
Ajo e vizitonte shumë shpesh varrin dy – katësh. Sillte gjithmonë trëndafila të kuq.Nuk e hiqte shallin nga koka asnjëherë dhe as syzet nga sytë. Përkëdhelte fotografinë e burrit, me gishtat e bukur, lyer me një manikyr me ngjyrë të fortë, pëshpëriste disa lutje nëpër dhëmbë dhe largohej me nxitim.
Varrmihësi u përpoq ta qetësonte gruan, duke i shpjeguar se gjatë karrierës së tij dinjitoze prej varrmihësi, i kishte qëlluar shpesh herë te shihte vizitorë që ngatëronin varret. Madje ai i tregoi një rast, kur një vejushe kishte qarë me orë të tëra, mbi varrin e gabuar. Kur varrmihësi kishte nxituar t’i shpjegonte vejushës që ai nuk ishte varri i bashkëshortit të saj, asaj, jo vetëm që i kishin shterur lotët, por ia kishte shkrepur edhe gazit. (Nga eksperienca prej varrmihësi, ai kishte nxjerrë përfundimin se njerëzit depresivë, kalonin lehtë nga një gjendje emocionale, ne tjetrën ).
Por përpjekjet e varrmihësit dolën pa rezultat.Pesëdhjetëvjeçarja “nuk e hante atë kokër ulliri”.
- E di unë se ç’mall kam patur për burrë… - turfullonte ajo.
U çorr edhe pak, pastaj e lodhur, u ul mbi një gur.
Mbasi u sigurua se gruaja nuk do të bërtiste më, varrmihësi u kthye te gropat e tij.
“Këtë muaj të paktën, do të kem ç’të firmos në bordero…”- mendoi me vete.
Në një bllok të vjetër e të zhubrosur, (edhe pak të bërë pis prej gishtave gjithmonë të baltosur) kishte mbajtur shënim me kujdes, të gjitha gropat që kishte bërë atë muaj. Nuk ishin dhe aq shumë, por deri në fund të muajit, ai e dinte që fleta do të mbushej plot.Padyshim më mirë se në muajin maj, (fleta përkatëse e bllokut të atij muaji, rrinte gjithmonë e bardhë).
Por varrmihësi kishte edhe një bllok tjetër, të cilin e mbante në shtëpi, më me kujdes se të parin. Ai ishte nje bllok i bukur, i pastër me kapakë rozë. Në atë bllok së bashku me gruan, kishin bërë listën e veshjeve që nuk kishin mundur t’i blenin bebit të tyre të ardhshëm. Gruaja e tij ishte shtatzënë në muajin e nëntë. Ato veshje ende të pablera, të shënuara me një shkrim të bukur në bllok (ishte shkrimi i gruas së tij), vareshin prej rrogës që do të merrte ai në fund të muajit.
“Eh… botë e çuditshme!…” - mendoi ai me vete, ndërsa pati një ndjesi bezdisëse në kraharor, kur i shkoi ndër mend fakti qe rrobat e fëmijës së tyre të ardhshëm, vareshin prej gropave që duhej të hapte.
Ai vështroi jashtë gardhit.
Bajamja anës varrezave, i kishte rrëzuar të gjitha fletët dhe kishte mbetur kërcure.
Tutje në rrugën kryesore, ai pa makinën e errët të shefit.
Ora nuk kishte shkuar akoma dymbëdhjetë. Shënonte njëmbëdhjetë e dyzetë e pesë minuta.
Papritur ndjeu uri.
U ul mbi dheun e shkrifët dhe hapi qesen e bukës që gruaja ia përgatiste çdo mëngjes.U sigurua që shefi nuk mundte ta shikonte në atë pozicion ndenjeje dhe nisi të hante bukën me oreks.
Kur mbaroi së ngrëni, nuk haroi të nxirrte bllokun, e të shënonte në të, tre gropat e ditës.
1 janar 2002
Ballkanweb