loyalx
Muslim
Intervistë e dhënë për gazetën ditore qipriote "Politis" rreth luftës së fundit në Rripin e Gazës.
zraeli sipas definicionit është shtet terrorist … Në rastin e Gazës, Obama nuk është prononcuar, nuk ka thënë asnjë fjalë. Ai tha se Amerika ka kryetarin dhe ai nuk mund të thotë asgjë. Në anën tjetër kjo nuk e ka penguar që të shpreh opinionet e veta për shumë gjëra tjera, ndërsa për Gazën heshti. Ekipi i tij para zgjedhorë ka përsëritur deklaratën të cilën Obama e kishte dhënë gjashtë muaj më herët kur e vizitoi qytetin izraelit, Sderot mu në kohën kur granatat shkaktonin detonime. Atë herë pat deklaruar: "Sikur kjo t'i ndodhte vajzave të mia, nuk do të mendoja fare mbi legjitimitetin e reaksionit tim". Në anën tjetër, për fëmijët palestinez nuk diti të thotë asgjë.
Opinioni publik botërorë, në veçanti qëndrimi i botës islame është i lidhur ngushtë me prurjet e mëdha që mundë të sjell fitorja historike e Obamës. A do të mundë të pritnim sipas mendimit tuaj ndryshime në konfliktin izraelito - palestinez?
Noam Chomsky: Jo edhe aq shumë. Përkundrazi, mundë të jetë edhe më keq se sa më parë.
Në rastin e Gazës, Obama nuk është prononcuar, nuk ka thënë asnjë fjalë. Ai tha se Amerika ka kryetarin dhe ai nuk mundë të thotë asgjë. Në anën tjetër kjo nuk e ka penguar që të shpreh opinionet e veta për shumë gjëra tjera, ndërsa për Gazën heshti. Ekipi i tij para zgjedhorë ka përsëritur deklaratën të cilën Obama e kishte dhënë gjashtë muaj më herët kur e vizitoi qytetin izraelit, Sderot mu në kohën kur granatat shkaktonin detonime. Atë herë pat deklaruar: "Sikur kjo t'i ndodhte vajzave të mia, nuk do të mendoja fare mbi legjitimitetin e reaksionit tim." Në anën tjetër, për fëmijët palestinez nuk diti të thotë asgjë.
Sulmi në Gazë u ndërpre menjëherë pas marrjes së pushtetit nga Obama, gjë që edhe pritej. Disa ditë më vonë, kur e emëroi Giorgea Mitchellin në cilësinë e emisarit të posaçëm për Gazën, asgjë nuk tha përveç se "interesi më i madh i joni është ruajtja e sigurisë së Izraelit". ثshtë e qartë së Palestina nuk gëzon asnjë të drejt për siguri. Në deklaratat e tij ka thënë se nuk do të bisedojë Amerika dhe Izraeli me ndihmën e Bashkimit Evropian me Hamasin, edhe pse kishim zgjedhje demokratike në Palestinë, filluan ta dënojnë popullin palestinezë sepse zgjodhën "opsionin e politikës së gabuar" në zgjedhjet lira demokratike. Ndërsa, pikërisht ne jemi ata që këtë e konsiderojmë demokraci. I vetmi koment konkret që e dha i dërguari special amerikan në deklaratat e tij ishte se plani paqësorë arab përmban elemente konstruktive, sepse thërret në normalizimin e marrëdhënieve me Izraelin.
Obama është njeri i mençur dhe mirë e dinë se plani paqësorë arab angazhohet për zgjidhjen e dy shteteve të cilat janë në harmoni me zgjidhjen ndërkombëtare të cilën Amerika e bllokon gati qe tridhjetë vite dhe në këtë kuptim do të duhej të normalizonte marrëdhëniet me Izraelin. Obama me kujdes ka përjashtuar kontestin mbi dy shtetet dhe vetëm se ka vazhduar mbi pasojat për të cilat zgjidhja e dy shteteve është vetëm parakusht (në vizitën e fundit në Turqi, para parlamentarëve turk publikisht përkrahi zgjidhjen e dy shteteve: shën: i përkthy).
Kjo sigurisht se nuk ishte gabim pa qëllim. Këto janë fjalë të shqiptuara me kujdes të cilat përcjellin mesazhin se ne nuk do ta ndryshojmë politikën izraelite të bllokimit. Do të vazhdojmë t'i kundërvihemi zgjidhjes ndërkombëtare rreth kësaj çështje dhe gjithçka që kontribuon në këtë drejtim. Me fjalë të tjera, do ta përkrahim politikën izraelite që vazhdon të ndërtoj vendbanime në tokën palestineze – kjo politik saboton çfarë do mundësie të ekzistimit të shtetit palestinezë. Vazhdon ta përmbaj dhunën në të dy anët e okupuara palestineze. Ky është përfundimi i fundit që mundë të nxirret nga këto veprime politike.
Po flasim për një tajming të sulmeve në rripin e Gazës. A është rastësi apo i planifikuar gjatë kohës së vakuumit në fuqinë amerikane? Amerika ishte e angazhuar me krizën globale financiare. Sulmi në Gazë pasoi gjatë kohës së pranim dorëzimit të mandatit presidencial. A ka pasuar sulmi izraelit në Gazë për shkak të këtij vakuumi?
Chomsky: Tajmingu ishte i duhur sepse kujdesi i botës ishte diku tjetër. Nuk kishte presion të fuqishëm ndaj kryetarit e as ndaj zyrtarëve tjerë të lartë amerikan që të thonë diç në këtë drejtim. Bushi ishte duke dalë nga Shtëpia e Bardhë, ndërsa Obama pati mundësi të fshihej prapa arsyetimit se ende nuk ka hyrë në te. Rasti i ngjashëm ishte edhe në Evropë, thjesht dëgjonim deklarata se tani nuk mundë të flasim për këtë gjë, ngase është moment tepër i rëndë në të cilin gjendemi. Në këtë aspekt, agresioni ishte tepër mirë i përgatitur. Shikuar nga një aspekt tjetër ishte zgjedhur ne momentin e duhur: granatimi ka filluar pas propozimit të Hamasit që e tërë situate të kthehet në marrëveshjen vitit 2005, të cilën e përkrahnin amerikanët. Në vitin 2005 Hamasi ende nuk ishte në pushtet.
Kjo do të thotë se nuk do të kishte dhunë dhe se kufijtë duhet të hapen. Mbyllja e kufijve konsiderohet rrethim, që nënkupton akt të luftës. Jo shumë i dhimbshëm, megjithatë akt i luftës. Izraeli ka filluar luftërat për të njëjtën arsye. Në luftërat e viti 1956 dhe 1967, Izraeli ka hyrë në luftë sepse pohonte se qasja në pjesën tjetër të botës i është rrezikuar. Kjo nuk ishte rrethim komplet; vetëm hyrja në portin e Akabës ishte e ndaluar për Izraelin. Nëse kjo ishte arsye për të filluar luftën, atëherë rrethimi i Palestinës ishte shumë më i rëndë. Halid Mesh'ali ka kërkuar ndërprerjen e gjendjes së luftës dhe hapjen e kufijve. Disa ditë pas kësaj Izraeli është përgjigjur me sulmet ndaj Gazës. Sulmi ka filluar në mëngjesin e të shtunës - në ditën e sabatit jehud – rreth 11:30. Fëmijët në atë moment ishin lëshuar nga shkolla dhe frekuentonin numër i madh i njerëzve nëpër rrugë në një vende me dendësi të popullsisë shumë të lartë. Cak ishin kadetët e akademisë policore. Ky cak nënkupton numër të madh të viktimave nga qytetarët civil. Sot jemi në dijeni, se edhe një pjesë e armatës izraelite kishte kundërshtuar që të goditet ky cak sepse kjo nënkuptonte sulm direkt ndaj civilëve. Natyrisht se shumë civil do të mbyten kur e dini se granatimet do të kryhen mu në atë kohë, aq më tepër një vend me dendësi të lartë të popullsisë. Por kjo pjesë e zërit të ushtrisë është heshtur dhe kështu është marrë vendim që të fillojnë sulmet. Ajo që është më e rëndësishme rreth tajmingut është se orvatjet e më tutjeshme të pengohen për zgjidhjen paqësore për dy shtete dhe momenti është zgjedhur ashtu që Obama ta largojë presionin dhe detyrimisht do të duhej që të deklarohej rreth kësaj çështje. ثshtë vështirë të besohet se momenti rastësisht është zgjedhur. E dimë se është përgatitur në mënyrë detale disa muaj më parë.
Në një intervistë të mëparshme për LBC, keni deklaruar se politika e Hamasit më shumë i kontribuon paqes se sa ajo e Amerikës ose Izraelit.
Chomsky: Po. Nuk ka dyshim rreth kësaj, e them me plot bindje.
Gjithashtu keni deklaruar se politika e Hamasit është më afër vizionit ndërkombëtarë për një zgjidhje politike se sa është ajo e Izraelit apo Amerikës. Mundë t'i sqaroni këto qëndrime?
Chomsky: Për disa vite me radhë Hamasi qartë dhe kategorikisht përsërit qëndrimin se është për zgjidhjen e dy shteteve sipas kufijve ndërkombëtarë. Thonë se nuk do të njohin Izraelin, por do të pranojnë zgjidhjen e dy shteteve dhe do të nënshkruajnë paqen, me decenie, ndoshta edhe për 50 vite. Tash, kjo nuk është konsensus ndërkombëtarë, por shumë afër këtij konsensusi. Në anën tjetër Amerika dhe Izraeli këtë e refuzojnë. E refuzojnë pjesërisht sepse në Bregun Perëndimorë ndërtojnë vendbanime sioniste, duke shkelur ligjet ndërkombëtare, të vetëdijshëm se janë duke vepruar sipas planit që e ka projektuar Ariel Sharoni, kjo do të thotë parafytyrimi i Bregut perëndimorë – siç e ka quajtur – Bantustan (pjesë të Afrikës Jugore gjatë kohës së Aparteidit ku dominonin ligjet për zezakët, vër. e përkthyesit) Izraeli merr çfarë të dojë, duke e copëtuar Palestinën në pjesë të cilat nuk mundë të ekzistojnë. Kjo është sabotim i marrëveshjes politike. Ky sabotim është evident edhe në vepra edhe në fjalë sepse Amerika refuzon: që nga viti 1976 kur Amerika vendosi veton në rezolutën e vendeve arabe në Këshillin e Sigurimit kur është kërkuar zgjidhja e dy shteteve e deri sot. Vitin e kaluar në dhjetorë me rastin e takimit në Kombet e Bashkuara, është vendosur për shumë rezoluta. Një nga ato ishte edhe rezoluta mbi të drejtën e Palestinezëve që të vendosin vet për ardhmërinë e tyre.
Rezoluta nuk ka folur për asnjë vendim për formimin e shtetit por vetëm se Palestinezët dëshirojnë të kenë të drejt të vendosin për ardhmërinë e tyre. Rezoluta është miratuar me 173 vota për dhe me 5 vota kundër. Këta pesë që votuan kundër ishin: Shtetet e Bashkuara të Amerikës, Izraeli dhe disa ishuj të vegjël në Oqeanin e Qetë. Natyrisht, lidhur me këtë ngjarje nuk është raportuar në mediet amerikane. Kështu, Amerikanët refuzojnë procesin paqes si në fjalë po ashtu edhe në vepra. Në anën tjetër Hamasi është ai që pranon këtë proces. Tani Obama vendos tri kushte për Hamasin: patjetër duhet ta njohin të drejtën e ekzistimit të Izraelit, patjetër duhet ta braktisin dhunën dhe të pranojnë marrëveshjet nga e kaluara, në veçanti atë të Road Map. ثshtë e qartë kjo, por çka do të bëhet më Amerikën dhe Izraelin, a do ta pranojnë ata këtë marrëveshje? Siç po duket ata nuk distancohen nga dhuna, refuzojnë marrëveshjen Road Map – teknikisht e pranojnë, mirëpo Izraelitët menjëherë kritikojnë 14 pika (për të cilat në Amerikë as që është bërë fjalë) që do të thotë se kontesti i procesit të paqes është shkatërruar, e që Amerika pajtohet me këtë. Kjo nënkupton se Amerika dhe Izraeli në tërësi shkelin dy kushtet e marrëveshjes dhe natyrisht shkelin edhe kushtin e parë sepse nuk pranojnë Palestinën. Hamasin mundë ta kritikojmë për shumë gjëra – mirëpo në këtë rast Hamasi është më afër realitetit, gjithnjë sipas të drejtës ndërkombëtare – por edhe sipas marrëveshjes së drejtë mbi zgjidhjen e ofruar me dy shtete dhe në këtë drejtim Hamasi ka kontribuar më shumë në procesin e paqes se sa Amerika dhe Izraeli.
Në anën tjetër Hamasin e akuzojnë së ka përdorur njerëz si mur të gjallë në mënyrë që të fshihen prapa tyre. Izraeli insiston se lufta na është dashur patjetër në mënyrë që të mbrohemi. A është Hamasi organizatë terroriste siç e akuzojnë? A është Izraeli shtet terrorist?
Chomsky: Hamasin e akuzojnë se ka përdorur njerëzit si mur të gjallë. Ndërsa ne e dimë se Izraeli të njëjtën gjë e vepron gjatë tërë kohës. A është Izraeli shtet terrorist? Po, sipas definicioneve zyrtare. Një nga shkaqet kryesore se pse Izraeli nuk e ndërpret zjarrin është se Hamasi mbanë të robëruar ushtarin izraelit Gilad Shalita – ai në Perëndim është shumë i popullarizuar, të gjithë e dinë se ai është i burgosur në burgun palestinezë. Një ditë para se të burgosej Gilad Shalit, ushtria Izraelite ka hyrë në qytetin e Gazës dhe ka kidnapuar dy palestinezë civil, vëllezërit Muamer dhe i ka dërguar në brendi të Izraelit duke e thyer me këtë të drejtën ndërkombëtare dhe i ka fshehur diku thellë në burgjet e mëdha izraelite. Askush nuk din se çka ka ndodhur me ta. Kidnapimi i civilëve është krim shumë më i rëndë se sa robërimi i ushtarit të ushtrisë agresore. Kjo është një praktikë izraelite me decenie. Ata kidnapojnë civilët në Liban, në detin e hapur … I dërgojnë në Izrael, i gjuajnë në burgje, duke i mbajtur si pengje për një kohë të gjatë. Nëse robërimi i Gilad Shatila është akt i terrorizmit, atëherë praktika izraelite që po përkrahet nga Amerika është pakrahasueshëm shumë më e rëndë. Nuk e përkrahim Hamasin pa rezervë, shumë çka te ta mundë të kritikohet. Mirëpo nëse i krahasoni sulmet e tyre me të amerikanëve ose izraelitëve, na del se ata në krahasim me veprimet e këtyre të fundit – janë kriminel të thjesht.
Edhe pse jeni me prejardhje hebreje, ju akuzojnë për antisemit. Si përgjigjeni ndaj kësaj?
Chomsky: Komenti im më i rëndësishëm lidhur me këtë është se shtetari i njohur Aba Eban, para nja tridhjetë e pesë viteve, kur iu është drejtuar popullit amerikan duke i thënë se ekzistojnë dy lloje të kritikës ndaj sionizmit (këtu kam për qëllim politikën shtetërore të Izraelit). Njëra është kritika nga antisemitët dhe tjetra nga hebrejët të cilët vetvetiu e urrejnë sionizmin. Kjo 100% eliminon mundësin e kritikës. Me këtë "hebrejët të cilët vetvetiu e urrejnë sionizmin" mendohet në dy personalitete: për mua dhe I. F.Stone, shkrimtarin e njohur. Diçka të këtillë kanë mundë të mendojnë vetëm komunistët në ditët e tyre më të zeza. Mirëpo pasi që jam Hebre, nuk mundë të jam antisemit për këtë më duhet të jem Hebre i padëgjueshëm i cili e urren veten. Kritika fillon në premisën se politika izraelite është e përkryer dhe çdo kritik pas kësaj është jo legjitime. Dhe kjo vjen nga Abba Ebani, njëri nga autoritetet më të njohura në Izrael, i cili në Perëndim, paramendoni konsiderohet paqësorë.
Si e komentoni sulmin e Erdoganit ndaj Perezit gjatë samitit në Davos?
Chomsky: Kjo sjellje nuk ishte njerëzore. Nga njerëzit nuk pritet të veprojnë ashtu në Davos. Mirëpo për vet faktin se Perezit ia dhanë 25 minuta që t'i arsyetoj krimet e luftës, kjo është shokuese. Përse për këtë duhet të flitet? A do ta lejonte dikush Sadam Huseinin në një takim si ky ta arsyetoj invazionin në Kuvajt? Sipas mendimit tim Erdogani nuk ka reaguar në dobi të atmosferës miqësore, marrë parasysh rrethanat reaksioni i tij ka qenë i përgjegjshëm
A jeni të informuar se anija Monchegorsk e cila lundron nën flamurin qipriot është ndaluar në Limassolu sepse barte armë për Hamasin? Izraeli dhe Amerika kanë kërkuar që anija të ndalet …
Chomsky: Nuk kam informacion për atë anije iraniane, mirëpo kam njohuri se mu në mes të sulmit ndaj Gazës, anija "Dignity" është bllokuar në ujërat ndërkombëtarë, është sulmuar nga ana e Izraelit dhe gati sa nuk është fundosur. Kjo është krim më i madh. Kjo është shumë më rëndë se sa sulmet pirate para bregdetit somalez. Nëse anija iraniane është ndaluar në ujërat ndërkombëtarë, kjo është krejt ilegjitime. E mos të flasim për dërgimin e armatimit në Gazë. A ka pushuar ndokush ndonjë herë të dërgoj armatim për Izraelin? Pentagoni pikërisht gjatë agresionit ndaj Gazës ka lajmëruar se Izraelit do t'i dërgohet një anije e mbushur me armatim. A e ka ndalur dikush këtë anije? Pentagoni ka deklaruar se armët do të jen në Izrael dhe do t'i përdorë ushtria amerikane. Me fjalë të tjera, Izraeli është bazë ushtarake amerikane që mundë të përdoret për aksionet ushtarake me qëllim agresioni ndaj vendeve të regjionit.
Revista: Saff nr.239., 06. 03. 2009. v. M. / 9. rebiul-evvel, 1430. v. H.
Përktheu nga boshnjakishtja: Nexhmedin Ademi
mesazhi.com
zraeli sipas definicionit është shtet terrorist … Në rastin e Gazës, Obama nuk është prononcuar, nuk ka thënë asnjë fjalë. Ai tha se Amerika ka kryetarin dhe ai nuk mund të thotë asgjë. Në anën tjetër kjo nuk e ka penguar që të shpreh opinionet e veta për shumë gjëra tjera, ndërsa për Gazën heshti. Ekipi i tij para zgjedhorë ka përsëritur deklaratën të cilën Obama e kishte dhënë gjashtë muaj më herët kur e vizitoi qytetin izraelit, Sderot mu në kohën kur granatat shkaktonin detonime. Atë herë pat deklaruar: "Sikur kjo t'i ndodhte vajzave të mia, nuk do të mendoja fare mbi legjitimitetin e reaksionit tim". Në anën tjetër, për fëmijët palestinez nuk diti të thotë asgjë.
Opinioni publik botërorë, në veçanti qëndrimi i botës islame është i lidhur ngushtë me prurjet e mëdha që mundë të sjell fitorja historike e Obamës. A do të mundë të pritnim sipas mendimit tuaj ndryshime në konfliktin izraelito - palestinez?
Noam Chomsky: Jo edhe aq shumë. Përkundrazi, mundë të jetë edhe më keq se sa më parë.
Në rastin e Gazës, Obama nuk është prononcuar, nuk ka thënë asnjë fjalë. Ai tha se Amerika ka kryetarin dhe ai nuk mundë të thotë asgjë. Në anën tjetër kjo nuk e ka penguar që të shpreh opinionet e veta për shumë gjëra tjera, ndërsa për Gazën heshti. Ekipi i tij para zgjedhorë ka përsëritur deklaratën të cilën Obama e kishte dhënë gjashtë muaj më herët kur e vizitoi qytetin izraelit, Sderot mu në kohën kur granatat shkaktonin detonime. Atë herë pat deklaruar: "Sikur kjo t'i ndodhte vajzave të mia, nuk do të mendoja fare mbi legjitimitetin e reaksionit tim." Në anën tjetër, për fëmijët palestinez nuk diti të thotë asgjë.
Sulmi në Gazë u ndërpre menjëherë pas marrjes së pushtetit nga Obama, gjë që edhe pritej. Disa ditë më vonë, kur e emëroi Giorgea Mitchellin në cilësinë e emisarit të posaçëm për Gazën, asgjë nuk tha përveç se "interesi më i madh i joni është ruajtja e sigurisë së Izraelit". ثshtë e qartë së Palestina nuk gëzon asnjë të drejt për siguri. Në deklaratat e tij ka thënë se nuk do të bisedojë Amerika dhe Izraeli me ndihmën e Bashkimit Evropian me Hamasin, edhe pse kishim zgjedhje demokratike në Palestinë, filluan ta dënojnë popullin palestinezë sepse zgjodhën "opsionin e politikës së gabuar" në zgjedhjet lira demokratike. Ndërsa, pikërisht ne jemi ata që këtë e konsiderojmë demokraci. I vetmi koment konkret që e dha i dërguari special amerikan në deklaratat e tij ishte se plani paqësorë arab përmban elemente konstruktive, sepse thërret në normalizimin e marrëdhënieve me Izraelin.
Obama është njeri i mençur dhe mirë e dinë se plani paqësorë arab angazhohet për zgjidhjen e dy shteteve të cilat janë në harmoni me zgjidhjen ndërkombëtare të cilën Amerika e bllokon gati qe tridhjetë vite dhe në këtë kuptim do të duhej të normalizonte marrëdhëniet me Izraelin. Obama me kujdes ka përjashtuar kontestin mbi dy shtetet dhe vetëm se ka vazhduar mbi pasojat për të cilat zgjidhja e dy shteteve është vetëm parakusht (në vizitën e fundit në Turqi, para parlamentarëve turk publikisht përkrahi zgjidhjen e dy shteteve: shën: i përkthy).
Kjo sigurisht se nuk ishte gabim pa qëllim. Këto janë fjalë të shqiptuara me kujdes të cilat përcjellin mesazhin se ne nuk do ta ndryshojmë politikën izraelite të bllokimit. Do të vazhdojmë t'i kundërvihemi zgjidhjes ndërkombëtare rreth kësaj çështje dhe gjithçka që kontribuon në këtë drejtim. Me fjalë të tjera, do ta përkrahim politikën izraelite që vazhdon të ndërtoj vendbanime në tokën palestineze – kjo politik saboton çfarë do mundësie të ekzistimit të shtetit palestinezë. Vazhdon ta përmbaj dhunën në të dy anët e okupuara palestineze. Ky është përfundimi i fundit që mundë të nxirret nga këto veprime politike.
Po flasim për një tajming të sulmeve në rripin e Gazës. A është rastësi apo i planifikuar gjatë kohës së vakuumit në fuqinë amerikane? Amerika ishte e angazhuar me krizën globale financiare. Sulmi në Gazë pasoi gjatë kohës së pranim dorëzimit të mandatit presidencial. A ka pasuar sulmi izraelit në Gazë për shkak të këtij vakuumi?
Chomsky: Tajmingu ishte i duhur sepse kujdesi i botës ishte diku tjetër. Nuk kishte presion të fuqishëm ndaj kryetarit e as ndaj zyrtarëve tjerë të lartë amerikan që të thonë diç në këtë drejtim. Bushi ishte duke dalë nga Shtëpia e Bardhë, ndërsa Obama pati mundësi të fshihej prapa arsyetimit se ende nuk ka hyrë në te. Rasti i ngjashëm ishte edhe në Evropë, thjesht dëgjonim deklarata se tani nuk mundë të flasim për këtë gjë, ngase është moment tepër i rëndë në të cilin gjendemi. Në këtë aspekt, agresioni ishte tepër mirë i përgatitur. Shikuar nga një aspekt tjetër ishte zgjedhur ne momentin e duhur: granatimi ka filluar pas propozimit të Hamasit që e tërë situate të kthehet në marrëveshjen vitit 2005, të cilën e përkrahnin amerikanët. Në vitin 2005 Hamasi ende nuk ishte në pushtet.
Kjo do të thotë se nuk do të kishte dhunë dhe se kufijtë duhet të hapen. Mbyllja e kufijve konsiderohet rrethim, që nënkupton akt të luftës. Jo shumë i dhimbshëm, megjithatë akt i luftës. Izraeli ka filluar luftërat për të njëjtën arsye. Në luftërat e viti 1956 dhe 1967, Izraeli ka hyrë në luftë sepse pohonte se qasja në pjesën tjetër të botës i është rrezikuar. Kjo nuk ishte rrethim komplet; vetëm hyrja në portin e Akabës ishte e ndaluar për Izraelin. Nëse kjo ishte arsye për të filluar luftën, atëherë rrethimi i Palestinës ishte shumë më i rëndë. Halid Mesh'ali ka kërkuar ndërprerjen e gjendjes së luftës dhe hapjen e kufijve. Disa ditë pas kësaj Izraeli është përgjigjur me sulmet ndaj Gazës. Sulmi ka filluar në mëngjesin e të shtunës - në ditën e sabatit jehud – rreth 11:30. Fëmijët në atë moment ishin lëshuar nga shkolla dhe frekuentonin numër i madh i njerëzve nëpër rrugë në një vende me dendësi të popullsisë shumë të lartë. Cak ishin kadetët e akademisë policore. Ky cak nënkupton numër të madh të viktimave nga qytetarët civil. Sot jemi në dijeni, se edhe një pjesë e armatës izraelite kishte kundërshtuar që të goditet ky cak sepse kjo nënkuptonte sulm direkt ndaj civilëve. Natyrisht se shumë civil do të mbyten kur e dini se granatimet do të kryhen mu në atë kohë, aq më tepër një vend me dendësi të lartë të popullsisë. Por kjo pjesë e zërit të ushtrisë është heshtur dhe kështu është marrë vendim që të fillojnë sulmet. Ajo që është më e rëndësishme rreth tajmingut është se orvatjet e më tutjeshme të pengohen për zgjidhjen paqësore për dy shtete dhe momenti është zgjedhur ashtu që Obama ta largojë presionin dhe detyrimisht do të duhej që të deklarohej rreth kësaj çështje. ثshtë vështirë të besohet se momenti rastësisht është zgjedhur. E dimë se është përgatitur në mënyrë detale disa muaj më parë.
Në një intervistë të mëparshme për LBC, keni deklaruar se politika e Hamasit më shumë i kontribuon paqes se sa ajo e Amerikës ose Izraelit.
Chomsky: Po. Nuk ka dyshim rreth kësaj, e them me plot bindje.
Gjithashtu keni deklaruar se politika e Hamasit është më afër vizionit ndërkombëtarë për një zgjidhje politike se sa është ajo e Izraelit apo Amerikës. Mundë t'i sqaroni këto qëndrime?
Chomsky: Për disa vite me radhë Hamasi qartë dhe kategorikisht përsërit qëndrimin se është për zgjidhjen e dy shteteve sipas kufijve ndërkombëtarë. Thonë se nuk do të njohin Izraelin, por do të pranojnë zgjidhjen e dy shteteve dhe do të nënshkruajnë paqen, me decenie, ndoshta edhe për 50 vite. Tash, kjo nuk është konsensus ndërkombëtarë, por shumë afër këtij konsensusi. Në anën tjetër Amerika dhe Izraeli këtë e refuzojnë. E refuzojnë pjesërisht sepse në Bregun Perëndimorë ndërtojnë vendbanime sioniste, duke shkelur ligjet ndërkombëtare, të vetëdijshëm se janë duke vepruar sipas planit që e ka projektuar Ariel Sharoni, kjo do të thotë parafytyrimi i Bregut perëndimorë – siç e ka quajtur – Bantustan (pjesë të Afrikës Jugore gjatë kohës së Aparteidit ku dominonin ligjet për zezakët, vër. e përkthyesit) Izraeli merr çfarë të dojë, duke e copëtuar Palestinën në pjesë të cilat nuk mundë të ekzistojnë. Kjo është sabotim i marrëveshjes politike. Ky sabotim është evident edhe në vepra edhe në fjalë sepse Amerika refuzon: që nga viti 1976 kur Amerika vendosi veton në rezolutën e vendeve arabe në Këshillin e Sigurimit kur është kërkuar zgjidhja e dy shteteve e deri sot. Vitin e kaluar në dhjetorë me rastin e takimit në Kombet e Bashkuara, është vendosur për shumë rezoluta. Një nga ato ishte edhe rezoluta mbi të drejtën e Palestinezëve që të vendosin vet për ardhmërinë e tyre.
Rezoluta nuk ka folur për asnjë vendim për formimin e shtetit por vetëm se Palestinezët dëshirojnë të kenë të drejt të vendosin për ardhmërinë e tyre. Rezoluta është miratuar me 173 vota për dhe me 5 vota kundër. Këta pesë që votuan kundër ishin: Shtetet e Bashkuara të Amerikës, Izraeli dhe disa ishuj të vegjël në Oqeanin e Qetë. Natyrisht, lidhur me këtë ngjarje nuk është raportuar në mediet amerikane. Kështu, Amerikanët refuzojnë procesin paqes si në fjalë po ashtu edhe në vepra. Në anën tjetër Hamasi është ai që pranon këtë proces. Tani Obama vendos tri kushte për Hamasin: patjetër duhet ta njohin të drejtën e ekzistimit të Izraelit, patjetër duhet ta braktisin dhunën dhe të pranojnë marrëveshjet nga e kaluara, në veçanti atë të Road Map. ثshtë e qartë kjo, por çka do të bëhet më Amerikën dhe Izraelin, a do ta pranojnë ata këtë marrëveshje? Siç po duket ata nuk distancohen nga dhuna, refuzojnë marrëveshjen Road Map – teknikisht e pranojnë, mirëpo Izraelitët menjëherë kritikojnë 14 pika (për të cilat në Amerikë as që është bërë fjalë) që do të thotë se kontesti i procesit të paqes është shkatërruar, e që Amerika pajtohet me këtë. Kjo nënkupton se Amerika dhe Izraeli në tërësi shkelin dy kushtet e marrëveshjes dhe natyrisht shkelin edhe kushtin e parë sepse nuk pranojnë Palestinën. Hamasin mundë ta kritikojmë për shumë gjëra – mirëpo në këtë rast Hamasi është më afër realitetit, gjithnjë sipas të drejtës ndërkombëtare – por edhe sipas marrëveshjes së drejtë mbi zgjidhjen e ofruar me dy shtete dhe në këtë drejtim Hamasi ka kontribuar më shumë në procesin e paqes se sa Amerika dhe Izraeli.
Në anën tjetër Hamasin e akuzojnë së ka përdorur njerëz si mur të gjallë në mënyrë që të fshihen prapa tyre. Izraeli insiston se lufta na është dashur patjetër në mënyrë që të mbrohemi. A është Hamasi organizatë terroriste siç e akuzojnë? A është Izraeli shtet terrorist?
Chomsky: Hamasin e akuzojnë se ka përdorur njerëzit si mur të gjallë. Ndërsa ne e dimë se Izraeli të njëjtën gjë e vepron gjatë tërë kohës. A është Izraeli shtet terrorist? Po, sipas definicioneve zyrtare. Një nga shkaqet kryesore se pse Izraeli nuk e ndërpret zjarrin është se Hamasi mbanë të robëruar ushtarin izraelit Gilad Shalita – ai në Perëndim është shumë i popullarizuar, të gjithë e dinë se ai është i burgosur në burgun palestinezë. Një ditë para se të burgosej Gilad Shalit, ushtria Izraelite ka hyrë në qytetin e Gazës dhe ka kidnapuar dy palestinezë civil, vëllezërit Muamer dhe i ka dërguar në brendi të Izraelit duke e thyer me këtë të drejtën ndërkombëtare dhe i ka fshehur diku thellë në burgjet e mëdha izraelite. Askush nuk din se çka ka ndodhur me ta. Kidnapimi i civilëve është krim shumë më i rëndë se sa robërimi i ushtarit të ushtrisë agresore. Kjo është një praktikë izraelite me decenie. Ata kidnapojnë civilët në Liban, në detin e hapur … I dërgojnë në Izrael, i gjuajnë në burgje, duke i mbajtur si pengje për një kohë të gjatë. Nëse robërimi i Gilad Shatila është akt i terrorizmit, atëherë praktika izraelite që po përkrahet nga Amerika është pakrahasueshëm shumë më e rëndë. Nuk e përkrahim Hamasin pa rezervë, shumë çka te ta mundë të kritikohet. Mirëpo nëse i krahasoni sulmet e tyre me të amerikanëve ose izraelitëve, na del se ata në krahasim me veprimet e këtyre të fundit – janë kriminel të thjesht.
Edhe pse jeni me prejardhje hebreje, ju akuzojnë për antisemit. Si përgjigjeni ndaj kësaj?
Chomsky: Komenti im më i rëndësishëm lidhur me këtë është se shtetari i njohur Aba Eban, para nja tridhjetë e pesë viteve, kur iu është drejtuar popullit amerikan duke i thënë se ekzistojnë dy lloje të kritikës ndaj sionizmit (këtu kam për qëllim politikën shtetërore të Izraelit). Njëra është kritika nga antisemitët dhe tjetra nga hebrejët të cilët vetvetiu e urrejnë sionizmin. Kjo 100% eliminon mundësin e kritikës. Me këtë "hebrejët të cilët vetvetiu e urrejnë sionizmin" mendohet në dy personalitete: për mua dhe I. F.Stone, shkrimtarin e njohur. Diçka të këtillë kanë mundë të mendojnë vetëm komunistët në ditët e tyre më të zeza. Mirëpo pasi që jam Hebre, nuk mundë të jam antisemit për këtë më duhet të jem Hebre i padëgjueshëm i cili e urren veten. Kritika fillon në premisën se politika izraelite është e përkryer dhe çdo kritik pas kësaj është jo legjitime. Dhe kjo vjen nga Abba Ebani, njëri nga autoritetet më të njohura në Izrael, i cili në Perëndim, paramendoni konsiderohet paqësorë.
Si e komentoni sulmin e Erdoganit ndaj Perezit gjatë samitit në Davos?
Chomsky: Kjo sjellje nuk ishte njerëzore. Nga njerëzit nuk pritet të veprojnë ashtu në Davos. Mirëpo për vet faktin se Perezit ia dhanë 25 minuta që t'i arsyetoj krimet e luftës, kjo është shokuese. Përse për këtë duhet të flitet? A do ta lejonte dikush Sadam Huseinin në një takim si ky ta arsyetoj invazionin në Kuvajt? Sipas mendimit tim Erdogani nuk ka reaguar në dobi të atmosferës miqësore, marrë parasysh rrethanat reaksioni i tij ka qenë i përgjegjshëm
A jeni të informuar se anija Monchegorsk e cila lundron nën flamurin qipriot është ndaluar në Limassolu sepse barte armë për Hamasin? Izraeli dhe Amerika kanë kërkuar që anija të ndalet …
Chomsky: Nuk kam informacion për atë anije iraniane, mirëpo kam njohuri se mu në mes të sulmit ndaj Gazës, anija "Dignity" është bllokuar në ujërat ndërkombëtarë, është sulmuar nga ana e Izraelit dhe gati sa nuk është fundosur. Kjo është krim më i madh. Kjo është shumë më rëndë se sa sulmet pirate para bregdetit somalez. Nëse anija iraniane është ndaluar në ujërat ndërkombëtarë, kjo është krejt ilegjitime. E mos të flasim për dërgimin e armatimit në Gazë. A ka pushuar ndokush ndonjë herë të dërgoj armatim për Izraelin? Pentagoni pikërisht gjatë agresionit ndaj Gazës ka lajmëruar se Izraelit do t'i dërgohet një anije e mbushur me armatim. A e ka ndalur dikush këtë anije? Pentagoni ka deklaruar se armët do të jen në Izrael dhe do t'i përdorë ushtria amerikane. Me fjalë të tjera, Izraeli është bazë ushtarake amerikane që mundë të përdoret për aksionet ushtarake me qëllim agresioni ndaj vendeve të regjionit.
Revista: Saff nr.239., 06. 03. 2009. v. M. / 9. rebiul-evvel, 1430. v. H.
Përktheu nga boshnjakishtja: Nexhmedin Ademi
mesazhi.com
