Kresha
A pretty face can never trick me
Albert Einstein
Sa të çuditshem jemi ne të vdekshmit! Secili prej nesh është ketu për një qëndrim të shkurtër; për ç’qëllim askush s’e di, megjithëse nganjëhere na duket se e kuptojme pse-në. Por pa u menduar shumë secili e di nga jeta e përditshme se ai ekziston për të tjerët: së pari për të gjithë ata, prej ku varet tërësisht buzëqeshja dhe mireqenia jonë vetiake, dhe pastaj për shumë te tjerë, të panjohur për ne, me fatin e të cilëve jemi lidhur prej simpatisë. Përditë me qindra herë sjell ndërmend se jeta ime e brendshme dhe e jashtme është e mbështetur në punën e të tjerëve, të gjallë apo te vdekur, dhe se duhet të detyroj vetveten të jap në po atë mase ëkam marrë dhe vazhdoj të marr.
Kurrë nuk e kam parë rehatinë dhe lumturinë si qëllim në vetvete; ky ideal i gënjeshtërt do te ishte i denjë vetem për derrat. Idealet që kanë ndriçuar jeten time dhe kohë pas kohe më kanë dhënë kurajo të re për ta përballuar me gëzim jeten, kanë qenë E mira, E bukura dhe E vërteta. Pa sensin e të qenit i afërt me njerëz të ngjashëm, pa preokupimin me botën objektive, përjetësisht e paarritshme në orvajtjet e artit dhe shkencës, jeta do të kishte qenë krejt e zbrazët për mua. Objektivi i trefishtë i përpjekjeve njerëzore - posedimi, suksesi i sipërfaqshëm, luksi, kanë qenë për mua gjithmonë të përbuzshme.
Pasioni im për drejtësi e përgjegjësi shoqërore nuk është nxitur kurrë nga nevojat e mia vetiake, për të pasur kontakte te drejtpërdrejta me njerëz e komunitete. Une jam në të vërtetë “nje udhëtar i vetmuar” dhe kurrë nuk i kam përkitur me gjithë zemër vendit tim, shtëpisë sime, miqve te mi, as bile rrethit të ngushtë të familjes; përballë këtyre lidhjeve nuk e kam humbur kurrë ndjenjën e distancës dhe nevojës për vetmi.
Ideali im politik është demokracia. اdo njeri të nderohet si individ dhe askush të mos shndrrohet në idhull. ثshtë një ironi e fatit që unë vete kam qenë objekt i nje adhurimi të tepruar, megjithese jo për fajin apo meritën time. Arsyeja e gjithë kësaj duket ka qenë dëshira, e paarritshme për shumë njerëz, për të kuptuar ato pak ide të cilat unë munda t’i arrij pas një përpjekjeje te pareshtur. Për mua është krejtësisht e qartë se që një organizatë të arrijë qëllimet e veta duhet patjetër që dikush të udhëheqë me mendim e drejtim dhe të mbajë përgjegjësinë. Por pa shtrëngim, njerzit duhet të jenë të aftë të zgjedhin udhëheqësit e tyre. Sipas mendimit tim, një sistem autokratik shtrëngues shpejt degjeneron, forca i josh njerëzit me moral te ulët. E vetmja gjë e vlefshme në procesin e jetës njerëzore, sic më duket mua, nuk është pozita politike, por ajo krijuese, ndjenja e individualitetit, personaliteti; vetëm ajo krijon fisniken dhe sublimen, ndërsa c’mbetet së këtejmi është turma e amullt dhe e topitur në mendim e ndjenjë. Ky argument me sjell tek shfaqja më e shëmtuar e turmave, tek sistemi militar, i cili me ndjell krupë...Kjo murtajë e qytetërimit duhet të zhduket sa më parë. Heroizmi ushtarak, dhuna e pandjeshme, dhe gjithë ai moskuptim i neveritshëm që ngrihet në emër të atdhetarizmit –që i urrej me gjithë shpirt.
Përvoja më e mrekullueshme, që mund te kemi, është e mistershmja. ثshtë ai emocion thelbësor që qëndron në themel të artit dhe shkencës së vërtetë. Kushdo që nuk e njeh këtë ndjenjë dhe nuk habitet, nuk mrekullohet, është si një i vdekur dhe sytë e tij janë të errësuar.Ka qenë përvoja e së mistershmes, qofte edhe e përzjere me frikën, krejt zanafilla e fesë. Dijenia për një ekzistencë të cilën nuk mund ta penetrojmë, perceptimet tona për arsyen më të thellë dhe për të bukurën më të shkëlqyer, të cilat vetëm në formën e tyre më primitive janë të kapshme nga mendja jonë: kjo është dija dhe ky është emocioni që përbëjnë besimin e vërtetë. Në këtë kuptim, dhe vetëm në këtë, unë jam një njeri thellësisht fetar…Unë jam i lumturuar me misterin e eternitetit të jetës dhe me një njohje, një kuptim, të strukturës së mrekullueshme të ekzistencës ashtu si dhe me përpjekjet e përulura për të kuptuar qoftë edhe një copëze të vogël të Arsyes që shpreh vetveten në natyrë.!
Sa të çuditshem jemi ne të vdekshmit! Secili prej nesh është ketu për një qëndrim të shkurtër; për ç’qëllim askush s’e di, megjithëse nganjëhere na duket se e kuptojme pse-në. Por pa u menduar shumë secili e di nga jeta e përditshme se ai ekziston për të tjerët: së pari për të gjithë ata, prej ku varet tërësisht buzëqeshja dhe mireqenia jonë vetiake, dhe pastaj për shumë te tjerë, të panjohur për ne, me fatin e të cilëve jemi lidhur prej simpatisë. Përditë me qindra herë sjell ndërmend se jeta ime e brendshme dhe e jashtme është e mbështetur në punën e të tjerëve, të gjallë apo te vdekur, dhe se duhet të detyroj vetveten të jap në po atë mase ëkam marrë dhe vazhdoj të marr.
Kurrë nuk e kam parë rehatinë dhe lumturinë si qëllim në vetvete; ky ideal i gënjeshtërt do te ishte i denjë vetem për derrat. Idealet që kanë ndriçuar jeten time dhe kohë pas kohe më kanë dhënë kurajo të re për ta përballuar me gëzim jeten, kanë qenë E mira, E bukura dhe E vërteta. Pa sensin e të qenit i afërt me njerëz të ngjashëm, pa preokupimin me botën objektive, përjetësisht e paarritshme në orvajtjet e artit dhe shkencës, jeta do të kishte qenë krejt e zbrazët për mua. Objektivi i trefishtë i përpjekjeve njerëzore - posedimi, suksesi i sipërfaqshëm, luksi, kanë qenë për mua gjithmonë të përbuzshme.
Pasioni im për drejtësi e përgjegjësi shoqërore nuk është nxitur kurrë nga nevojat e mia vetiake, për të pasur kontakte te drejtpërdrejta me njerëz e komunitete. Une jam në të vërtetë “nje udhëtar i vetmuar” dhe kurrë nuk i kam përkitur me gjithë zemër vendit tim, shtëpisë sime, miqve te mi, as bile rrethit të ngushtë të familjes; përballë këtyre lidhjeve nuk e kam humbur kurrë ndjenjën e distancës dhe nevojës për vetmi.
Ideali im politik është demokracia. اdo njeri të nderohet si individ dhe askush të mos shndrrohet në idhull. ثshtë një ironi e fatit që unë vete kam qenë objekt i nje adhurimi të tepruar, megjithese jo për fajin apo meritën time. Arsyeja e gjithë kësaj duket ka qenë dëshira, e paarritshme për shumë njerëz, për të kuptuar ato pak ide të cilat unë munda t’i arrij pas një përpjekjeje te pareshtur. Për mua është krejtësisht e qartë se që një organizatë të arrijë qëllimet e veta duhet patjetër që dikush të udhëheqë me mendim e drejtim dhe të mbajë përgjegjësinë. Por pa shtrëngim, njerzit duhet të jenë të aftë të zgjedhin udhëheqësit e tyre. Sipas mendimit tim, një sistem autokratik shtrëngues shpejt degjeneron, forca i josh njerëzit me moral te ulët. E vetmja gjë e vlefshme në procesin e jetës njerëzore, sic më duket mua, nuk është pozita politike, por ajo krijuese, ndjenja e individualitetit, personaliteti; vetëm ajo krijon fisniken dhe sublimen, ndërsa c’mbetet së këtejmi është turma e amullt dhe e topitur në mendim e ndjenjë. Ky argument me sjell tek shfaqja më e shëmtuar e turmave, tek sistemi militar, i cili me ndjell krupë...Kjo murtajë e qytetërimit duhet të zhduket sa më parë. Heroizmi ushtarak, dhuna e pandjeshme, dhe gjithë ai moskuptim i neveritshëm që ngrihet në emër të atdhetarizmit –që i urrej me gjithë shpirt.
Përvoja më e mrekullueshme, që mund te kemi, është e mistershmja. ثshtë ai emocion thelbësor që qëndron në themel të artit dhe shkencës së vërtetë. Kushdo që nuk e njeh këtë ndjenjë dhe nuk habitet, nuk mrekullohet, është si një i vdekur dhe sytë e tij janë të errësuar.Ka qenë përvoja e së mistershmes, qofte edhe e përzjere me frikën, krejt zanafilla e fesë. Dijenia për një ekzistencë të cilën nuk mund ta penetrojmë, perceptimet tona për arsyen më të thellë dhe për të bukurën më të shkëlqyer, të cilat vetëm në formën e tyre më primitive janë të kapshme nga mendja jonë: kjo është dija dhe ky është emocioni që përbëjnë besimin e vërtetë. Në këtë kuptim, dhe vetëm në këtë, unë jam një njeri thellësisht fetar…Unë jam i lumturuar me misterin e eternitetit të jetës dhe me një njohje, një kuptim, të strukturës së mrekullueshme të ekzistencës ashtu si dhe me përpjekjet e përulura për të kuptuar qoftë edhe një copëze të vogël të Arsyes që shpreh vetveten në natyrë.!
