Figurat më me ndikim gjatë historisë nuk kanë luftuar gjithmonë në anën e së mirës. Shpesh njerëzit, të cilët kanë pasur ndikim gjatë periudhave historike, kanë qenë personifikim i së keqes.
Shumë diktatorë kanë filluar betejën e tyre për pushtet, me qëllim që të nxisin ndryshime pozitive politike.
Të tjerët është vështirë të gjykohen, pa qenë i njëanshëm. Sidoqoftë, pothuajse gjithmonë, pushteti i tyre ka rezultuar me humbje të mëdha në njerëz.
Për këtë arsye, këta diktatorë rreshtohen jo duke u mbështetur në madhështinë e tyre, por në dëmet që i kanë shkaktuar njerëzimit.
1. Adolf Hitler
I lindur në Austri, Adolfi i ri ishte një fëmijë mjaft i trazuar.
I ati i tij ishte shpesh i dhunshëm si ndaj tij, ashtu edhe ndaj nënës së tij të re, duke nxitur kështu probleme emocionale te Adolfi i ri.
Pas shpërthimit të Luftës së Parë Botërore, Adolfi ju bashkua ushtrisë, për të luftuar për vendin e tij. Në Munih, si pjesëtarë i ushtrisë, u përfshi në radhët e Partisë Nacionalsocialiste të Gjermanisë. Këtu edhe filloi ngritja e tij deri në funksionin e kryesuesit të partisë.
Natyrisht, Hitleri nuk ishte i lumtur për faktin se kontrolli i tij shtrihej vetëm në Gjermani.
Në vitin 1938 ai aneksoi Austrinë dhe rrëfimin për Luftën e Dytë Botërore tashmë e dimë të gjithë. Roli i tij i errët në këtë periudhë të historisë nuk do të harrohet me gjasë kurrë, e as Holokausti kundër hebrenjve, romëve, komunistëve, homoseksualëve.
Po mos të ishte Holokausti, ndoshta Hitleri do të ishte mbajtur mend si një gjeneral i madh, siç mbahet mend Napoleoni.
2. Pol Pot
Saloth Sar, i njohur nga të gjithë si Pol Pot, si udhëheqës i organizatës Kmerët e Kuq ai e kryesoi kryengritjen kundër qeverisë së Kamboxhës dhe në vitin 1975 u shpall udhëheqës i këtij vendi.
Fillimisht si lëvizje marksiste, Kmerët e Kuq lidhën aleancë me Vietnamin e Veriut fqinj. Pot trimëroi civilët që të largohen nga qendrat urbane dhe të vendosen nëpër fshatra. Kur ata nuk e bënin këtë, ai i detyronte me dhunë, duke krijuar kampe të punës, apo thjeshtë i ekzekutonte këta njerëz. Qëllimi i tij ishte që të inicionte rilinendjen e një qytetërimi.
Në vend të kësaj, politika e tij rezultoi me vdekjen e mbi 1.5 milionë njerëzve. Në vitin 1977, Pot u përmbys nga pushteti nga ana e vietnamezëve. Pol Pot vdiq në vitin 1998 dhe besohet se ai bëri vetëvrasje, pasi që dëgjoi lajmin se do t’i dorëzohet një Tribunali për krime të luftës në Kamboxhë.
3. Josef Stalin
Josef Stalini ishte udhëheqës i Bashkimit Sovjetik nga viti 1922 deri në vitin 1956, gjatë së cilës periudhë ai dëboi apo vrau me miliona pjesëtarë të pakicave etnike dhe dërgoi nëpër kampe të punës pothuajse të gjithë disidentët dhe kundërshtarët e tij politik. Megjithatë, ai arriti të mposhtë Gjermaninë naziste.
Stalini mbikëqyri ristrukturimin masiv të ekonomisë, industrisë dhe bujqësisë sovjetike. Pa dyshim se periudha më e errët e regjimit të Stalinit ishte ajo e “përndjekjes së madhe”, gjatë së cilës vdiqën më shumë se 700 mijë njerëz. Pjesa më e madhe e të vrarëve ishin qytetarë të thjeshtë.
4. Benito Mussolini
Benito Mussolini u bë kryeministër i Italisë në vitin 1922. Sikur edhe aleati i tij politik, Adolf Hitleri, edhe Mussolini ka shërbyer si ushtarë gjatë Luftës së Dytë Botërore.
Aty, në hendeqet e luftës, ai u bind se socializmi kishte dështuar dhe filloi të propagandojë ideologjinë e tij politike. Sipas mendimit të tij, Italisë i nevojitej një udhëheqës më i fuqishëm, një njeri i cili mund të kthejë famën e Perandorisë Romake.
Kjo filozofi e re do të quhej fashizëm. Para shpërthimit të Luftës së Dytë, Mussolini fillimisht kishte synuar të vendos aleancë me Francën, e jo me Gjermaninë. Kah fundi i luftës, pas dëmeve që pësoi Italia, Mussolini kishte shprehur gatishmërinë të tërhiqej, por nuk e bëri këtë, pasi që Hitleri e kërcënoi se nëse ai e bënte këtë, forcat gjermane do të shkatërronin qytetet italiane.
Mussolini u vra nga kryengritësit komunistë në vitin 1945.
5. Gjenerali Franko
Gjatë Luftës së Dotë Botërore, përderisa Hitleri po zhdukte hebrenjtë dhe Stalini po zhdukte disidentët politik, Spanja gjithashtu përjetoi një revolucion dhe ra nën diktaturën e gjeneralit Franko.
Karriera e Frankos, sikur edhe ajo e pjesës më të madhe të diktatorëve, filloi si ushtarak. Pas përmbysjes së mbretërisë, spanjollët vendosën në favor të Frankos si kryesues. Gjatë luftës qytetare në Spanjë, ushtria nacionaliste e Frankos u mbështet nga Hitleri dhe Mussolini.
Megjithatë, Franko kurrë me të vërtetë nuk u përfshi në tërësi në Luftën e Dytë Botërore dhe politika e tij ishte që të qëndrojë jashtë telasheve. Si rezultat i kësaj, Franko nuk u përmbys nga pushteti pas përfundimit të luftës dhe e udhëhoqi Spanjën deri në vitin 1975, kur edhe vdiq. Nën udhëheqjen e Frankos, të gjitha gjuhët tjera, pos asaj spanjolle, ishin ilegale dhe ai nuk lejonte as shkurorëzimin, e as abortin.
6. Vladmir Lennin
Lenini e filloi karrierën e tij si avokat dhe më vonë u bë publikues i letërsisë socialiste. Në kohën kur ndodhi revolucioni i proletariatit, ai ishte në Zvicër, por kur dëgjoi se aristokracia ruse më në fund ishte mposhtur, ai u kthye në Rusi.
Pasi që vendi ishte në rrëmujë, ai u arratis në Petrograd, prej nga e inspiroi Revolucionin e Tetorit. Ai vendosi sistemin sovjetik dhe qeverinë e kryesuar nga Bolshevikët dhe në vitin 1917 u zgjodh kryesues i Komisarëve të Popullit.
Lenini nuk e filloi karrierën e tij si një diktator, por Bashkimi Sovjetik i porsalindur nuk ishte një shtet pa opozitë politike. Lëvizja e Bardhë ishte një lëvizje, e cila e kundërshtonte komunizmin dhe Bashkimi Sovjetik u zhyt në një luftë qytetare.
Lenini filloi ekzekutimin dhe torturimin e kundërshtarëve të tij, u hapën kampe të punës, në të cilat ekzekutimet masive ishin një dukuri e zakonshme.
Shumë diktatorë kanë filluar betejën e tyre për pushtet, me qëllim që të nxisin ndryshime pozitive politike.
Të tjerët është vështirë të gjykohen, pa qenë i njëanshëm. Sidoqoftë, pothuajse gjithmonë, pushteti i tyre ka rezultuar me humbje të mëdha në njerëz.
Për këtë arsye, këta diktatorë rreshtohen jo duke u mbështetur në madhështinë e tyre, por në dëmet që i kanë shkaktuar njerëzimit.
1. Adolf Hitler
I lindur në Austri, Adolfi i ri ishte një fëmijë mjaft i trazuar.
I ati i tij ishte shpesh i dhunshëm si ndaj tij, ashtu edhe ndaj nënës së tij të re, duke nxitur kështu probleme emocionale te Adolfi i ri.
Pas shpërthimit të Luftës së Parë Botërore, Adolfi ju bashkua ushtrisë, për të luftuar për vendin e tij. Në Munih, si pjesëtarë i ushtrisë, u përfshi në radhët e Partisë Nacionalsocialiste të Gjermanisë. Këtu edhe filloi ngritja e tij deri në funksionin e kryesuesit të partisë.
Natyrisht, Hitleri nuk ishte i lumtur për faktin se kontrolli i tij shtrihej vetëm në Gjermani.
Në vitin 1938 ai aneksoi Austrinë dhe rrëfimin për Luftën e Dytë Botërore tashmë e dimë të gjithë. Roli i tij i errët në këtë periudhë të historisë nuk do të harrohet me gjasë kurrë, e as Holokausti kundër hebrenjve, romëve, komunistëve, homoseksualëve.
Po mos të ishte Holokausti, ndoshta Hitleri do të ishte mbajtur mend si një gjeneral i madh, siç mbahet mend Napoleoni.
2. Pol Pot
Saloth Sar, i njohur nga të gjithë si Pol Pot, si udhëheqës i organizatës Kmerët e Kuq ai e kryesoi kryengritjen kundër qeverisë së Kamboxhës dhe në vitin 1975 u shpall udhëheqës i këtij vendi.
Fillimisht si lëvizje marksiste, Kmerët e Kuq lidhën aleancë me Vietnamin e Veriut fqinj. Pot trimëroi civilët që të largohen nga qendrat urbane dhe të vendosen nëpër fshatra. Kur ata nuk e bënin këtë, ai i detyronte me dhunë, duke krijuar kampe të punës, apo thjeshtë i ekzekutonte këta njerëz. Qëllimi i tij ishte që të inicionte rilinendjen e një qytetërimi.
Në vend të kësaj, politika e tij rezultoi me vdekjen e mbi 1.5 milionë njerëzve. Në vitin 1977, Pot u përmbys nga pushteti nga ana e vietnamezëve. Pol Pot vdiq në vitin 1998 dhe besohet se ai bëri vetëvrasje, pasi që dëgjoi lajmin se do t’i dorëzohet një Tribunali për krime të luftës në Kamboxhë.
3. Josef Stalin
Josef Stalini ishte udhëheqës i Bashkimit Sovjetik nga viti 1922 deri në vitin 1956, gjatë së cilës periudhë ai dëboi apo vrau me miliona pjesëtarë të pakicave etnike dhe dërgoi nëpër kampe të punës pothuajse të gjithë disidentët dhe kundërshtarët e tij politik. Megjithatë, ai arriti të mposhtë Gjermaninë naziste.
Stalini mbikëqyri ristrukturimin masiv të ekonomisë, industrisë dhe bujqësisë sovjetike. Pa dyshim se periudha më e errët e regjimit të Stalinit ishte ajo e “përndjekjes së madhe”, gjatë së cilës vdiqën më shumë se 700 mijë njerëz. Pjesa më e madhe e të vrarëve ishin qytetarë të thjeshtë.
4. Benito Mussolini
Benito Mussolini u bë kryeministër i Italisë në vitin 1922. Sikur edhe aleati i tij politik, Adolf Hitleri, edhe Mussolini ka shërbyer si ushtarë gjatë Luftës së Dytë Botërore.
Aty, në hendeqet e luftës, ai u bind se socializmi kishte dështuar dhe filloi të propagandojë ideologjinë e tij politike. Sipas mendimit të tij, Italisë i nevojitej një udhëheqës më i fuqishëm, një njeri i cili mund të kthejë famën e Perandorisë Romake.
Kjo filozofi e re do të quhej fashizëm. Para shpërthimit të Luftës së Dytë, Mussolini fillimisht kishte synuar të vendos aleancë me Francën, e jo me Gjermaninë. Kah fundi i luftës, pas dëmeve që pësoi Italia, Mussolini kishte shprehur gatishmërinë të tërhiqej, por nuk e bëri këtë, pasi që Hitleri e kërcënoi se nëse ai e bënte këtë, forcat gjermane do të shkatërronin qytetet italiane.
Mussolini u vra nga kryengritësit komunistë në vitin 1945.
5. Gjenerali Franko
Gjatë Luftës së Dotë Botërore, përderisa Hitleri po zhdukte hebrenjtë dhe Stalini po zhdukte disidentët politik, Spanja gjithashtu përjetoi një revolucion dhe ra nën diktaturën e gjeneralit Franko.
Karriera e Frankos, sikur edhe ajo e pjesës më të madhe të diktatorëve, filloi si ushtarak. Pas përmbysjes së mbretërisë, spanjollët vendosën në favor të Frankos si kryesues. Gjatë luftës qytetare në Spanjë, ushtria nacionaliste e Frankos u mbështet nga Hitleri dhe Mussolini.
Megjithatë, Franko kurrë me të vërtetë nuk u përfshi në tërësi në Luftën e Dytë Botërore dhe politika e tij ishte që të qëndrojë jashtë telasheve. Si rezultat i kësaj, Franko nuk u përmbys nga pushteti pas përfundimit të luftës dhe e udhëhoqi Spanjën deri në vitin 1975, kur edhe vdiq. Nën udhëheqjen e Frankos, të gjitha gjuhët tjera, pos asaj spanjolle, ishin ilegale dhe ai nuk lejonte as shkurorëzimin, e as abortin.
6. Vladmir Lennin
Lenini e filloi karrierën e tij si avokat dhe më vonë u bë publikues i letërsisë socialiste. Në kohën kur ndodhi revolucioni i proletariatit, ai ishte në Zvicër, por kur dëgjoi se aristokracia ruse më në fund ishte mposhtur, ai u kthye në Rusi.
Pasi që vendi ishte në rrëmujë, ai u arratis në Petrograd, prej nga e inspiroi Revolucionin e Tetorit. Ai vendosi sistemin sovjetik dhe qeverinë e kryesuar nga Bolshevikët dhe në vitin 1917 u zgjodh kryesues i Komisarëve të Popullit.
Lenini nuk e filloi karrierën e tij si një diktator, por Bashkimi Sovjetik i porsalindur nuk ishte një shtet pa opozitë politike. Lëvizja e Bardhë ishte një lëvizje, e cila e kundërshtonte komunizmin dhe Bashkimi Sovjetik u zhyt në një luftë qytetare.
Lenini filloi ekzekutimin dhe torturimin e kundërshtarëve të tij, u hapën kampe të punës, në të cilat ekzekutimet masive ishin një dukuri e zakonshme.