legjenda
MAQEDONIA E VERIUT
Një revistë shkencore me seli në Holandë “OneWorld.nl” ka botuar një analizë shumë interesante për mënyrat e caktimit të kufijve shtetëror. Në këtë analizë bëhen analogji dhe prezantohen modele të caktimit të kufijve, përkatësisht modeli i dialogimit-diplomacisë dhe modeli ushtarak. Dy pikëpamje këto, shpeshherë të ndryshme, transmeton Republika.info.
Sipas kësaj analize, shpeshherë marrëveshjet e demarkacionit bëhen burim i luftërave dhe destabilitetit në botë.
“OneWorld.nl” përmend edhe dy shtetet më të reja në botë, Kosovën dhe Sudanin Jugor, të cilat janë ballafaquar me caktimit e kufijve me fqinjët që i rrethojnë.
“Tradita politike e ruajtjes kufitare dhe tradita ushtarak e kufirit e ndjekin njëri-tjetrin: në qoftë se një metodë dështon, ata shpesh përdorin metodën tjetër. Kjo nuk ndodh nga një ditë në tjetrën, por është një proces gradual dhe pjesërisht pa ndjenja”, thuhet në këtë analizë.
Tradita e tanishme diplomatike, ajo e ruajtjes së kufirit është një reagim ndaj traditës ushtarake në gjysmën e parë të shekullit të kaluar, gjatë luftërave botërore.
Ndryshimet kufitare, sipas analizës, të cilat janë zbatuar në vitet \'50 krijuan konflikte të reja, për shembull, në Indi dhe në Palestinë. “Pse, pra, u zgjodh për të ruajtur kufijtë ekzistues, kufijtë e Kosovës dhe Sudanit të Jugut për shembull, të tërhequr në përputhje me normën aktuale diplomatike të mirëmbajtjes kufirit”, thuhet në analizë.
Tradita diplomatike sipas revistës holandeze është prishur kur dhuna shpërthen pas një marrëveshje paqeje. Për shembull, kjo ka ndodhur në vitin 1991, kur Jugosllavia u shpërbë.
“Politikanët vendosën të mbajnë kufijtë ekzistues në ish-krahinën e Bosnje-Hercegovinës”, thuhet në të.
Politikanët vs. ushtarakët
Negociatat mbi konfliktet kufitare janë ushqyer nga këndvështrime të ndryshme. Sidomos politikanët dhe ushtarët shpesh kanë ide krejtësisht të ndryshme, që me qasje "strategjike" të zgjidhin një mosmarrëveshje kufitare.
“Politikanët dhe emisarët e tyre e konsiderojnë një kufi shpesh si një pranim të agresionit dhe nacionalizmit. Ushtarët në anën tjetër zakonisht e gjejnë kufirin që është i nevojshëm për të zgjidhur një mosmarrëveshje territoriale. Ata shpesh besojnë se kufijtë duhet të reflektojnë gjeopolitika (ushtarake), në përputhje me situatën e re”, thuhet në këtë analizë. /Republika.info/
Sipas kësaj analize, shpeshherë marrëveshjet e demarkacionit bëhen burim i luftërave dhe destabilitetit në botë.
“OneWorld.nl” përmend edhe dy shtetet më të reja në botë, Kosovën dhe Sudanin Jugor, të cilat janë ballafaquar me caktimit e kufijve me fqinjët që i rrethojnë.
“Tradita politike e ruajtjes kufitare dhe tradita ushtarak e kufirit e ndjekin njëri-tjetrin: në qoftë se një metodë dështon, ata shpesh përdorin metodën tjetër. Kjo nuk ndodh nga një ditë në tjetrën, por është një proces gradual dhe pjesërisht pa ndjenja”, thuhet në këtë analizë.
Tradita e tanishme diplomatike, ajo e ruajtjes së kufirit është një reagim ndaj traditës ushtarake në gjysmën e parë të shekullit të kaluar, gjatë luftërave botërore.
Ndryshimet kufitare, sipas analizës, të cilat janë zbatuar në vitet \'50 krijuan konflikte të reja, për shembull, në Indi dhe në Palestinë. “Pse, pra, u zgjodh për të ruajtur kufijtë ekzistues, kufijtë e Kosovës dhe Sudanit të Jugut për shembull, të tërhequr në përputhje me normën aktuale diplomatike të mirëmbajtjes kufirit”, thuhet në analizë.
Tradita diplomatike sipas revistës holandeze është prishur kur dhuna shpërthen pas një marrëveshje paqeje. Për shembull, kjo ka ndodhur në vitin 1991, kur Jugosllavia u shpërbë.
“Politikanët vendosën të mbajnë kufijtë ekzistues në ish-krahinën e Bosnje-Hercegovinës”, thuhet në të.
Politikanët vs. ushtarakët
Negociatat mbi konfliktet kufitare janë ushqyer nga këndvështrime të ndryshme. Sidomos politikanët dhe ushtarët shpesh kanë ide krejtësisht të ndryshme, që me qasje "strategjike" të zgjidhin një mosmarrëveshje kufitare.
“Politikanët dhe emisarët e tyre e konsiderojnë një kufi shpesh si një pranim të agresionit dhe nacionalizmit. Ushtarët në anën tjetër zakonisht e gjejnë kufirin që është i nevojshëm për të zgjidhur një mosmarrëveshje territoriale. Ata shpesh besojnë se kufijtë duhet të reflektojnë gjeopolitika (ushtarake), në përputhje me situatën e re”, thuhet në këtë analizë. /Republika.info/